وضعیت این روزهای بیماران مبتلا به کرونا بسیار دردناک و تاسف برانگیز است.در این روزها که پیک پنجم کرونا و گونه دلتا که سرایت و انتشارش نسبت به سویه‌های اولیه به مراتب بیشتر شده تمام کشور را درنوردیده است اضطراب تهیه دارو به تمام درد و رنج کرونا و پیامدهایش اضافه شده است.آنکس که توانایی مالی دارد و می‌تواند داروهای مورد نیاز را با قیمت چند ده برابری از بازار غیر رسمی و سیاه تهیه می‌کند و آنکه پولی ندارد باید ساعت‌ها در داروخانه‌ها به دنبال دارو باشد و در نهایت از این درد جان دهد. طی هفته‌های اخیر رکوردهای تازه‌ای از آمار کرونا در کشور به ثبت رسیده است و بسیاری از مقامات بهداشتی و درمانی در شهرهای مختلف درباره کمبود دارو و امکانات درمانی هشدار می‌دهند و مقامات بهداشتی در توجیه علت کمیاب یا نایاب شدن اقلام دارویی که جزو لیست اصلی درمان کروناست به ذکر این عبارت اکتفا کرده‌اند که با توجه به افزایش مبتلایان در پیک پنجم غافلگیر شدیم و تصور نمی‌کردیم نیاز به دارو افزایش یابد و آنچه دردسری تازه را به همراه داشته این است که توزیع داروهای اصلی کرونا مانند رمدیسیویر و فاویپیراویر که برای بیماران بدحال‌تر استفاده می‌شود سهمیه‌بندی شده و فقط به داروخانه‌های دولتی ارائه می‌شود که این شکل از توزیع هم باعث تجمع بیش ازحد مردم در داروخانه‌های خاص شده است.
بحران کمبود سرم و داروهای درمان کرونا با گذشت بیش از یک سال و نیم از آغاز بحران کرونا ما را به یاد روزهای ابتدایی شیوع کرونا می‌اندازد که کشور با بحران کمبود ماسک مواجه بود، هرچند آن روزها برای عموم مردم کمبود ماسک و اقلام بهداشتی به دلیل شیوع ناگهانی بیماری کرونا قابل قبول بود اما امروز با تولید داروهای کرونا و سرم در کشور این موضوع برای مردم قابل قبول نیست نیست که کار مردم حتی برای خرید یک سرُم تزریقی ساده اما حیاتی هم، به بازار سیاه کشیده شود.
این روزها که کشور در وضعیت سیاه کرونا قرار دارد و به اذعان مسوولان وزارت بهداشت و بررسی‌های میدانی اغلب بیمارستان‌های کشور تخت خالی برای بستری بیماران ندارند و مردم باید از بیمار مبتلا به کرونا در منزل مراقبت کنند، باید برای پیدا کردم سرم تزریقی، کپسول اکسیژن یا داروهای درمان کرونا از قبیل فاویپیراویر و رمدسیور راهی کوچه‌پس کوچه‌های ناصرخسرو شوند. اما این درد وقتی بیشتر می‌شود که بدانیم، کمبود دارو فقط دامنگیر بیماران کرونایی و خانواده‌های آنها نیست، بلکه برخی از دیگر بیماران هم برای یافتن داروهایشان سرگردان شده‌اند.
کمبود رمدیسیویر، فاویپیراویر و تمزیوا
جلیل سعیدلو، دبیر انجمن داروسازان ایران در این رابطه به فارس گفت: در روزهای اخیر شاهد کمبود سرم و داروهایی از قبیل رمدیسیویر، فاویپیراویر و تمزیوا در داروخانه ها و مراکز درمانی کشور هستیم که واقعا جای تاسف دارد و متاسفانه نشان می دهد که مسؤولین مربوطه، برنامه ریزی و آینده نگری لازم را برای مواجهه با پیک پنجم کرونا و گونه دلتا نداشته اند. به هرحال سیاستی که در پیش گرفته شده برای مدیریت اوضاع، این است که این اقلام از طریق داروخانه های دولتی توزیع شود که سبب تراکم بیماران و افراد سالم در این داروخانه ها شده که به کلی با اهداف و اصول اصلی پیشگیری و درمان کرونا، مغایرت دارد.
دبیر انجمن داروسازان ایران ادامه داد: باوجود سامانه تی تک و سایر ابزارهای مدیریتی، بهتر است مسؤولین از پتانسیل داروخانه های بخش خصوصی بهره برداری کنند و شرایط را برای اینکه ازدحام مردم کمتر شود، فراهم کنند. بیمارانی که در حال گذران دوران قرنطینه هستند و نیز بیمارانی که در کلینیک های بیرون از بیمارستان ها در حال شیمی درمانی هستند، بدون سرم با مشکل روبرو می شوند و بهتر است در این خصوص، سرم در داروخانه های بخش خصوصی نیز توزیع شود.
سعیدلو عنوان کرد: به طور کلی سیاست متمرکز کردن دارو در داروخانه های بخش دولتی، سیاستی نادرستی است چرا که موجب ازدحام مردم و تشدید همه گیری می شود. ما دارای ۱۳ هزار داروخانه هستیم و الان که مردم مراجعه می کنند و داروخانه ها نمی توانند داروهای آنها را تامین کنند، اتفاق تلخ و گزنده ای است که دلیل آن، عدم توزیع دارو در داروخانه‌ها است و باید مسؤولین در این رابطه هرچه سریعتر تجدید نظر کنند امیدوارم با تدبیر مدیران، اوضاع پیک پنجم کرونا هرچه سریعتر سامان یابد و مسئولین فرصتی پیداکنند که با آینده نگری و پیش بینی‌معطوف به واقعیت، شرایط بهتری را برای مردم و بیماران فراهم کنند.
چرایی مواجهه کشور با مشکل کمبود سرم/ بی‌توجهی به زنجیره تامین
از سوی دیگر، سید علی فاطمی نایب رئیس انجمن داروسازان کشور درباره چرایی مواجهه کشور با مشکل کمبود سرم گفت: مدیریت سرم هم قابل برنامه‌ریزی بود، چراکه از چندماه قبل اعلام شده بود که یکی از شرکت‌های تولیدکننده سرم، برای چندماه ناگزیر است خط تولیدش را متوقف و بازسازی کند. هرچند این شرکت هم حدود دو ماه از برنامه زمانی خود عقب افتاد، اما در هر صورت با توجه به اعلام قبلی، دولت فرصت کافی داشت برای جایگزینی ظرفیت تولیدی این شرکت، برنامه‌ریزی کند اما متاسفانه این کار نشد و حالا مشکلات زیادی برای مردم ایجاد کرده است. هرچند که وعده داده شده است طی روزهای آینده با افزایش توان تولید دیگر شرکت‌ها و همچنین واردات، این مشکل حل و فصل شود.درباره این که چرا حال و روز سرم در کشورمان تا این حد وخیم شده تا به حال زیاد حرف زده و چند علت عمده برای آن شمرده شده است. از جمله محمود نجفی‌عرب، رئیس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق بازرگانی تهران به پنج دلیل اشاره کرده که خروج یکی از شرکت‌های اصلی سرم‌سازی از چرخه تولید، افزایش مصرف سرم در بیمارستان‌ها در پی افزایش شیوع کرونا، محدودیت در واردات یکی از محصولات پتروشیمی که در بسته‌بندی سرم کاربرد دارد، قطعی برق و قاچاق معکوس یعنی خروج غیرقانونی سرم از کشورمان را علت کاهش موجودی سرم تزریقی در بازار اعلام کرده است.
البته حیدرمحمدی، مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو از میان این پنج علت یکی را عامل مهم‌تری در کمبود سرم‌های تزریقی در کشور دانسته است. شرح ماوقع از زبان او این‌گونه است: تابستان سال گذشته یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های سرم‌سازی کشور از ما درخواست کرد توزیع سرم را برای آن شرکت متوقف کنیم تا خط GMP کارخانه را اصلاح کندو کیفیت خطوط را ارتقا دهد که مخالفت کردیم و این برنامه به اواخر سال در پاییز و زمستان که نیاز به سرم کمتر است، موکول شد. در نهایت فصل پاییز این مجوز به شرکت داده شد که البته به علت تحریم نتوانست دستگاه‌ها را وارد کند، در نتیجه کار بازسازی خطوط از بهمن شروع شد، درحالی که این شرکت نتوانست به تعهد برگشت به کار در اوایل سال ۱۴۰۰ عمل کند و قول راه‌اندازی را برای ماه شهریور داده‌اند.
پس تا اینجای کار، بزرگ‌ترین کارخانه تولید سرم در کشور به علت عمل نکردن به تعهداتش که حتما به جبر زمانه بوده، مقصر کمبود سرم است، ولی نایب رئیس انجمن داروسازان کشورمان نظر دیگری دارد. علی فاطمی در تحلیل وضع موجود به جام‌جم می‌گوید: کمبود سرم در کشور یک علت بیشتر ندارد و آن هم توقف تولید سرم در شرکت شهید قاضی تبریز است که ماهانه ۱۱میلیون سرم معادل ۴۰درصد سرم تولیدی کشور را تامین می‌کرد. این شرکت طبق تعهدش باید از ۵ تیر وارد مدار تولید می‌شد اما به علت مشکلات تحریمی موفق به این کار نشد. اما این تنها بخشی از ماجرای کمبود سرم در کشور است نه همه آن.
فاطمی می‌گوید: وقتی توقف تولید ماهانه چهار میلیون سرم در شرکت شهیدقاضی اعلام شد، برخی شرکت‌ها به سازمان غذا و دارو اعلام کردند آماده واردات سرم هستند اما این موضوع در بروکراسی‌های این سازمان از قلم افتاد. حتی با این که چهار تولیدکننده سرم در کشورمان در این مدت شیفت‌های کاری را افزایش دادند و تا ماه‌های ابتدایی سال اجازه ندادند کمبود سرم در کشور شدت بگیرد، ولی با شروع موج پنجم کرونا و افزایش مصرف، کمبود به‌تدریج شدت گرفت تا امروز که در هیچ داروخانه شهری سرم یافت نمی‌شود.
وی می‌افزاید: سازمان غذا و دارو و وزارت بهداشت باید این وضع را پیش‌بینی می‌کردند و با واردات سریع و به‌موقع از شکل‌گیری وضع موجود جلوگیری می‌کردند اما سازمان غذا و دارو وقتی به یاد واردات افتاد که دیر شده و کشور مورد نظر نیز هند بود که خودش درگیر کروناست و اجازه خروج سرم از کشورش را نمی‌دهد. ما نباید همه تخم‌مرغ‌هایمان را در یک سبد می‌گذاشتیم، بلکه باید به زنجیره تامین بیش از اینها توجه می‌کردیم، چون سرم جزو اقلام غیرقابل جایگزینی است که جان بسیاری از بیماران به وجود آن وابسته است.
سرم صد هزار تومان؛ رمدسیور یک میلیون تومان!
اما ماجرای کمبود دارو فقط به موضوع کمبود سرم ختم نمی‌شود بلکه درحالی که داروهای درمان کرونا از جمله رمدسیویر و اکتمرا هم در فضای مجازی و بازار غیر رسمی با قیمت‌های به فروش می‌رسد. بررسی‌های میدانی و اظهارات بیماران نشان می‌دهد، قیمت سرُم در بازار سیاه به 100هزار تومان رسیده و رمدسیویر و اکتمرا هم با قیمت‌های بالای یک میلیون تومان به فروش می‌رسد. با مشاهده این اتفاق، این سوال در اذهان عمومی ایجاد می‌شود که این داروها چگونه به بازار غیر رسمی نشت کرده است؟ در همین راستا، محسن فتحی عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی با انتقاد از نابسامانی توزیع و قیمت دارو با اوج گیری شیوع کرونا در توئیتر نوشت: در حالی که رمدسیویر در داروخانه‌ها کمیاب شده، در بازار آزاد به قیمت چند برابر و به راحتی پیدا می شود. با اوج‌گیری شیوع کرونا شاهد نابسامانی در توزیع و قیمت دارو هستیم. رمدسیویر در داروخانه ها کمیاب شده اما در بازار آزاد به راحتی و با قیمت چندبرابر یافت می‌شود. قیمت داروی اکتمرا در عرض یک ماه ۳ برابر شده است. نباید به کاسبان کرونا اجازه داد به قیمت جان مردم جیب خود را پر کنند.چرا داروخانه‌ها شلوغ هستند؟
رهبر مژدهی آذر عضو هیات‌مدیره انجمن داروسازان ایران در واکنش به کمبود داروهای کرونا و ازدحام شدید جمعیت در داروخانه‌ها گفت: داروهای کرونا به دو بخش تقسیم می‌شوند که یکی از آنها داروهای جدیدی نظیر رمدیسویر، فاویپیراویر و داروهای ضدویروس دیگری هستند که به تازگی برای درمان کرونا اعلام شده اند و یکسری از داروها هم که از قبل در داروخانه‌ها موجود بودند و پیش از شیوع این بیماری هم مصرف داشتند و برای کرونا هم هم مورد استفاده قرار می‌گیرند که متاسفانه کمیاب شدند و از جمله آنها می‌توان به سرم اشاره کرد.
وی با بیان اینکه در حال حاضر با کمبود سرم در داروخانه‌ها مواجه هستیم و این دارو تنها به بیمارستان‌ها و برخی داروخانه‌های خاص داده می‌شود و همه داروخانه‌ها سرم ندارند، ادامه داد: نبود سرم نگران کننده است و با مواردی از قبیل رو به رو هستیم که افرادی برای تهیه این دارو از سایر استان‌های کشور به تهران می‌آیند.
عضو هیات‌مدیره انجمن داروسازان ایران ضمن اشاره به اینکه داروهایی نظیر رمدیسویر و فاویپیراویر تحت شرایطی در اختیار افراد قرار می‌گیرد و فقط در بیمارستان‌ها و برخی داروخانه‌ها عرضه می‌شود، افزود: این داروها در تمام داروخانه‌ها موجود نیستند و بیمار به سختی و با نسخه متخصص عفونی می‌تواند آنها را دریافت کند و همچنین می‌تواند برای دریافت آنها به بیمارستان‌ها مراجعه کند که البته آنها هم با مشکل مواجه هستند.
این پیشکسوت داروسازی ایران گفت: کمبود دارو به حضور افراد سودجو در جامعه دامن می‌زند و متاسفانه خبرهای ناگواری در این خصوص که دارویی که ارزش چندانی ندارد در بازار سیاه به قیمت گزاف به فروش می‌رسد، می‌شنویم.
وی ظهار کرد: داروخانه‌هایی که داروهای خاصی را به فروش می‌رسانند بسیار شلوغ هستند و یکی از همکاران ما عنوان می‌کرد که دیروز صفی که در داروخانه ۲۹ فروردین در میدان حر تهران تشکیل شده بود، بسیار بسیار عظیم بوده است.
رئیس اسبق انجمن داروسازان ایران توضیح داد: وزارت بهداشت داروخانه‌ها را به دو دسته تقسیم کرده است که یکسری داروخانه‌ها منتخب هستند و داروهای خاصی که در شرایط فعلی مورد نیاز مردم است، در اختیار آنها قرار می‌گیرد و بقیه داروخانه‌ها غیرمنتخب هستند و همین امر موجب می‌شود تا افراد از مناطق مختلف تهران به داروخانه‌ای در یک منطقه خاص مراجعه کنند و که این امر شلوغی و ازدحام در داروخانه‌های منتخب را به همراه دارد.
وی ضمن بیان اینکه در این زمینه فضای نگران‌کننده‌ای ایجاد شده است، گفت: متاسفانه سازمان غذا دارو به تذکرات و اعتراضات انجمن داروسازان در این خصوص که داروخانه‌های منتخب باید در نقاط مختلف تهران باشند و تمام داروخانه‌ها به صورت نوبتی منتخب شوند تا از هجوم مردم به یک داروخانه که در شرایط فعلی افزایش ریسک ابتلا به کرونا را هم به همراه دارد، جلوگیری شود، توجهی نمی‌کند.
واکنش کاربران
.jpg "آشفته‌بازار دارو و سرم در روزهای سیاه کرونا/ آشفته‌بازار دارو در روزهای سیاه کرونا")
.jpg "آشفته‌بازار دارو و سرم در روزهای سیاه کرونا/ آشفته‌بازار دارو در روزهای سیاه کرونا")
.jpg "آشفته‌بازار دارو و سرم در روزهای سیاه کرونا/ آشفته‌بازار دارو در روزهای سیاه کرونا")
.jpg "آشفته‌بازار دارو و سرم در روزهای سیاه کرونا/ آشفته‌بازار دارو در روزهای سیاه کرونا")
.jpg "آشفته‌بازار دارو و سرم در روزهای سیاه کرونا/ آشفته‌بازار دارو در روزهای سیاه کرونا")
.jpg "آشفته‌بازار دارو و سرم در روزهای سیاه کرونا/ آشفته‌بازار دارو در روزهای سیاه کرونا")
.jpg "آشفته‌بازار دارو و سرم در روزهای سیاه کرونا/ آشفته‌بازار دارو در روزهای سیاه کرونا")
.jpg "آشفته‌بازار دارو و سرم در روزهای سیاه کرونا/ آشفته‌بازار دارو در روزهای سیاه کرونا")
.jpg "آشفته‌بازار دارو و سرم در روزهای سیاه کرونا/ آشفته‌بازار دارو در روزهای سیاه کرونا")
منبع:
1. فارس/ آشفته‌بازار دارو در روزهای سیاه کرونا/ سرم ۱۰۰ هزار، رمدسیویر یک میلیون تومان!
2. الف/ چرا سرم نیست ؟ / بررسی پشت پرده کمبود سرم در کشور
3. همشهری آنلاین/ چرا داروخانه‌ها شلوغ هستند؟
4. آفتاب یزد/ چرا مقابل دلالان دارو نمی‌ایستید؟
* درج توییت های کاربران توییتر نشان از تایید یا رد آنها نیست و صرفا برای آگاهی مخاطبین درج می شود.
