حفظ حرمت مسجد

نجس كردن مسجد

154-نجس كردن زمين و سقف و بام و طرف داخل‏ديوار مسجد حرام است (1) .
155-احتياط واجب آن است كه طرف بيرون ديوارمسجد را هم نجس نكنند،مگر آنكه واقف، آن را جزومسجد قرار نداده باشد (2) .
156-نجس كردن فرش مسجد نيز حرام است (3) .
157-اگر مسجدى را غصب كنند و به جاى آن، خانه و مانند آن بسازند كه ديگر به آن مسجد نگويند،باز هم بنابر احتياط واجب نجس كردن آن حرام وتطهير آن واجب است (4) .

تطهير مسجد

158-برطرف كردن نجاست از مسجد واجب است وفرقى در اين مساله بين داخل،سقف و پشت‏بام وحتى طرف داخل ديوار مسجد نيست.يعنى هر جاى‏مسجد نجس شود بايد تطهير يا به گونه‏اى ديگرنجاست‏بر طرف گردد (5) .
159-بنابر احتياط واجب،اگر طرف بيرون ديوارمسجد نجس شود،بر طرف كردن نجاست از آن‏واجب است،مگر آنكه واقف،طرف بيرون را جزومسجد قرار نداده باشد (6) .
160-هنگامى كه انسان از نجاست مسجد مطلع‏شد،فورا بايد آن را تطهير كند،پس نبايد به قدرى معطل كند كه عرفا بگويند تاخير كرده است (7) .
161-بر طرف كردن نجاست از مسجد،واجب‏كفايى است و اختصاص به كسى كه مسجد را نجس‏كرده يا سبب نجس شدن آن شده ندارد،بلكه بر همه‏افرادى كه مى‏توانند مسجد را تطهير كنند واجب‏است (8) .
162-اگر فرش مسجد نجس شود،بنابر احتياطواجب بايد آن را تطهير كنند ولى چنانچه به واسطه‏آب كشيدن خراب مى‏شود و بريدن يا تراشيدن جاى‏نجس بهتر است،بايد محل نجس را بتراشند يا ببرندو اگر كسى كه مى‏برد يا مى‏تراشد خودش نجس كرده‏باشد،بايد آن را اصلاح كند (9) .
163-اگر انسان نتواند مسجد را تطهير كند يا كمك‏لازم داشته باشد و پيدا نكند،تطهير مسجد بر اوواجب نيست،ولى اگر بى‏احترامى به مسجد باشد، بنابر احتياط واجب بايد به كسى كه مى‏تواند تطهيركند،اطلاع دهد (10) .
164-اگر مسجدى را با گل يا گچ نجس ساخته‏باشند يا غير مسلمانى در ساختن آن دست داشته باشدكه موجب نجس شدن آن شده و تطهير آن ممكن‏نباشد مگر با تخريب قسمت قابل توجهى يا تمام آن،در صورتى كه كسى باشد كه بدون دريافت اجرت،مسجد را بازسازى كند،تخريب آن جايز است و گرنه‏بنابر احتياط واجب نبايد خراب كنند (11) .
165-س:منبر مسجد-در حرمت نجس نمودن‏و لزوم تطهير-در حكم مسجد است‏يا نه؟
ج-اگر موجب هتك باشد تطهير آن،لازم‏است (12) .
آيت‏الله گلپايگانى قدس‏سره
166-س:مساجدى كه به دست كارگران غيرمسلمان ساخته شده با توجه به اينكه مى‏دانيم بطور مستقيم در سيمان كارى و رنگ كارى آن دست داشته‏و در جايى است كه خورشيد هم بر آن نمى‏تابد،حكم‏نماز در چنين مسجدى چيست؟
ج-در فرض مذكور واجب است ظاهرمسجد را تطهير كنند و تطهير اجزاء داخلى‏آن واجب نيست (13) .
آيت‏الله خويى قدس‏سره

خواندن نماز يا تطهير مسجد؟

167-اگر انسان در وقت نماز و قبل از شروع آن‏متوجه شود جايى از مسجد نجس است،مثلا ببيندچند قطره خون بر فرش مسجد ريخته است و:
وقت نماز وسعت دارد،تطهير مسجد بر خواندن‏نماز مقدم است.
وقت نماز تنگ است،يعنى اگر بخواهد مسجد راتطهير كند و بعد از آن نماز بخواند،تمام نماز ياقسمتى از آن پس از وقت‏خوانده مى‏شود،نماز خواندن بر تطهير مسجد مقدم است (14) .
168-اگر در بين نماز متوجه شود يا يادش بيايد كه‏مسجد است،اگر:با تمام كردن نماز تطهير تاخيرنمى‏شود،مثلا در ركعت آخر نماز است،يا وقت نمازتنگ است،نمازش را تمام كند و بعد از نماز مسجد راتطهير كند،و در صورتى كه تاخير نمى‏شود و وقت‏نماز هم وسعت دارد،بايد نماز را رها كند و مسجد راتطهير كند و بعد از آن نمازش را بخواند (15) .
169-كسى كه بايد اول مسجد را تطهير كند،اگر اول‏نمازش را خواند،هر چند به جهت ترك تطهير مسجدگناه كرده است ولى نمازش باطل نيست (16) .
170-اگر نجس بودن مسجد را فراموش كرد و نمازرا خواند و پس از نماز يادش آمد نمازش صحيح‏است (17) .

رفتن جنب و حائض به مسجد

از جمله مسائلى كه حاكى از قداست و حفظ احترام مسجد است پرهيز انسان در حال جنابت و خانمها درايام عادت(قاعدگى)از رفتن به مسجد و برخى امورديگر مربوط به مسجد است كه نمونه‏هايى از آن بدين‏شرح است:
171-جنب و زن حائض يا نفساء نبايد به مسجدالحرام و مسجد النبى صلى الله عليه و آله وارد شوند،هر چند از يك درداخل شود و از در ديگر بيرون رود،يعنى حتى عبور ازمسجد براى چنين افرادى حايز نيست (18) .
172-توقف جنب و حائض و نفساء در مسجد-هرمسجدى باشد-حرام است (19) .
173-براى چنين افرادى،گذاشتن چيزى در مسجد-هر چند از بيرون مسجد-حرام است (20) .
174-س:شخص جنب براى شغلى،مانند بنايى‏و نقاشى داخل مسجد شود،اجرتى كه مى‏گيردچه صورت دارد؟
ج-نظر به اينكه توقف جنب در مسجد حرام است،نقاشى يا بنايى جنب،در مسجد كه‏مستلزم توقف است نيز حرام و بنابر اين‏مزد او حرام است‏به دليل اينكه‏«ان الله‏اذا حرم شيئا حرم ثمنه‏»و همچنين استيجارجنب براى بنايى يا نقاشى مسجد،باطل‏است (21) .
آيت‏الله گلپايگانى قدس‏سره

بردن كودكان به مسجد

175-راه دادن كودكان(كودكانى كه احترام مسجد را نگه نمى‏دارند يا مزاحم نمازگزاران هستند يا ممكن است‏سبب نجس شدن مسجد شوند ولى كودكانى كه‏براى نماز خواندن مى‏آيند،مكروه نيست.)و ديوانه‏ها به مسجد مكروه‏است (22) .

ورود غير مسلمان به مسجد

176-س:شهرستان...فاقد محل مخصوص‏مجالس ترحيم است،در ايام فواتح،يهودى‏هاى ساكن اين شهرستان جهت عرض تسليت و اظهار همدردى‏با صاحبان ميت،داخل شبستان مسجد مسلمين‏مى‏شوند آيا اين مطلب جايز است؟
ج-ورود غير مسلمان،در مسجد،جايزنيست و اينگونه مجالس فاتحه را كه درمعرض شركت غير مسلمان مى‏باشد،درغير مسجد منعقد نمايند (23) .
آيت‏الله گلپايگانى قدس‏سره
177-س:آيا ورود غير مسلمانان به مساجدمسلمين جايز است،هر چند براى مشاهده آثارتاريخى باشد؟
ج-ورود آنان به مسجد غير از مسجدالحرام و مسجد النبى(ص)فى نفسه منعى‏ندارد،مگر آنكه موجب نجس شدن ياهتك حرمت مسجد يا توقف جنب درمسجد باشد (24) .
آيت‏الله خامنه‏اى دامت‏بركاته

بردن شى‏ء نجس به مسجد

178-بردن عين نجس،به مسجد،مانند خون وچيزى كه نجس شده،مثلا لباس نجس، اگربى‏احترامى به مسجد باشد حرام است (25) .
179-س:ورود اهل كتاب به مساجد براى شركت‏در مجلس ترحيم دوستان و آشنايانشان جايز است‏يابايد از آنها جلوگيرى كرد؟
ج-اگر موجب هتك مسجد نباشدجلوگيرى آنها واجب نيست (26) .
آيت‏الله فاضل‏لنكرانى دامت‏بركاته

كف زدن در مسجد

180-س:در مواليد حضرات ائمه عليهم السلام در مسجد،مجلس گرفته اشعار مى‏خوانند و موقع خواندن اشعار،كف مى‏زنند،كف زدن در مسجد چه صورت دارد؟
ج-به نظر اينجانب خالى از اشكال نيست، ممكن است جزء لهويات محسوب شود (27) .
آيت‏الله گلپايگانى قدس‏سره
181-س:در اعياد مذهبى و جشن ولادت‏ائمه عليهم السلام در مسجد يا حسينيه مجلس جشن گرفته‏مى‏شود و اشعار مذهبى خوانده مى‏شود،آيا كف زدن دراين مجالس جايز است؟
ج-در مساجد و حسينيه‏ها كف نزنند (28) .
آيت‏الله فاضل‏لنكرانى دامت‏بركاته

نواختن و پخش موسيقى در مسجد

182-س:آيا پخش موسيقى شاد به مناسبت‏ميلاد ائمه معصومين عليهم السلام در مسجد شرعا اشكال دارد؟
ج-روشن است كه براى مسجد،جايگاه‏شرعى خاصى است،و چنانچه پخش‏موسيقى در مسجد مناسب جايگاه و احترام‏مسجد نباشد،حرام است،حتى اگر موسيقى‏غير مطرب باشد (29) .
آيت‏الله خامنه‏اى دامت‏بركاته

پى‏نوشتها:

1- و 2-توضيح المسائل،م 900.
3-العروة الوثقى،ج 1،فى احكام النجاسات،ص 86،م 8 و توضيح‏المسائل،م 905.
4- و 5- و 6- توضيح المسائل،م 903.
7- و 8- العروة الوثقى،ج 1،فى احكام النجاسات،ص 84،م 2.
9- همان،ص 86،م 8 و توضيح المسائل،م 905.
10- توضيح المسائل،م 901.
11- العروة الوثقى،ج 1،فى احكام النجاسات،ص 86،م 9.
12- مجمع المسائل،ج 1،ص 143،س 63.
13- مسائل وردود،ص 17،س 46.
14- و 15- و 16- و 17- العروة الوثقى،ج 1،فى احكام النجاسات،ص 85،م 4.
18- و 19- و 20- تحرير الوسيله،ج 1،القول فى احكام الجنب،ص 38 و 39.
21- مجمع المسائل،ج 1،ص 157،س 116.
22- توضيح المسائل،م 915.
23- مجمع المسائل،ج 2،ص 152،س 96.
24- اجوبة الاستفتائات،ج 1،ص 129،س 430.
25- توضيح المسائل،م 906.
26- جامع المسائل،ج 1،ص 90،س 287.
27- مجمع المسائل،ج 1،ص 155،س 107.
28- جامع المسائل،ج 1،ص 95،س 307.
29- اجوبة الاستفتائات،ج 1 ص 122،س 410.