بخش مرکزی شامل ۱۲ روستای دارای دهیاری، با وسعت ۲ هزار و ۵۳۲ هکتار و جمعیتی در حدود ۴۰ هزار نفر است که بجز فهرج، بقیه در حریم شهر یزد قرار دارند و ۵ روستای این بخش هم در حریم منطقه دو شهرداری یزد قرار دارد.
ارائه خدمات شهری مطلوبتر در بخش مرکزی، نظارت بر ساخت و سازها، استفاده از حمل و نقل عمومی در این منطقه و ارائه طرح های فرهنگی اجتماعی از عمده دلایل الحاق بخش مرکزی به شهر یزد است.
حمیدرضا قمی رییس شورای شهرستان یزد در این نشست با اشاره به مزایای کلان شهر شدن یزد گفت: یزد در مقایسه با سایر کلانشهرها، همه مولفه‌ها و مشکلات و عوارض کلانشهرها را تحمل می کند مضاف برآن چسبندگی بخش مرکزی و حمیدیا به یزد لزوم سیاستگذاری همسو و هماهنگ را در مدیریت شهری ایجاب می کند.
شهر یزد حدود ۶۰۰ هزار نفر جمعیت دارد.
کلانشهر و تفاوت آن با شهر
تفاوت شهر و کلانشهر موضوعی است برای عموم مردم مورد سوال است. کلانشهر براساس سطح فعالیت‌ها، حوزه نفوذ شهر و جمعیت‌پذیری در هر کشور متفاوت است، شاخص جمعیت در کشور ایران بیشترین اثرگذاری را در تعیین یک نقطه جغرافیایی به عنوان شهر یا کلانشهر دارد.
منظور از شهر هر یک از نقاط جغرافیایی است که مصوبه هیئت دولت داشته و دارای شهرداری است" این تعریفی از شهر است که در آخرین سرشماری نفوس و مسکن کشور در سال ۹۵ آورده شده است.
« کلانشهر » در ایران به شهری اطلاق می گردد که یک میلیون نفر و یا بالاتر جمعیت داشته باشد. امّا باید توجه داشد که از سال ۱۳۸۸ و با تصویب شورایعالی شهرسازی و معماری طی مصوبه ۰۲/۱۰۰/۴۲۱۹ کلیه شهرهای با جمعیت بالای پانصد هزار نفر هم کلانشهر محسوب شده اند.کشور ایران هم‌اکنون دارای ۱۸ کلانشهر است، که شامل ۸ کلان شهر رسمی و ۱۰ کلان شهر غیررسمی می باشد
تفاوت معنی شهر و کلانشهر در ایران و جهان
بنا بر آمار ارائه شده در این سرشماری تعداد شهرهای کشور از ۲۰۱ شهر در سال ۱۳۳۵ به ۱۲۴۵ شهر در سال ۹۵ افزایش پیدا کرده است، اما کلانشهر یا (Megalapolis) به شهری گفته می‌شود که از نظر موقعیت و اثرگذاری اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و جمعیتی در بین سایر شهرها سرآمد باشد.براساس تعریف بین المللی کلانشهر که توسط سازمان ملل متحد ارائه شده، شهری که بیشتر از چهار میلیون نفر جمعیت داشته باشد کلانشهر است، اما مفهوم کلانشهر براساس سطح فعالیت‌ها، حوزه نفوذ شهر و جمعیت‌پذیری در هر کشور متفاوت است، در ایران شاخص جمعیت بیشترین اثرگذاری را در تعیین یک نقطه جغرافیایی به عنوان شهر یا کلانشهر دارد.
تفاوت کلانشهرها در ایران
چنانچه بخواهیم شهرهای ایران را برمبنای تعریف بین المللی تقسیم‌بندی کنیم، شهر تهران یگانه کلانشهر کشور خواهد بود، اما در ادبیات رایج کشور، اصطلاح کلانشهر معادل مادر شهر(Metropolis) است و به شهرهایی با جمعیت بیشتر از ۵۰۰ هزار نفر گفته می‌شود، اما تنها شهرهایی که از نظر موقعیت و اثرگذاری اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و جمعیتی در بین سایر شهرها سرآمد باشند از مزایای مالیات بر ارزش افزوده بهره‌مند می‌شوند و سایر شهرها صرفا از نظر قانونی و به صورت رسمی می‌توانند کلانشهر باشد.کلان‌شهرهای ایران کدامند؟
۱٫ تهران با جمعیت: ۸٬۶۹۳٬۷۰۶
۲٫خراسان رضوی با جمعیت:۳٬۰۰۱٬۱۸۴
۳٫اصفهان با جمعیت: ۱٬۹۶۱٬۲۶۰
۴.البرز با جمعیت: ۱٬۵۹۲٬۴۹۲
۵.فارس با جمعیت: ۱٬۵۶۵٬۵۷۲
۶آذربایجان شرقی با جمعیت: ۱٬۵۵۸٬۶۹۳
۷.قم با جمعیت : ۱٬۲۰۱٬۱۵۸
۸.خوزستان با جمعیت: ۱٬۱۸۴٬۷۸۸
٩.کرمانشاه با جمعیت: ۹۴۶٬۶۵۱
۱۰.آذربایجان غربی با جمعیت:۷۳۶٬۲۲۴
۱۱.گیلان با جمعیت: ۶۷۹٬۹۹۵
۱۲-قزوین با جمعیت: ۶۰۰۰۰۰
۱۳-همدان با جمعیت: ۵۵۴٬۴۰۶
۱۴.کرمان با جمعیت: ۶۳۲٬۱۳۴
۱۵.یزد با جمعیت : ۵۲۹٬۶۷۳
۱۶.اردبیل با جمعیت: ۵۲۹٬۳۷۴
۱۷.هرمزگان با جمعیت: ۵۲۶٬۶۴۸
18-مرکزی با جمعیت ۵۲۰٬۹۴۴
تهران، شلوغ‌ترین و مشهد، بزرگترین کلان شهر ایران می باشد.
چنانچه نگاهی به آمار جمعیتی بیندازیم تنها شش کلانشهر تهران، مشهد، اصفهان، کرج، شیراز و تبریز از مزایای قانون مالیات بر ارزش افزوده بهره‌مند هستند و ۱۲ کلانشهر دیگر تنها به صورت رسمی و قانونی می‌توانند کلانشهر باشند این در حالی است که یک کلانشهر باید از نظر اقتصادی، جمعیتی و سیاسی حوزه نفوذ مشخصی داشته باشد و با این احتساب بسیاری از شهرهایی که امروز به عنوان کلانشهر در کشور ایران شناخته می‌شود به واقع کلانشهر نیست.
با اینکه کلان شهرها نسبت به شهرهای دیگر امکانات و شرایط بهتری برای زندگی دارند، اما انتخاب یک محله مناسب برای زندگی خصوصا با توجه به شلوغی و تراکم این شهرها، همیشه مهم بوده است. همه ما معمولا برای انتخاب محل زندگی، عواملی مانند بودجه، انتظار از محل زندگی، نزدیکی به حمل‌و‌نقل عمومی، فاصله تا محل کار، امکانات رفاهی محله و مراکز فرهنگی و تفریحی را در نظر می‌گیریم.
ویژگی‌های برتر کلانشهرها
(6).jpg "شهر یزد کلانشهر می شود / کلانشهری در ایران و مزیت آن")
تراکم جمعیت منطقه
سطح سواد و تحصیلات
میزان استفاده از اینترنت و تکنولوژی‌های روز
محیط زیست و آب و هوای منطقه
نرخ بیکاری افراد منطقه
دسترسی راحت به زیرساخت‌های شهری مانند مراکز رفاهی و تفرحی
کلانشهرها معمولاً از اهمّیّت سیاسی، اقتصادی، بازرگانی و فرهنگی زیادی برخوردارند و از مراکز مهم اقتصادی و تجاری هر کشور به‌حساب می‌آیند. همچنین کلانشهرها معمولا از امکانات بالاتری نسبت به دیگر شهرها برخوردار خواهند بود.از مزایای کلانشهری ، اختصاص بودجه های عمرانی ویژه کلان شهرها، امکان ایجاد مترو و ایجاد امکانات و تسهیلات رفاهی برای شهروندان است.
منبع:
1.قطره / تفاوت شهر و کلانشهر چیست؟
2.ایرنا / الحاق روستاهای بخش مرکزی به شهر یزد تصویب شد
3.برزن نیوز / کلانشهری در ایران و مزایای آن
4.اینپین / کلان‌شهرهای ایران کدامند؟
