ورزش در دوران بار داري و پس از زايمان

اهداف آموزشي:

-اهميت ورزش در دوران بار داري
-موارد منع ورزش در دوران بار داري
-آشنايي با تعدادي از حرکات ورزشي در دوران بار داري و پس از زايمان

مقدمه:

ورزش يک اصل مهم در زندگي اغلب زنان است. گر چه نگراني هايي در مورد انجام برخي از انواع تمرينات ورزشي در طي دوران حاملگي وجود دارد. اما بطور کلي ايجاد محدوديت در انجام تمرينات ورزشي ضرورتي ندارد. انجام تمرينات ورزشي مناسب در دوران حاملگي سبب مي شود بارداري و زايمان براي زن به صورت يک تجربه خوب درآمده و وحشت از زايمان را کاهش دهد.

فوايد ورزش در دوران بارداري:

- افزايش اعتماد به نفس، رهايي از افسردگي و کاهش ترس و وحشت از زايمان
- کاهش ميزان سزارين
- عدم بروز تهوع و استفراغ در طول حاملگي
- افزايش اشتها، هضم بهتر غذا، اجابت مزاج بموقع، خواب راحت.
- کاهش عوارض مسموميت حاملگي
- جلوگيري از ديابت حاملگي در زنان در معرض خطر
- کاهش نياز به زور زدن و مداخلات پزشکي در طي زايمان
- کاهش آغشته شدن مايع آمنيوتيک به موکونيوم و کاهش زجر جنيني
- کاهش طول مدت مرحله دوم زايمان
- جلوگيري از پارگي پرينه و مهبل و دهانه رحم
- منظم تر شدن تنفس.
به طور کلي با انجام تمرينات ورزشي عضلات شکم و ساير قسمت هاي بدن تقويت مي شود و مادر سنگيني بار حاملگي و دردهاي عضلاني را کمتر احساس مي کند و وضع حمل آسان و سريعتري خواهد داشت.

موارد منع انجام تمرينات ورزشي:

بطور کلي براي زن باردار از نظر انجام ورزش محدوديت خاصي وجود ندارد به شرط آن که ورزش به شدت او را خسته نکند و خطري متوجه مادر و جنين نباشد. اگر در هنگام ورزش افزايش ضربان قلب جنين بيش از 160 بار در دقيقه شود ايرادي ندارد. ولي کاهش ضربان قلب جنين به کمتر از 120 بار در دقيقه نشانه اختلال در گردش خون رحمي جفتي است و نگران کننده مي باشد.

موارد منع مطلق ورزش در حاملگي:

- فشار خون تشديد شده در حاملگي
- پارگي قبل از ترم پرده هاي جنيني
- سابقه زايمان زود رس
- بستن گردن رحم
- خونريزي پايدار در سه ماهه دوم و سوم
- جفت سرراهي
- عقب ماندگي رشد داخل رحمي.

موارد منع نسبي ورزش در حاملگي

- فشار خون مزمن
- چاقي و لاغري مفرط
- بيماري هاي قلبي و عروقي
- ديابت نوع اول
- کم خوني
- بيماريهاي ريوي
- حاملگي دوقلويي
- اشکال در عملکرد غده تيروئيد
- بيماري صرع

فعاليت هاي ورزشي توصيه شده در حاملگي:

بهترين ورزش در دوران بار داري پياده روي است. پياده روي به مدت نيم ساعت در روز و ده دقيقه ورزش صبحگاهي راحت ترين ورزش هايي است که مادر مي تواند انجام دهد. قدم زدن سبب فعال شدن جريان خون (خصوصاً پاها) تنفس و کار معده مي شود.ضمناً شنا و دو چرخه سواري از ورزشهايي است که ضمن مفيد بودن مي تواند در طول بارداري ادامه يابد.

نکات مهم در هنگام ورزش مادران در دوران بار داري

* مشاوره با پزشک قبل از اجراي تمرينات ورزشي
* انجام تمرينات در يک سطح صاف و محکم
* تخليه مثانه قبل از تمرينات ورزشي
* اجتناب از انجام تمرينات ورزشي در وضعيت خوابيده به پشت بعد از هفته 12 حاملگي
* پوشيدن لباس گشاد حين انجام تمرينات
* انجام تمرينات ورزشي 2 تا 3 ساعت بعد از آخرين وعده غذايي
* عدم ورزش در هواي گرم، مرطوب و ارتفاعات
* از ايستادن به مدت طولاني پرهيز شود. زيرا سبب ادم (ورم) مي شود.
* جهت جلوگيري از کم آبي مادر توصيه مي شود که تمرينات در صبح و غروب انجام شود و مادر به مقدار فراوان مايعات بنوشد، حتي اگر تشنه نباشد.
* مادر در صورت خستگي، درد شکمي شديد يا ناگهاني، درد قفسه سينه، درد ناحيه پشت و ناحيه عانه، خونريزي واژينال، خروجي ناگهاني مايع از واژن، سرگيجه يا احساس غش، کاهش حرکات جنين، کوتاهي تنفس يادم شديداً کوتاه و داشتن انقباض شکمي که بيشتر از 30 دقيقه بعد از اتمام ورزش وجود داشته باشد، بايستي تمرينات ورزشي را متوقف نمايد.