حمایت عملی از بازار سرمایه و منافع سهامداران خرد، یکی از خواسته های به حقی می باشد که سرمایه گذاران از دولت و مجلس انتظار دارند. این خواسته البته از وقتی جدی‌تر شد که تعداد زیادی از مردم با دعوت دولت راهی بورس شدند ولی بعد از آن به جای حمایت شاهد از بین رفتن سرمایه‌هایشان بودند بی آنکه اقدامی از سوی دولت و مجلس برای تقویت بورس انجام شود.
جلوگیری از صدور بخشنامه های دستوری و غیرکارشناسی شده از سوی متولیان امر در دولت و تصویب قوانینی که باعث تسهیل فرایند سرمایه گذاری در کشور و رونق تولید می‌شود و به صادرات محصولات شرکت های بورسی کمک می کند از سوی مجلس، یکی از راههای حمایت عملی از سرمایه گذاری در بورس و به تبع آن ایجاد رونق اقتصادی در کشور می باشد.
با این حال اما همچنان شاهد قیمتگذاری های دستوری و بخشنامه‌های خلق‌الساعه‌ای هستیم که اثر مستقیم در ریزش سهام بازار سرمایه دارد و به جای آنکه حداقل بعد از چند ماه مرحمی باشد بر بازار، باعث افزایش ضرر و زیان مردم به خصوص سهامداران خرد می شود.
این درحالی است که انتظار می رفت در سال جهش تولید از ظرفیت بورس و سرمایه سهامداران تازه وارد، برای تقویت تولید و تأمین مالی واحدهای تولیدی استفاده شود ولی ناهماهنگی‌های دستگاه های اجرایی و اعضای کابینه دولت باعث شد تا این این ظرفیت سوخت شود و اعتماد مردم نیز به دولت از بین برود.
وزارت صمت یکی از وزارتخانه های کلیدی کشور در سال جهش تولید بود و می توانست بار فشار اقتصادی ناشی از تحریم را بر کشور کاهش دهد ولی این وزارتخانه چند ماه را بدون وزیر گذارند و به تبع آن مشکلاتی را بر اقتصاد و صنایع کشور تحمیل کرد و بعد از آن نیز با انتصاب وزیر جدید حواشی دیگری بوجود آمد که نه تنها کمکی به سیاست‌های جهش تولید نکرد بلکه باعث تضعیف بسیاری از واحدهای تولیدی بخصوص صنایع فولادی شد.
یکی از مشکلات پیش آمده از نگاه بازار سرمایه بحث قیمت گذاری‌های دستوری در زنجیره فولاد از سوی وزارت صمت برای تنظیم بازار و رساندن محصولات فولادی با قیمت پایین به دست مردم می باشد؛ در حالیکه تنظیم بازار به معنای تعیین قیمت محصول از سوی دولت و به تبع آن کاهش قیمت بازار محصول نیست و مفهوم آن تعادل طرف عرضه و تقاضا با توجه به متغیرهای کلان اقتصادی می باشد؛ اجرای این سیاست نه تنها باعث کاهش قیمت مصرف کننده نهایی محصول نمی شود بلکه باعث ایجاد رانت و منافع ویژه برای عده ای خاص همچون نرخ ارز۴۲۰۰ تومانی می‌شود و نتیجه ای جز زیان برای شرکت های فولادی و فرار سرمایه گذاران در بازار نخواهد بود.
با انتخاب آقای رزم حسینی در تاریخ ۸ مهرماه ۹۹ به عنوان وزیر جدید صمت، سایه قیمت گذاری دستوری فولاد نه تنها از بازار بورس کم نشد بلکه با صدور بخشنامه ای مبنی بر عرضه محصولات شرکت های فولادی بر پایه ۷۰ درصد نرخ جهانی در بورس کالا باعث سقوط قیمت سهام شرکت های فولادی در بازار بورس اوراق بهادار تهران شد.
صدور این بخشنامه از سوی وزارت صمت در حالی می باشد که ماده ۱۸ قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی که به منظور تسهیل اجرای سیاست های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی مصوبه ۲۵/۹/۱۳۸۸ مجلس شورای اسلامی، دولت را مکلف کرده است کالای پذیرفته شده در بورس کالا را از نظام قیمت گذاری خارج نماید.
این وضعیت در حالی است که افزایش قیمت های جهانی محصولات فولادی فرصت مناسبی برای افزایش سودآوری این شرکت ها و به تبع آن ورود ارز حاصل از صادرات برای کشور فراهم آورده بود با این حال اما زمزمه هایی شنیده می شود که مجوز صادرات محصولات فولادی منوط به عرضه در بورس کالا با نرخ های دستوری وزارت صمت می باشد.
گفتنی است، از زمان تصدی آقای رزم حسینی به عنوان وزیر صمت شاهد کاهش قیمت سهام شرکت فولاد از ۱۷۵۰۰ ریال به ۱۱۲۶۰ ریال بوده ایم در حالیکه در تاریخ ۲۹ شهریورماه گروه فلزات راه خود را از ریزش شاخص جدا کرده بود و به عنوان لیدر بازار مطرح می شد و در شاخص ۱۶۹۹۴۹۴ قیمت سهام فولاد ۲۱۳۳۰ ریال بود. اما ریسک سیستماتیک به وجود آمده در اثر عدم ثبات در سکانداری وزارت صمت و ترس سیاست های دستوری باعث ریزش قیمت سهام گروه فلزات اساسی شد و به تبع آن ترس ایجاد شده به کل بازار سرمایه سرایت کرد و باعث ریزش بیشتر شاخص و قیمت سهام شرکت های بورسی شد.
کارشناسان اقتصادی و فعالان بازار سرمایه ریشه اصلی ریزش‌های اخیر در بازار سرمایه را دخالت‌های وزیر صمت در قیمتگذاری فولاد اعلام کرده اند با این حال اما نکته جالب واکنش اوست که می گوید هیچ گاه مدافع قیمت گذاری دستوری نبوده و نیست. رزم حسینی مدعی شده که بخشنامه فولادی اخیر که بورس را قرمز کرده در دوره سرپرستی قبل صادر شده و او فقط ادامه مسیر قبلی را می رود! این درحالی است که طی هفته گذشته روحانی و جهانگیری در جلسات جداگانه قیمتگذاری های دستوری در بورس را نفی کرده و اعلام کرده اند که نباید تصمیمات غیرکارشناسی باعث ضرر سهامداران بورسی شود.
حال سوال اینجاست که با این تضاد منافعی که بین سیاستگذاران در وزارت صمت در قیمت گذاری محصولات فولادی و مدیران منتسب آنها در شرکت های بورسی از یک سو و سهامداران خرد علی الخصوص سهامداران عدالت به عنوان مالکین واقعی شرکت های فولادی در بورس پیش آمده است؛ چه کسی و چه نهادی از سوی سهامداران پی گیر ضررهای واردشده در کاهش ارزش بازاری سهام آنها خواهد شد؟
سهامدارانی که برای کاهش ریسک غیرسیستماتیک سبد سهام خود در شرکت های خوبی و بنیادی گروه فلزات اساسی و پتروشیمی سرمایه گذاری می کنند تا کی باید گرفتار ریسک سیستماتیک حاصل از سیاست ها و تصمیمات دستوری و غلط دولت و مجلس باشند؟
منبع: تسنیم
علت ریزش بورس چیست؟
عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی گفت: متاسفانه هر فردی ساز خود را در دولت می‌زند بنابراین ریزش بازار بورس هم نتیجه سازهای ناهمگونی است که در دولت نواخته می‌شود. جعفر قادری با اشاره به شرایط فعلی بازار بورس و ریزش سهام اولیه در این بازار گفت: متاسفانه هر فردی ساز خود را در دولت می‌زند بنابراین ریزش بازار بورس هم نتیجه سازهای ناهمگونی است که در دولت نواخته می‌شود.
وی تاکید کرد: اگر رییس جمهور بتواند یک اتحاد و انسجام مناسبی در کابینه ایجاد کند، بسیاری از مسائل قابل حل است.
این نماینده مجلس اظهار داشت: به اعتقاد بنده دخالت‌های دستوری در بورس از جمله مواردی است که در این بازار ایجاد مشکل می‌کند، بنابراین اگر بنا باشد هر شخصی برای این بازار تعیین تکلیف کند مشکلات این بازار دو چندان خواهد شد.
وی تصریح کرد: مباحثی از جمله ناهماهنگی در دولت و دخالت‌های موردی از سوی مجموعه‌های مختلف باعث بروز مشکلات در بازار بورس شده است همچنین ما این مشکلات را در گذشته بین وزارت اقتصاد و وزرات نفت داشتیم و امروز این مشکلات و ناهماهنگی‌ها بین وزارت اقتصاد و وزارت صمت نمایان می‌شود.
عضو کمیسیون برنامه،بودجه و محاسبات مجلس اظهار داشت: بنابراین اگر بنا شد متولی بورس وزارت اقتصاد باشد چرا باید سایر دستگاه‌ها در این زمینه دخالت کنند.
پنج عامل تاثیرگذار در ریزش اخیر شاخص بورس
.jpg "سقوط ادامه دار بورس/ چرا بورس دوباره ریخت؟")
یک کارشناس بازار سرمایه با اشاره به روند معاملات اخیر بازار سهام به پنج عامل تاثیرگذار در ریزش شاخص بورس اشاره کرد و گفت: ترس سهامداران از اصلاح پرشتاب شاخص بورس، روند معاملات بازار سهام را وارد فاز هیجانی کرده است.
«مهدی محسنی» به روند پرشتاب افت شاخص بورس در بازار اشاره می کند: در چند وقت اخیر شاهد افزایش ریسک بازار بودیم، بخشی از ریسک‌های ایجاد شده در بازار به نرخ دلار و دارایی‌های بلوکه شده در دیگر کشورها مانند چین و کره بر می‌گردد که احتمال آزادشدن آن وجود دارد.
وی اظهار داشت: برخی معتقدند با آزاد شدن دارایی‌های بلوکه شده، نرخ دلار در مسیر نزولی قرار می‌گیرد که به نظر میرسد افت قیمت در بازار ارز موقتی باشد.
به گفته محسنی، اختلاف‌های ایجاد شده بین برخی از مسوولان در زمینه نرخ دلار باعث تاثیرگذاری بر روند معاملات بازار سهام شد و این بازار را با هیجان همراه کرد.
این کارشناس بازار سرمایه به دیگر عامل تاثیرگذار در شتاب روند اصلاحی شاخص بورس اشاره کرد و اظهار داشت: افزایش نرخ سوخت در صنایعی مانند پتروشیمی که بر سودآوری این شرکت‌ها تاثیرگذار است منجر به کاهش سودآوری شرکت های مدنظر خواهد شد.
وی با بیان اینکه در کنار این مسایل شایعاتی مانند اعمال مالیات بر صادرات شرکت‌ها مطرح شده است که این موضوع بر روند معاملات بورس بی تاثیر نخواهد بود، گفت: تاکنون این شرکت‌ها معاف از مالیات بودند و گمانه‌زنی‌هایی مبنی بر اخذ مالیات از این شرکت‌ها مطرح شده است که بر حاشیه سود شرکت‌ها موثر خواهد بود.
محسنی با اشاره به اینکه در کنار این مسائل، مطرح شدن موضوع قیمتگذاری فولاد از سوی وزیر صنعت، معدن و تجارت زمینه ترس بین سهامداران را فراهم کرد، اظهار داشت: گمانه زنی‌های مربوط به قیمتگذاری در صنعت فولاد که احتمال رواج آن در دیگر صنایع وجود دارد، باعث ایجاد شوک در معاملات این بازار شد که به نظر میرسد اجرای این اقدام منتفی شده است، اما این موضوع اثر منفی خود را بر بازار ایجاد کرد و بر سودآوری شرکت‌ها تاثیرگذار بود.
این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: روند معاملات بازار سهام وارد فاز هیجان شده است و تا زمانی که ریسک‌های ایجاد شده در بازار از بین نرود شاهد وجود نوسان در معاملات بورس خواهیم بود.
وی با بیان اینکه در بورس، آینده خرید و فروش می‌شود، گفت: قیمت سهام به خصوص کامودیتی محورها در چند وقت اخیر اصلاح زیادی را در بازار تجربه کردند، اکنون با توجه به انتشار گزارش مثبت شرکت‌ها می‌توان نسبت به آینده این سهام امیدوار بود و امکان بازگشت روند صعودی در سهام شرکت‌های بزرگ وجود دارد.
محسنی اظهار داشت: عده‌ای از سهامدار در بازار وجود دارند که به دلیل ترس از معاملات فعلی بازار اقدام به فروش هیجانی در بازار کردند که این اتفاق باعث تاثیر کلی بر معاملات بورس شده است.
این کارشناس بازار سرمایه گفت: اگر قرار است دامنه نوسان تغییر کند، در کنار آن باید امکان تغییر در حجم مبنا و زمینه‌های لازم برای افزایش آن فراهم شود زیرا در صورت افزایش دامنه نوسان، ریسک ایجاد شده در بازار کاهش پیدا خواهد کرد.
وی به اقدامات تاثیرگذار در بهبود روند معاملات بورس اشاره کرد و افزود: تاکنون تکلیف برخی از قانون‌گذاری‌ها در کشور مانند نرخ سود بانکی به عنوان سرمایه گذاری بدون ریسک مشخص نشده است، با ایجاد اطمینان در این زمینه‌ها برای سرمایه‌گذار شرایط مبهم موجود در بازار از بین می‌رود و در این صورت بازار می‌تواند مسیر خود را پیدا کند و روند معاملات این بازار به تعادل برسد.
محسنی اظهار داشت: تا چند وقت گذشته پیشنهاد ما به سرمایه‌گذاران، سهامداری در بورس بود اما به دلیل تغییر مسیر بورس، بازار برخلاف پیش‌بینی‌ها پیش رفت و سهامداران را با ضرر و زیان‌های سنگین مواجه کرد.
این کارشناس بازار سرمایه گفت: اکنون توصیه ما به سهامداران این است که با توجه به در پیش گرفتن روند نزولی قیمت دلار، بیشتر به سمت سهامی پیش روند که علاوه بر اینکه دلاری محور نیستند و شامل نرخ‌گذاری دستوری نمی‌شوند، با محدودیت صادرات هم همراه نباشند.
وی اظهار داشت: تا یک سال آینده سهام کامودیتی محور مانند فولاد و پتروشیمی بازدهی بهتری را در مقایسه با نرخ سود بانک‌ها در اختیار سهامداران قرار می‌دهد اما سهامداران در این بازار باید با تحلیل و بررسی‌های درست اقدام به سرمایه‌گذاری کنند.
ریزش بورس تا کجا ادامه دارد؟
.jpg "سقوط ادامه دار بورس/ چرا بورس دوباره ریخت؟")
در حال حاضر تحلیلگران بازار سرمایه معتقدند که که سهام بزرگ و بنیادی بورس حتی با دلار ۱۷ هزار تومانی نیز با انحراف ۵ تا ۱۰درصدی در همین محدوده قیمتی، ارزنده هستند و روند کاهشی چندانی نخواهند داشت.
محمدمهدی عشریه، کارشناس بازار سرمایه محدوده عددی یک میلیون و ۶۰ تا یک میلیون و ۱۵۰ را محدوده بازگشت شاخص کل می‌داند و می‌گوید که «از لحاظ تکنیکال امکان بازگشت روند صعودی در این محدوده وجود دارد و اگر روند صعودی شروع شود انتظار می‌رود شاخص کل تا یک میلیون و ۶۰۰ هزار واحد رشد کند.»
ایمان رئیسی، کارشناس بازار سرمایه هم می‌گوید با توجه به وضعیت گزارش‌های ۹ ماهه‌ای که به زودی منتشر می‌شود و چراغ سبزی که «کچاد» روشن کرد انتظار داریم بازار در روزهای پایانی دی ماه آخرین روند منفی را پشت سر بگذارد و از اوایل بهمن تا اسفند ماه بازدهی ۲۵ درصدی را نصیب سهامداران کند.
در مقابل پیمان حدادی، کارشناس بازار سرمایه پیش بینی می‌کند که شاخص کل ۱۵۰ هزار واحد دیگر افت کند. او می‌گوید که بورس به دلیل کاهش قیمت دلار و انتظار کاهش بیشتر قیمت دلار فعلا روندی نزولی دارد و احتمال می‌رود شاخص کل حدودا روی عدد یک میلیون واحد برگردد.
حدادی معتقد است که فعلا تا آخر هفته شاخص کل روندی نزولی دارد، اما احتمال دارد چهارشنبه تحرکات مثبتی شکل بگیرد.
محمد خبری زاده دیگر تحلیلگر بازار سهام می‌گوید که نباید فعلا صعودی را برای بازار سرمایه متصور شد. با این سیگنال‌هایی که از طرف دولت به بازار سرمایه داده می‌شود، سخت است بازار زیر این همه فشار کمر راست کند. اما از طرف دیگر هر چقدر شاخص پایین می‌آید سهم‌ها ارزنده می‌شود. اما چون بعضی نقاط ابهام هنوز وجود دارد، خوشبینانه بخواهیم تصور کنیم، تا آخر سال بازار در همین وضعیت باقی خواهد ماند.
در این میان برخی از کارشناسان بازار سرمایه نگاهی خوش بینانه به آینده بورس ندارند. آنها می‌گویند یکی از کورترین گره‌های بورس تهران که در شرایط هیجانی چه مثبت و چه منفی، بیشتر خود را نشان می‌دهد، محدودیت دامنه نوسان است. قانونی خودساخته که سبب شد سهام ناتوان از پیداکردن نقطه تعادلی باشند و با تشدید هیجان در صفوف فروشی که روز به روز سنگین‌تر می‌شوند، امیدی به بازگشت روزهای سبز نباشد.
در طرف مقابل، اما دسته دیگری از تحلیلگران می‌گویند که پول‌های خارج شده از گردونه معاملات سهام، به‌طور کامل از این بازار پرریسک دل نکنده‌اند و در حال ارزیابی بازار و قیمت‌ها و پیدا کردن نقطه ورود مجدد هستند.
آنها گفته اند که در این میان برخی کارگزاری‌ها به‌طور خودکار مانده حساب مشتریان خود را در صندوق زیرمجموعه سرمایه‌گذاری می‌کنند. شاید به این دلیل است که آمار‌ها حکایت از ورود نقدینگی طی روزهای گذشته به صندوق‌های با درآمد ثابت داشته است.
اولتیماتوم یک هفته‌ای به وزیر اقتصاد جهت شفاف‌سازی ریزش بورس
.jpg "سقوط ادامه دار بورس/ چرا بورس دوباره ریخت؟")
حسینعلی حاجی دلیگانی، نماینده مردم شاهین شهر در مجلس شورای اسلامی گفت: در روزهای اخیر بیش از ۵۰۰ پیامک از مردم به من رسیده که همگی از ریزش روزهای اخیر در ارزش سهام بورس گله‌مند هستند و خواستار رسیدگی به این وضعیت بودند.
وی افزود: وضعیت حاکم بر بورس یا معلول سوءمدیریت است و یا این که خط نفوذی در بورس شکل گرفته و به دنبال ایجاد نارضایتی میان مردم است.
حاجی دلیگانی خاطرنشان کرد: وزیر اقتصاد باید ظرف یک هفته آینده نسبت به شفاف‌سازی و تعیین تکلیف بازار بورس اقدام کند.
وی افزود: چنانچه وزیر اقتصاد ظرف یک هفته آینده نسبت به شفاف سازی و تعیین تکلیف بورس اقدام نکند، از ابزارهای نظارتی همچون شکایت در قالب ماده ۲۳۴ و تحقیق و تفحص، موضوع را مورد پیگیری قرار می‌دهیم.
عضو هیات رئیسه مجلس اظهار داشت: امروز شرایط بورس باعث ناراحتی و نگرانی‌های زیادی بین مردم شده و حتی اختلافات خانوادگی را نیز سبب شده است.
منبع:
1. فرارید/ سقوط ادامه دار بورس؛ ریزش تا کجا ادامه دارد؟
2. ایرنا/ پنج عامل تاثیرگذار در ریزش اخیر شاخص بورس
3. اقتصاد 24/ اولتیماتوم یک هفته‌ای به وزیر اقتصاد جهت شفاف‌سازی ریزش بورس
5. مشرق نیوز/ علت ریزش بورس چیست؟
6. مشرق نیوز/ چرا ریزش بورس متوقف نمی‌شود؟ / دولت جلوی غضنفر را بگیرد!
