ادامه سرقت مالکیت معنوی در روسیه موجب نگرانی است
نويسنده: جاناتان شافر
عضویت روسیه در سازمان بازرگانی جهانی ممکن است در مخاطره باشد
USTR در گزارش ویژه 301 سالیانه خود به کنگره، گفت: "ایالات متحده به نظارت خود ادامه خواهد داد تا اطمینان حاصل کند که روسیه در حال پیشبردن جنبه های قانونی و اجرایی است که به عنوان بخشی از موافقتنامه دوجانبه خود با ایالات متحده برای پیوستن به سازمان تجارت جهانی به آنها متعهد شده است.. اجرای این تعهدات امری ضروری برای تکمیل مذاکرات نهایی چندجانبه در مورد مجموعه شرایط پذیرش روسیه در سازمان بازرگانی جهانی است."
روسیه یکی از 9 کشور مشخص شده تحت عنوان " دارای اولویت" در این گزارش است، که در آن کارآیی و کفایت محافظت از حقوق مالکیت معنوی در سرتاسر جهان به طور خلاصه ذکر شده است. با اینکه ایالات متحده طبق قوانین تجاری می تواند در مقابل کشورهایی که حقوق مربوط به کالاها و خدمات آمریکایی را زیر پا می گذارند، دست به اقدام متقابل بزند، اما کاخ سفیدادامه مذاکرات را ترجیح داده است و در مورد کشورهای دارای اولویت، این به معنای مذاکرات دوجانبه فشرده در طول سال تا زمانی است که در قوانین و حمایت از حقوق مالکیت معنوی تغییری به وجود آید.
این گزارش همچنین نام 36 کشور را در یک "فهرست نظارتی" سطح پایین تر قرار داده است که باید در طول سال آینده تحت نظارت پیوسته ایالات متحده قرار داشته باشند. کشورهای بلاروس، تاجیکستان، ترکمنستان، اوکراین و ازبکستان در این لیست قرار دارند. البته پیشرفت های اخیر اوکراین سبب شده تا نام این کشور از فهرست "دارای اولویت" در سال گذشته، به "فهرست نظارتی" منتقل شود و دستاوردهای لیتوانی در زمینه محافظت از حقوق مالکیت معنوی موجب حذف نام این کشور از تمامی فهرست ها در سال 2008 شده است.
بنابر این گزارش، صنایع دارنده حقوق مولفدر ایالات متحده، طی سال 2007 به علت سرقت مالکیت معنوی در روسیه، در حدود 1.4 میلیارد دلار خسارت دیده اند. USTR اعلام داشت که تولید دیسک های نوری در روسیه بسیار بیشتر از نیاز بازار داخلی بود و بسیاری از دیسک های سرقت شده برای صادرات تولید شده بودند.
این گزارش در ادامه می افزاید که برخورد ضعیف با سرقت مالکیت معنوی و جعل و تقلب، "همچنانبه صورت یک مشکل جدی باقی مانده است." USTR گفت با اینکه نیروهای قانونی روسیه در موارد متعددی دست به هجوم به مراکز تولید دیسک های نوری و اماکن فروش این دیسک ها زده اند، اما تعقیب قانونی این موارد همچنان نامنظم بوده و مجازات های اعمال شده توسط دادگاه ها غالباً آنقدر سنگین نیست که مانع از فعالیت نقض کنندگانان حقوق مالکیت معنوی شود. گزارش ویژه 301 نام بسیاری از دیگر کشورهای اروپای شرقی و آسیای مرکزی را به عنوان کشورهایی که نیازمند پیشرفت بیشتر در محافظت از حقوق مالکیت معنوی هستند، ذکر کرده است.
طبق این گزارش، قوانین مالکیت معنوی بلاروس به نیروهای پلیس اجازه نمی دهد تا پرونده های نقض حق مولف را تعقیب کنند و همچنین به مقامات گمرک نیز اجازه نمی دهد کالاهای غیرقانونی را در مرز توقیف کنند. قوانین این کشور اجازه انجام روند بازرسی را که روندی ضروری برای جلوگیری از سرقت نرم افزارهای کاربران نهایی است را نیز نمی دهد. در این گزارش تاکید ویژه ای بر مشکلات مرتبط با ضبط صدا و آثاری شده که از قبل موجود بوده اند.
USTR از تصویب و اجرای قوانین مقابله با تولیدکنندگان دیسک های نوری سرقت شده در اوراین قدردانی و اشاره کرده است که "طی چند سال اخیر هیچ نشانه ای از تولید دیسک های سرقت شده در این کشور وجود نداشته است." اما USTR گفت که اوکراین باید برای مقابله با نقل و انتقال دیسک های تولید شده غیرقانونی، نظارت خود بر مرزها را افزایش دهد و دادگاه های این کشور نیز باید مجازات هایی موثر برای جلوگیری از ادامه فعالیت سارقان تعیین کنند. طبق این گزارش وزارتخانه های دولتی باید اطمینان حاصل کنند که صرفاً از نرم افزارهای قانونی استفاده می کنند.
USTR از برخی پیشرفت های قانونی در تاجیکستان برای محافظت از حقوق مالکیت معنوی خبر داد، اما اعلام داشت که قوانین کپی رایت این کشور هنوز از ضبط صدا و آثار موجود از قبل محافظت نمی کنند. به گفته این گزارش، تاجیکستان دارای نظام ضعیفی برایاجرای قانون است، خصوصاً مقامات گمرکی و در زمینه جلوگیری از ترخیص کالاهای مشکوک مرز توانایی ندارند، و همچنین در این کشور مجازات های کافی و سنگینی برای ناقضان حقوق مالکیت معنوی وجود ندارد.
طبق این گزارش، ترکمنستان هم در زمینه قوانین حق مولف و هم در زمینه تعقیب قانونی مجرمان یا مجازات های اعمال شده بر علیه نقض کنندگان حقوق مالکیت معنوی دارای نقایصی است و واجد شرایط لازم برای انعقاد یک پیمان تجاری دوجانبه با ایالات متحده نیست. تا کنون، ترکمنستان هیچ یک از موافقتنامه های بین المللی برای محافظت از آثار هنری و ادبی (معاهده برن)، ضبط صدا (پیمان ژنو) و معاهدات محافظت از اینترنت که تحت نظارت سازمان جهانی مالکیت معنوی است، عضویت نداشته است.
گرچه ازبکستان قوانین حق مولف را تصویب و شروع به بستن مغازه هایی که کالاهای سرقت شده را می فروشند، کرده است، اما هنوز از ضبط صدا هیچ محافظتی نمی شود و اجرای قانون مقابله با تولیدکنندگان کالاهای غیرقانونی در مرزها ضعیف است. این گزارش می افزاید که این مسایل موضوع مذاکرات پیوسته با ازبکستان در مورد دعوت از این کشور برای عضویت در WTO و بررسی اوضاع ازبکستان برای موافقتنامه حذف تعرفه های گمرکی برای کالاهای خاص تحت نظام اولویت های کلی ایالات متحده خواهد بود.
سوزان شواب، نماینده تجاری ایالات متحده، هنگام انتشار این گزارش گفت: "گزارش ویژه 301 بر یکی از مهم ترین چالش های پیش روی اقتصاد جهانی تاکید می کند. سارقان و جعل کنندگان تنها اندیشه ها را سرقت نمی کنند. آنها مشاغل را نیز سرقت می کنند و در بسیاری از مواقع سلامتی و امنیت ما را نیز به مخاطره می افکنند."
