خلاصه ای از درس اخلاق آیت الله العظمی مظاهری

ویرایش عکس آذرماه 98

راسخون: در آستانه ایام البیض مناسب دیدیم خلاصه ای از درس اخلاق زعیم حوزه علمیه اصفهان حضرت آیت الله العظمی مظاهری را تقدیم دوستان عزیز نماییم، چرا که به گفته خود ایشان بایستی انسان پای درس اساتید بزرگ اخلاق هر از گاهی تلمذ نماید تا بتواند راه درست را بیابد.

آرامش پایدار، در پرتو ارتباط با خدا
ماه رجب مربوط به خداوند، ماه شعبان مربوط به پیامبر گرامی«صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم» و ماه رمضان مربوط به امّت پیامبر است. در این سه ماه باید در جهت تقویت ارتباط عاطفی با خدای متعال کوشش فراوانی داشته باشیم.

اگر انسان با خدای خویش رابطه عاطفی نداشته باشد، در دنیا و آخرت سقوط می‌کند و راه نجاتی نخواهد داشت. رابطۀ عاطفی از طریق انس با قرآن، دعا و توسّل، می‌تواند انسان را از افسردگی، ضعف عصب و سایر مشکلات زندگی روزمرّه رهایی بخشد و آدمی را به جایی برساند که وقتی قرآن می‌خواند، بیابد که خدا در حال حرف زدن با اوست. وقتی در دل شب استغفار می‌کند و دعا می‌خواند، بیابد که در حال حرف زدن با خدا است. قرآن، کلام نازل و دعا، کلام صاعد است و هر دو مکالمه و معاشقه با خداوند سبحان است.

نماز، نوعی مکالمه با خداست. در حمد و سوره خدا با انسان و در سایر اذکار، انسان با خدا مکالمه می‌کند. و این مکالمه برای اهل معرفت، معاشقه است. بالاترین لذّت آنان در دل شب، مکالمه و معاشقه با خدا از طریق نماز شب و خواندن قرآن است.

«الرَّکعَتانِ فِی جَوفِ اللَّیلِ اَحَبُّ الَیَّ مِنَ الدُّنیَا وَ مَا فیِهَا»
اولیای الهی به دنیا و آنچه در آن است، پشت پا می‌زنند تا بتواند دو رکعت نماز شب بخوانند. در نظر ایشان دنیا هیچ ارزشی ندارد و صرفاً وسیله‌ای برای صعود است و لذا به دنیا و مادیّات، هیچ‌گونه تعلّق و دلبستگی ندارند و دل آنان فقط به خداوند متعال وابسته است.
 
نفس مطمئنّه، در اثر رابطه عاطفی با خدا
اهل دل گاهی قرآن می خوانند، گاهی نماز می‌خوانند، گاهی استغفار می‌کنند و گاهی نیز با خدای خویش راز و نیاز می‌کنند و در هر صورت، بالاترین لذّت را از معاشقۀ خویش می‌برند. رابطۀ عاطفی با خدا، نفس مطمئنّه را در وجود انسان متجلّی می‌کند: «أَلا إِنَّ أَوْلِیاءَ اللَّهِ لا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنُونَ»
آگاه باشید، که بر دوستان خدا نه بیمى است و نه آنان اندوهگین میشوند.

دنیا مملو از غم و غصه است؛ کسانی که خدا را دارند دلهره ندارند
کسانی که با خدا رابطه عاطفی دارند، غم و غصّه و دلهره و اضطراب و نگرانی ندارند؛ نه غم گذشته را می‌خورند و نه از آینده نگرانند، زیرا خدا را دارند. کسی غم و غصّه و نگرانی دارد که خدا را نداشته باشد.

افراد جاهل برای رسیدن به آرامش موقت به مواد مخدر روی می آورند
دنیای روز مملوّ از غم، غصّه، اضطراب، نگرانی و اختلاف بین افراد خانواده و اجتماع است و  متأسّفانه این نگرانی‌ها و دغدغه‌ها افراد را وادار به گناه کرده است. کسانی که بسیار جاهل و غافل‌اند، برای رفع نگرانی و دستیابی به آرامش موقّت و زودگذر، به موادّ مخدّر و مسکرات مبتلا ‌شده‌اند. سایرین نیز مجبورند زندگی توأم با اضطراب خاطر و نگرانی و دلهره را تحمّل کنند و بسوزند تا از دنیا بروند.
 
اطمینان دل در پناه خدا
 آدمیان راه را گم کرده‌‌اند و دچار نگرانی روی نگرانی شده‌اند و پناه‌گاه مطمئنّی در دنیا ندارند. نمی‌فهمند که تنها پناه‌گاه انسان، خداوند است و یاد او آرام‌بخش دل‌های نگران و مضطرب است:
«أَلا بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ»
آگاه باش که با یاد خدا دلها آرامش مى‏یابد.

آرامش مطلق در پرتو ارتباط با خدا
آرامش مطلق و آسودگی پایدار، در پرتو ارتباط با خدای تعالی حاصل می‌شود. «ذکر الله» در قرآن، گاهی خواندن قرآن است، همراه با توجه به اینکه خدا با او حرف می‌زند و او هم در پاسخ با خدای خویش راز و نیاز و درد دل کند. همین مکالمه و گفتگو، غم و غصّه را زایل می‌کند و به انسان آرامش می‌بخشد. چنین آرامش پایداری از نفس مطمئنّه ناشی میشود؛ یعنی وقتی که خدا بر دل انسان حکومت کند، هنگامی که همه اغیار  از دل آدمی خارج شوند و تنها خدا در دل باشد، دل انسان جایگاه خدای رحمان می‌شود.
«قَلْبَ الْمُؤْمِنِ عَرْشُ الرَّحْمَن‏»

چقدر عالی می‌فرماید:
«لَمْ یَسَعْنِی سَمَائِی وَ لَا أَرْضِی وَ وَسِعَنِی قَلْبُ عَبْدِی الْمُؤْمِنِ»
 من در این جهان نمی‌گنجم، امّا دل مؤمن جایگاه من است. وقتی دل انسان جای خدا شد، خدا بر دل او حکومت پیدا می‌کند، در چنین حالتی، مکالمۀ آدمی با خدایی که در دل او جای دارد، بسیار لذّت‌بخش است. از این جهت مکرّراً در پی مکالمه و معاشقه با خداست.
 
لذّت مناجات با خدا
وقتی انسان به کسی علاقه‌مند باشد، دوست دارد با او حرف بزند و صدای او را بشنود. مثلاً وقتی کودک خردسال که پدر و مادر بسیار او را دوست دارند، با آنان حرف بزند، چقدر خوشحال می‌شوند؟ کسانی که محبّت خدا را چشیده‌اند و خدا در دل آنان جای دارد، از مکالمه با خداوند مسرور می‌شوند و به یک آرامش پایدار دست می‌یابند.

اهل بیت«علیهم‌السّلام» هنگام مکالمه با خدا و راز و نیاز با او، مدهوش می‌شدند و توجّه به هیچ‌ چیز و هیچ‌کس نداشتند. امیرالمؤمنین «سلام‌الله‌علیه» نماز می‌خواندند و مدهوش می‌شدند. دعای کمیل می‌خواندند و چه تضرّع و زاری‌ها و چه اظهار قصور و تقصیرها که در مقابل خدا داشتند. آن حضرت در عالم وحدت منقمر می‌شدند و سر و کاری با عالم کثرت نداشتند و آنچه امیرالمؤمنین«سلام‌الله‌علیه» را مجذوب خود می‌کرد، نماز و مکالمه با خدا بود. امام سجاد«سلام‌الله‌علیه» دعای ابوحمزۀ ثمالی می‌خواندند و در آن دعا، لذّت دنیا و آخرت را می‌بردند.

کسی که عاشق خداست، خدا بردلش حکومت می کند
وقتی خدا بر دل کسی حکومت کند، او عاشق خدا می‌شود و بالاترین لذّت برای یک عاشق این است که با معشوق خودش حرف بزند و لذّت بالاتر آن است که معشوق توجّه به مکالمۀ با او داشته باشد و از آن بالاتر و محبوب‌تر، حرف زدن معشوق با عاشق است.

به اندازه فرزند خویش خدا را دوست داشته باشیم
اگر انسان به اندازۀ فرزند خویش خدا را دوست داشته باشد، از حرف زدن با خدا و حرف زدن خدا با او لذّت می‌برد و اگر چنین محبّتی در کار باشد، امکان ندارد نماز شب نخواند و هنگام سحر خواب بماند.

بزرگترین مصیبت؛ لذت نبردن از مناجات با خدا
بزرگ‌ترین مصیبت برای انسان این است که از مناجات با خدای خویش لذّت نبرد. حضرت موسی«علیه‌السّلام» برای مناجات با خدا می‌رفت، یک بی‌ادبی به او گفت: از طرف من به خدا بگو: چقدر گناه کنم و تو کیفر نکنی؟! حضرت موسی«علیه‌السّلام» رفت، مناجات کرد و قصد بازگشت داشت که از سوی خدای متعال خطاب شد: چرا پیام بنده‌ام را نمی‌رسانی؟ گفت: خدایا تو می‌دانی او چه گفت. خداوند فرمود: به او بگو: بالاترین بلا را بر تو نازل کرده‌ام و تو نمی‌فهمی! بلا و کیفر تو این است که از مناجات با من لذّت نمی‌بری و تو توجّه به این مصیبت نداری.

شما می توانید آخرین اخبارایران و جهان رادر"واحداخبارواطلاع رسانی راسخون"مشاهده نمایید.

997