در بین متونی که از گذشته‌های دور به ما رسیده است، کلمه فرهنگ از دو حرف فره به معنای شکوه و عظمت، و هنگ از ریشه اوستایی سنگ، به معنای کشیدن، سنگینی و وقار برگرفته شده است. در فارسی جدید فرهنگ به معنای علم و دانش و ادب است1.
فرهنگ و هنر در سرزمين ايران طی هزاران سال تاريخ پر فراز و نشيب، همواره در جلوه‌هايی گوناگونی تجلی يافته است. فرهنگ و هنری با چنین قدمت کهنی، در جلوه‌هايی از خلاقيت و شيوه‌های زندگی بروز يافته است، که آثار آن امروزه تبلور اخلاق، رشادت، دین‌باوری، غیرت و... است.
اگر خلاقيت و از آن جمله خلاقيت هنری را، استعداد توليد ايده‌های فراوان و به کار بستن شيوه‌ها و روش‌های گوناگون بدانيم، بیترديد يکی از پايه‌های لازم برای داشتن اندیشه‌ای خلاق، اندوخته‌های دینی، فرهنگی و هنری است که با تفکر، مطالعه، ديدن، تأمل و تجربه آثار گذشتگان بدست می‌آید.
در اين زمينه ميراث فرهنگی و هنری ايران منبع لايزال آموزش و پرورش خلاقيت هنری است، و رشد و بالندگی اين خلاقيت پيوسته در گرو شناخت آن ميراث است.
میراث علمی جامعه شامل تمام تراث و آثار علمی پیشینان است و میراث فرهنگی و هنری شامل؛ آن دسته از آثار و اشیا به جا مانده و نیز شخصیت‌های انسانی فرهیخته از نسل‌های گذشته است، که دارای ارزش‌های فرهنگی و هنری باشند. این میراث علمی و هنری منحصر به انسان‌های نامدار تاریخ نیست بلکه همه مردم در این مهم سهم دارند.
برخی از این آثار در قالب اشیا و وسایل کار ، زندگی، علوم و فنون، آثار معماری، مجموعه‌های زیستی و بعضی آثار مکتوب علمی، ادبی و دینی است. این آثار با ریشه‌های دینی و تاریخی در زمینه سنت‌های هنری، زبان و گویش‌های مختلف، آیین و مراسم، اندیشه و تفکر شکل گرفته و تا امروز باقیمانده است، و در حقیقت نشانگر آثار فکری و رفتاری بشردر طول زمان است. پژوهش، حفظ و احيا و معرفی ميراث فرهنگی و هنری ايران سبب بالندگی روح، ارتقاء اعتماد به نفس و مايه فخر و مباهات هنر ايرانی است و توجه به آن بسيار حائز اهميت است.
گذشتگان در حفظ و حراست اين يادگارهای گران بها تلاش کرده‌اند، شايسته نيست که نسبت به اهميت اين مقوله و ارزش‌های نهفته آن غفلت شود و اکنون وظيفه ما اين است که همچون پدران خود ميراث علمی و هنری جاويدان کشورمان را نگهداری کنيم.
سید احمد سجادی
پی نوشت:
1) فرهنگ لغت دهخدا
.jpg "چگونه ماهی تازه را پاک کنیم؟")
