رهایی از اومانیسم
سجاد آذری: «گفت مشق نام لیلی میکنم/ خاطر خود را تسلی میکنم/، چون ندارم جرعهای از جام او/ عشق بازی میکنم با نام او» روزگار نشان داده لیلی ممکن است هر روز به شکلی درآید، شاید روزی معشوقی سیهچرده باشد در بیابانهای حجاز که شاعری به نام قیس بن ملوح عامری را مجنون خود کند و به یاد او داستانهای عاشقانه نوشتهشود تا نقل خلوت عاشقان شود یا روز دیگر آزادمردی بیهمتا همچون حسین بن علی شود که تا آخرین قطره خونش را در صحرای کربلا برای امر به معروف و نهی از منکر نثار حضرت دوست میکند و سرآغاز قیامی میشود که ۱۴۰۰ سال بعد نیز از گوشه گوشهای دنیا عدهای به جوش و خروش در میآیند تا یاد آن را هر طور که شده زنده نگه دارند. بر این اساس شاید اکنون باید گفت سؤال اصلی برای انسانبودن یا نبودن نیست، بلکه مسئله چگونه بودن است و تمثیلاً این انتخاب لیلی است که میتواند به حرکتی مستحکم منتج شود.این روزها و همزمان با سپری شدن راهپیمایی اربعین عدهای تلاش دارند هر طور که هست از ابهت این اجتماع میلیونی بکاهند، از مقایسه آن با اجتماع چند سال یکباره هندوها گرفته تا خبرسازی در خصوص برخی از جشنوارههای رقص و آواز هر کدام تلاشی برای ساختن نوعی لیلی قلابی برای انسان عصر ارتباطات است که خود را از حصار رفاهطلبی اومانیسیتی رها کرده و در بیابانهای سوزان عراق قطره قطره عشق را از دست میزبانان بزرگ و کوچکی نوشیده که مخلصانه هرچه دارند، آوردهاند تا نشان دهند فاصله لیلی کربلا با دیگر لیلیها اندازه فاصله زمین تا عرش خداوندی است.
عشقبازی جاماندگان
در این میدان عشق بازی حتی آنهایی که نتوانستهاند پا بر زمین کربلا بگذارند نیز تلاش کردند تا نشان دهند اگر کیلومترها میان آنها و راهپیمایان صحراهای عراق فاصله است، اما دلهای آنها درگیر ریگهای بیابانهای کربلاست و مگر نه اینکه مولای متقیان به آن مردی که پس از پیروزی در جنگ جمل گفتای کاش برادرم اینجا بود، او دوست داشت در کنار شما باشد و در کنار شما بجنگد، فرمودند نهتنها او با ما بود، بلکه کسانی با ما بودند که هنوز در اصلاب پدران و ارحام مادران خود نیز نیستند. در منظومه این منطق است که جاماندگان اربعین تلاش میکنند هر چند نتوانستهاند امسال خود را به صحرای کربلا برسانند، اما به با راهپیمایی نمادین نشان دهند که اگر به چند کلاف نخ هم شده خریدار یوسف فاطمه هستند و بر این اساس فرقی نمیکند، شما در تهران، مشهد، اصفهان، شیراز، زاهدان و اهواز یا در روستای مهریان کهگیلویه بویراحمد باشید.
امسال جاماندگان اربعین امامحسین(ع) نه فقط در ایران و لبنان بلکه از ملبورن استرالیا تا وسط سن فرنسیسکو ایالات متحده ندای یا حسین و لبیک یا مهدی را به گوش جهانیان رساندهاند و هر چند دولتهایی مانند دولت باکو تلاش کنند تا این ندا را خاموش کنند، هنوز زنان و مردان با ایمانی هستند که در اوج خفقان و ممنوعیت برای اولینبار راهپیمایی جاماندگان اربعین را تا خروجی شهر باکو و حرم خواهر امامرضا علیهالسلام (بیبی هیبت) برگزار میکنند.
میزبانی از زائران حبیب
یکی از مهمترین جلوههای مراسم اربعین پذیرایی مخلصانهای است که زن و مرد و پیر و جوان عراقی از زوار امامحسین(ع) انجام میدهند، اتفاقی که جلوههایی از آن در مراسم جاماندگان امسال نیز پدیدار شد، آنجا که خانوادهها و مغازههای بسیاری در مسیر پیادهروی در خانه و مغازه خود را برای خدمت به زوار باز کردند. خانههای زیادی از زائران برای استراحت دعوت میکردند و مغازههای زیادی نیز بعضی با شربت و آب معدنی، بعضی با پاشیدن آب روی مردم برای گرفتن هرم گرما و بعضی با پختن و توزیع نذری هر کدام به نحوی در این مسیر خدمتی داشتند. در این میان هرگروه و دستگاهی هم تلاش کردهبود تا به نحوی خدمت خود را در اختیار عاشقان اباعبدالله قرار دهد، از میز خدمت ادارات گرفته تا ویزیت رایگان بیماران یا جابهجایی بیش از ۱۶۰ هزار نفر با مترو هر کدام شیوهای برای ارائه خدمت به جاماندگان اربعین حسینی بود.
این حسین کیست!
همه این پذیراییها، اما شاید گوشهای از چیزی باشد که انسان در مسیر راهپیمایی اربعین شاهد آن است. انتشار تصویر نوه گاندی و نوه نلسون ماندلا در کربلا شاید نشانه واضحی باشد از اینکه مغناطیس حسین(ع) شیفتگان آزادی را نهتنها از شیعیان بلکه حتی از میان مذاهب و فرهنگهای دیگر نیز به خود جذب کردهاست، اما اگر پا در مسیر این سفر گذاشته باشی، میفهمی کاری که امام(ع) کردهاست، بزرگتر از این حرفهاست و اگر چهره سرشناسی خود را به این دریا رسانده فقط آمده تا دیگر قطره نباشد و جزئی از اقیانوس محبان حسین(ع) شود. در این سفر بسیار پیش میآید که به یکباره متوجه شوی میزبان امشبت فلان وزیر دولت عراق یا فلان فوق تخصص اورولوژی است که ریاست یکی از بیمارستانهای مهم بغداد را نیز برعهده دارد، اما مگر به این راحتی پذیرفتنی است که ببینی همین فردی که دهها عنوان همراه اسم خود دارد، دست به سینه برای خدمت زوار ایستاده و همسرش که او نیز خود پزشک است از صبح تا شب گرمای مطبخ را با جان و دل پذیراست تا کرور کرور زائر امامحسین(ع) را پذیرایی کند.
این اتفاق هر روز نیز ممکن است برای تو تکرار شود و مثلاً میشود روز بعد نیز میهمان فلان استاد دانشگاهی باشی که نهتنها خودش و خانوادهاش در خدمت زوار اباعبدالله(ع) هستند، بلکه حتی برادرش نیز در کویت مشغول به کار است و پول میفرستد تا این برادر بهتر به زائران خدمت رسانی کند. در کنار همه اینها یک شب هم میهمان خانهای ساده متعلق به یک کارگر ساده و خانوادهاش هستی که تمام سال پولهای خود را ذخیره کردهاند تا هر چقدر که میتوانند از زوار امامحسین(ع) میزبانی کنند و همین بالا و پایین رفتنهاست که به تو نشان میدهد آنچه در مورد جامعه مهدوی گفته میشود، چقدر واقعی است و این جامعه چقدر دوستداشتنی خواهد بود.
تویی که میشناسمت
این موضوع نیز خالی از لطف نیست که یادآور شویم اگر سه دهه پیش میپرسیدی کدام دو ملت با هم دشمنترین هستند، شاید ایران و عراق یکی از گزینههایی بود که بیشتر از همه به آن اشاره میشد. امروز، اما او التماس میکند زائر ایرانی امامحسین(ع) را به خانه خود ببرد و در حالی که همه چیزش را در طبق اخلاص برای او گذاشته، اصرار دارد پای خسته زائر را ماساژ دهد و اگر مخالفت کنی، ناراحت میشود که او را قابل ندانستهای. حال چگونه ممکن است تویی که با او بیشتر از بسیاری از همشهریانت آشنا شدهای اجازه دهی از دست داعش و امثال آن در رنج باشد و به دادش نرسی.
دیگر کار از برگزاری بزرگترین تئاترهای خیابانی یا ارائه محصولات دانش برای رساندن سریعتر شربت به دست زوار گذشته است، اکنون این قلب ملت ایران و عراق است که به دست لیلی افتادهاست تا همانگونه که رهبر انقلاب درباره اربعین امسال فرمودند «همچنان که در این راهپیمایی با استحکام و اراده حرکت شد، انشاءالله در همه کارها در راه معنویت، حقیقت و حاکمیت توحید حرکت شود.» /جوان
فیلم
امام خمینی(ره): مگر با تبلیغات میشه این کارو کرد؟!
داستان سفر یک بلاگر آمریکایی به کربلا و استوریهایش در ایام اربعین!
این دختر کوچولو هم متوجه شده اربعین اوج امنیت و با حسین رها میشی
زکودکی خادم این تبار محترمم...
اشکهای موکب دار عراقی وقتی داره موکبش را جمع می کنه از اینکه فصل دلدادگی و خدمت به زائرین امام حسین(ع) تموم شده...
صف ۶ کیلومتری اتوبوس برای انتقال زائران اربعین
اینفو
نظر کاربران شبکه های اجتماعی
مشکلتان با اربعین بر سر چیست؟
درحالیکه میلیونها نفر از دوستداران اهلبیت در ایران و سایر کشورها یا خود را به خیل اقیانوس اربعین رساندند یا به غبطه جاماندن از این سفر، در شهر و دیار خود قدم در این راه نهادند، اما بودند معدودی از افرادی که در رسانهها و فضای مجازی خواستند خلاف این رود خروشان شنا و در آن تشکیک کنند.
محمدجواد اخوان: درحالیکه میلیونها نفر از دوستداران اهلبیت در ایران و سایر کشورها یا خود را به خیل اقیانوس اربعین رساندند یا به غبطه جاماندن از این سفر، در شهر و دیار خود قدم در این راه نهادند، اما بودند معدودی از افرادی که در رسانهها و فضای مجازی خواستند خلاف این رود خروشان شنا و در آن تشکیک کنند. مقصود، افراد بیدین و ضدانقلاب خارجنشین که با هرگونه رفتار دینی خصومت میورزند نیست، که آنان تکلیفشان روشن است، مقصود برخی از بهاصطلاح اصلاحطلبان، روشنفکران و روزنامهنگاران داخلی است که از سر مقاصد سیاسی با مظاهر دینداری مردم عناد میورزند.
از آن مدرس بازنشسته دانشگاه که با کتاب نوشتن (آن هم بدون هرگونه رفرنس) در مدح پهلوی در فضای مجازی کاسبی میکند گرفته تا آن دیگر روزنامهنگاری که روزی سه سرمقاله (بینام و بانام) برای روزنامههای اصلاحطلب مینویسد، امسال طبق روال سالیان گذشته شروع به مخالفخوانی با عشق و ارادت مردم به اهلبیت در ایام اربعین حسینی پرداخته و حرفهای کلیشهای سالهای گذشتهشان را تکرار کردند. امسال البته عمامهبهسری هم پیدا میشود و علیه اربعین فتوا میدهد! سعی میکنند این حرکت عظیم مردمی را حکومتی یا فاقد سابقه تاریخی قلمداد کنند. البته اینها اثر چندانی در افکار عمومی ندارد و رشد همهساله تمایل و همراهی مردم با اربعین نشان میدهد که بیهوده در هاون میکوبند. اما مشکل اینان با اربعین بر سر چیست؟
مشکل البته به اربعین هم ختم نمیشود، مهمانی کیلومتری «غدیر» را هم تخطئه میکنند و باتجربهترها یادشان هست که در دوره دومخرداد با کلیدواژه «پروژه محرم» به مراسم عزاداری حضرت سیدالشهدا (ع) حمله میکردند. عادتشان این است که به هر آنچه حاکی از دینداری جامعه ایرانی باشد، حمله کنند و با طرح شبهات مختلف از شکوه آن بکاهند. ریشه این رفتار را باید در مشی سیاسی فرصتطلبانه آنان جستوجو کرد. اینان در شکافهای اجتماعی لانه گزیدهاند و میکوشند با تحریک اختلافات و تفاوتها جای خود را بازتر کنند. دکان دونبش اینها در بازار مکاره سیاست زمانی رونق میگیرد که جامعه را چندپاره نشان بدهند و حرفه خود را بندزن این قوری میدانند. کسبوکار سیاسی ایشان ایجاب میکند که با بیدین نمایی جامعه، حکومت را ناچار به تن دادن به سکولاریزاسیون نشان دهند و مدعی تعارض تمایل عمومی جامعه و اهداف انقلاب اسلامی باشند.
جامعه دیندار کابوس اینها است و ۲۴ ساعته مدعی دینگریزی مردم و بهویژه جوانان هستند. بنابراین از هر رویدادی که واقعیت گرایش اکثریت جامعه ایرانی را – که خلاف میل اینان است- نمایان سازد بیزارند. مضحکتر آنکه حتی تسهیلگری مختصری را که دستگاههای اجرایی نسبت به برگزاری مراسم انجام میدهند نشان از افت دینداری جامعه میدانند که مثلاً حکومت با این حمایتهای ناچیز بخواهد مردم را دیندار کند!
بهترین تعبیر برای توصیف آنان این است که «بهجای آنکه سیاستشان دینی باشد، دینشان سیاسیکاری است.» حتی ممکن است در زندگی شخصی خودشان به مناسک دینی ملتزم باشند، اما حیات و منافع سیاسیشان ایجاب میکند که جامعه را بیدین به تصویر بکشند! ذرهبینی در دست میگیرند تا کوچکترین آسیب فرهنگی اجتماعی را بزرگنمایی کنند و آن را نشانهای از اینکه عموم مردم از این راه برگشتهاند، بدانند. جملاتشان هم طبیعتاً برای رسانههای بیگانه تیترساز است.
کسبوکار سیاسی ایشان در «بیدیننمایی» و «دینگریزپنداری» جامعه است. مرتباً در پی مصداقسازی برای این دروغ القایی خود هستند و در مقابل مظاهر گرایش عمومی جامعه به دین را که خلاف ادعای آنان را ثابت میکند، تخطئه میکنند. چنان خود را مشغول تردیدافکنی در مظاهر عمومی دینداری کردهاند که ناخودآگاه باقی ادعاهایشان نیز به دست خودشان رد میشود. گاف بزرگ اینان این است که حضور میلیونی مردم در یک مراسم دینی را «حکومتی» یا متأثر از «رسانههای حکومتی» قلمداد کردن، اتفاقاً تأیید اتکای حکومت به مردم و اقبال عمومی به رسانههای آن است.
رفتار اینان یادآور سلوک امویان است که هنگامیکه امیرالمؤمنین (ع) معاویه را به تبعیت و بیعت فراخواند، معاویه با گستاخی تمام به این مضمون مدعی شد که این مردم شام هستند که خلافت تو را نمیپذیرند و من هم طرف آنان هستم! این نوع بازی سیاسی، تازگی ندارد، اما کاش اینان به خود آیند و صف خود را از دشمنان اهلبیت (ع) در بیرون مرزها که در حال حمله به مقدسات مردم هستند جدا کنند! کاش در کاسبی سیاسیشان یک خط قرمز هم برای مقدسات مردم قائل میشدند و آن را تخطئه نمیکردند!
حقیقت روشن است
مراسم شکوهمند اربعین ۱۴۰۲ که دستکم 4 میلیون ایرانی در آن شرکت کردند توسط رسانههای ضدایرانی سانسور شد، راه دور زدن این تحریم رسانهای چیستاین روزها همهجا صحبت از پیادهروی بزرگی است که از نیمههای ماه صفر شروع میشود و میلیونها نفر از سراسر دنیا، خودشان را به عراق و بعد هم به کربلا میرسانند تا سهمی در این آیین دیرینه داشته باشند. در این گزارش نمیخواهیم در مورد اینکه چه اتفاقی در این راهپیمایی افتاد یا چرایی آن بحثی داشته باشیم، بلکه صحبتمان از بایکوت و نپرداختن به این رویداد عظیم در چند شبکه خبری فارسیزبان است که بنا به ادعای خودشان درحال کار خبری حرفهای هستند.
طبیعتا کار خبری حرفهای یعنی پوشش دادن هر رویدادی که بزرگی و دربرگیرندگی آن وسیع است، اما این شبکهها درنهایت از این راهپیمایی به انتشار چند خبر حاشیهای اکتفا کرده و به اصل داستان کاری نداشتند. آنها با پررنگ کردن موضوعات حاشیهای دیگر سعی بر این داشتند که ابعاد واقعی این راهپیمایی را تقلیل دهند.
مثلا در این چند روز سعی کردند به ماجرای حضور سعید حدادیان بهعنوان استاد دانشگاه تهران بپردازند و به هر شکل آن را پررنگ کنند، یا اینکه ماجرای اربعین را از چشمانداز اتفاقی که نمایشگر حضور همه مسلمانان دنیاست نمیبینند و به حاشیه راندن آن را هدف قرار میدهند؛
مثلا از پرتاب بستنی به سمت مردم در روز اربعین گزارش میدهند. یا اینکه تصادفها در این راهپیمایی را پررنگ میکنند. از هزینههای گزاف میگویند و همه اینها را میگویند تا کلمهای از ازدحام جمعیت در کربلا و مسیرهای منتهی به آن نگویند. در گزارش امروز سعی کردیم برخی اخباری که در این رسانهها منتشر شده است را تحلیل کنیم.
ما میگوییم چه چیزی پررنگ باشد
رسانه انگلیسی BBC شاید بیشتر از همقطارانش به ماجرای اربعین پرداخته است! اما مدل نگاه این رسانه در این خبرهایی که منتشر کرده است، چنانکه در ادامه به آن پرداخته شده، حرفهای نیست و بهوضوح نمایانگر غرضورزی است. تیرماه امسال مانند سالهای گذشته که خبر از تمدید گذرنامه برای اربعین آمد، خبرهایی در این مورد از سمت عراق منتشر میشد و BBC یکی از خبرها را بسیار پررنگ جلوه داد و آن هم مخالفت عراق با پذیرفتن گذرنامه ویژه اربعین بود. بیبیسی فارسی این خبر را به نقل از مجید میراحمدی، معاون وزارت کشور و رئیس ستاد مرکزی اربعین منتشر کرد. یا در خبر دیگری به موضوع ارز در اربعین اشاره میکند و مینویسد: «بانک مرکزی ایران اعلام کرد که امسال بهجای دلار یا یورو، به زائران اربعین که به عراق سفر میکنند در چهارچوب تسهیلات «ارز اربعین» یا «ارز سفر به کربلا»، دینار عراق به قیمت دولتی پرداخت خواهد شد.»
اینکه مردم نقشی در راهپیمایی اربعین ندارند یکی از جلوههای پررنگ در این رسانههاست و طوری وانمود میشود که انگار همه خدمات از سوی دولتها انجام میشود. BBC در خبری به حرف وزیر راه و شهرسازی اشاره کرده است و بر پایه همین خبر تحلیل میکند و مینویسد: «مهرداد بذرپاش وزیر راه و شهرسازی از اختصاص سه هزار میلیارد تومان اعتبار برای پروژههای راهسازی اربعین در ایران خبر داده و گفته است ۶۰ درصد تردد زوار از مرز مهران و مسیر استان ایلام انجام میشود. در همین راستا مسیر ایلام- مهران بهعنوان شاهراه اصلی تردد زوار اربعین است. » این نوع پوشش خبری در راستای القا و پررنگ کردن این موضوع است که اگر این شاهراه درحال بازسازی بوده برای اربعین است که چنین شده، وگرنه این اتفاق نمیافتاد. بیبیسی در خبری دیگر به نقل از مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران از بودجه ۳۰ میلیارد تومانی شهرداری برای مراسم اربعین خبر میدهد و میگوید: «بودجه امسال شهرداری برای اربعین ۳۰ میلیارد تومان است.»
در دهه اول محرم این رسانه مراسم عزاداری را بهگونهای دیگر پوشش داد و در گزارشی به این موضوع پرداخت و نوشت: «امسال، فضایی متفاوت با سالهای قبل بر محرم و عزاداریهای آن حاکم بود. از یکطرف سایه تورم بر سر آن بیشتر از سالهای گذشته بود و از طرف دیگر فضای دودستگی میان مردم برای برگزاری یا عدمبرگزاری مراسم آن بیشتر از هر سالی در جامعه ایران وجود داشت. رسانههای حکومتی در هر شکل و قالبی بسیج شدند که فضای جامعه ایران را طرفدار محرم نشان دهند و القا کنند که محرم تبدیل به کارناوالی برای مردم شده و بگویند دشمنان نظام در پی دینزدایی از جامعه ایران هستند. از سوی دیگر اما مردم در شبکههای اجتماعی از ظلمها و کشتارهای حکومت در این سالها مخصوصا بعد از اعتراضات سراسری به کشته شدن مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد نوشتند.»
بیبیسی بعد از نوشتن همه اینها صحبت را بیربط و باربط به راهپیمایی اربعین میکشاند و مینویسد: «با همه اینها محرم امسال هم برگزار شد و حالا حکومت در پی برگزاری مقدمات راهپیمایی اربعین است که چند سالی است برگزار میشود و رسانههای حکومتی هم مانور خوبی از طریق آن برای گسترش فرهنگ شیعه و طرفداری از حکومت میدهند.» امسال در انتقال زائران پاکستانی در مرز میرجاوه مشکلاتی وجود داشت و در رسانهها هم به آن پرداختند، اما BBC با گذاشتن یک ویدئو از انتقال زائران پاکستانی با تریلی و اتوبوس از چابهار این موضوع را تحلیل کرد و نوشت: «براساس اخباری که شبکه حقوق بشری حالوش منتشر کرده است، هیچ بلیتی برای سفر بین شهری به افراد بومی فروخته نمیشود و دلیل آن «دستور شورای تامین» اعلام شده است.»
همچنین در خبر دیگری از کمبود اتوبوس بینشهری بهدلیل اختصاص دادن وسایل نقلیه جهت انتقال زائران به مناطق مرزی برای شرکت در مراسم اربعین خبر داد و نوشت: «با نزدیک شدن به اربعین و حرکت زائران بهسوی مرزهای غربی ایران برای شرکت در این مراسم، گزارشهایی از کمبود اتوبوس بینشهری و دشواری شهروندان برای رفتوآمد در شبکههای اجتماعی منتشر شده است. خبرگزاری صداوسیما امروز پنجم شهریور از قول رئیس سازمان راهداری و حملونقل جادهای گفته است هزار اتوبوس به ناوگان حملونقلی در مرزها افزوده میشود. اگر در ایران زندگی میکنید، آیا در شهر محل زندگی خود شاهد کمبود وسایل نقلیه عمومی بودهاید؟ آیا قیمت بلیت اتوبوس بینشهری در روزهای گذشته تغییری کرده است؟ آیا شما هم شاهد کمبود وسایل نقلیه عمومی نظیر اتوبوس در شهر محل زندگی خود بودهاید؟»
این رسانه خبر حضور چهار میلیون ایرانی در اربعین امسال را گزارش میدهد و در کنارش این را میگوید که حضور مردم بهمعنای تایید حکومت نیست و مینویسد: «مقامات در ایران میگویند که در ایام اربعین، نزدیک به چهار میلیون زائر ایرانی به کربلا رفتهاند. این درحالی است که به سالگرد کشته شدن مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد و اعتراضات پس از آن نزدیک میشویم. با بیشتر شدن شکاف میان بخش بزرگی از مردم و حکومت، نهادهای تبلیغاتی تلاش میکنند شرکت مردم در اربعین و عاشورا را به حساب حمایتشان از نظام بگذارند.»
خبرهای زرد
مدل شبکه «منوتو» اما متفاوت است. آنها درعین اینکه خبرهای اصلی را سانسور کرده اما حاشیههایی را پررنگ میکنند که اصلا در شمار خبر بهحساب نمیآید و بیشتر خبرهای زرد است. اخباری که به بهانه اربعین در این رسانه منتشر شده است، ویدئو نقش پررنگی دارد آن هم ویدئوهایی که شاید اصلا رنگ خبر ندارند و فقط حاشیه است. در کل حدود هشت خبر از راهپیمایی اربعین امسال منتشر شده که عمدتا فاقد ارزش خبری شأن رسانهای هستند.»
مثلا ویدئویی که به اربعین مرتبطش کردهاند با تیتر «مسدود کردن مسیر برای برگزاری مراسم اربعین» منتشر شده است. در این ویدئو یک دسته عزاداری نشان داده میشود که از خیابانی در لواسان میگذرد و کسی که این ویدئو را فرستاده، از بستن خیابان به بهانه عزاداری میگوید. یا اینکه در روز اربعین بهدلیل مراسم عزاداری در خیابان شهید رجایی در تهران این خیابان برای ساعتی بسته بود اما نکته جالب تیتر منوتو برای این مراسم است که نوشته: «تمام مسیرها رو برای مراسم اربعین مسدود کردن.» در یک ویدئو ۲۰ ثانیهای از مراسم عزاداری در اربعین، این شبکه زبالهگردی را نشان میدهد که درحال جستوجو در سطل زباله است و با تیتر «زبالهگردی در حاشیه عزاداری اربعین» میخواهند این مراسم را زیر سوال ببرند.
باید توجه کرد در اینکه زبالهگردی ناراحتکننده است هیچ شکی نیست اما از لحاظ رسانهای انتشار آن با این برچسب هیچ توجیهی ندارد؛ چراکه چه مراسم عزاداری باشد و چه نباشد، این زبالهگردی وجود دارد. منوتو در تلاشی دیگر ویدئویی از یک تریلی را منتشر کرده و برای آن تیتر زده است: «تریلی محصولات خوراکی به کربلا برای اربعین» نکته اینجاست که حتی مشخص نیست در تریلی چه باری وجود دارد!
هزینهها با کیست؟
اما بهسراغ ایراناینترنشنال برویم. رسانهای که تقریبا همپای BBC و مانند او اخبار خاصی را از مراسم پیادهروی اربعین منتشر کرد و روز گذشته در تحلیلی به مراسم اربعین پرداخت و بدون اشاره به حضور 22 میلیون نفری در این مراسم، با تیتر «مراسمسازی مذهبی جمهوری اسلامی با بودجه دولتی» که نهتنها صدها فرسنگ از مرزهای بیطرفی و حرفهایگری گذشته، بلکه به عیان عقدهگشایی و سرشار از لمپنیسم است، مینویسد: «راهپیمایی سنتی اربعین در عراق در سالهای اخیر از سوی جمهوری اسلامی به یک مراسم حکومتی تبدیل شده است.» و همچنین از صرف بودجه برای مراسم مذهبی اربعین توسط نهادهای مختلف خبر میدهد.
این رسانه در خبر دیگری مینویسند: «راهپیمایی موسوم به جاماندگان اربعین با بسیج منابع و بودجه حکومتی برگزار میشود. جمهوری اسلامی سعی میکند مراسم جدیدی را تولید کند که هم خودش صاحب آن مراسم باشد و بتواند تبلیغات خودش را در آن اجرا کند.» یا در ویدئوی دیگری با این تیتر که چراغها را برای اربعین روشن نگه میدارند، مینویسد: «یکی از مخاطبان ایراناینترنشنال در اهواز، روز پنجشنبه ۱۵ شهریور ویدئویی را تهیه کرده و با نشان دادن یک ایستگاه صلواتی اربعین در نزدیکی ایستگاه راهآهن گفته است: هشت صبح است و چراغها روشن مانده و کسی نیست که آنها را خاموش کند.» یا اینکه از درگیری فرقهای در پاکستان در مراسم اربعین خبر میدهد و میگوید: «پلیس پاکستان اعلام کرد در جریان درگیری فرقهای در جریان مراسم اربعین در شهر کپرو، دستکم هشت نفر زخمی شدند.
به گفته پلیس پس از اعتراض «یک فرقه مذهبی ممنوعه» به ورود دسته عزاداران به خیابان، دوطرف با سنگ و چوب درگیر و دستکم ۸ نفر ازجمله یک دختر رهگذر زخمی شدند.» پررنگ کردن تصادفها در این مراسم هم یکی دیگر از کارهای این رسانهها بود، مثلا ایراناینترنشنال در خبری مینویسد: «رئیس مرکز اورژانس خوزستان از مصدوم شدن ۳۱ زائر ایرانی اربعین در تصادف اتوبوس با یک خودروی سواری در شهر العماره عراق خبر داد و گفت دو نفر از این مصدومان مرگ مغزی شدهاند.» یا در ویدئوی دیگری به وضعیت بیمارستانی در تهران پرداخته است و مینویسد: «شنبه ۱۱ شهریور، یکی از مخاطبان ایراناینترنشنال ویدئویی را از وضعیت بیمارستان طالقانی واقع در ولنجک تهران تهیه کرده و گفته است: [مسئولان جمهوری اسلامی] بهجای هزینه کردن برای مراسم اربعین، بیمارستانها را تجهیز کنند.»
پرداخت به حاشیهها آن هم حاشیههایی که شاید اهمیتی برای خبری شدن نداشته باشند در این شبکه هم پررنگ است، مثلا در توضیح ویدئویی که بهعنوان پیام مردمی منتشر کرده، مینویسد: «یکی از مخاطبان ایراناینترنشنال شامگاه شنبه چهارم شهریور، ویدئویی را از گردنه پاطاق در سرپل ذهاب تهیه کرده و گفته است: زندگی مردم شهرستان بهخاطر پیادهروی اربعین مختل شده و امکانات نیز کم شده است. بنزین هم نیست.» تکرار واژه بنزین نیست و ربط آن به اربعین هم بسیار پررنگ است. یا اینکه افزایش قیمتها را بالاخره به یک موضوع مذهبی میکشانند و ربط میدهند.
مثلا افزایش قیمت نان را اینطور پوشش میدهند: «احمد علوی، اقتصاددان و استاد دانشگاه: نان یک کالای ضروری و عمومی است و وظیفه دولت تامین آن است. اما اولویت دولت جمهوری اسلامی رفاه عمومی مردم نیست و با اختصاص ارز به مراسمهای حکومتی مانند عید غدیر و اربعین بودجههای عمومی را خرج میکند.» ایراناینترنشنال در گزارشهای متعدد به موضوع هزینههای برگزاری مراسم اربعین میپردازد و نگاهشان این است که همه هزینهها را مسئولان ایرانی میپردازند و مردم نقشی در این کار ندارند. /عاطفه جعفری
کنگره عظیم 22 میلیونی
امسال نیز ایرانیها در بین زائران خارجی اکثریت را تشکیل دادند و بیش از 4 میلیون ایرانی در این مراسم شرکت کردند؛ اربعین 1445 با حضور بیش از 22 میلیون زائر و عاشق حسینی ثبت در تاریخ شد؛ اربعینی که نه فقط با همت حشد الشعبی در امنیت کامل برگزار شد و خدمترسانی بهداشتی و رفاهی به زائران در نوع خود بینظیر بود که حضور کودکان و نوجوانان نیز تأکیدی بود بر درسهایی که آنان از صبر و مقاومت و ایثار در مکتب حسینی از هفتاد و دو شهید کربلا آموختهاند.به گزارش ایرنا، مدیریت حرم حضرت عباس(ع) اعلام کرد، ۲۲ میلیون و ۱۹ هزار و ۱۴۶ نفر از داخل و خارج عراق در آیین راهپیمایی اربعین امام حسین(ع) شرکت کردهاند. این اولین بار در تاریخ مراسم اربعین حسینی است که آمار زائران بهدلیل بهکارگیری فناوری هوش مصنوعی، با دقت کامل اعلام میشود. رکورد 22 میلیونی زائران اربعین در حالی به ثبت رسید که سال گذشته این آمار 21 میلیون نفر بود. افزایش شمار زائران اربعین حسینی در سالجاری در حالی است که عراق گرمترین سال خود را تجربه میکند و دمای بیشتر نقاط آن بالای ۴۰ درجه سانتیگراد است اما با وجود این زائران اربعین مسیرهای طولانی را برای رسیدن به حرم امام حسین(ع) و برادرش حضرت عباس(ع) طی کردند.
به گزارش مقامات رسمی عراق، امسال نیز ایرانیها در بین زائران خارجی اکثریت را تشکیل دادند و بیش از چهار میلیون ایرانی در این مراسم شرکت کردند. بنا به اعلام منابع عراقی تعداد زائران خارجی شرکتکننده در مراسم اربعین در سال گذشته پنج میلیون نفر بود که از این تعداد سه میلیون نفر ایرانی بودند. امسال راهپیمایی اربعین در زمینه خدمات نیز متفاوت از سالهای گذشته برگزار شد و بنا بر اعلام استاندار کربلا بیش از ۲۸ هزار موکب و هیأت، کار خدماترسانی به زائران را برعهده داشتند. حضور تعدادی موکب از کشورهای خارجی غیرمسلمان از جمله کرهجنوبی و سوئد نیز قابل توجه بود. علاوه بر این حضور زائرانی از کشورهای افغانستان، پاکستان، هندوستان، روسیه، گرجستان، ترکیه، سوئد، کرهجنوبی و چین همراه با زائرانی از کشورهای کویت، بحرین، قطر، عربستان، فلسطین، سوریه، سودان و نیجریه توجه رسانهها را به خود جلب کرده بود. الخطابی استاندار کربلا در کنفرانس خبریای که در کربلا با حضور محمد شیاع السودانی برگزار شد، بر آماری که مدیریت حرم حضرت عباس اعلام کرده، مهر تأیید زد و تأکید کرد: «در تاریخ برگزاری راهپیمایی اربعین، امسال بیشترین تعداد زائر ثبت شد.»
وعده نخستوزیر عراق به اربعینی باشکوهتر در سال بعد
در این نشست خبری، محمد شیاع السودانی، نخستوزیر عراق نیز تأکید کرد که تعداد زائران شرکتکننده در زیارت اربعین امسال بیسابقه بوده است. وی افزود: «خداوند ثواب شرکتکنندگان در مراسم اربعین امام حسین(ع) را زیاد کند زیرا زبان در توصیف این حماسه حسینی ناکام است.» السودانی سپس با اشاره به اینکه مردم عراق در عشق به امام حسین(ع) ممتاز هستند، گفت: «دولت و نهادهای مدنی و امنیتی در دوره برگزاری راهپیمایی زیارت اربعین برای هرچه بهتر برگزار شدن این مراسم همه تلاش و امکانات خود را به کار گرفتند و تمام ظرفیتهای کشور برای فراهم کردن زمینه مناسب جهت پذیرایی از میلیونها زائر به کار گرفته شد.»
نخستوزیر عراق همچنین با قدردانی از نقش بزرگ دولت و نهادهای آن در برگزاری مراسم زیارت اربعین از هیأت وزیران بویژه وزرای برق، بهداشت و صنعت نفت، حملونقل و بازرگانی که به نمایندگی از وزرا، او را در سفر به کربلا همراهی کردهاند، تشکر کرد و گفت: «نیروهای امنیتی افزون بر کمک به زائران همه امور ریز و درشت را به گونهای رصد میکردند که دشمن جرأت حرکت در این مسیر نداشت. سازمان حشدالشعبی نیز برای اولین بار طرحی یکپارچه ارائه کرد که از گذرگاهها تا رسیدن به شهر مقدس کربلا را شامل میشد.»
نخستوزیر عراق با بیان اینکه سازماندهی موکبهای حسینی احوال، اخلاق، سخاوت و میهماننوازی مردم را منعکس کرد، با تأکید بر اینکه «برای اولین بار است که از همه استانهای عراق از جمله اقلیم کردستان در مراسم راهپیمایی اربعین شرکت کردند»، اظهار داشت:« برای آمادگی جهت برگزاری مراسم اربعین در سال آینده پروژههایی را برای اجرا مشخص کردهایم.»
عشاق کوچک اربعین
آنچه در اربعین امسال جلوه خاصی به این مراسم داده بود، حضور کودکان و نوجوانانی بود که بهصورت گروهی و خانوادگی خود را به این جمع رسانده بودند. به گزارش خبرگزاری فارس، در این بین کودکانی هم بودند که برای اولینبار زیارت اربعین را تجربه میکردند. این کودکان و خانوادههایشان میگفتند وقتی حسین علیهالسلام در عاشورا سه روز تشنه بوده و چنین سختیهایی را خود و خاندانش تحمل کردهاند، اگر ما ذرهای از گرما گلایه کنیم، جفا کردهایم. /ایران
تسلی درد جاماندگان کاروان عشاق بینالحرمین با ذکر یا حسین(ع)
کم کم همراه جمعیت به امامزاده محمد(ع) رسیدیم و سینهزنیها و عزاداری شکل منسجمتری به خود گرفت و هرکسی به اندازه حوائجش بر سر و سینه زد و اشک ریخت، با شنیدن گلبانگ اذان صف نماز جماعت تشکیل شد و عزاداران قامتی بستند به نیت شفاعت حسین(ع) و یاران باوفایش.مهرآسا جانعلی پور| محرم واژه غریبی است و اربعین از آن هم غریبتر، واژهای که با احساس عجین شده و یادآور رویدادی است که هزار و ۴۰۰ و اندی سال پیش در وادی کربلا رقم خورد، یادآور چکاچک شمشیرهایی که یه سمتش کفر و نفاق و دروغ بود و سمت دیگرش امر به معروف و نهی از منکر. به راستی که کشتی نجات حسین(ع) در کربلا پهلو گرفته تا عالمی را به سرمنزل نجات راهنمایی کند و عاشقانش را از منجلاب و تباهی زندگیهای مادی برهاند.
همه کسانی که یک بار قدم در مسیر اربعین میگذارند معتقدند اگر تنها همان یک دفعه در میهمانی اربعین حسین حاضر شوی، دیگر برایت خیلی سخت میشود، در زمانهای دیگر که بین الحرمین آرام و بیهیاهو است آنجا باشی چرا که با عمق جان، عشق به اهل بیت را میفهمی وحس میکنی. معتقدند در اربعین است که هیچ زائری آرام وارد حرم نمیشود؛ همه به سر و سینه میزنند، در فراق حسین(ع) اشک میریزند و ناله سر میدهند و این همان است که آن را عشق مینامندش و سختی و مرارت راه و گرمای سوزان مسیر رسیدن تا حرم حضرت عشق را با پای پیاده به جان و دل می خرند تا کمی از سودای دل بی قرارشان بکاهند و بر عشقشان به حسین(ع) و اهل بیت مظلومش بیافزایند.
همین چند سطر انگیزهای شد تا به خیل جاماندگان اربعین در شهرستان قائمشهر بپیوندم؛ بندهای کتونیام را محکم بستم و به راه افتادم به سمت مسیر پیاده روی. قدم به قدم بوی عود و اسپند بود و لیوانهای شربت تگری که با عشق روی سینیها چیده میشد و خنکهای آن حتی از دور هم تا عمق جان را جلا میبخشید. گاهی در دست پسرکی نحیف که تقلا میکرد تا سینیاش را زودتر از بقیه خالی و عزاداران بیشتری را سیراب کند و گاهی در دست بانویی که صورتش از داغی و حرارت خورشید امروز اربعین سرخ شده بود و اما امروز، از آسمان امروز بگویم که بس ناجوانمردانه گرم بود و تاب و توان را میگرفت اما گرمای نینوا کجا و گرمای امروز شهر کجا!
تنها چیزی که کوچک و بزرگ و پیر و جوان را به خیابان های داغ قائمشهر در روز اربعین کشاند، عشق به حسین (ع) بود و بس، دل به شفاعتش بستند و گامها را محکمتر بر میداشتند. کودکان خردسال که تلالو خورشید و حرم نگاهش، صورت نحیفشان را سرخ کرده بود مرا یاد کربلا و رقیه اش انداخت، سه سالهی امام که حالا ۴۰ شبانهروز را بدون پدر و با پای پیاده اسیر لشکریان کفر بود، از چشمان کوچکش اشک میریخت و از پاهای نحیفش خون میچکید. کودکی را دیدم که مسافت راه برایش گران بود و سخت، پدر تاب نیاورد و فرزند را به آغوش کشید و دخترک مابقی مسیر را با پای پدر طی طریق میکرد، من به فدای دل کوچک رقیه که دست نوازشگر پدر را هم از او گرفته بودند حرامیان شامی.
از موکبهایی که خوراک لوبیای گرم و آش شله زرد و چای و قهوه میدادند تبرکی گرفتم و دوباره به راه افتادم، چشم به گوشه و کنار خیابان دوختم تا اینکه خانمی که آن سوی خیابان نشسته بود و چادرش را حائل کرده بود توجهم را به خود جلب کرد. به ظاهر آرام نشسته بود اما لرزش شانههایش و تری چشمهایش، دل شیدای اورا رسوا کرده بودند، آرام رفتم و کنارش نشستم، دستی بر روی شانهاش گذاشتم و حاجخانم خطابش کردم و لیوان شربتی که در دست داشتم را تعارف کردم. آرام چادرش را کنار زد و با چشمهای سرخ شده و قطرات اشکی که از روی گونههایش به روی چارقدش روانه شده بود، گفت: جانم! گفتم: انگار دلتان خیلی گرفته، اتفاقی افتاده که آنقدر منقلب شدین؟
گفت: دخترم! امروز هرکسی که ذرهای حب حسین(ع) و اهل بیت (ع) در سینهاش خانه دارد، اینگونه منقلب میشود، ولی حال امروز من حسرتی است که جان و دلم را به آتش کشید. کنجکاوتر شدم و گفتم: خبرنگارم و اگر دوست داشتید از حالتون برام تعریف کنید، خودش را خانم لطیفی معرفی کرد و دبیر بازنشسته و گفت: ۱٠ سالی بود که اربعینها با پای پیاده و با کولهای از عشق و چشمانی که ذوق دیدن بین الحرمین، سویش را دو چندان کرده بود با همسرم راهی کربلا میشدیم، سال گذشته همپای سفرم، همسرم را از دست دادم و نیت کرده بودم اربعین امسال دوباره راهی کربلا شوم و چند قدمی هم به نیت همسر فقیدم قدم بردارم اما قلبم یاری نکرد و پزشکان مرا از رفتن به این سفر منع کردند و امروز به حال همه آنهایی که قدم در راه کربلا گذاشتند و دیدگانشان را به ضریح آقایم حسین(ع) طواف دادند، غبطه خوردم.
با شنیدن حرفهایش حالم دگرگون شد، دلداریاش دادم که انشالا سال بعد دوباره قسمتت میشود و دوباره دل به دلدار خواهد رسید. بهراستی چگونه می شود بعد از این همه سال هنوز عشق به حسین(ع) در تار و پود مردم ریشه دوانده و نسل به نسل و سینه به سینه منتقل میشود. کم کم همراه جمعیت به امامزاده محمد(ع) رسیدیم و سینهزنیها و عزاداری شکل منسجمتری به خود گرفت و هرکسی به اندازه حوائجش بر سر و سینه زد و اشک ریخت، با شنیدن گلبانگ اذان صف نماز جماعت تشکیل شد و عزاداران قامتی بستند به نیت شفاعت حسین(ع) و یاران باوفایش.
گفتنی است: اجتماع اربعین بزرگترین اجتماع بشری است که هرسال با شکوهتر از سال قبل برگزار میشود و مرز و رنگ و نژاد هم نمی شناسد. هرکس که رمقی در پا و عشقی در دل و جان دارد خود را به کربلا میرساند تا این حضور و شعور را از نزدیک سرمه چشمانش کند و جاماندگان این اتفاق مهم بشری، چندسالی است که مسیری را پیاده میپیمایند تا با زائرین میلیونی آقا امام حسین(ع) همنوایی کنند. *لطف حسین ما را تنها نمیگذارد، گر خلق وا گذارد، او وا نمیگذارد، او کشتی نجات و کشتی شکسته ماییم، مولا به کام غرقاب ما را نمیگذارد* /فارس