به گزارش راسخون: تاثیر انسانی تحریم‌های یکجانبه بسیار زیاد است. آنها بر تمام دسته‌های حقوق مدنی، اقتصادی، اجتماعی و جمعی از جمله حق توسعه تاثیر می‌گذارند.

تحریم یا Sanction اقدامی است که از سوی یک یا چند بازیگر بین المللی عیله یک یا چند بازیگر دیگر با هدف مجازات و محروم ساختن کشور‌های هدف از فعالیت‌های اقتصادی بین المللی صورت می‌گیرد؛ اقدامی که در دستور کار کشور‌های مجری قرار می‌گیرد تا کشور یا کشور‌های هدف نسبت به سیاست‌های خود تجدید نظر کنند.

بیانیه کارشناسان سازمان ملل در انتقاد از تحریم های آمریکا

آلینا دوهان گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در زمینه آثار منفی اقدامات قهریه یکجانبه در مورد برخورداری از حقوق بشر، و اوبیورا اوکافور کارشناس مستقل سازمان ملل در زمینه حقوق بشر و همبستگی بین المللی: اعلامیه‌های اضطراری آمریکا را ناقض حقوق بشر اتباه دیگر کشورها توصیف کردند.

تاثیر انسانی تحریم‌های یکجانبه بسیار زیاد است. آنها بر تمام دسته‌های حقوق مدنی، اقتصادی، اجتماعی و جمعی از جمله حق توسعه تاثیر می‌گذارند.

دوهان اضافه کرد: در بلند مدت، تحریم‌های یکجانبه، مکانیسم‌های موجود منطقه‌ای و دو جانبه را تضعیف می‌کند و کشورهای هدف را از ایجاد یا بازسازی زیرساخت‌های حیاتی برای تضمین نیازهای اساسی و رفاه مردمشان باز می‌دارد.

وی خاطرنشان کرد: تحریم‌ها، حق استفاده از منابع آنلاین، حق دسترسی به اطلاعات و حق آموزش را نقض می‌کند.

خبرگزاری جمهوری اسلامی / این گزارشگر حقوق بشری سازمان ملل متحد، یادآور شد: تحریم‌های یکجانبه این بلایا را تشدید می‌کند و بنابراین تبعیض علیه جمعیت کشورهای هدف را که تقریبا ۲۰ درصد کشورهای عضو سازمان ملل هستند، ایجاد می‌کند.

دوهان اضافه کرد: تحریم‌های یکجانبه به خودی خود بر تمام گروه‌های جمعیتی در کشورهای هدف، اتباع دولت سوم و سازمان‌های غیر دولتی بشردوستانه فعال در کشورهای هدف، تحت تحریم‌های ثانویه قرار می‌گیرند، همچنین بهره‌مندان از کمک‌های آنها در سراسر جهان، کودکان، زنان، پناهندگان، مهاجران، افراد مسن و افرادی که از بیماری‌های مزمن رنج می‌برند، آسیب‌پذیرترین افراد هستند.

اقداماتی که مستقیم بر حقوق اساسی بشری تاثیر می‌گذارند نباید به عنوان ابزاری برای اثرگذاری بر هیچ دولتی استفاده شوند، اظهار کرد: امروز بیشتر مجازات‌های یکجانبه با معیارهای فوق مطابقت ندارد.

دوهان خاطرنشان کرد: این امر در طولانی مدت اقتدار سازمان ملل را تضعیف و عدم اطمینان و ترس را در روابط بین‌الملل ایجاد می‌کند، همکاری بین‌المللی و حاکمیت قانون را از بین می‌برد و ممکن است تهدیدی برای صلح و امنیت بین‌المللی باشد.

وی تاکید کرد: من همچنین از شورای امنیت سازمان ملل متحد می‌خواهم که به اعمال تحریم‌های یکجانبه و اثرات مخرب آن در برخورداری از حیاتی‌ترین حقوق توجه جدی نشان دهد.

به گزارش ایرنا از وب سایت حقوق بشر سازمان ملل، کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل در بیانیه ای خاطر نشان کردند که تحریم های ایالات متحده تحت شرایط اضطراری اعلام شده، طیف وسیعی از حقوق بشر در چین، کوبا، هائیتی، ایران، نیکاراگوئه، فدرال روسیه، سوریه، ونزوئلا، زیمبابوه و سایر کشورهای جهان را نقض می کند.

پیامدهای تحریم همچون تروریسم و جنایت جنگی است

مجید تخت‌روانچی در نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد که با موضوع گرسنگی و قحطی در درگیری‌ها برگزار شد، گفت: برای مقابله با ناامنی غذائی در جهان، رفع محاصره‌ها و تحریم‌ها و تقویت همکاری بین‌المللی ضروری است.

وی ادامه داد: آمارهای جاری از میزان افراد در معرض گرسنگی و ناامنی غذائی در جهان هشدار دهنده و مقابله با این چالش ضرورت و فوریت یافته است.

اصل بنیادین باید تضمین تحقق حق غذا برای همه، در همه جا، در همه زمان‌ها و تحت همه شرایط، چه جنگ و چه صلح، باشد؛ چون رهائی از گرسنگی و سوء تغذیه یک حق مسلم است.

نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد همچنین از اعمال تحریم‌ها به عنوان یکی از عوامل اصلی ایجاد ناامنی غذائی یاد کرد و به نقش تحریم‌های آمریکا در جلوگیری از دسترسی ایران به غذا، دارو و تجهیزات پزشکی و نیز تضعیف توانائی ایران در مقابله مؤثر با کرونا اشاره کرد.

تخت‌روانچی خاطرنشان کرد: کشورها نباید از ابزارهای قهریه اقتصادی و سیاسی برای تحت فشار قرار دادن دیگر دولت‌ها استفاده کنند و باید حذف فوری تحریم‌ها به عنوان یک اقدام اساسی در مقابله با ناامنی غذائی مد نظر قرار گیرد.

دولت آمریکا در سال‌های گذشته از روش‌های مختلف، از جمله تحریم‌های یکجانبه برای اعمال فشار بر کشورهای ناهمسو با سیاست‌های کلان این کشور استفاده کرده است.

«ایان برمر» و «کلیف کوپچان»، دو دانشمند علوم سیاسی آمریکا با توجه به سیاست‌های برخی کشورهای غربی در استفاده از نظام‌های مالی به عنوان ابزارهایی برای اعمال دیپلماسی زورمندانه علیه کشورهای مخالف مفهومی به نام «سلاح‌انگاری امور مالی» را پیشنهاد کرده‌اند.

به باور این دو دانشمند، ایالات متحده آمریکا در حال حاضر به جای توسل به مولفه‌هایِ سنتیِ برتریِ امنیتی خود-شامل ائئلاف‌هایی مانند ناتو و نهادهای چندجانبه مانند بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول- به استفاده از نظام مالی به عنوان سلاح‌هایی برای پیشبرد سیاست خارجی و امنیتی خود رو آورده و از تهدیدِ قطع دسترسی به بازارها و بانک‌های این کشور به عنوان اهرم فشار علیه کشورهای مخالف خود استفاده می‌کند.

تحلیل‌ها نشان می‌دهد «دفتر تروریسم و اطلاعات مالی» یا «FTI» در وزارت خزانه‌داری آمریکا مرکز طراحی جنگ اقتصادی این کشور علیه کشورهای مخالف با سیاست‌های کلان واشنگتن به شمار می‌رود.

«سی‌ان‌ان» چند سال پیش در گزارشی «دفتر تروریسم و اطلاعات مالی» را «اتاق جنگ ساکت» علیه ایران توصیف کرده و درباره آن نوشته است: «آنها در واقع، مسئول فلج کردن اقتصاد ایران هستند.»

«متیو لویت»، یکی از کسانی که سابقاً در این دفتر مسئولیت داشته گفته است: «سال‌ها پیش اگر کسی می‌گفت وزارت خزانه‌داری آمریکا در مرکز تمامی این موضوعات امنیت ملی قرار خواهد گرفت کسی حرف شما را باور نمی‌کرد.»

دولت دونالد ترامپ که از توافق‌های بین‌المللی و همچنین نهادهای سازمان ملل متحد خارج شد، شرایط را به سمتی سوق داد که اصل این مهم‌ترین نهاد بین‌المللی زیر سوال رفته بود.

وضع تحریم‌های یکجانبه و اعمال فشار به کشورها با اهرم مجازات، کار را به جایی رساند که هیچ نهاد بین‌المللی برای مقابله با بحران‌ها و همچنین حفظ صلح و امنیت بین‌المللی قادر به ایفای وظیفه نبود و رفته رفته، کشورها را به سمت این کشاند که ائتلافی را برای صیانت از منشور ملل متحد تشکیل دهند.

طرح ۱۶ کشور از جمله ایران و چین برای تشکیل ائتلاف ضد تحریم و زور

برای نخستین بار این ایده با گسترش یکجانبه‌گرایی آمریکا علیه برخی کشورها همچون ایران، روسیه، کوبا، کره شمالی، ونزوئلا، فلسطین و سوریه مطرح شد و در بهمن ماه 1397، خورخه آرائاسا وزیر خارجه ونزوئلا به همراه سفرای روسیه، ایران، سوریه، چین، فلسطین به عنوان رئیس گروه 77، بولیوی، کشورهای آفریقایی و آسیایی در برابر شورای امنیت اظهار کرد: امروز اعلام می کنیم یک گروه مهم از اعضای سازمان ملل متحد که بر احترام به اصول این سازمان تاکید دارند، تشکیل شده است.

وی ادامه داد: این گروه برای هماهنگ کردن اقدامات خود برای دفاع از منشور و حقوق تمام کشورهای عضو فعالیت خواهد کرد و بر اصول احترام به اصل حقوق برابر و تعیین سرنوشت، احترام حق حاکمیت اعضا، حل و فصل اختلافات بین المللی از طریق مسالمت آمیز که هیچ گاه نباید صلح و امنیت بین المللی تهدید شود، تاکید دارند.

وزیر خارجه ونزوئلا اضافه کرد: این گروه خواستار حفاظت از وظیفه همه کشورها برای جلوگیری از تهدید به استفاده از زور علیه کشور دیگر، احترام به تمامیت ارضی و استقلال سیاسی همه دولت های عضو و عدم مداخله در امور داخلی کشورها هستند.

آرائاسا تصریح کرد: ما اعتقاد داریم که این اصول نقض شده اند و صلح و امنیت، حق مردم برای تعیین سرنوشت و بهره مند شدن از حقوق بشری در خطر قرار دارند.

حال نزدیک به 2 سال پس از آن، نمایندگی‌های دائمی الجزایر، آنگولا، بلاروس، بولیوی، کامبوج، چین، کوبا، کره شمالی، اریتره، ایران، لائو، نیکاراگوئه، دولت فلسطین، روسیه، سنت وینسنت و گرنادین‌ها، سوریه و ونزوئلا در سازمان ملل متحد در نامه‌ای به نمایندگی‌های کشورهای عضو سازمان ملل متحد به طور رسمی، تصمیم خود را برای آغاز تاسیس "گروه دوستان دفاع از منشور ملل متحد" را اعلام کرده‌اند.

این گروه برای حفظ، ارتقا و دفاع از تفوق و اعتبار منشور سازمان ملل تلاش خواهد کرد که در مقطع کنونی بین المللی، دارای اهمیت و ارزش و ارتباط بیشتری است.

ترویج ارجحیت قانون بر زور، بحث و هماهنگی درباره ابتکارات مشترک برای تقویت احترام به اهداف و اصول مندرج در منشور سازمان ملل متحد و همچنین ارزش‌های گفت‌وگو، مدارا و همبستگی ، با توجه به این واقعیت که همه اینها در هسته اصلی روابط بین الملل و برای همزیستی مسالمت آمیز میان ملت ها حیاتی باقی می‌مانند.

در این نامه از کشورهای دیگر هم درخواست شده است تا به این گروه بپیوندند و با اشاره به فلسفه شکل‌گیری ملل متحد و منشور آن تاکید شده است این سازمان در طول تاریخ خود، دستاوردهای قابل توجهی را در زمینه های صلح و امنیت و همکاری های بین المللی به ثبت رسانده است که مشارکت در علل حقوق بشر، استعمارزدایی، اقتصاد پایدار و توسعه اجتماعی، ریشه کنی بیماری‌ها و خلع سلاح قابل توجه ترین آن است.

با این حال، ما همچنین باید تصدیق کنیم که سابقه آن از نقص و استثنا برخوردار نبوده است و در بسیاری از مواقع، سازمان نتوانسته است انتظاراتی را که ما اعضای مردم سازمان ملل متحد در این باره صحبت می کنند. با این وجود ، سازمان ملل همچنان بهترین گزینه است.

ما باید از طریق صلح و همکاری با چالش‌های پیچیده و نوظهور و تهدیدهای بشریت روبرو شویم. یکی از عناصر اصلی برای اطمینان از تحقق سه رکن سازمان ملل و آرزوی مردم ما، همچنین یک صلح و سعادت جهانی و یک نظم عادلانه جهانی، اطمینان از انطباق دقیق به اهداف و اصول مندرج در منشور سازمان ملل متحد است.

این منشور، تحکیم روابط دوستانه و همکاری بین کشورها است که صلح، امنیت، ثبات و توسعه برای جامعه جهانی به عنوان یک کل را تضمین می کند.
با این حال، چند جانبه گرایی که در هسته اصلی منشور سازمان ملل قرار دارد، در حال حاضر تحت حمله بی‌سابقه قرار گرفته است که به نوبه خود، صلح و امنیت جهانی را تهدید می‌کند.

این روزها، جهان شاهد توسل به یکجانبه گرایی است که با انزوا طلبی و اقدامات خودسرانه از جمله تحمیل اقدامات قهریه یکجانبه یا عقب نشینی از موافقتنامه‌های برجسته و نهادهای چند جانبه و همچنین تلاش برای تضعیف تلاش های اساسی برای مقابله با چالش های مشترک و جهانی مشخص شده است.

منبع: