لیدرها و نوچههایشان آنقدر قدرت و نفوذ در فوتبال کشورمان پیدا کردند که داد بسیاری از ستارهها و چهرههای سرشناس فوتبال درآمد و حتی کار به شعار علیه مدیران ارشد فدراسیون فوتبال و وزارت ورزش هم کشید. خلق صحنههایی مثل چاقو کشی در ورزشگاهها و روی سکوها به کنار!
برخی مدیران باشگاهها به دنبال لیدرپروری و برخی سیاست ضد لیدری را دنبال کردند اما نقش سکوها و شعارهایی که در جریان مسابقات فوتبال داده میشد غیرقابل انکار بود. با رشد و توسعه اینترنت و گوشیهای تلفن همراه لیدرها نقش تعیین کننده و تاثیرگذار خود را خیلی زود به کانالهای طنازِ هواداری در فضای مجازی دادند.
دنیای اینترنت و شبکههای اجتماعی حتی جهان توپ گرد را هم تحت تاثیر قرار داده است. برخی از این لیدرها که سواد و هوش بهتر و بیشتری داشتند خیلی سریع به جای بوق و شیپور، موبایل به دست شدند و آسانتر از آنچه تصورش را میکردند هواداران را تحت تاثیر قرار دادند.
دیگر دوران «حیا کن، رهاکن» روی سکوها گذشته است و گوشیهای موبایل، وسیلهای شدهاند برای جابهجایی مربیان، بازیکنان و حتی مدیران عامل باشگاههای فوتبالی و حتی غیرفوتبالی. کانالهای هواداری، دیگر بستری برای کریخوانیهای مرسوم و عادی نیستند و تبدیل به بنگاههای نفرتپراکنی شدهاند. مواجهههای بومی و جغرافیایی، سیاسی و حتی مذهبی از اتفاقاتی است که این کانالها ایجاد کردهاند. ادمینهای این کانالها عموما از رسانه چیز زیادی نمیدانند و وقتی درباره سواد رسانهای با آنها صحبت میکنی، آنقدر تعجب میکنند که انگار با زبان چینی با آنها حرف میزنی. دیدهشدن، کسب درآمدهای مالی بالا، تاثیرگذاری روی نقلوانتقالات و تصاحب سمتهای اجرایی در باشگاهها از دلایلی است که باعث فعالشدن این کانالها شده است.
همین چند وقت پیش بود که اعلام شد فردی صاحب و مالک دو کانال استقلال و پرسپولیس است و با لفاظی و شایعهپراکنی خیلی راحت احساسات پاک هواداران را به بازی گرفته است و از این راه هم تعداد فالوئرهایشان را افزایش داده ، هم تاثیرگذاری خود را در دنیای فوتبال بالا برده و پولهای کلانی به جیب میزند.
معاون فرهنگی یکی از باشگاههای پرهوادار همین فصل گذشته اعتراف کرد که پیشنهاد چند ده میلیون تومانی از طرف باشگاه به یکی از کانالهای هواداری در تلگرام ارائه شد اما پاسخی که دریافت کرده باعث حیرت خودش و مدیران باشگاه شده است. مالک کانال تلگرامی به اصطلاح هواداری گفته این مبلغ را ظرف مدت یک هفته به دست میآورد و بعد باشگاه میخواهد مالکیت باشگاه را با این رقم خریداری کند؟!
ادمین برخی از این کانالهای به اصطلاح هواداری گاهی در خارج از کشور هستند و هیچ علاقهای نه به آن تیم خاص که به فوتبال و حتی کشور ایران ندارند و نگاهی ابزاری به هواداران باشگاهها دارند. هوادارانی که واقعی هستند و قربانی این کانالهای فیک هواداری میشوند و با تبلیغات آنها گاهی حتی به دام سایتهای شرطبندی غیرقانونی میافتند. این کانالها نه تنها زمینهساز شایعه، حاشیه و جنجال در فوتبال میشوند بلکه با تبلیغات سایتهای شرط بندی زمینه به فساد کشیدن نوجوانان و جوانان ایران را هم فراهم میکنند و تجارتی سیاه را با ارقامی که گاهی به میلیاردها تومان می رسد راهاندازی کردهاند.
این کانالهای هواداری فقط جیب مردم را خالی نمیکنند بلکه با شایعهسازی و حاشیهسازی گاهی زمینه تفرقهافکنی، کینه و عداوت را بین هواداران باشگاهها را رقم میزنند و با بحثهای قومیتی که به راه میاندازند حتی باعث اختلافهای عمیقی بین شهرهای مختلف کشورمان میشوند.
درگیریهایی که در جریان بازی پرسپولیس و سپاهان همین یکی دو فصل پیش رخ داد را همه بخاطر دارند. برخی هواداران حتی خودرو برخی عکاسان ورزشی را به آتش کشیدند که همه چیز تحت نفوذ و تاثیر همین کانالهای هواداری بود که گاهی بیهویتترین نهاد در فوتبال کشورمان هستند.
صاحب کانال هواداری استقلال و پرسپولیس یک نفر است
غلامحسین زمان آبادی درباره اقدامات فدراسیون فوتبال برای برخورد با ادمینهای کانالهای هواداری که سبب تفرقهافکنی و نفرتپراکنی در فوتبال کشور شدهاند، اظهار داشت: با پیگیریهای صورت گرفته متوجه شدیم ادمین یکی از کانالهای معروف هواداری که هر دو تیم استقلال و پرسپولیس را پوشش میدهد یک نفر است و در اصفهان حضور دارد. این فرد در کانال پرسپولیس به استقلال توهین می کند و در کانال استقلال به پرسپولیس و از این طریق هواداران را به جان هم میاندازد. این موضوع سبب تفرقه افکنی میشود و فضای غیراخلاقی را به وجود میآورد.پولو بردار و فرار کن
این داستان واقعی است؛ آقای مدیرعامل یکی از باشگاههای مشهور با ادمین یکی از کانالهای پرطرفدار تماس میگیرد و از او شمارهحساب یا کارت میخواهد و در ازای پرداخت مبلغ چشمگیری از او میخواهد که خبری علیه عضو هیاتمدیره تیم خودش منتشر کند. بعضی از مقامات باشگاه هم که اصلا خودشان سایت یا کانال اختصاصی دارند و خبرهایشان را همانجا پخش میکنند. نکته ویژه درباره برخی از ادمینها ارتباطات نزدیکشان با باشگاههاست. قطعا اعضای کانالهای هواداری بهخاطر احتمال رسیدن به اخبار دستاول در این کانالها عضو میشوند و میمانند. اگر قرار باشد اخبار رسانههای دیگر را در این کانالها ببینند که دیگر ماندن و عضوشدن معنایی ندارد. پس چاره این است که یا اخبار محرمانه را بخرند یا اخبار داغ را بسازند. این یکی از راههای کسب درآمد است و راه دیگر، گرفتن تبلیغات.
با توجه به اطلاعاتی که از فضای مجازی بهدست آمد، هزینه تعرفه تبلیغات در کانال هواداری پرسپولیس به شکلهای مختلف است. در این کانال تبلیغات زیر ۱۲ ساعت اصلا قبول نمیکنند و هزینه بارگذاری مجدد هم ۶۵۰ هزار تومان است. هزینه پین برای هر ساعت ۲۰۰ هزار تومان است و در صورت درخواست بیش از دو ساعت پین، هر ساعت ۱۵۰ هزار تومان خواهد بود. ضمنا بهازای هر ۱۰ هزار بازدید پست آخر ۱۵۰ هزار تومان اضافه میشود. بهجز اینها اطلاعات مهم دیگری درباره تعرفه کانالهای هواداری پرسپولیس وجود دارد و آنهم تقسیم تعرفه به دو زمان شب و روز است. طبق آمار بهدست آمده و باتوجه به نزدیکی به بازیهای مهم روزانه بین ۳ تا ۱۰ تبلیغ در این کانالها منتشر میشود. این اعداد میتواند بیشتر هم بشود. حالا میشود درآمد این کانال را محاسبه کرد.
در کانال هواداری استقلال کمی این هزینهها متفاوت است. در این کانال تبلیغات را به دو نوع A و B تقسیم کردهاند. نوع A یعنی ۱۰ هزار بازدید پست آخر و نوع B بهصورت پست آزاد تعریف شده است. در این تعرفهها هزینه هر بارگذاری مجدد ۵۰۰ هزار تومان، هزینه پین برای هر ساعت ۱۷۰ هزار تومان و هزینه هر ۱۰ هزار بازدید اضافه در پست آخر ۲۰۰ هزار تومان است. این کانالها بعضا اسپانسر هم دارند؛ اسپانسرهایی که گاهی یا با سایتهای شرطبندی ارتباط دارند یا اصلا خودشان «بت» را تبلیغ میکنند.
بررسی این کانالها در ماههای اخیر نشان میدهد تعداد تبلیغات سایتهای شرطبندی کمتر شده اما سوال اصلی اینجاست که با تعطیلی تبلیغات سایتهای شرطبندی، راههای دیگر درآمدزایی این کانالها هم بررسی خواهند شد یا نه و اگر تعطیل شوند از کجا قرار است تامین بودجه شوند؟
ارتباط برخی از این کانالها با سایتهای شرطبندی افشا شده است و برخی از اینها رقمهای میلیاردی از تبلیغ سایتهای شرطبندی به جیب زدهاند و احتمالا در روزهای آینده شاهد انتشار اخباری در این خصوص خواهیم بود.
کارخانه تولید نفرت
«ششتاییها»، «چهارتاییها»، «دستهسه»، «فتح تهران» و ... اینها نمونههایی از کلکل استقلال و پرسپولیس در دهههای ۵۰، ۶۰ و ۷۰ و حتی ۸۰ بوده است. گروهی از طرفداران، یکی از باختهای سنگین رودررو یا حتی باخت به حریفی دیگر را برجسته میکردند و برایش شعار میساختند و آن را دستمایه شوخی با رقیب خودشان میکردند. حتما دعواهای فیزیکی هم بوده و حتی کسانی بودهاند که در هر دورهای فوتبال را با میدان جنگ اشتباه بگیرند اما شواهد نشان میدهد شرایط فعلی از دهههای قبل بدتر است. دامنه کلکلها به فحشهای ناموسی و انتشار عکس و فیلم خصوصی کشیده شده و اگر بازیکنی اشتباهی در زمین مرتکب شود، تا مدتها باید با عواقب اشتباهش دستوپنجه نرم کند و تضمینی هم وجود ندارد که چه زمانی این حواشی به اتمام برسد.
با توجه به اینکه عموم این ادمینها تحصیلات و سابقه خبرنگاری ندارند و اوج ارتباطشان، گرفتن اخبار از آنهاست، شناختی از فضای رسانهای و حتی جامعه ایرانی ندارند. حتی ملاحظات و مصلحتهای حداقلی را نمیشناسند و بهواسطه کینهها و سرخوردگیهایی که در درونشان دارند، حتی از برپاکردن یک آتش و ایجاد جنجال لذت هم میبرند. فوتبال را بهعنوان یک پدیده اجتماعی نمیبینند و سطح آن را در حد کلکلهای مدرسه پایین میآورند. برای دیدهشدن پای سیاست، مذهب و حتی هنر را به کانالها و بگومگوهایشان باز میکنند و ابایی هم از گفتن دروغ ندارند. در چنین وضعیتی فوتبال هم بهعنوان بخشی از جامعه و به پیروی از آن، بهجای اینکه بستری برای خالیشدن انرژیهای منفی باشد، تبدیل به بنزینی برای افزایش معضلات و تنشهای اجتماعی میشود. این کانالها دیگر تیمهای خودشان را تشویق نمیکنند، بلکه تبدیل به کارخانههایی شدهاند که نفرت تولید میکنند.
گوشیهایی که مربی و بازیکن عوض میکنند
اگر زمانی سکوها، مربی و بازیکن را جابهجا میکردند، حالا اما جایشان را به گوشیها دادهاند. بهدلیل شیوع ویروس کرونا نزدیک به ۱۰ ماه است که هیچ تماشاگری به استادیومهای ورزشی ایرانی نمیرود اما برخی مشکلات همچنان وجود دارد. در فصل نقلوانتقالات ادمینهای دهه هفتادی یا هشتادی هماهنگ با هم سعی میکنند بازیکن محبوبشان را که قول پرداخت درصد به آنها را داده است به تیم محبوبشان غالب کنند. این کانالها و صفحات مجازی با اتحادی کمنظیر باعث میشوند یک بازیکن سیوچندساله پایش به دفتر باشگاه باز شود و باشگاه تحتتاثیر فضای موجود با او مذاکره کند. سرمربی تیم تهرانی با فشار فضای مجازی، بازیکنی را وارد ترکیبش میکند یا او را روی نیمکت میگذارد. مدیرعامل برای انتخاب مدیر باشگاه یا مدیر روابطعمومی نگاهش به تعداد فالوورهای اوست و توصیههای دوستان مجازیاش. هشتگها و تعداد اعضای یک کانال یا صفحه اینستاگرامی بیشتر از یک تحلیل کارشناسی اثر دارند و حتی میتوانند وزارت ورزش را منفعل کنند.استفاده نادرست از فضای مجازی میتواند منجر به از دسترفتن جام شود و در آخر هم معلوم نمیشود که چرا و در آن برهه حساس، بهجای حمایت از فرهاد مجیدی سراغ برگرداندن استراماچونی میروند. گوشیها میتوانند بازیکنی که سالهاست بازی نکرده را روی بورس بیاورند و با بازیکن جوان و مستعد کاری کنند که برای همیشه فراموش شود.
معاونان فرهنگی باشگاهها باید متولی برخورد با صفحات هواداری باشند
غلامحسین زمان آبادی، مشاور فرهنگی فدراسیون فوتبال درباره اقدامات فدراسیون فوتبال برای برخورد با ادمینهای کانالهای هواداری که سبب تفرقهافکنی و نفرتپراکنی در فوتبال کشور شدهاند، اظهار داشت: بسیاری از کانالهای هواداری تقلبی بوده و ارتباطی هم به باشگاهها ندارد که برای برخورد با آنها باید کاری اساسی انجام بدهیم. وزارت ورزش و جوانان به کمک فدراسیون فوتبال و کارشناسان حدود یک سال است روی طرحی کار میکنند که نام آن ارتقاء فرهنگ هواداری است. هدف هم ساماندهی وضعیت هواداران است و یکی از قسمتهای آن هم مربوط به کانالهای هواداری است.
مشاور فرهنگی فدراسیون فوتبال تصریح کرد: در این طرح روی 5 آیتم کار میشود. تسهیلات و پشتیبانی، رفاه، اقدامهای فرهنگی، تمهیدات امنیتی و حفاظتی ورزشگاهها و پژوهش و تحقیق درباره هواداران این آیتمها هستند. تعدادی از اساتید دانشگاههای کشور با مطالعه و بررسی امور مختلف این طرح را آماده کردهاند. زمان اجرایش هم دو ساله است تا کلیه مسائل ساماندهی شود.
زمان آبادی عنوان کرد: در همین بحث کانالها مشخص است افرادی که کانالهای تقلبی ایجاد میکنند باید مقابل مطالب منتشرشده و لطمههایی که ایجاد میکنند پاسخگو باشند. تحرکات زیادی هم در این موارد انجام میشود. البته باید حساب برخی از کانالها را که برای فرهنگسازی و انجام اقدامات ارزشمند تشکیل شدهاند از کانالهای تقلبی جدا کنیم.
وی افزود: برخورد با این کانالها متولی میخواهد و به همین دلیل سال گذشته بخشنامهای به باشگاهها ارسال شد تا معاونت فرهنگی خود را به سازمان لیگ و فدراسیون فوتبال معرفی کنند. وظیفه این معاونان فرهنگی ساماندهی هواداران، برگزاری انتخابات کانونهای هواداری، نام نویسی و صدور کارت هواداران است. تسهیلات برای هواداران را هم باید در نظر گرفته شود. در زمان برگزاری مسابقات با حضور هواداران، همیشه برای اختصاص 90 درصد ورزشگاه به تیم میزبان در دربیها مشکل داشتیم و نمیتوانستیم تشخیص بدهیم چه کسی طرفدار استقلال یا پرسپولیس است.
مشاور فرهنگی فدراسیون فوتبال ادامه داد: باشگاهها طبق تعامل با برخی بانک ها برای در حال طی کردن روند صدور کارت هواداری برای طرفداران خود هستند. همچنین خودمان هم برای تیمهای ملی با بانکهای مختلف صحبت کردیم و یک بانک دولتی برای صدور کارت اعلام آمادگی کرده تا یک نفر با کارت هواداری عکسدار بتواند بلیت ورود به ورزشگاه را تهیه کرده و تسهیلات لازم را در اختیار بگیرد. تمام این مسائل در راستای احراز هویت افراد انجام می شود تا اگر تخلفی صورت گرفت با متخلف برخورد شود.
زمان آبادی در باره بهرهبرداری مالی و خطدهی برخی از این کانالها به عوامل خارج از کشور که برخی مواقع سبب لطمه به فوتبال کشور شده توضیح داد: باید کار اساسی انجام شود. پلیس فتا با چند نفر میتواند برخورد کند؟ راه اساسی این است که معاون فرهنگی در باشگاهها مستقر شود و در باره کانال رسمی باشگاه و نحوه فعالیت آن اطلاعرسانی لازم را انجام بدهد. سایر کانالها هم اگر تخلفی مرتکب میشوند از طریق همین معاونت فرهنگی مورد پیگیری قرار بگیرند. طبق تعریف ساختار مشخص تکلیف پیگیری ها معلوم می شود و می دانیم با چه کسی طرف هستیم.
وی عنوان کرد: وقتی متولی پیگیری کار مشخص باشد، فردی که به نام استقلال، پرسپولیس و یا هر باشگاه دیگری کانال راه میاندازد، تحت پیگیری جدیتری قرار میگیرد. معاون فرهنگی باشگاه میتواند اقدامهای این کانالها را رسیدگی کرده، کار مثبت را تشویق و از اقدام خلاف شکایت کند. اگر کانالی تشکیل شده باشد که فقط یک تیم را حمایت میکند و کاری به طرف مقابل ندارد باید از سوی معاونت مورد حمایت قرار بگیرد اما اگر اقدامهای تخریبی انجام میشود باید با این کانالها برخورد شود. متأسفانه پیش از این اقدامهای فرهنگی و رسیدگی به امور طرفداران صاحب نداشت، اما بخش زیادی از مشکلات با اقدامهای خود باشگاهها حل خواهد شد.
مشاور فرهنگی فدراسیون فوتبال ادامه داد: تا زمانی که متولی پیگیریها مشخص نشود و کار سر و سامان نگیرد، نمیتوانیم به رفع مشکلات امیدوار باشیم. هفتهای دو جلسه در وزارت ورزش با حضور معاونان فرهنگی و توسعه ورزش قهرمانی وزارتخانه، من و برخی مواقع دبیرکل فدراسیون فوتبال برگزار میشود و در آن راهکارها را بررسی می کنیم. در حال حاضر به طرح اجرایی رسیدهایم و روی آن 5 آیتم کار میشود. این مسائل هم در کمیسیون تربیت بدنی دولت مصوب میشود و کار به شکل رسمی آغاز خواهد شد. در آن صورت میتوان به اخذ نتیجه مثبت از پیگیریها امیدوار بود.
زمان آبادی افزود: در حال حاضر نه دستورالعملی اتخاذ شده و نه نقشه راه و نه حتی مسؤول رسیدگی به این تخلفات مشخص شده است بلکه فقط معاون فرهنگی باشگاهها و هیأتهای فوتبال مشخص شدهاند تا طبق دستورالعملی که در آینده مشخص میشود کار را پیش ببرند.
مشاور فرهنگی فدراسیون فوتبال در باره تحت تأثیر قرار گرفتن مدیران باشگاهها، بازیکنان و مربیان تیمها از برخی کانالهای هواداری گفت: متأسفانه این موضوع بارها مشاهده شده و این مسأله شخصی باید از طریق پلیس فتا پیگیری شود. همین امروز صبح یک عضو کانون هواداران یکی از باشگاهها با من تماس گرفت و گفت پلیس فتا بابت انتشار مطلبی در صفحه شخصی ام به من تذکر داده است. قطعا این موارد حقوقی را پلیس فتا طبق وظیفه ای که برعهده دارد پیگیری میکند.
آغاز برخورد قانونی با افرادی که نفرت پراکنی و تبلیغ شرط بندی می کنند
باشگاه های استقلال و پرسپولیس در اقدامی هماهنگ از طریق کارگزار و اسپانسرهای خود، از ادامه فعالیت کانال های تلگرامی و صفحه های فیک که در فضای مجازی سرگرم کسب درآمد با سواستفاده از اسم استقلال و پرسپولیس هستند، جلوگیری می کنند.
در حالی که دو باشگاه استقلال و پرسپولیس در تلاش برای رسیدن به یک تفاهم پایدار و جلوگیری از سواستفاده اوباش فضای مجازی از برند این دو باشگاه محبوب و معتبر هستند، یک کانال تلگرامی بد سابقه که شرط بندی تبلیغ می کند و مدیرانش همزمان گرداننده کانال های تلگرامی هواداری استقلال و پرسپولیس هستند و در کانالی به اسم استقلال، علیه پرسپولیس نفرت تولید می کنند و در کانال دیگری به اسم پرسپولیس، به نفرت پراکنی علیه استقلال مشغولند، احساس خطر کرده و این بار می خواهد به بهانه ای تازه دو باشگاه را مقابل هم قرار بدهد تا طرفداران شان هم به یکدیگر فحاشی کنند، چرا که نان این کانال های تلگرامی در همین فحاشی هاست.
این بار آنچه گردانندگان این کانال را ترسانده خبر توافق کارگزار استقلال و کارگزار پرسپولیس است. کارگزارهایی که به شکل قانونی در حال فعالیت هستند، می خواهند با همکاری یکدیگر جلوی فعالیت غیرقانونی افراد سودجو را بگیرند و این همان چیزی است که جریان پشت پرده برخی کانال های بی هویت را می ترساند.
شنیدیم کارگزار استقلال و پرسپولیس به این نتیجه رسیده اند که فعالیت این کانال های تلگرامی فیک و بی هویت که از اسم استقلال و پرسپولیس به روش غیر قانونی پول در می آورند، مانع گسترش و توسعه فعالیت های قانونی آنهاست و در حال آماده کردن شکایت نامه ای علیه آنها هستند تا با همکاری پلیس فتا، از ادامه فعالیت افراد سودجو که به اسم استقلال و پرسپولیس در فضای مجازی برای خود کسب درآمد می کنند و سرگرم تبلیغ سایت های شرط بندی هستند، جلوگیری کنند.
باید دید با اجرای این قانون، آنهایی که محتوای رسانه های رسمی را می دزدند و در کمال وقاحت به آنها انگ نامعتبر بودن هم می زنند، چگونه به نفرت پراکنی در فوتبال ادامه خواهند داد.
البته شنیدیم پلیس فتا نیز به صورت جداگانه قصد برخورد با سایت ها و کانال هایی را دارد که تبلیغ شرط بندی می کنند.
از این تبلیغ بدتر، رفتار این کانال هاست. به طور نمونه، شخصی که همزمان صاحب یک کانال هواداری استقلال و یک کانال هواداری پرسپولیس است، در کانال آبی، بدترین اهانت ها را به تیم رقیب می کند و جوانان و نوجوانان احساسی را تشویق به فحاشی علیه پرسپولیس می کند و همزمان در کانال قرمز خود، با فحاشی به استقلال، نوجوانان و جوانان طرفدار پرسپولیس را به هتاکی علیه استقلال ترغیب می کند. متاسفانه این نفرت پراکنی باعث شده برخی طرفداران دو تیم احساس کنند با هم دشمن هستند.
منبع:
1. ایسنا/ پشت پرده کانالهای مشکوک هواداری سرخابیها
2. مشرق نیوز/ کانالهای هواداری بیهویت؛ از تجارت سیاه تا تفرقهافکنی
3. خبرآنلاین/ زمان آبادی: معاونان فرهنگی باشگاهها باید متولی برخورد با صفحات هواداری باشند، ادمین یک کانال سرخابی یک نفر است
4. شعار سال/ کانالهای هواداری بلای جان فوتبال
5. طرفداری/ آغاز برخورد قانونی با افرادی که نفرت پراکنی و تبلیغ شرط بندی می کنند، پایان دوران سواستفاده از نام استقلال و پرسپولیس | فعالیت غیر قانونی به نام سرخابی ها در فضای مجازی ممنوع می شود