علاوه بر اقتصادی بودن هزینه سفر، تنوع امکانات قطارها نیز از اصلی‌ترین مزایای سفر با این وسیله نقلیه پرطرفدار است. امکانات قطارها محدود به یک یا چند امکان خاص نمی‌شود بلکه مجموعه‌ای از امکانات را در برمی‌گیرد که موجب ایجاد تمایز میان قطارهای شرکت‌های ریلی مختلف میشود.
در این مطلب می‌خواهیم امکانات داخلی قطارها را به شما معرفی کنیم تا در هنگام خرید بلیط قطار بتوانید با اطلاع از آنها مناسب‌ترین گزینه را انتخاب کنید.
طبقه‌بندی قطارها و امکانات آنها
پیش از آنکه به موضوع امکانات قطارها بپردازیم لازم است تا به این نکته اشاره کنیم که امکانات قطارها طیف گسترده‌ای را دربرمی‌گیرد و لزوما همه قطارها امکانات یکسانی در اختیار مسافران قرار نمی‌دهند.بر این اساس قطارها را می‌توان از نظر میزان امکانات در یک دسته‌بندی کلی قرار داد. با اطلاع از این دسته‌بندی می‌توانید در زمان خرید بلیط قطار تنها با یک نگاهی اجمالی به تعداد ستاره‌های قطارها و بدون صرف زمان بیشتر برای بررسی جزئیات به سطح خدمات و امکانات آن پی ببرید.
بعد از آن در صورتی که سطح کلی خدمات قطار را مناسب ارزیابی کردید به بررسی دقیق امکانات آن بپردازید. این طبقه‌بندی توسط شرکت راه آهن تعریف شده است و بر اساس آن سطح امکانات قطارها درست مانند هتل‌ها با تعداد ستاره‌ها مشخص میشود.
در این دسته‌بندی قطارها در دسته دو ستاره، سه ستاره، چهارستاره و پنج ستاره قرار می‌گیرند. روشن است که قطارهای چهارستاره و پنج ستاره به عنوان قطارهای لوکس شناخته می‌شوند و از بیشترین سطح امکانات برخوردار هستند.
قطارهای سه ستاره نیز در دسته قطارهای اقتصادی با امکانات محدود قرار دارند. در نهایت قطارهای دو ستاره که بیشتر قطارهای اتوبوسی یا قطارهای کوپه‌ای ۶ تخته را در برمی‌گیرند از کمترین میزان امکانات برخوردار هستند.
امکانات قطارهای لوکس
همان‌طور که پیشتر اشاره شد قطارهای لوکس شامل قطارهای پنج ستاره و برخی قطارهای چهارستاره درجه یک می‌شوند و وقتی صحبت از امکانات قطارها میشود این دسته از قطارها حرف اول را می‌زنند.با این حال تصور اغلب افراد از یک قطار لوکس قطاری است که ظاهر شیک و زیبایی دارد در حالی که آنچه این دسته از قطارها را از قطارهای دیگر متمایز می‌کند تنها چیدمان زیبای داخلی آنها نیست بلکه امکانات فوق‌العاده آنها است که ویژگی منحصر به فرد این قطارها به حساب می‌آید.
از ابتدایی‌ترین امکانات این قطارها می‌توان به دو نوع سرویس بهداشتی ایرانی و فرنگی و همچنین بسته ملزومات خواب برای هر مسافر اشاره کرد. در هر یک از این قطارها سیستم تهویه مطبوع هوا تعبیه شده است که موجب میشود تا هوای بسته داخل کوپه‌ها دلپذیرتر شود.
بسیاری از این قطارها به سیستم تنظیم نور داخلی کوپه نیز مجهز هستند تا مسافران بنا به سلیقه میزان نور کوپه را در زمان‌های مختلف روز و شب تغییر دهند. علاوه بر آن سیستم سرمایشی و گرمایشی این قطارها نیز به گونه‌ای است که قابلیت تنظیم دستی توسط مسافران هر کوپه را دارد.
از دیگر امکانات این قطارها که سفر با آنها را بسیار لذت‌بخش می‌کند سیستم صوتی تصویری باکیفیت است که گزینه‌های سرگرمی متنوع از جمله فیلم و سریال، موسیقی و بازی‌های کامپیوتری را در اختیار مسافران قرار می‌دهند تا اوقات خوشی در طول مسیر داشته باشند.
امکانات قطارهای لوکس به همین‌جا ختم نمی‌شود و برخی از نمونه‌های دیگر آن شامل سیستم احضار مهماندار، تعداد کافی از پریز برق در دسترس در کوپه، مجله و کتاب، ماکروویو در کوپه مهماندار، هدفون با درخواست، رستوران، کافه و ویلچیر برای توان‌یاب‌ها است.
خوشبختانه در بیشتر مسیرهای اصلی امکان خرید بلیط قطار لوکس فراهم است و مسافران می‌توانند با سفر کردن در این قطارها بیشترین میزان رضایت را از سفر ریلی داشته باشند.
امکانات قطارهای اقتصادی
قطارهایی که در رتبه‌بندی قطارها در گروه قطار سه ستاره قرار دارند در مقایسه با قطارهای چهار و پنج ستاره امکانات کمتری دارند و به همین دلیل هم هزینه سفر با آنها کمتر از سفر با قطارهای لوکس و ستاره‌دار است.این دسته از قطارها در میان مسافران ریلی بیشتر با عنوان قطارهای اقتصادی شناخته می‌شوند. ممکن است تصور کنید حالا که قرار است با قیمت ارزان دست به خرید بلیط قطار بزنید دیگر قرار نیست هیچ امکاناتی در قطار داشته باشید.
این تصور کاملا اشتباه است هرچند امکانات این رده از قطارها بسیار کمتر از قطارهای پر ستاره‌ای است که پیشتر درباره امکانات آنها توضیح دادیم اما قطارهای اقتصادی نیز از امکانات نسبتا مناسبی برخوردارند.
در این قطارها امکانات اولیه شامل سرویس بهداشتی غالبا از دو نوع فرنگی و ایرانی، وسایل گرم‌کننده غذا در نیم کوپه مهماندار، سیستم سرمایش و گرمایش مرکزی، پریز برق در کوپه و سرویس خواب با طراحی ارگونومیک مناسب فراهم شده است.
با همه این توضیحات این رده از قطارها به سبب قیمت مقرون به صرفه‌ای که دارند همواره اولویت اول بسیاری از مسافران در زمان خرید بلیط قطار هستند. اگر شما هم به دنبال سفر با قطارهای ارزان با این امکانات مطلوب هستید حتما سری به سفرمارکت بزنید تا به فهرست بلند بالایی از این نوع قطارها دسترسی پیدا کنید.
امکانات قطارهای سالنی و اتوبوسی
قطارهای سالنی و قطارهای اتوبوسی از جمله گزینه‌های دیگر متقاضیان خرید بلیط قطار هستند که از نظر چیدمان صندلی‌ها با قطارهای کوپه‌ای که پیشتر درباره آنها صحبت کردیم متفاوت هستند.امکانات این دسته از قطارها بر اساس کلاس آنها از سه ستاره تا پنج ستاره می‌تواند متغیر باشد اما با این حال نباید فراموش کرد که امکانات یک قطار سالنی حتی در رده پنج ستاره هیچ‌گاه نمی‌تواند به اندازه امکانات یک قطار پنج ستاره کوپه‌ای رضایت‌بخش باشد.
بنابراین به‌طور کلی این قطارها امکانات کمتری را دربرمی‌گیرند و البته به همان میزان نیز قیمت مناسب‌تر و ارزان‌تری دارند و دلیل پرتقاضا بودن آنها نیز همین موضوع است. ناگفته نماند که امکانات این دسته از قطارها برای طی کردن مسیرهای کوتاه ریلی می‌تواند بسیار رضایت‌بخش باشد.
حداقل امکاناتی که این قطارها دارند شامل سرویس بهداشتی فرنگی در سالن، صندلی با قابلیت تنظیم به صورت نیمه خوابیده، سیستم گرمایش و سرمایش، سیستم سرد و گرم کردن غذا در سالن مهماندار و سیستم پیجینگ مرکزی است.
گفتنی است سیستم صوتی تصویری در برخی از قطارهای این گروه به صورت مشترک در هر سالن تعبیه شده است و در برخی دیگر به‌طور مجزا در پشت صندلی هر مسافر تعبیه‌شده است.
