شیخ فضل الله نوری
نبرد با تاریکی (2)
مورد دیگری که باید به عنوان مصداقی از اختلاف شیخ و مشروطه‌خواهان از آن یاد نمود؛ مسأله‌ی مساوات است. مشروطه‌طلبان که از بدو تکاپوی به انحراف کشاندن جنبش دینی «عدالت‌خانه» از پشتیبانی امپریالیسم استعمارگر...
شیخ فضل الله نوری
نبرد با تاریکی (1)
واقعیت رویارویی شیخ شهید با کسانی که در بدو نهضت «عدالت‌خانه» با بسیاری از ایشان همراه و هم‌رزم بود، واقعه‌ی عبرت‌آموزی است که بازخوانی ابعاد نانوشته‌ی آن، راه گشای فهم عمق مبارزه‌های اسلام‌خواهانه‌ی آن...
سایر شخصیت های تاریخی
میرعبداللطیف شوشتری و شناخت با واسطه از تمدن غرب
در میان رسایل دوره‌ی قاجار که حاوی گزارش‌هایی درباره‌ی تمدن جدید غرب هستند، سفرنامه‌‌ی «تحفة العالم و ذیل التحفه» میرعبداللطیف خان شوشتری که مقیم هندوستان بود، از جمله آثار مهم این دوره است که در این مقاله...
سایر شخصیت های تاریخی
مهدی بازرگان؛ از اسلام حداکثری تا اسلام حداقلی
در این مقاله سعی بر آن است تا از یک سو تغییر نگرش فکری مهدی بازرگان در آثار او از سال 41 تا اوایل دهه 70نشان داده شود و از سوی دیگر عملکرد وی به عنوان یک انقلابی و کسی که مورد اعتماد امام خمینی(ره) قرار...
آیت الله کاشانی
ملی شدن صنعت نفت و چرایی دو قطبی مصدق-کاشانی (2)
در قسمت اول این مقاله به صورت تفصیلی به تحلیل دو خط فکری حاکم بر نهضت ملی نفت در ایران پرداختیم. حال با عنایت به آنچه ذکر شد در قسمت دوم این مقاله به صورت مصداقی و موردی به بررسی نوع تعامل مصدق با کاشانی
آیت الله کاشانی
ملی شدن صنعت نفت و چرایی دو قطبی مصدق-کاشانی (1)
تعامل بین مصدق و کاشانی در واقع تعامل بین دو گفتمان متفاوت است. یکی گفتمان ناب دینی بر پایه‌ی اصول اسلام و مذهب و دیگری تفکر غیر دینی و لیبرالی بر مبنای سکولاریسم که جایگاهی برای رهبری دینی در سیاست قائل...
سایر شخصیت های تاریخی
مصطفی شعاعیان در بوته‌ی نقد
اگرچه شعاعیان در مقام کنش‌گری فعال و دغدغه‌مند، ستودنی است، اما همان‌طور که پایمردی او در برابر ظلم ظالمان و مبارزه‌ی بی‌امان با آنان، تحسین برانگیز است، مشی فکری او نیز به همان میزان سؤال برانگیز است....
سایر شخصیت های تاریخی
مصدق؛ در میان صلابت و لجاجت
در مورد نقش و جایگاه دکتر مصدق در تاریخ ایران تاکنون مطالب زیادی منتشر شده است که هر یک بیان‌گر نگاه نویسندگان خویش می‌باشند، در این نوشتار که به مناسبت آغاز نخست‌وزیری مصدق نگاشته شده ما به‌دنبال نگاهی...
آیت الله طالقانی
نگاه آیت‌الله طالقانی به مکانت کتاب تنبیه‌الامه و تنزیه‌المله
کتاب تنبیه‌الامه و تنزیه‌المله میرزا حسین نائینی از زمره آثار پر اهمیتی است که اندیشه سیاسی شیعه در ارتباط با حکومت را تبیین می‌کند. این اثر، که عنوان مانیفست مشروطیت نیز بر آن اطلاق می‌شود، در اثبات سازگاری...
آیت الله کاشانی
نامة آیت‌الله کاشانی به دکتر مصدق
در 28 مرداد 1382 به دعوت مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران با همسرم در آن مؤسسه حضور یافتم و در خصوص پنجاهمین سالگرد 28 مرداد 32 در سمیناری که با همت و پشتکار آن مؤسسه و حضور متجاوز از هزار نفر از طبقات