با این فرض که احکام شرعی تابع مصالح و مفاسدی هستند، این سؤال پیش می‌آید که آیا عقل می‌توان درک و فهم این مصالح و مفاسد را دارد. گرچه طیف وسیعی از عالمان بر این باورند که این مصالح و مفاسد جز از طریق نص...

هر چند نصوص معتبر و عقل سلیم بر هدفمند بودن افعال الهی در تکوین و تشریع دلالت می‌کنند، این سخن به معنای ضرورت و وضوح تبعیت احکام از مصالح و مفاسد واقعی و موجود در متعلق حکم نیست. از این رو تبعیت از دیرباز...

مبانی کلامی استنباط از قرآن به عنوان یکی از مباحث مبانی کلامی اجتهاد و منابع آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

قرآن کریم یکی از مستندات مهم شناخت و ارزیابی منابع فقه، در دانش اصول فقه است. اصل عدم حجیت ظن در منابع فقه، زمینه‌ی کلی دیدگاه قرآن در منابع فقه است. قرآن به عنوان نخستین منبع فقه، از دیدگاه قرآن است....

یکی از ابتکارات شهید آیت الله سیدمحمد باقر در حوزه فقه و حقوق و اقتصاد، نظریه «منطقة‌الفراغ» است. وی با این دیدگاه درصدد است جایگاه تشریع الاهی در زندگی اجتماعی را یافته، حوزه قانون‌گذاری دولت اسلامی را...

بسیاری از فقیهان بزرگ اسلام چون امام خمینی (قدس سره) معتقدند که شریعت اسلام، شریعتی جامع و ثابت است. روایات متعددی از معصومان (علیهم السلام) نیز بر جامعیت و ثبات شریعت دلالت دارند. این در حالی است که تحول...

مذاق شریعت از نهادهایی است که به صورت گسترده، ولی پراکنده در دو سده‌ی اخیر در متون فقهی و استدلال‌های فقیهان به کار گرفته شده است. با وجود گستردگی استناد به مذاق شریعت، این نهاد به صورت مستقل کمتر مورد...

این مقاله بر آن است که نظریه حداقلی در قلمرو فقه اسلامی را که از جانب برخی نویسندگان مطرح شده است، مورد نقد و بررسی قرار دهد. این نظریه بر آن است که فقه اسلامی، پاسخ‌گوی همه نیازهای بشری نبوده و تنها حداقل‌ها...

این مقاله بر آن است که نظریه حداقلی در قلمرو فقه اسلامی را که از جانب برخی نویسندگان مطرح شده است، مورد نقد و بررسی قرار دهد. این نظریه بر آن است که فقه اسلامی، پاسخ‌گوی همه نیازهای بشری نبوده و تنها حداقل‌ها...

دانش فقه در گستره‌ی فرهنگ و علوم اسلامی، جایگاهی رفیع و منزلتی فخیم داشته و دارد و هماره در نوک پیکان هماوردی‌های عالمانه و مغرضانه قرار داشته است. در میان فرقه‌های اسلامی سرگذشت شیعیان و دانشمندان آنان...