به گزارش راسخون، با گسترش شیوع کرونا، تلاش‌ها برای درمان آن افزایش پیدا کرده است و حالا به نظر می‌رسد دارویی به نام اَکتِمرا که برای درمان روماتیسم استفاده می‌شود، می‌تواند روی بیماران مبتلا به کووید-۱۹ نیز اثر مثبت بگذارد. این دارو باعث کاهش علائم و بهبود نسبی بیماران شده است.

چین اکتمرا را برای درمان کرونا تایید کرد

چین استفاده از داروی ضد التهابی راشه (ROG.S) داروی ضد التهابی اکتمرا را برای درمان عوارض کرونا تصویب کرده است. در حالی که همه کشورها در سراسر جهان به طرز نامیدی به دنبال راه هایی برای مقابله باعفونت کشنده کرونا ویروس هستند، اکتمرا یک داروی ضد التهاب ساخته شده در داروخانه سوئیسی Roche، توسط دولت چین برای درمان علائم شدید کروناویروس مورد تایید قرار گفته است.

براساس گزارش ها، 14 بیمار مبتلا به کرونا با علائم شدید و جدی که تحت درمان با داروهای موجود در بیمارستان وابسته به دانشگاه علوم و فن آوری چین (USTC) قرار گرفته اند، نتایج مثبتی را از خود نشان داده اند. چین امیدوار است که برخی از داروهای قدیمی تر بتوانند سندرم ترشح شدید سیتوکین (CRS) یا طوفان های سایتوکاین را متوقف کنند. طوفان سایتوکاین، واکنش بیش از حد سیستم ایمنی بدن بیماران است که در مراحل بیماری کرونا رخ می دهد و منجر به نارسایی اندام های بدن بیماران و مرگ آن ها می شود.

علاوه بر رمدیسویر، داروی اکتمرا هم از سوی سازمان غذا و داروی آمریکا برای کمک به بهبود نسبی بیماران کرونا و کوتاه شدن دوره بیماری تایید شده است.

داروی اکتمرا چیست ؟

Actemra نام تجاری دارویی است که نخستین بار توسط شرکت داروسازی Roche در کشور سوییس ساخته و در سال ۲۰۱۰ موفق به دریافت تأییدیه FDA برای استفاده در درمان بیماران RA (آرتریت روماتویید) شد.

توسیلیزومب یک درمان بیولوژیکی است و می تواند برای آرتریت روماتوئید ، آرتروز ایدیوپاتیک جوانان (JIA) یا آرتروز سلول غول پیکر تجویز شود و بنابر توضیحات انجمن روماتولوژی آمریکا، آکتمرا با ترکیب ژنریک، داروی بیولوژیک مورد استفاده در درمان آرتریت روماتویید، آرتریت، تومور ژانت سل در کودکان می‌باشد.

اکتمرا توسیلیزومب Tocilizumab که با نام آتلیزومب هم شناخته می‌شود، یک داروی مهار کننده اینترلوکین 6 است که بیشتر در درمان روماتیسم مفصلی و درمان آرتریت ایدیوپاتیک فعال سیستمیک جوانان استفاده می‌شود.

این دارو، آنتی بادی مونوکلونال علیه گیرنده اینترلوکین ۶ است. اینترلوکین ۶ یکی از انواعِ سیتوکین‌هاست که نقش حیاتی و مهمی در سیستم ایمنی بدن انسان ایفا می‌کند اما تولید و فعالیت بیش از اندازه آن موجب بیماری‌هایی خودایمنی شده و در برخی بیماری‌ها از جمله برخی سرطان‌ها و بیماری کرونا موجب تخریب بافت‌های بدن می‌شود.

باید توجه داشت که ورود کرونا به ریه باعث آزاد سازی فاکتورهای التهابی مانند اینترلوکین ۶ شده و در نهایت موجب آب آوردن و درگیر شدن ریه و کاهش اکسیژن خون خواهد شد. به همین سبب آمپول مذکور با کاهش فاکتورهای التهابی نتایج مثبتی روی بیماران مبتلا به کرونا خواهد داشت.

اگرچه این دارو امیدهای زیادی را برای درمان بیماری کرونا ایجاد کرده است اما بایستی توجه داشت که این دارو داروی بسیار حساسی بوده و در دامنه محدودی از بیماران، در رنج سنی خاص و با رعایت شرایط ویژه قابل استفاده است و تنها ویژه بیمارانی است که میزان اینترلوکین 6 آنها بالاتر از حالت نرمال باشد. همچنین با توجه به تضعیف سیستم ایمنی این دارو دارای خطرات زیادی بوده و در شرایط تحت کنترل بایستی مورد استفاده قرار گیرد.

تایید تاثیر داروی ACTEMRA بر بیماری کرونا

تایید سریع داروی اکتمرا Actemra (tocilizumab) برای درمان بیماران که دچار بیماری کرونا شده اند در فاز وخیم بیماری امیدهایی را برای درمان این بیماری ایجاد کرده است. با این وجود بسیاری از محققان و پزشکان معتقدند که در تاثیر این دارو بر بیماری کرونا بزرگ نمایی شده است.

به نظر می‌رسد که یکی از دلایل وخامت شدید حال بیماران و از دست رفتن برخی از ارگان های بدن در بیماری کرونا، تولید و فعالیت بیش از اندازه سایتوکاین‌ها باشد که اصطلاحا به آن طوفان سایتوکاینی گفته می‌شود. به همین علت داروهایی که در گذشته برای سندرم آزادسازی شدید سایتوکاین‌ها cytokine release syndrome (CRS) مورد استفاده قرار می‌گرفته اند به عنوان کاندیداهای درمان بیماری کرونا در نظر گرفته شده و برخی از آنها در بیماران با شرایط وخیم مورد آزمون قرار گرفته است.

سیتوکین‌ها که هنگام مواجه شدن بدن با عفونت و پیش از هر حمله دیگر ویروسی از سوی سیستم ایمنی آزاد می‌شوند در شرایط عادی زمینه ایجاد نوعی هشدار را برای مقابله با عوامل بیرونی فراهم می‌کنند. این در حالیست که طوفان سیتوکین وقتی ایجاد می‌شود که سیتوکین‌ها در تلاشی اشتباه برای ایمن نگه‌داشتن بدن، به اعضای مختلفی ازجمله ریه‌ها و کبد حمله می‌کنند و ممکن است درنهایت موجب مرگ بیمار شوند.

آزمایش بالینی انجام شده برای تاثیر داروی «توسیلیزومب» بر بیماران کووید-۱۹ نشان می‌دهد که واکنش‌های شدید و غیر طبیعی سیستم ایمنی افرادی که این دارو به آنها داده شده به خوبی مهار شده و از وخامت و حتی مرگ آنها نیز جلوگیری به عمل آمده است.

تداخل های دارویی اکتمرا

آملودیپین : اکتمرا ممکن است سطح خونی و اثرات آملودیپین را کاهش دهد. ممکن است نیاز به تنظیم دوز باشد.

آتورواستاتین : اکتمرا ممکن است سطح خونی و اثرات آتورواستاتین را کاهش دهد. به این ترتیب، اگر بیمار هر دو دارو را دریافت می کند، هنگامی که مصرف توسیلیزوماب قطع شود، ممکن است آتورواستاتین نیاز به تنظیم دوز داشته باشد.
هیدروکسی کلرکین : استفاده از هیدروکسی کلروکین همراه با توسیلیزوماب ممکن است خطر آسیب اعصاب را افزایش دهد که یک عارضه جانبی بالقوه در هر دو دارو است. ممکن است پزشک داروهای جایگزین هیدروکسی کلرکین که با توسیلیزوماب تداخل نداشته باشد را تجویز کند.

متوترکسات : متوتروکسات ممکن است باعث مشکلات کبدی شود و استفاده از آن با سایر داروهایی که می توانند بر کبد تاثیر بگذارند نظیر توسیلیزوماب، ممکن است این خطر را افزایش دهد.

آلپرازولام : توسیلیزوماب ممکن است سطح خونی و اثرات آلپرازولام را کاهش دهد. به این ترتیب، اگر بیمار هر دو دارو را دریافت می کند

تولید اکتمرا در ایران:

قیمت بسیار بالای داروی اکتمرا و نیاز بالای بازار به این دارو که از سالهای پیش مورد استفاده قرار میگرفته است باعث شده که بسیاری از شرکت‌های داروسازی دنیا به دنبال ساخت این دارو بوده و در ایران شرکت داروسازی آریوژن فرایند تولید این دارو را در دست اجرا داشته است.

اکتمرا درمان کرونا نیست

امیر فرشچی مدیرعامل شرکت داروسازی آریوژن فارمد در شفاف سازی عملکرد داروی توسیلیزومب توضیحات زیر را ارائه نموده اند.

این دارو ضد ویروس SARS-Cov-2 نیست و تنها ممکن است در گروهی از بیماران که دچار التهاب و تخریب ریه ناشی از پنومونی COVID-19 هستند موثر باشد.
داروی اکتمرا شرکت رش که یکی از اندیکاسیون های درمانی مورد تایید FDA آن، آرتریت روماتوئید است، در تعدادی از افراد مبتلا به COVID-19 در کشور چین مورد استفاده قرار گرفت. با توجه به اینکه قبلا هم اثراتی از داروی توسیلیزومب در CRS (Cytokine Release Syndrome) گزارش شده بود و مورد تایید FDA قرار گرفته است و پزشکان چینی هم از اثربخشی این دارو در بیمارانی که در مرحله شدید COVID-19 بودند خبر دادند؛ کشور چین این دارو را تایید و گایدلاینی برای نحوه مصرف آن تهیه کرد اما باید توجه داشته باشیم که این دارو به هیچ عنوان نباید به عنوان داروی درمان کرونا شناخته شود چون تجویز این دارو باید در شرایط خاص صورت بگیرد در غیر این صورت می تواند خود باعث ایجاد خطرات بیشتری برای بیماران شود.

منبع:
1.دلگرم / داروی اکتمرا (Tocilizumab) چه تاثیری در روند بهبودی کرونا دارد ؟
2.باشگاه خبرنگاران جوان / داروی آکتمرا چه تاثیری در درمان کرونا دارد؟
3.پرشکت / چین اکتمرا را برای درمان کرونا تایید کرد
4.بیتوته / همه چیز درباره داروی توسیلیزومب (TOCILIZUMAB)