پرسش :

هدف از سؤال و جواب در قبر و آمدن نکير و منکر چيست؟

پاسخ :
»سؤال در برزخ )قبر( به صورت ساده و پرسش عادي که بين دو نفر انجام مي‏شود، نيست؛ بلکه در اصل براي تثبيت اصول عقيدتي است. چه در عقايد حق و چه در عقايد باطل؛ يعني صورت امتحان دارد و آنچه در باطن و سر وجود انسان تثبيت مي‏شود.« (محمد شجاعي، بازگشت به سوي خدا، ج 1، ص 291) به عبارت ديگر، با توجه به اين که عالم برزخ، در واقع ظهور باطن انسان است، مي‏توان گفت که سؤال ملکه‏ها در برزخ و قبر نيز ظهور همان سؤالي است که در باطن انسان در حيات دنيوي مطرح مي‏شود. هر کس در باطن خود در اين دنيا در برابر اين سؤالات قرار مي‏گيرد، حال اگر اين سؤالات را جدي و در پاسخ به آن‏ها، جهتي را در زندگي اين دنيا پيش گرفت، خواه در جهت حق و خواه در جهت باطل، اين امر به صورت سؤال و جوابي در همان ابتداي مرگ مطرح مي‏شود که پاسخ وي بدان سؤال، در واقع جايگاه قطعي وي را در آن عالم مشخص مي‏کند. افراد متوسط الحالي که پاسخي قطعي بدين سؤال در اين دنيا نداده‏اند و گاهي به اين سو و گاهي بدان سو مي‏رفته‏اند، چنان که در احاديث متعددي آمده است، (در اين باره، به پاسخ سؤال بعد مراجعه شود) سؤال نمي‏شوند تا با طي مراحلي‏در عالم برزخ، تکليف نهايي آن‏ها مشخص و آن گاه در محاسبه‏ي قيامت، جايگاه نهايي‏شان معلوم شود.