آیا تاکنون به این موضوع فکر کرده‌اید که هنگام مطالعه از چه روشی استفاده می‌کنید؟ یک روش مطالعه صحیح و اصولی می‌تواند بسیاری از مشکلات تحصیلی را از بین ببرد. بررسیهای بعمل آمده گویای آن است که افرادی که در زمینه تحصیل موفق بوده‌اند، روش صحیحی برای مطالعه داشتند.
یادگیری (learning) مسئله‌ای است که در سراسر طول زندگی انسان بویژه در دوران دانش آموزی و دانشجویی اهمیت زیادی دارد. چرا که دانش آموزان و دانشجویان همیشه در معرض امتحان و آزمون قرار دارند و موفقیت در آن آرزوی بزرگشان است.
برای تغییر عادات مطالعه مراحل زیر را باید در نظر گرفت:
یادگیری (learning) مسئله‌ای است که در سراسر طول زندگی انسان بویژه در دوران دانش آموزی و دانشجویی اهمیت زیادی دارد. چرا که دانش آموزان و دانشجویان همیشه در معرض امتحان و آزمون قرار دارند و موفقیت در آن آرزوی بزرگشان است.
برای تغییر عادات مطالعه مراحل زیر را باید در نظر گرفت:
آگاهی ،درباره موضوع
1. علاقه
2. ارزیابی ،ارزیابی اطلاعات بدست آمده با در نظر گرفتن موقعیت های موجود
3. مطابقت خود با فکر تازه و اختیار و قبول آن
اصول اولیه مطالعه :
اولین اصل قبل ازشروع مطالعه چیست ؟ چگونه می توان بازده مطالعه را افزایش داد ؟ نحوه تفکرات واراده چه نقشی در مطالعه و کارهای روزمره دارد؟ و بهترین زمان و مکان مناسب برای مطالعه چیست ؟
2. ارزیابی ،ارزیابی اطلاعات بدست آمده با در نظر گرفتن موقعیت های موجود
3. مطابقت خود با فکر تازه و اختیار و قبول آن
اصول اولیه مطالعه :
اولین اصل قبل ازشروع مطالعه چیست ؟ چگونه می توان بازده مطالعه را افزایش داد ؟ نحوه تفکرات واراده چه نقشی در مطالعه و کارهای روزمره دارد؟ و بهترین زمان و مکان مناسب برای مطالعه چیست ؟
یکی از ضروری ترین و کاملترین ابزار پیشرفت انسان مطالعه است برای اینکه بتوانید مطالعه بهتری داشته باشید تا بازیابی و بخاطر سپاری آن آسان باشد اصول زیر را باید رعایت نمائید :
۱-هدف :
تیری که بدون هدف رها شود بی نتیجه خواهد بود. قبل از شروع مطالعه باید حتما" هدف خود را مشخص کنید . زیرا وقتی که هدف خود را مشخص کردید آمادگی بیشتری برای خواندن و یادگیری خواهید داشت و داشتن هدف به شما کمک می کند تا در حین مطالعه دقت بیشتری داشته باشید و تمرکز حواس نیز بهبود می یابد ، بنابراین قبل از مطالعه هر کتابی ، هدف خود را به طور دقیق و واضح بیان کنید .
۲-برنامه ریزی :
برنامه ریزی درسی ، این امکان را می دهد که بهتر ودر زمان مخصوص به خودش آن درس را بخوانید با طرح برنامه ، نظم خاصی به روند یادگیری خود می دهید . که این نظم خاص بمکانیسم حافظه در بخاطر سپاری مطلب کمک می کند.
۳- مکان و زمان مطالعه :
مکان مطالعه باید آرام بوده ،از نور کافی برخوردار باشد و زمان مطالعه بهتر است موقع صبح باشد، حافظه وقع صبح فعال تر می باشد.
بنابراین قبل از شروع مطالعه باید هدف مشخص شود و به صورت معقول برنامه ریزی کنید و با علاقه وبدون هر نگرانی در اجرای برنامه نهایت سعی تان را بکار ببرید ورزش را به زندگی خود وارد کنید.
مطالعه و یادگیری ، یک هنر، فن ومهارت است که باید آن را آموخت وبکارگرفت . بنابراین رعایت دقیق شرایط درانجام آن کاملا ضروری به نظر می رسد.
الف) شرایط مطالعه کننده:
1) تعیین دقیق هدف وانگیزه کافی ولازم از مطالعه.
2) وضعیت بدنی صحیح درهنگام مطالعه وقبل وبعد ازآن.
3) تصویرذهنی مثبت از خود.
4) ساختن تکیه گاههای ذهنی مناسب وتداعی های قابل قبول برای مطالعه.
(کلمات و واژه هایی را انتخاب کنید که برای شما حالت مثبت وبانشاطی را ایجاد کند واین کلمات را به هنگام مطالعه تکرار کنید.)
5) رفتار مطالعه ، باید کاملا مسلط وآرام وهمراه با پذیرش خاص باشد.
6) حالت نشاط وشادابی فکری که دانشمندان ازآن به بارعاطفی یاد می کنند عامل مهمی است برای افزایش درک وسرعت درمطالعه.
7)کسب وایجاد عادات جدید در زندگی که به نحوی با روحیه کنجکاوی انسان تناسب داشته باشد.
8) احساس حضور نویسنده درهنگام مطالعه باعث ایجاد تمرکز حواس وفعال سازی ذهن می گردد. همانطور که بایک دوست صمیمی ومحترم صحبت می کنید مطالعه نمایید.
9) تجسم هدف قبل از مطالعه عامل مهمی است که باعث آزادسازی نیروهای ذهنی می شود.
10) ارزیابی مناسب وبه موقع از روند پیشرفت کار می تواند در راستای پرورش مهارت های مطالعه نقش مهمی ایفا کند.
11) استفاده از تکنیک تصویرسازی وتخیل هویت یافته قبل ازشروع مطالعه، کمک خوبی برای بهبود مطالعه است.
12) استفاده از اکسیژن با استفاده از اجرای فنون صحیح نفس کشیدن.
3) استراحت های مناسب وصحیح زمینه مناسبی برای افزایش بازدهی در مطالعه ایجاد می کند.
14)توجه به بهداشت جسمی ومراقبت صحیح ازچشم وگوش ودیگر اعضاوجوارح وهمچنین توجه به کیفیت تغذیه نقش مهمی در ارتقا وضعیت مطالعاتی دارد.
2) وضعیت بدنی صحیح درهنگام مطالعه وقبل وبعد ازآن.
3) تصویرذهنی مثبت از خود.
4) ساختن تکیه گاههای ذهنی مناسب وتداعی های قابل قبول برای مطالعه.
(کلمات و واژه هایی را انتخاب کنید که برای شما حالت مثبت وبانشاطی را ایجاد کند واین کلمات را به هنگام مطالعه تکرار کنید.)
5) رفتار مطالعه ، باید کاملا مسلط وآرام وهمراه با پذیرش خاص باشد.
6) حالت نشاط وشادابی فکری که دانشمندان ازآن به بارعاطفی یاد می کنند عامل مهمی است برای افزایش درک وسرعت درمطالعه.
7)کسب وایجاد عادات جدید در زندگی که به نحوی با روحیه کنجکاوی انسان تناسب داشته باشد.
8) احساس حضور نویسنده درهنگام مطالعه باعث ایجاد تمرکز حواس وفعال سازی ذهن می گردد. همانطور که بایک دوست صمیمی ومحترم صحبت می کنید مطالعه نمایید.
9) تجسم هدف قبل از مطالعه عامل مهمی است که باعث آزادسازی نیروهای ذهنی می شود.
10) ارزیابی مناسب وبه موقع از روند پیشرفت کار می تواند در راستای پرورش مهارت های مطالعه نقش مهمی ایفا کند.
11) استفاده از تکنیک تصویرسازی وتخیل هویت یافته قبل ازشروع مطالعه، کمک خوبی برای بهبود مطالعه است.
12) استفاده از اکسیژن با استفاده از اجرای فنون صحیح نفس کشیدن.
3) استراحت های مناسب وصحیح زمینه مناسبی برای افزایش بازدهی در مطالعه ایجاد می کند.
14)توجه به بهداشت جسمی ومراقبت صحیح ازچشم وگوش ودیگر اعضاوجوارح وهمچنین توجه به کیفیت تغذیه نقش مهمی در ارتقا وضعیت مطالعاتی دارد.
ب) شرایط مکانی وفیزیکی محل مطالعه
1) حتی الامکان در مکان ثابت ومشخص مطالعه شود( البته وابستگی ومتکی شدن به یک محل محدود ممکن است در درازمدت از توامندی های شخص بکاهد)
2) خلوت بودن محل مطالعه ، میزمطالعه شما همیشه باید مرتب ومنظم باشد.عادت دادن چشم به دیدن صحنه های موزون وهماهنگ باعث تقویت حافظه و افزایش خلاقیت می شود.
3)رفتن به کتابخانه های عمومی ، انتخاب بعدی برای مطالعه فعال است.
4)مطالعه درمکان های پررفت وآمد مانند پارکها وگردشگاه ها مناسب نیست وفقط جنبه سرگرمی وتفریح دارد.
5)دورکردن وسایل حواس پرت کن ازمحل مطالعه.
6)نورکافی ومناسب.
7)از تابانیدن مستقیم نوردرمحل مطالعه خودداری شود.
8)رعایت دمای مناسب وهمچنین استفاده از بوهای مطبوع درهنگام مطالعه خیلی مناسب وموثر است.
9)طراحی ودکوراسیون اتاق مطالعه باید با مطالعه تناسب داشته باشد.
10) از تزئینات ونصب تابلوهایی که در راستای اهداف واقعی شما نیست خودداری شود.
11) هوای آزاد و اکسیژن کافی درمحل مطالعه موجود باشد.
12) حتی الامکان جلوی میزمطالعه بسته باشد تاباعث حواس پرتی کمتری شود.
13)ازاستراحت زیاد ماهیچه هادرهنگام مطالعه باید احتراز کردنتایج تحقیقات نشان می دهد که انقباض اندک ماهیچه ها مفید است و دقت کار مغز را زیاد می کند.
14-میز و صندلی مطالعه باید مخصوص مطالعه باشد و حتی الامکان از انجام کارهای دیگر در آن محل خودداری شود.
ج) شرایط زمانی
1)بطورکلی مطالبی که قبل از استراحت نسبتا طولانی مرورشده بهتربه خاطر می ماند (تاثیرضمیرناخودآگاه)
2)تنظیم اوقات مناسب برای مطالعه ،نتیجه کار رابهترمی کند.
3)مطالعه درزمان های کوتاه وپی درپی بسیار موثرتراززمان های ممتد وطولانی است.
4)درهنگام خستگی جسمی وروانی ، هنگام گرسنگی وضعف مطالعه نکنید.
5)تخمین زمانی وکمی وکیفی قبل از مطالعه باعث افزایش کارآیی مغز می شود.
6)حتی الامکان در زمان های مناسب درس ثابت مطالعه شود.
7)تاثیر زمان مطالعه درهمگان یکسان نیست. خودتان وضعیت مطلوب مربوط به خودتان را کشف کنید.
8)محدود کردن منطقی زمان در مطالعه تاثیر بسزایی در روند پیشرفت مطالعه دارد (اصل Parkinson )
9)استفاده از تکنیک های یک دقیقه ای ABSCD باعث تسلط بیشتر درزمان مطالعه وافزایش بازدهی می شود.
10)حضوردرزمان داشته باشید،به میزانی که در زمان حال هستید تمرکز دارید.
11)دقیقا درحین انجام مطالعه به هیچ عنوان به فکر نتیجه آن نباشید.
12) تاجایی که می توانید درآن لحظه خاص حضور داشته باشید.
13)مرور درس ها بلافاصله پس از اتمام کلاس های درس از عوامل اصلی پیشرفت تحصیلی بشمار می آید.
14)وقتی فکرتان درحین مطالعه ،منحرف ومتوجه موضوعات دیگر شد موقتا مطالعه را به مدت چند دقیقه کوتاه متوقف کنید وسعی کنید دراین چند دقیقه عامل اصلی منحرف کننده ذهن خود را بطور دقیق دریک کاغذ سفید یادداشت کنید تا فرصتی که حتما مشخص خواهید کردبه آن مساله فکرکنید.
15)زمانهای مربوط به هدفگذاری وتعیین برنامه برای استفاده موثر از زمان را به عالی ترین شکل ممکن مصرف کنید.
16)سعی کنید پس از قرارگرفتن درمحل مطالعه بدون از دست دادن کوچکترین لحظه ای ، بلافاصله کار را شروع کنید.
17)هروقت مطالعه موضوعی را تمام کردید یادداشت کنید که دفعه بعد چه کار خواهید کرد.برنامه جلسه آینده را به ذهن خود بدهید تا آمادگی ها وزمینه های لازم را ایجاد کند.
18)ازهرفرصتی هرچند کوتاه برای مطالعه استفاده کنید.
19)تعهد بدهید بعنوان یک امرمسلم وقطعی وضروری در زندگی خود حداقل روزی نیم ساعت مطالعه نمایید.
20)بااستفاده از اصل تقریب های متوالی می توانید سرعت مطالعه خودرا افزایش دهید.
● نتیجه
به خاطر سپردن ، مهارت و هنری است همانند حرف زدن ، خواندن و فکر کردن هر کسی می تواند با تلاش و آموزش اصولی بهبود حافظه که ذکر کردیم هر یک از این مهارتها یا همه آنها را در خود تقویت کرده و بهتر انجام دهد.
زمانی بود که اگر به صفحه ای از یک کتاب نگاه می کردید محال بود حتی مفهوم یک کلمه را درک کنید ولی پس از گذشت سالهای دبستان توانستید هزاران کلمه خوانده و میلیونها جمله بسازید بنابراین استعداد و ظرفیت داشته اید که توانائی نوشتن و خواندن در شما شکوفا گردد
امّا برای اینکه کارایی حافظه شما بهبود یابد باید توجه کنید که همانگونه که اعضا جسمی بدن انسان اگر حتی جنب وجوش طبیعی و معمولی خود را از دست بدهند و یا این جنب وجوش متوقف گردد موجب بی حالی و سستی می شود تا آنجا که گمان می رود او مریض است و نیاز به درمان دارد ، حافظه را هم اگر مدتی رها کرده و او را برای یاد سپاری های مختلف بکار نبرید ، کم کم حالت پویائی خود را از دست داده و انسان احساس می کند که حافظه او کارایی لازم را ندارد .پس می توانید با رعایت اصول بهبود حافظه، میزان کارایی حافظه خود را بالا ببرید .
منبع:
بخش تحلیل و تولید محتوا موسسه فرهنگی راسخون
2) خلوت بودن محل مطالعه ، میزمطالعه شما همیشه باید مرتب ومنظم باشد.عادت دادن چشم به دیدن صحنه های موزون وهماهنگ باعث تقویت حافظه و افزایش خلاقیت می شود.
3)رفتن به کتابخانه های عمومی ، انتخاب بعدی برای مطالعه فعال است.
4)مطالعه درمکان های پررفت وآمد مانند پارکها وگردشگاه ها مناسب نیست وفقط جنبه سرگرمی وتفریح دارد.
5)دورکردن وسایل حواس پرت کن ازمحل مطالعه.
6)نورکافی ومناسب.
7)از تابانیدن مستقیم نوردرمحل مطالعه خودداری شود.
8)رعایت دمای مناسب وهمچنین استفاده از بوهای مطبوع درهنگام مطالعه خیلی مناسب وموثر است.
9)طراحی ودکوراسیون اتاق مطالعه باید با مطالعه تناسب داشته باشد.
10) از تزئینات ونصب تابلوهایی که در راستای اهداف واقعی شما نیست خودداری شود.
11) هوای آزاد و اکسیژن کافی درمحل مطالعه موجود باشد.
12) حتی الامکان جلوی میزمطالعه بسته باشد تاباعث حواس پرتی کمتری شود.
13)ازاستراحت زیاد ماهیچه هادرهنگام مطالعه باید احتراز کردنتایج تحقیقات نشان می دهد که انقباض اندک ماهیچه ها مفید است و دقت کار مغز را زیاد می کند.
14-میز و صندلی مطالعه باید مخصوص مطالعه باشد و حتی الامکان از انجام کارهای دیگر در آن محل خودداری شود.
ج) شرایط زمانی
1)بطورکلی مطالبی که قبل از استراحت نسبتا طولانی مرورشده بهتربه خاطر می ماند (تاثیرضمیرناخودآگاه)
2)تنظیم اوقات مناسب برای مطالعه ،نتیجه کار رابهترمی کند.
3)مطالعه درزمان های کوتاه وپی درپی بسیار موثرتراززمان های ممتد وطولانی است.
4)درهنگام خستگی جسمی وروانی ، هنگام گرسنگی وضعف مطالعه نکنید.
5)تخمین زمانی وکمی وکیفی قبل از مطالعه باعث افزایش کارآیی مغز می شود.
6)حتی الامکان در زمان های مناسب درس ثابت مطالعه شود.
7)تاثیر زمان مطالعه درهمگان یکسان نیست. خودتان وضعیت مطلوب مربوط به خودتان را کشف کنید.
8)محدود کردن منطقی زمان در مطالعه تاثیر بسزایی در روند پیشرفت مطالعه دارد (اصل Parkinson )
9)استفاده از تکنیک های یک دقیقه ای ABSCD باعث تسلط بیشتر درزمان مطالعه وافزایش بازدهی می شود.
10)حضوردرزمان داشته باشید،به میزانی که در زمان حال هستید تمرکز دارید.
11)دقیقا درحین انجام مطالعه به هیچ عنوان به فکر نتیجه آن نباشید.
12) تاجایی که می توانید درآن لحظه خاص حضور داشته باشید.
13)مرور درس ها بلافاصله پس از اتمام کلاس های درس از عوامل اصلی پیشرفت تحصیلی بشمار می آید.
14)وقتی فکرتان درحین مطالعه ،منحرف ومتوجه موضوعات دیگر شد موقتا مطالعه را به مدت چند دقیقه کوتاه متوقف کنید وسعی کنید دراین چند دقیقه عامل اصلی منحرف کننده ذهن خود را بطور دقیق دریک کاغذ سفید یادداشت کنید تا فرصتی که حتما مشخص خواهید کردبه آن مساله فکرکنید.
15)زمانهای مربوط به هدفگذاری وتعیین برنامه برای استفاده موثر از زمان را به عالی ترین شکل ممکن مصرف کنید.
16)سعی کنید پس از قرارگرفتن درمحل مطالعه بدون از دست دادن کوچکترین لحظه ای ، بلافاصله کار را شروع کنید.
17)هروقت مطالعه موضوعی را تمام کردید یادداشت کنید که دفعه بعد چه کار خواهید کرد.برنامه جلسه آینده را به ذهن خود بدهید تا آمادگی ها وزمینه های لازم را ایجاد کند.
18)ازهرفرصتی هرچند کوتاه برای مطالعه استفاده کنید.
19)تعهد بدهید بعنوان یک امرمسلم وقطعی وضروری در زندگی خود حداقل روزی نیم ساعت مطالعه نمایید.
20)بااستفاده از اصل تقریب های متوالی می توانید سرعت مطالعه خودرا افزایش دهید.
● نتیجه
به خاطر سپردن ، مهارت و هنری است همانند حرف زدن ، خواندن و فکر کردن هر کسی می تواند با تلاش و آموزش اصولی بهبود حافظه که ذکر کردیم هر یک از این مهارتها یا همه آنها را در خود تقویت کرده و بهتر انجام دهد.
زمانی بود که اگر به صفحه ای از یک کتاب نگاه می کردید محال بود حتی مفهوم یک کلمه را درک کنید ولی پس از گذشت سالهای دبستان توانستید هزاران کلمه خوانده و میلیونها جمله بسازید بنابراین استعداد و ظرفیت داشته اید که توانائی نوشتن و خواندن در شما شکوفا گردد
امّا برای اینکه کارایی حافظه شما بهبود یابد باید توجه کنید که همانگونه که اعضا جسمی بدن انسان اگر حتی جنب وجوش طبیعی و معمولی خود را از دست بدهند و یا این جنب وجوش متوقف گردد موجب بی حالی و سستی می شود تا آنجا که گمان می رود او مریض است و نیاز به درمان دارد ، حافظه را هم اگر مدتی رها کرده و او را برای یاد سپاری های مختلف بکار نبرید ، کم کم حالت پویائی خود را از دست داده و انسان احساس می کند که حافظه او کارایی لازم را ندارد .پس می توانید با رعایت اصول بهبود حافظه، میزان کارایی حافظه خود را بالا ببرید .
منبع:
بخش تحلیل و تولید محتوا موسسه فرهنگی راسخون
