خشنودی شغلی
منبع:http://mohsenazizi.blogfa.com
احتمالا قسمت عمدهای از زندگی روزانه شما نیز صرف کار میشود. فرق میان اشتغال به شغلی که شما به دنبالش بودهاید و شغلی که صرفا به خاطر اجبار به آن مشغولید، میتواند همان اختلاف میان زندگی رضایت بخش و کامروا یا زندگی شاق و خفت بار باشد. پژوهش نشان میدهد که خشنودی شغلی با شادکامی کلی ، بهداشت روانی و امید در زندگی طولانیتر ارتباط دارد.
ابعاد خشنودی شغلی
شغل قبلی یا فعلی خود را چقدر دوست دارید؟ احتمال دارد که پاسخ شما تحت تاثیر چیزی ورای ماهیت کاری که میکنید قرار داشته باشد. هر شغل از پیچیدگیهایی برخوردار است و نه تنها تکلیف لازم برای آن بلکه عواملی چون درآمد و سایر منافع ، نظارت ، ارتباط با همکاران ، فرصتهای ارتقای شغلی ، شرایط کاری و احترامی که به خاطر انجام آن کار از سوی دیگران دریافت میکنید در آن دخیل هستند. جدول زیر ابعاد خشنودی شغلی در قالب رویدادها و عوامل را نشان میدهد.
کار انگیزش ذاتی ، تنوع ، فرصت یادگیری ، دشواری ، موفقیتها
پاداشها/ مزد
ترفیع مقدار ، تناسب یا تساوی ، پایه حقوق
فرصت ترفیع ، مبنای آن ، تناسب آن
بافت کار شرایط کار
امتیازات ساعتهای بیکاری ، ساعات استراحت ، تجهیزات ، کیفت فضای کار ، دما ، تهویه ، مکان کارخانه
خوابگاهها ، بیمههای پزشکی و عمر ، مرخصیهای سالانه ، تعطیلات.
عوامل
خویشتن خویشتن ارزشها ، مهارتها و تواناییها
سایرین (در محیط کار) نظارت
همکاران سبک نظارت و قدرت تاثیر آن ، کارایی فنی ، مهارتهای مدیریت
کفایت ، دوستی ، یاری رسانی ، توانش فنی
سایرین (بیرون از محیط کار) مشتریها
اعضا خانواده
سایرین کفایت فنی ، دوستی
حمایت کنندگی ، آگاهی از شغل مذبور ، ملزومات زمانی
بسته به موقعیت (برای مثال ، دانش آموزها ، والدین ، رای دهندگان)
براساس این نظریه ، انسانها تصورات خود را در حضور آنچه از جنبههای مختلف یک کار عاید آنها میشود، با معیارهای مربوط به آنچه باید بدست آورند، مقایسه میکنند. به عنوان مثال هر کس در مورد درآمدی که باید از کار خود داشته باشد تصوراتی دارد. اگر عایدات او کمتر از این معیارها باشد احساس ناخشنودی میکنند.
نظریه عدالت
بنابه این نظریه یکی از معیارهایی که افراد بوسیله آن درباره شغل خود قضاوت میکنند نسبت کوشش ، پاداشی است که سایرین از همین شغل نصیبشان میشود. اگر شما تقریبا به همان سخت کوشی سایر اشخاص باشید که در دور ورتان هستند و به همان پاداشها دست یابید احساس رضایت خواهید کرد.
نظریه نفوذ اجتماعی
برطبق این دیدگاه ، خشنودی شغلی تا حدود زیادی تحت تاثیر کسانی است که در اطراف ما زندگی میکنند. اگر همکاران ما خشنود باشند، ما نیز احتمالا خشنود خواهیم بود و برعکس.
افزایش خشنودی شغلی
کار فرمایان به خاطر ارتباط خشنودی شغلی با تغییر شغل ، غیبت از کار و کندی کار به این موضوع علاقمند هستند. غنی سازی شغلی ، مشارکت در تصمیم گیریها وزمان کاری شناور از جمله رویکردهایی هستند که برای این معضل بکار میروند.
غنی سازی شغلی
اصلاح غنی سازی شغلی به کوششهایی اطلاق میشود که برای جالب و چالش انگیزتر کردن مشاغل بکار میروند. با استفاده از پیچیدهتر کردن شغل ، اعطای مسئولیت بیشتر در قبال محصول و ترکیب عناصر شغلی که قبلا توسط افراد مجزا انجام میشد و اینک در قالب یک کل صورت میگیرد میتوان به این هدف دست یافت.
مشارکت در تصمیم گیریها
اجازه دادن و گاه ترغیب کارکنان به دخالت در تصمیمهایی که شرکت یا سازمانها مربوطه اتخاذ میکند، مشارکت در تصمیم گیری نام دارد. در اینجا هنوز هم حرف آخر را مدیران میزنند اما کارکنان تشویق میشوند نظر خود را در ابتدای فرآیند تصمیم گیری بیان کنند. چنین به نظر میرسد که این رویکرد خشنودی شغلی را افزایش میدهد.
زمان کاری شناور
شرکتها با استفاده از زمان کاری شناور به کارکنان خود این اجازه را میدهند که برنامه کاری خود را عین انطباق با نیازهای آن شرکت به دست خود وضع کنند. هنگامی که تمامی کارکنان در یک نوبت یکسان مثلا 9 تا 5 کار میکنند نتیجه آن ، راه بندان ، رستورانهای شلوغ و دشواری در برآورده ساختن نیازهای شخصی مثل مراجعه به بانک یا قرارهای پزشکی خواهد بود
ابعاد خشنودی شغلی
شغل قبلی یا فعلی خود را چقدر دوست دارید؟ احتمال دارد که پاسخ شما تحت تاثیر چیزی ورای ماهیت کاری که میکنید قرار داشته باشد. هر شغل از پیچیدگیهایی برخوردار است و نه تنها تکلیف لازم برای آن بلکه عواملی چون درآمد و سایر منافع ، نظارت ، ارتباط با همکاران ، فرصتهای ارتقای شغلی ، شرایط کاری و احترامی که به خاطر انجام آن کار از سوی دیگران دریافت میکنید در آن دخیل هستند. جدول زیر ابعاد خشنودی شغلی در قالب رویدادها و عوامل را نشان میدهد.
طبقات کلی/ ابعاد اختصاصی /توصیف ابعاد رویدادها یا شرایط
کار انگیزش ذاتی ، تنوع ، فرصت یادگیری ، دشواری ، موفقیتها
پاداشها/ مزد
ترفیع مقدار ، تناسب یا تساوی ، پایه حقوق
فرصت ترفیع ، مبنای آن ، تناسب آن
بافت کار شرایط کار
امتیازات ساعتهای بیکاری ، ساعات استراحت ، تجهیزات ، کیفت فضای کار ، دما ، تهویه ، مکان کارخانه
خوابگاهها ، بیمههای پزشکی و عمر ، مرخصیهای سالانه ، تعطیلات.
عوامل
خویشتن خویشتن ارزشها ، مهارتها و تواناییها
سایرین (در محیط کار) نظارت
همکاران سبک نظارت و قدرت تاثیر آن ، کارایی فنی ، مهارتهای مدیریت
کفایت ، دوستی ، یاری رسانی ، توانش فنی
سایرین (بیرون از محیط کار) مشتریها
اعضا خانواده
سایرین کفایت فنی ، دوستی
حمایت کنندگی ، آگاهی از شغل مذبور ، ملزومات زمانی
بسته به موقعیت (برای مثال ، دانش آموزها ، والدین ، رای دهندگان)
نظریههای مربوط به خشنودی شغلی
نظریه فرآیند مقایسهبراساس این نظریه ، انسانها تصورات خود را در حضور آنچه از جنبههای مختلف یک کار عاید آنها میشود، با معیارهای مربوط به آنچه باید بدست آورند، مقایسه میکنند. به عنوان مثال هر کس در مورد درآمدی که باید از کار خود داشته باشد تصوراتی دارد. اگر عایدات او کمتر از این معیارها باشد احساس ناخشنودی میکنند.
نظریه عدالت
بنابه این نظریه یکی از معیارهایی که افراد بوسیله آن درباره شغل خود قضاوت میکنند نسبت کوشش ، پاداشی است که سایرین از همین شغل نصیبشان میشود. اگر شما تقریبا به همان سخت کوشی سایر اشخاص باشید که در دور ورتان هستند و به همان پاداشها دست یابید احساس رضایت خواهید کرد.
نظریه نفوذ اجتماعی
برطبق این دیدگاه ، خشنودی شغلی تا حدود زیادی تحت تاثیر کسانی است که در اطراف ما زندگی میکنند. اگر همکاران ما خشنود باشند، ما نیز احتمالا خشنود خواهیم بود و برعکس.
افزایش خشنودی شغلی
کار فرمایان به خاطر ارتباط خشنودی شغلی با تغییر شغل ، غیبت از کار و کندی کار به این موضوع علاقمند هستند. غنی سازی شغلی ، مشارکت در تصمیم گیریها وزمان کاری شناور از جمله رویکردهایی هستند که برای این معضل بکار میروند.
غنی سازی شغلی
اصلاح غنی سازی شغلی به کوششهایی اطلاق میشود که برای جالب و چالش انگیزتر کردن مشاغل بکار میروند. با استفاده از پیچیدهتر کردن شغل ، اعطای مسئولیت بیشتر در قبال محصول و ترکیب عناصر شغلی که قبلا توسط افراد مجزا انجام میشد و اینک در قالب یک کل صورت میگیرد میتوان به این هدف دست یافت.
مشارکت در تصمیم گیریها
اجازه دادن و گاه ترغیب کارکنان به دخالت در تصمیمهایی که شرکت یا سازمانها مربوطه اتخاذ میکند، مشارکت در تصمیم گیری نام دارد. در اینجا هنوز هم حرف آخر را مدیران میزنند اما کارکنان تشویق میشوند نظر خود را در ابتدای فرآیند تصمیم گیری بیان کنند. چنین به نظر میرسد که این رویکرد خشنودی شغلی را افزایش میدهد.
زمان کاری شناور
شرکتها با استفاده از زمان کاری شناور به کارکنان خود این اجازه را میدهند که برنامه کاری خود را عین انطباق با نیازهای آن شرکت به دست خود وضع کنند. هنگامی که تمامی کارکنان در یک نوبت یکسان مثلا 9 تا 5 کار میکنند نتیجه آن ، راه بندان ، رستورانهای شلوغ و دشواری در برآورده ساختن نیازهای شخصی مثل مراجعه به بانک یا قرارهای پزشکی خواهد بود