بادام

درخت بادام به بلندي 8 متر مي رسد . درختي است زيبا كه از زمانهاي قديم در نواحي مركزي و غربي آسيا مخصوصا افغانستان و ايران ، سوريه و فلسطين پرورش مي يافته است . بادام بسيار قوي است . اين درخت مي تواند حتي با كمي رطوبت نيز رشد كند . برگهاي آن بيضي ، باريك ، نوك تيز و به رنگ سبز مي باشد . گلهاي آن بسيار زيبا و به رنگ صورتي است . در اوائل بهار شكوفه هاي بادام ظاهر مي شود .
بطور كلي دو نوع بادام وجود دارد:
1. بادام شيرين Sweet Almond
2.بادام تلخ Bitter Almomd
ميوه درخت بادام به صورت شفت مي باشد كه قشر خارجي آن سبز رنگ و پوشيده از كرك است كه در داخل آن بادام يا پوست سخت وجود دارد . در ابتداي تشكيل ميوه پوشش خارجي سبز رنگ و گوشت در آن است كه پوشيده از كرك است و هنوز به درستي رشد نكرده كه آنرا چغاله بادام مي نامند كه داراي خواص مخصوص مي باشد . پس از رسيدن بادام به تدريج پوشش خارجي سبز رنگ خشك شده و پوست آن نيز سفت و سخت مي شود و مغز بادام در داخل آن رشد كرده و آماده استفاده مي شود . مغز بادام بيضي شكل است و مسطح بوده كه يكطرف آن نوك تيز است . مغز بادرام در داخل پوسته نازك قهوه اي رنگي مي باشد كه مي توان آنرا به كمك آب گرم از آن جدا كرد كه مغز بادام سفيد رنگ در داخل آن است . مغز بادام شيرين و طعم ملايم و خوشمزه اي دارد و به سهولت از بادام تلخ تشخيص داده مي شود . از كليه قسمت هاي درخت بادام شيرين مانند شكوفه ، برگ و ميوه آن استفاده طبي مي شود .

تركيبات شيميايي :

بادام شيرين داراي 50 تا 55 درصد و بادام تلخ داراي 40تا 45 درصد روغن مي باشد . بادام همچنين داراي 25 درصد مواد سفيده اي و دپاستازي به نام امولسين ، قند ، صمغ ، موسيلار و مواد معدني مي باشد.بادام تلخ داراي ماده مخصوصي 1تا 2 درصد به نام آميگدالين Amygdlinمي باشد كه از اثر آب بر روي اين ماده اسيد سيانيدريك و آلدئيد بنزوئيك benzoic Aldehyde و گلوكز حاصل مي شود . اسانس بادام تلخ ( آلدئيد بنزوئيك ) در عطر سازي بكار مي رود و همچنين از آن رنگ سبزي به نام مالاشيت Malachite درست مي كنند . اسانس بادام تلخ به دليل اينكه داراي اسيد سيانيدريك است كمي تلخ مي باشد. مقدار اسيد سيانيدريك دربادام تلخ 000025 درصد است. درصد گرم مغز بادام شيرين خشك شده مواد زير يافت مي شود:
آب                                            4/7 گرم
انژري                                       598 گرم
پروتئين                                    18/6 گرم
روغن اشباع نشده                   54/2گرم
نشاسته                                  19/5گرم
كلسيم                                   320 ميلي گرم
فسفر                                     500ميلي گرم
آهن                                         4/7 ميلي گرم
پتاسيم                                   770 ميلي گرم
ويتامين ب                                1 0/25 ميلي گرم
ويتامين ب                                2 0/9 ميلي گرم
ويتامين ب                                3 3/5 ميلي گرم

خواص دارويي :

بادام شيرين از نظر طب قديم ايران كمي گرم و تر است .
بادام ملين بوده و روغن بادام ضد يبوست است مخصوصا از روغن بادام ميتوان رفع يبوست براي بچه ها استفاده كرد .
بادام سينه را نرم مي كند .
شير بادام براي رفع سرفه ؛ ناراحتي حنجره وتنگي نفس مفيد بوده و خلط آور است .
بادام براي درمان زخم روده ها و مثانه و اسهال مفيد است .
بادام بو داده مقوي معده و قابض است .
بادام را آسياب كرده و با عسل مخلوط كنيد براي درد كبد و سرفه مفيد است .
چغاله بادام لثه و ريشه دندان را تقويت مي كند .
چغاله بادام براي خشكي دهان مفيد است
شكوفه بادام را دم ك كنيد و به عنوان مسهل براي اظفال استفاده كنيد .
دم كرده پوست قهوه اي رنگ مغز بادام بهترين دارو براي تسكين درد و التهاب مجاري تنفسي است . مقدار مصرف 5 گرم در 100گرم آب است.
جوشانده برگ درخت بادام براي نارسايي كبد و كيسه صفرا مفيد است .
روغن بادام خواب آور است و بي خوابي را از بين مي برد .
براي صاف كردن سينه و نرم شدن روده ها واز بين بردن سرفه خشك بايد روغن بادام را با شكر و كتيرا مخلوط كرده و بخوريد .
روغن بادام را با آب گرم مخلوط كنيد ، داروي خوبي براي رفع اسهال و دل پيچه بجه ها خواهد بود . ضمنا اين مخلوط سنگ مثانه را خارج كرده و ادرار را آسان مي كند .
براي درمان نقرس و رفع خميدگي پيران ، مهره هاي پشت را با روغن بادام چرب كنيد .
برگ تازه درخت بادام مسهل و ضد كرم است .
برگ خشك شده درخت بادام قابض بوده و اسهال را از بين مي برد .
روغن بادام شيرين بدليل خاصيت نرم كنندگي و ضد التهاب در كرم ها و پماد ها بكار مي رود .
براي رفع بيماريهاي سينه ، روغن بادام شيرين را با هم وزن آن عسل و يك زرده تخم مرغ مخلوط كنيد كه بصورت خمير يكنواختي در آيد و سپس به آن جوشانده گل خطمي اضافه كرده و يك قاشق چايخوري از آنرا به فاصله هر سه ساعت بخوريد .
براي رفع خارش پوست بچه هايي كه سرخك و مخملك دارند ،روغن بادام را در تمام سطوح بدن آنها ماليده،خارش را تسكين مي دهد .
ماليدن روغن بادام بر روي پوست التهاب را رفع كرده و سوختگي را درمان مي كند .
روغن بادام اگزما را رفع مي كند .

خواص بادام تلخ

چون بادام تلخ داراي اسيد سيانيدريك است در مصرف آن بايد نهايت دقت را به عمل آورد. مغز بادام از نظر طب قديم ايران خيلي گرم و خشك است .
بادام تلخ را آسياب كرده و با سركه مخلوط كنيد و با سركه مخلوط كنيد ، ضماد خوبي براي سرد رد مي باشد . همچنين ماليدن آن بر دور چشم براي تقويت بينايي مفيد است .
خوردن بادام تلخ براي تنگي نفس ، سرفه و ورم ريه مفيد است.
بادام تلخ را با عسل بخوريد كبد و طحال راتميز مي كند .
براي از بين بردن سنگ كليه و ناراحتي كليه ، بادام تلخ را با شيره انگور مخلوط كرده و بخوريد .
بادام تلخ را با عسل براي قولنج مفيد است .
براي رفع درد كليه ها بادام تلخ را با نشاسته و نعناع بخوريد .
براي از بين بردن لكه هاي صورت ، بادام تلخ را پودر كنيد و با سركه مخلوط كرده و ضمادي از آن درست كنيد و روي پوست بماليد .
ضماد بادام براي درمان زخم هاي كهنه خارش و مخملك بكار مي رود .
ضماد ريشه درخت بادام تلخ براي درمان انواع دردها مفيد است .
ضماد ريشه درخت بادام براي پاك كردن طحال ، كليه ، و دفع كرم روده بكار مي رود
روغن بادام تلخ خاصيت مسهلي دارد .
روغن بادام تلخ براي تنگي نفس ، درد كليه و خارج كردن سنگ مثانه مفيد است .
براي رفع زنگ زدن و صدا در گوش يك قطره از روغن بادام تلخ را در گوش بريزيد .
ماليدن روغن بادام تلخ روي صورت ، لكه ها و چين و چروك رااز بين مي برد.
روغن بادام ترك دست و پا را كه از سرما ايجاد شده از بين مي برد .
آنهايي كه مبتلا به اگزما هستند اگر از بادام تلخ خميري درست كنند و از آن بجاي صابون براي شستن نقاطي كه مبتلا به اگزما است استفاده كنند به زودي بهبودي مي يابد.
خمير بادام تلخ براي رفع بوي بد پا و زير بغل مفيد است .
روغن بادام تلخ براي درمان سياه سرفه مفيد است .

طرز استفاده:

روغن بادام : براي به دست آوردن روغن بادام ، مغز بادام را پس از تميز كردن و خشك كردن خرد مي كنند و به صورت خمير در مي آورند و سپس آنرا تحت فشار قرار داده و روغن آن را استخراج مي كنند. اين روغن را فشار اولن مي نامند . تفاله بادام را از فشار اول باقيمانده تحت اثر حرارت و مواد شيميايي قرار داده و روغن فشار دوم را بدست مي آوردند . به دليل اينكه روغن بادام گران است معمولا تقلب كرده و آنرا با روغن هاي ديگر مانند مغز هسته زرد آلو و هلو مخلوط كرده و به نام روغن بادام مي فروشند . همانطور كه گفته شد اگر روغن بادام تلخ با مغز زرد آلو و يا هلو اثر آب قرار گيرد اسيد سيانيدريك و آلدئيد بنزونيك توليد مي شود كه سمي است . بنابراين براي گرفتن روغن از اين هسته ها نبايد از آب استفاده كرد.
اسانس بادام تلخ : اين اسانس مايعي زلال و بيرنگ است كه در اثر كهنه شدن به رنگ زرد كمرنگ در مي آيد . بوي آن قوي ، طمعش سوزنده و تلخ و بسيار سمي است . اسانس بادام تلخ به سهولت با اكسيژن هوا تركيب و اكسيد مي شود. بنابراين بايد هميشه محتوي آن كاملا پر و در بسته بوده و در جاي تاريك و سرد نگه داري شود.
شكوفه و گل بادام : گل و شكوفه درخت بادام داراي بوي مطبوعي و طعم تلخي مي باشد .
پوست و ميوه بادام : به صورت جوشانده مصرف مي شود . طرز تهيه آن به صورتي است كه 50گرم پوست بادام شيرين را در يك ليتر آب ريخته و به مدت چند دقيقه آنرا مي جوشانند ، سپس آنرا صاف كرده و مصرف مي كنند.
برگ درخت بادام : براي تهيه جوشانده برگ درخت بادام 50 گرم برگ درخت را در يك ليتر آب مي جوشانند و سپس صاف مي كنند.
مغز بادام : معمولا به صورت خشك شده و خام و يا بو داده مصرف مي شود .
شير بادام : شير بادام را از مغز بادام بو نداده و خام تهيه مي كنند . براي تهيه آن 50 گرم مغز بادام را كاملا آسياب كرده كه به صورت پودر در آيد . سپس به مقدار 50 گرم شكر با قند به آن اضافه كرده و با يك ليتر آب مخلوط مي كنند ، مايعي مانند شير به دست مي آيد .
نوع ديگرشير بادام براي كودكان شير خوار و اطفال بسيار مفيد است و مي تواند جانشين شير مادر و يا مكمل آن باشد . بدين ترتيب به دست مي آيد كه مقدار 50 گرم بادام را به مدت چند دقيقه در آب گرم قرار مي دهند تا پوست آن كنده شود . سپس آنرا آسياب كرده و به صورت پودر در مي آيند و مقدار كمي آب را به آن اضافه مي كنند و بهم مي زنند تا به شكل خمير در آيد . سپس خمير حاصل را با يك ليتر آب مخلوط و بهم مي زنند و سپس مقدار 50 گرم عسل به ان اضافه مي كنند تا كاملا حل شود . اين مايع را از پارچه توري مي گذارنند تا مايعي مانند شير از آن باقي بماند . البته اگر اشخاص بالغ بخواهند از شير بادام استفاده كنند احتياجي به صاف كردن آن نخواهد بود. طريقه ديگر كه آسان تر است بدين ترتيب مي باشد كه مقدار 50گرم بادام پوست كند يك ليتر آب و 50 گرم عسل با شكر را در داخل مخلوط كن برقي مي ريزيد و تا مايعي مانند شير به دست آيد .

مضرات

بادام از نظر اينكه داراي مواد مغذي بسياري است بنابراين غذاي بسيار خوبي است ولي چون سنگين و ثقيل الهضم مي باشد نبايد در خوردن آن افراط كرد و مقدار آن نبايد در روز بيش از ده دانه باشد . بادام همچنين براي معده هاي ضعيف و سرد خوب نيست واشخاصي كه معده ضعيف دارند بهتر است بادام را با شكر بخورند