در این مقاله، ابتدا ضرورت یک تقسیم‌بندی و ساختار منطقی و مقبول برای فقه اسلامی، مورد تأکید قرار گرفته؛ سپس به صورت استقرا، ساختار و دسته‌بندی‌هایی که در طول تاریخ فقه اسلامی برای آن عرضه شده، بررسی و تحلیل...

فهم احکام الاهی از قرآن و سنت به صورت شریعت اسلامی، یکی از حساس‌ترین موضوعات تاریخ اسلام از آغاز تاکنون بوده، و هیچ امری نتوانسته است از اهمیت آن بکاهد. با فاصله افتادن بین زمان شارع و زمان مخاطبان، حجیت...

در این مقاله، تساهل و تسامح در مقررات فقهی و حقوقی اسلام بررسی شده است. در گفتار نخست، ادله‌ی اثبات قاعده‌ای به نام قاعده‌ی تساهل و تسامح را بررسی خواهیم کرد. برای اثبات این امر، از کتاب، سنت، عقل و بنای...

فلسفه‌ی فقه به مثابه دانشی نوپا با نگاه درجه دوم و تاریخی به مبانی نظری و تحلیلی پدیده‌ها پرداخته و جنبه‌های توصیفی و توصیه‌ای آن را مشخص می‌‎سازد. مسائل مهم فلسفه‌ی فقه عبارتند از چیستی فقه به لحاظ موضوع...

بیش از یک دهه است که واژه‌ی «فلسفه‌ی فقه» در مجامع علمی حوزوی و دانشگاهی، در کشور ما ایران، به طور جدّ، مطرح است و در بیان چیستی فلسفه‌ی فقه، تاریخ، مسائل، فائده و ارتباط آن با سایر علوم، مقالاتی نوشته...

1. از آن جا که «فلسفه‌ی فقه» را می‌توان علمی در آستانه‌ی ظهور دانست، تلقی ما از چیستی آن می‌تواند در کیفیت تکوین و جهت گیری مباحث آن مؤثر باشد.

فلسفه‌ی فقه از جمله فلسفه‌های مضاف و از گونه معرفت‌های درجه دو است. موضوع این دسته فلسفه‌ها شناسایی و تحلیل واژگانی است که به آنها اضافه شده. به طور معمول مضاف الیه آن یک علم است؛ مانند فلسفه فیزیک، فلسفه...

هرگاه ورود و خروج افراد به مکتب و آئینی بدون ضابطه بوده و کنترلی وجود نداشته باشد، آن مکتب تحقیر شده و اقتدار خود را از دست خواهد داد. در اسلام تحقیر انسان‌ها مجاز نبوده و احیای عزت نفس سرلوحه‌ی کار اوست،...

اسلام آزادی عقیده را به رسمیت شناخته است زیر بر اساس خلقت، انسان مختار آفریده شده و حق انتخاب و اختیار از بدیهی‌ترین حقوق انسانی است.

تشخیص ارتداد و اجرای حکم ارتداد به عهده چه کسی است؟ آیا امام معصوم یا نائب آن حضرت یعنی مجتهد جامع الشرایط مرجع تشخیص بوده و مجاز به اجرای احکام است یا هر شنونده‌ای می‌تواند ارتداد افراد را تشخیص داده...