هل، دانه معطر

عطر خوش و اثر گرمابخش و اشتهاآور هل اين دانه را يكى از بهترين طعم دهنده ها براى انواع نوشيدنى، دسر، شيرينى و حتى لاروها مى سازد. در هندوستان، خاورميانه، اروپا و آمريكاى لاتين اين ادويه روغنى براى تهيه انواع كارى، نان، كيك ها و شيرينى ها و همچنين چاى و قهوه به كار مى رود. در بسيارى از شيرينى ها و دسرهاى سنتى ايرانى نيز از هل كوبيده يا آسياب شده استفاده مى شود.منشاء دانه هل به هند بازمى گردد؛ جايى كه به سبب ارزش ويژه آن در طب آيورودا گرامى داشته مى شود. در قرن نوزدهم در انگلستان بانوان دانه هاى هل را در جيب حمل مى كردند و آنها را براى كمك به هضم غذا و معطر كردن نفس شان مى جويدند. جويدن دانه هاى هل پس از صرف غذا ضمن كمك به هضم و گوارش بهتر غذا مى تواند بوى نامطبوع سير و پياز را نيز خنثى كند.
دانه هاى هل خواص گرمابخشى داشته و معده و روده ها را تقويت مى كنند. هل اشتها را تحريك مى كند و عمل هضم را بهبود مى بخشد. نوشيده دم كرده داغ آن موجب تسكين كوليت، سوءهاضمه، باد نفخ، حالت تهوع و بى حالى شده و مانع ترشح زياد اسيد معده مى شود. يكى از خواص ويژه و بسيار ارزشمند هل جلوگيرى آن از تشكيل خلط در گلو است. از اين رو مى توان آن را به محصولات لبنى و پودينگ ها افزود تا اثر شير را كه موجب تشكيل خلط در گلو مى شود خنثى كرده و به هضم آن نيز كمك كند.
دانه هاى هل خاصيت اكسپكتورانت داشته و سينوس ها و برونش ها، بينى و سينه را از خلط و ترشحات اضافى پاك مى كنند.هل چنان كه ذكر شد خواص گرمابخش و انرژى زا دارد از اين رو به بهبود روحيه و بازيابى انرژى و توان از دست رفته كمك مى كند، اضطراب و نگرانى را كاهش مى دهد و در رفع افسردگى موثر است. هل همچنين كليه ها را تقويت مى كند و گفته مى شود براى درمان شب ادرارى كودكان مفيد است.
براى تهيه يك چاى معطر، آرام بخش و خوش طعم ۴عدد دانه هل را همراه با ۴ عدد دانه فلفل سياه، ۴عدد دانه ميخك، يك قطعه دارچين نكوبيده و چند حلقه نازك زنجبيل تازه در ۶۰۰ ميلى ليتر آب بريزيد. آن را به مدت نيم ساعت روى حرارت ملايم قرار دهيد اما مواظب باشيد نجوشد. چاى را صاف كنيد و داغ همراه با كمى شير يا عسل بنوشيد. نوشيدن اين چاى دوبار در روز درمانى فوق العاده براى سرفه و سرماخوردگى است .