انواع فرهنگ سازمانی

برخی افراد به عملکردهای سازمانی واقف هستند اما همه افراد از فرهنگ اصولی سازمان آگاهی کامل ندارند. اصطلاح فرهنگ دارای یک ماهیت پویاست، مفهوم پیچیده‌ای نیست، آرامش و اخلاقیات تنها در جایی وجود دارد که یک فرهنگ خاص توسط تمامی افراد سازمان پیروی گردد.

همچون شخصیت‌های فردی متفاوت، فرهنگ‌های سازمانی متفاوتی نیز وجود دارد که با پیوند خوردن به روش‌های کار، به بهترین نحو در حوزه‌ی کسب و کار مربوطه به فعالیت می‌پردازد.
 

فرهنگ حاکم بر سازمان

فرهنگ های سازمانی متفاوتی که ساختار کسب‌و‌کار را شکل می‌بخشند عبارتند از:
 

فرهنگ نظارتی

در فرهنگ نظارتی، سازمان تاکید بسیاری بر اجرای صحیح و بی عیب و نقص رویه‌های سازمانی، بر طبق مقررات و آئین‌های مرسوم دارد، این نوع فرهنگ سازمانی سعی بر به تصویر کشیدن استانداردهای اخلاقی سفت و سخت کاری دارد.
 

فرهنگ عملگرا

برخلاف فرهنگ نظارتی در این نوع فرهنگ سازمانی تاکید اولیه بر جلب رضایت مشتریان است، در این نوع فرهنگ، نگرانی اصلی کارکنان، برآورده سازی نیازهای مشتری و حفظ و نگهداری آنهاست، به نحوی که ممکن است به سمت کسب و کاری می‌روند که مشتری آنها را به سمت آن سوق می‌دهند.
 

فرهنگ آکادمی

در این نوع فرهنگ سازمانی، کارکنان بسیار ماهر هستند، و سازمان محیط رشد و تعالی و پیشرفت را برای آنها فراهم می‌کند، نمونه‌هایی از این نوع فرهنگ در بیمارستان‌ها، دانشگا‌ه‌ها و کمپانی‌های بزرگ موجود می‌باشد. کارکنان تمایل دارند که در سازمان بمانند و همراه با آن رشد کنند.
 

فرهنگ کار گروهی

به فرهنگ قبیله‌ای نیز معروف است، چنین فرهنگی ارائه کننده‌ی محیط‌های کاری شاد و مفرح برای افراد است به طوریکه، کار در چنین محیطی به افراد روحیه و انگیزش می‌‌دهد. این فرهنگ سازمانی متشکل از افراد سرپرستی است که بیش از آنکه حکومت کنند راهنمایی می‌کنند. این نوع فرهنگ سازمانی بر رفاه کارکنان تاکید داشته و در این فرهنگ، افراد سخاوتمندانه مهارت‌های خود را بروز داده و سازمان نیز سخاوتمندانه به آنها پاداش می‌دهد. توسعه کار تیمی حیاتی‌ترین عنصر این نوع سازمان‌ها می‌باشد.
 

فرهنگ ادهوکراسی

فرهنگی که فراهم کننده‌ی محیطی برای بروز خلاقیت‌های فردی می‌باشد. ابراز عقاید مورد تشویق واقع می‌شود و شعار این سازمان، خروج ار تفکر قالبی است. پویایی زمانی معنا می‌گیرد که کارکنان در ابراز عقایدی که خارج از روال های مرسوم است، آزاد باشند. چنین پیشرفتی می‌تواند منجر به ایجاد روحیه در کاکنان و انگیزش بیشتر آنها گردد.
 

فرهنگ تیم بیسبال

در این نوع فرهنگ کارکنان نمایندگانی مستقل هستند که بسیار هم مورد تشویق و پاداش قرار می‌گیرند. برای چنین کارکنانی استخدام کار راحتی است و در واقع تقاضا برای آنان زیاد است. این فرهنگ با ریسک بسیار بالایی روبروست چراکه امور به سرعت رخ می‌دهند. نمونه های این نوع فرهنگ در تبلیغات و بانکداری سرمایه‌ای دیده می‌شوند.

 

فرهنگ کلوب

به طور معمول کارکنان برای مدت زیادی در سازمان می‌مانند و ترفیع درجه می‌گیرند. این کارکنان دست‌چین شده هستند و کلیه مهارت‌های خاص مورد نیاز سازمان را دارا می‌باشند. مانند ارتش.
 

فرهنگ قلعه

در چنین فرهنگی کارکنان هیچ زمانی از ماندن یا رفتن از سازمان مطمئن نیستند چرا که در این سازمان اغلب تغییرات بسیار گسترده‌ای رخ می‌‌دهد. نمونه‌ی آن در شرکت‌های خودروسازی بزرگ می‌باشد.
 

فرهنگ ماچو

مهم‌ترین شاخصه‌ی این فرهنگ سازمانی بازخور سریع و پاداش‌دهی بسیار آن است. این فرهنگ بیشتر مربوط به فعالیت‌های مالی سریع است. همچون کارگزاری‌ها و معاملات ارز. همچنین می تواند به فعالیت های یک تیم ورزشی، تیم پلیسی، و یا نام تجاری یک ورزشکار مربوط می شود. این نوع فرهنگ از سطوح بالایی از استرس به دور است؛ در عوض آنها با نوعی ستایش اغراق امیز از بهره وری شناخته شده اند. از کارکنان انتظار می رود که دارای یک ذهنیت قوی برای زنده ماندن در سازمان باشند.
 

فرهنگ کار سخت/بازی سخت

این نوع سازمان از ریسک بالایی برخوردار نیست، این نوع از فرهنگ سازمانی عمدتأ در سازمان‌های بزرگی که اعتماد مشتریان خود را به دست آورده اند و از حمایت آنها برخوردارند دیده می‌شوند. که متعاقبا یک سرویس حمایت از مشری قوی نیز دارد. سازمانی با این نوع از فرهنگ ،به اصطلاح یک صنف تخصصی مجهز است و با جلسات چند تیم واجد شرایط اداره می‌شود.
 

فرهنگ شرط‌بندی

در این نوع فرهنگ، شرکت تصمیمات بزرگ و مهمی را در تلاش برای کسب سهام بیشتر بکار می‌گیرد که دیدن نتایج این تصمیمات زمان بسیاری می‌گیرد. شرکت‌هایی که پرو‌ژه ای کار می‌کنند و پایه‌ی اصلی کارشان تحقیق است از چنین فرهنگی پیروی می‌کنند. به عنوان مثال، در یک شرکت طراحی سلاح نظامی آزمایشی ممکن است این نوع فرهنگ پیاده سازی شود.
 

فرهنگ فرآیندی

این نوع از فرهنگ شامل روند بازخورد نمی شود. در این نوع فرهنگ، سازمان در مورد پایبندی به قوانین بسیار محتاط است و ترجیح میدهد قوانین را رعایت کند. این نوع فرهنگ غالبا برای خدمات عمومی بنا نهاده شده است.

یکی از سخت‌تری اقدامات در یک سازمان تلاش برای تغییر فرهنگ آن است. تغییر در فرهنگ سازمانی نیاز به اصلاحات در سیاست ها ، اخلاق در محیط کار، و سیستم های مدیریتی دارد. لازمه‌ی شروع آن عملیات پایه از جمله،پشتیبانی و تولید است که در نهایت بر خروجی کلی سازمان تاثیر می‌گذارد. چنین کاری نیاز به تعمیرات اساسی کل سیستم دارد و به همین دلیل بسیاری از سازمان ها تمایلی به این کار ندارند چراکه آنرا به عنوان یک روند طولانی مدت و خسته کننده می‌دانند که نیاز به صبر و استقامت بسیار دارد. با این حال، هنگامی که یک سازمان در ایجاد چنین تغییر سطح گسترده‌ای موفق گردد، نتایج تقریبا همیشه مثبت و پربار است. آشنایی با انواع مختلف فرهنگ سازمانی قطعا شما را یاری می‌کند که درک بهتری از آن داشته باشید. شما همچنین می توانید یکی از آنها را برای سازمان خود برگزینید، با در نظر گرفتن این مسئله که به پشتکار و صبر بسیاری نیاز دارید.