به طور کلی از دوره‌ی قاجار بدین سو، تهران مرکز مواجهات ایرانیان با مظاهر تمدن و فرهنگ مغرب زمین و اندیشه‌ها و آرا و مذاهب گوناگون و محل جنبش‌ها و حرکت‌های اجتماعی و سیاسی متعددی بوده است.

در حوزه تهران، تعلیم همه‌ی علوم متداول در سائر حوزه‌ها مانند ادبیات، فقه و اصول، فلسفه و تفسیر قرآن معمول بود و علمای برجسته‌ای در این زمینه‌ها به تدریس و پژوهش مشغول بوده‌اند.

پس از آنکه آقامحمدخان قاجار در سال 1200 تهران را به پایتختی ایران برگزید و پس از توسعه‌ی شهر از زمان فتحعلی شاه (1212-1250) به این سو، مدارس و نیز مسجد – مدرسه‌های فراوانی در این شهر بنا شد.