تله اقتصادی مذاکرات وین!
آنچه در روند مذاکرات هسته‌ای در دولت قبل شاهد بودیم، در هم تنیدگی بیش‌ازاندازه مؤلفه‌های اقتصادی به مذاکرات بود. طبیعتاً تحریم‌ها بر تراز تجاری، تولید درآمد و جذب سرمایه‌گذاری برای اقتصاد ایران مؤثر است؛ اما جالب اینجا است که طی هشت سال گذشته، مذاکره برای رفع تحریم‌ها از خود تحریم‌ها اثرات بیشتری بر اقتصاد کشور گذاشته است. درواقع رویکردهای گذشته باعث شده تا کوچک‌ترین خبر در میز مذاکره، تأثیرات غیرواقعی در بازار پول و نظام ارزی ایران ایجاد نماید.نکات تحلیلی: 1- بدیهی است که طرف غربی از حیث رسانه، قدرت بیشتری دارد؛ اما نکته‌ای که قابل‌تأمل است، هماهنگی آنها با رسانه‌هایشان برای کنترل افکار عمومی و فشار بر دولت ایران است. 2- اگرچه شرطی‌سازی اقتصاد ایران با برجام از مهم‌ترین اهداف طرف غربی است، ولیکن نقش دولت گذشته در جلوگیری از این فرآیند، تا حد زیادی انفعالی بوده است. در این زمینه، تلاش دولت سیزدهم در جهت اصلاح رویه گذشته است، اما گویا پیوسته‌ای رسانه‌ای آن به‌خوبی طرح‌ریزی و اجرا نمی‌شود؛ در کنار کارگروه‌های فنی تحریم، بانک، نفت و ... در تیم مذاکره‌کننده جدید، جای یک تیم رسانه‌ای قوی خالی است؛ تیمی که بتواند اهرم شکل‌دهی به افکار عمومی در ایران را از دست طرف غربی خارج کند. 3- ایده توافق موقت یا توافق گام‌به‌گام، قطع به‌یقین حوزه اقتصادی را از هر حوزه دیگر بیشتر متأثر خواهد ساخت و سبب خواهد شد تا در بر همان پاشنه خواست طرف غربی بچرخد، یعنی شرطی‌سازی محیط داخلی ایران به مذاکرات. لذا توافق موقت مخاطراتی منفی در حوزه انتظارات تورمی و سرمایه‌گذاری خواهد داشت که می‌بایست از انعقاد آن خودداری شود.
به نظر می‌رسد طرح‌ریزی و اجرای پیوست رسانه‌ای مذاکرات برای کنترل بازخوردهای اقتصادی در جامعه بسیار اهمیت دارد. آنچه باید در موضع‌گیری‌های اعلامی و اعمالی دولت، بر هر موضوع دیگری غلبه پیدا کند، این است که دولت اقتصاد و معیشت را به مذاکره گره نخواهد زد. تأکید فزاینده بر رفع تحریم‌ها در مذاکرات، بدون اشاره به سایر ظرفیت‌های موجود برای توسعه اقتصادی کشور، مؤثر افتادن تحریم‌ها بر اقتصاد را به افکار عمومی القا می‌کند و بی‌شک کمک به هدف دشمن در شرطی‌سازی اقتصاد ایران است. لازمه نیفتادن در این دام غربی، تهیه پیوست رسانه‌ای گام‌به‌گام و هماهنگ با هر مرحله از مذاکرات پیش رو است. (نویسنده: علی محمدی)
▼گزارش روز
هیچ غلطی نمی‌توانی بکنی!
«محمد هاشمی رفسنجانی» در گفت‌وگو با روزنامه اصلاح‌طلب آرمان ملی گفته است: «قرار نیست در مذاکرات مرغ همیشه یک پا داشته باشد... ادبیاتی که در شــرایـط کنونی بر دولت و مسئولان حاکم است، ادبیات دستوری و از بالا به پایین است و برخی تصور می‌کنند ما حاکم بر جهان هستیم و به همین دلیل به شکلی صحبت می‌کنند که فلان کشور باید چنین رفتاری داشته باشد. در فضای مجازی و رســانـه‌ای نیــز مطالبی مشاهده می‌شود مبنــی بــر اینکه آمریکا در حال چانه‌زنی با روسیه و چین است که اگر پرونده ایران در شورای امنیت مطرح شد این دو کشور از حق وتوی خود به سود ایران استفاده نکنند. این نکات مهمی است که باید موردتوجه مذاکره‌کنندگان و مسئولان جمهوری اسلامــی قــرار داشته باشــد.گزاره‌های خبری: چرا وحشت و ترس حاکم بر این طیف، پایانی ندارد؟! روزنامه آرمان ملی پیش‌ازاین در مطلبی با عنوان «برجام احیا نشود، پلن B را اجرا می‌کنند» نوشته بود: «آنچه در صحنه عمل می‌بینیم، تنگ‌تر شدن حلقه محاصره و اثرگذاری بیشتر تحریم‌های حداکثری در دوران بایدن بر تهران است. رویکرد آمریکایی‌ها بر آن است که ایرانی که گفته نه جنگ و نه مذاکره را اکنون به مذاکره بازمی‌گرداند و اگر مذاکره آن‌گونه که می‌خواهد به انجام نرسد و ایران تعهداتی در این زمینه را نپذیرد به‌راحتی آن را به سمت جنگ سوق دهد». علی خرم از فعالین سیاسی اصلاح‌طلب نیز در یادداشتی می‌نویسد: «اطمینان‌هایی که ایران می‌تواند به 1+4 بدهد این است که پیشرفت‌های هسته‌ای ایران مغایر صلح و امنیت منطقه و جهان نخواهد بود و لازم است برخی تعهدات منطقه‌ای و بین‌المللی، پشتوانه گفتار و اظهارات ایران باشد. ایران دارای اهرم‌هایی هست ولی جامعه جهانی نیز اهرم‌هایی دارد که می‌تواند ایران را زمین‌گیر نماید». صادق زیباکلام در آستانه مذاکرات هشتم آذر نیز در یادداشتی مدعی شده بود که «واقعیت تلخ آن است که نوبت به آمریکا و اسرائیل خواهد رسید! آنها ضرباتی بر ساختارهای صنعتی و ارتباطاتی می‌توانند وارد سازند؛ به‌گونه‌ای است که می‌توانند ایران را سال‌ها به عقب رانده و همین پیشرفت مختصری را هم که صورت می‌گیرد را نیست و نابود سازند».
گزاره تحلیلی: ترس این جماعت، ادامه همان وحشتی است که هارولد رود تحلیل‌گر وزارت دفاع آمریکا مطرح کرد. وی گفت: «وقتی جنگ علیه ایران با حمایت آمریکا شروع شد، «نهضت آزادی» دولت آمریکا را تشبیه به شیر کرد و استدلال کرد که؛ خدا در مقابل شیر به آهو پای گریز داده است و ما نباید در برابر شیر بایستیم»؛ پاسخ امام(ره) این بود: «آمریکا شیر ضعیفی است که هم می‌ترسد و هم نعره می‌کشد. هیچ غلطی نمی‌تواند بکند». رهبر معظم انقلاب نیز تکلیف آمریکا و خودباختگان امروزی را به‌خوبی مشخص کرده‌اند: «به دشمن می‌گوییم، هر غلطی می‌توانی بکنی، بکن؛ اما بدان که هیچ غلطی نمی‌توانی بکنی». (نویسنده: حسین عباسیان)
▼خبر ویژه
شیطان در جزئیات لانه می‌کند!
«اولیانوف» نماینده ارشد روسیه در وین، دیروز در پیامی توئیتری نوشت: «ایالات‌متحده تأیید کرده که حاضر است تمامی تحریم‌های مغایر با مفاد توافقات صورت گرفته در چارچوب برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) علیه ایران را لغو کند، به این شرط که ایران به‌طور کامل به اجرای شرایط توافقنامه هسته‌ای بازگردد. البته در مذاکرات دیپلماتیک چندجانبه، شیطان در جزئیات لانه می‌کند. در حال حاضر فهرست مشخص تحریم‌هایی که باید لغو شوند، در حال بررسی قرار دارد». وی در توئیتی دیگر از مخالفت طرف روسی با اظهارات شنیده‌شده درباره «نقشه بی» آمریکا در برخورد با ایران خبر داده و نوشته بود: «نمایندگان دولت جدید ایران انعطاف‌پذیری خوبی در رابطه با برخی مسائل مهم نشان دادند. درخواست‌های مقامات تهران در خصوص لغو تحریم‌های آمریکا کاملاً منطقی است».▼ اخبار
جلسات فوق‌العاده دولت برای بررسی بودجه ۱۴۰۱
نخستین جلسه فوق‌العاده دولت برای بررسی لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ دیروز به ریاست رئیس‌جمهور برگزار شد. دولت برای بررسی تبصره‌های بودجه سال آینده امروز و فردا جلسه خواهد داشت تا در زمان مقرر این لایحه تدوین و به مجلس تقدیم شود. از صبح امروز نیز به مناسبت دهم آذر ماه و روز مجلس، جلسه مشترک مجلس و دولت در صحن بهارستان و به صورت غیرعلنی، با حضور رئیس‌جمهور و اعضای هیئت‌وزیران آغاز شده است. حاجی‌دلیگانی، عضو هیئت‌رئیسه مجلس گفته است: «محور گفتگوهای نشست مشترک مجلس و دولت، موضوع لایحه بودجه ۱۴۰۱ و مسائل اقتصادی کشور است». رئیس سازمان برنامه‌وبودجه نیز پیش‌ازاین خبر از بستن لایحه بودجه با پیش‌فرض تداوم شرایط تحریمی داده و گفته بود: «لایحه بودجه ۱۴۰۱ با فرض ادامه تحریم‌ها بسته‌شده، از ابتدا هم دولت گفته بود برای اقتصاد برنامه دارد و سفره مردم را به مذاکرات گره نخواهد زد. در بودجه سال آینده رشد اقتصادی ۸ درصدی با فرض ادامه تحریم‌ها دیده‌شده؛ این هدف با توجه به کنترل کرونا و رکود ناشی از عملکرد دولت قبل واقع‌بینانه است».بررسی کارشناسانه طرح صیانت به‌دوراز شایعه‌پراکنی‌ها
با رأی اعضای کمیسیون مشترک صیانت، این طرح به مرکز پژوهش‌های مجلس برگشت خورد تا مواد آن بر اساس نظرات کارشناسان و صاحب‌نظران اصلاح شود. در جریان جلسه گذشته کمیسیون طرح صیانت اعلام شد که وزیر ارتباطات در نامه‌ای خواستار اصلاح برخی مواد طرح شده است. شنیده‌ها حاکی از این است که این فرآیند با پیگیری رئیس مجلس انجام شده و در پیش‌نویس پیشنهادات دولت نیز مباحث مربوط به اینستاگرام و پلتفرم‌های پرمخاطب تغییرات جدی دارد. دبیر کمیسیون فرهنگی مجلس در این زمینه گفت: «در فضای مجازی ما هیچ قانونی وجود ندارد و این بی‌قانونی باعث ایجاد مشکلات می‌شود. شایعه‌پراکنی‌های زیادی در مورد این طرح ایجاد شد. مردم اگر متن طرح را بخوانند متوجه اصل طرح و فضاسازی‌ها خواهند شد. دولت پیشنهاداتی برای طرح صیانت دارد که به آنها توجه خواهد شد».نگرانی صهیونیست‌ها از قرارداد گازی جدید ایران
روزنامه صهیونیستی جروزالم پست نوشت: «سوآپ گازی ایران با ترکمنستان و باکو می‌تواند برنامه ایران برای تبدیل‌شدن به مرکزیت انرژی گاز در منطقه را محقق کند. این قرارداد مهم است و می‌تواند به ایران قدرت بیشتری در آسیای مرکزی بدهد و ایران را به ترکیه و آذربایجان نزدیکتر کند. استفاده از شبکه گاز ایران برای ترکمنستان مزایای بسیاری دارد که بارزترین آن عدم سرمایه‌گذاری برای احداث خطوط لوله جدید با هزینه‌های گزاف است و تقویت بیشتر روابط می‌تواند اجرای پروژه انتقال مستقیم گازِ ترکمنستان به باکو از طریق دریای خزر را برای همیشه متوقف کند».۹۰ درصد فیلم‌ها نباید پروانه نمایش بگیرند!
«سعید مستغاثی» عضو شوراهای پروانه ساخت و نمایش فیلم‌های سینمایی در گفتگو با خبرگزاری مهر گفت: «به‌عنوان منتقد سینما که نزدیک به ۵۰ سال است فیلم می‌بینم و در جریان سینمای روز دنیا و جشنواره‌ها هم قرار دارم، معتقدم بیش از ۹۰ درصد از تولیدات سالانه سینمای ایران زیر خط استاندارد «سینمایی» قرار دارد. فیلم‌سازی که «ریتم» را نمی‌شناسد، اساساً فیلم‌ساز نیست. اگر قرار است فقط «حرف بزنید»، بروید سخنرانی کنید و مقاله بنویسید. کم‌خرج‌تر هم هست. چرا وقت مردم را می‌گیرید؟ به قول مارتین اسکورسیزی هر فیلم سینمایی متعلق به هر ملیتی باید ارزش‌ها، آیین‌ها و فرهنگ آن ملت را بازتاب دهد؛ اما فیلم ایرانی را می‌بینید متوجه نمی‌شوید این آدم‌ها از کجا آمده‌اند؟ که هستند و چه می‌گویند! اساساً فیلم‌ها نه شروع می‌شود نه تمام! همکاران بنده هم در شورای پروانه ساخت و هم در شورای پروانه نمایش، رئوف و مهربان هستند و سیاست تشویق‌گری دارند. تا جایی که یک فیلم واقعاً فاجعه نباشد از آن جلوگیری نمی‌کنند».اخبار کوتاه
◄ حفاظت قاطعانه از خطوط قرمز!/ «محمد مرندی» عضو همراه هیئت مذاکره‌کننده در وین، گفت: «برخلاف مریدان داخلی آمریکا که سعی کردند این‌طور القا کنند که تیم جدید بنا به مذاکره ندارد و قصد بر هم زدن فضا را دارند، اصل این بود که مذاکراتی جدی و همه‌جانبه داشته باشیم در راستای اینکه برجام به‌طور کامل اجرا شود. این کارشناس مسائل بین‌الملل اظهار کرد: «این تیم به همان اندازه تیم قبلی جدی است. درعین‌حال معتقدم مدیریت مذاکرات این دفعه قاطعانه‌تر از خطوط قرمز حفاظت خواهد کرد».
◄ امارات: به‌زودی هیئتی به ایران اعزام خواهیم کرد/ مشاور رئیس دولت امارات اعلام کرد: «امارات به‌زودی هیئتی را به ایران برای بررسی روابط دوجانبه اعزام خواهد کرد. اعزام این هیئت در چارچوب تلاش برای بهبود روابط امارات و ایران صورت می‌گیرد. این ارزیابی از طرف ایرانی‌ها وجود دارد که به دنبال بازسازی روابط با کشورهای خلیج‌فارس هستند».
◄ تفاوت مذاکرات دولت رئیسی با دولت روحانی!/ «محمدجواد لاریجانی» در گفت‌وگو با تسنیم گفت: «در دولت روحانی اگر مسائلمان را ذیل استراتژی خودمان حل می‌کردیم مشکلی پیش نمی‌‌آمد؛ اما مذاکرات ذیل استراتژی طرف مقابل انجام شد».
◄ سناتور آمریکایی: توافق هسته‌ای را دوباره پاره می‌کنیم!/ «تام کاتن» که مواضع بسیار تندی در قبال جمهوری اسلامی دارد، در توئیتی نوشت: «توافق هسته‌ای بایدن-ایران حتی از آنچه قبلاً حاصل شده بود بدتر خواهد بود و وقتی جمهوری‌خواهان در آمریکا قدرت بگیرند، دوباره پاره خواهد شد». این سناتور تندروی جمهوری‌خواه تلاش‌های زیادی برای لغو برجام انجام داده است و طرح‌هایی نیز برای تشدید فشارها علیه جمهوری اسلامی ایران مطرح کرده است. این نوع مواضع آشکار از سوی مقامات آمریکایی، اهمیت شرط گرفتن تعهدات الزام‌آور برای بازگشت مجدد آمریکا به برجام را دوچندان می‌کند.
◄ جلوگیری از ورود ۱۶۶ قبضه سلاح به کشور/ فرمانده مرزبانی پلیس خبر داد: «طرح عملیاتی رعد ۶ به مدت هفت روز در مناطق مرزی استان‌های شمال غرب، غرب و جنوب کشور اجرا شد که در این طرح ۴۹ شناور و ۷۴ خودرو حامل بار قاچاق توقیف شد. با متلاشی شدن چندین باند قاچاق کالا در این طرح، ۱۶۶ قبضه سلاح جنگی، شکاری و مقادیری مهمات از چند باند قاچاق که قصد وارد کردن سلاح را به داخل کشور داشتند، کشف شد».
◄ هشدار درباره تبدیل‌شدن ایران به واردکننده بنزین/ وزیر نفت گفت: «در چند سال اخیر برای افزایش ظرفیت پالایش کشور سرمایه‌گذاری نشده و طرح‌ها به بهره‌برداری نرسیده است. اگر این طرح‌ها زمین بمانند، دغدغه‌ای که امروز برای کسری گاز وجود دارد به‌مرور وارد حوزه فرآورده‌ها هم می‌شود و دو تا سه سال آینده باید به مقدار نصف مصرف فرآورده کشور، واردات داشته باشیم. رئیس‌جمهور هم دراین‌باره مکاتباتی با مقام معظم رهبری داشته که اگر دغدغه‌ای در تأمین خوراک باشد، برطرف شود».
