عناصر پیش‌بینی شده در جدول تناوبی

مندلیف در جملات زیر عقیده‌ای را بیان کرد حاکی از اینکه زمان آن فرارسیده بود که بتوان وجود عناصر و مهمترین خواص آنها را پیش‌بینی کرد:
«بدون قانون تناوبی نمی‌توانستیم خواص عناصر ناشناخته را پیش‌بینی کنیم یا حتی نمی‌توانستیم عدم وجود یا ناشناخته بودن بعضی از آنها را نیز تعیین نماییم. کشف عناصر به تنهایی چیزی جز مشاهده نبود. بنابراین،‌ فقط حسن تصادف، تیزهوشی، و پیش‌بینی باعث کشف عناصر جدید گردید.... قانون تناوبی افق گسترده و نوینی در برابر کشف عناصر گشود.»
جدول تناوبی، به عنوان مبنای کار، کمک شایان توجهی به دانشمندان و پژوهشگران بود. حتی وضعیت و ساختمان آن نشان دهنده‌ی مکانهای خالی بود که می‌بایست با کشف عناصر جدید پر می‌شدند. هر کس که با ویژگیهای جدول تناوبی آشنا باشد می‌تواند با دانستن خواص عناصر مجاور، که قبلاً کشف شده‌اند، ویژگیهای خاص عناصر ناشناخته را ارزیابی و برآورد نماید و بعضی از کمیتهای مربوط به آنها (از قبیل جرم اتمی، چگالی، نقطه جوش و نقطه ذوب، و غیره) را با طرحی منطقی و عملیات ساده‌ی ریاضی محاسبه کند. این کار تبحر و مهارت زیادی لازم داشت. مندلیف چنین مهارتی را دارا بود و با آمیختن آن به شهامت علمی و با اعتقاد به صحت قانون تناوبی توانست به صورتی شگفت‌انگیز وجود و خواص عناصر گوناگون و جدید را پیش‌بینی کند.
پیش‌بینی‌های جالب مندلیف به شکل وسیعی در کتابهای درسی آورده شده است و بسختی می‌توان کتابی در زمینه‌ی شیمی یافت که در آن به اکا-آلومینیوم، اکا-بور، و اکا-سیلیسیوم اشاره‌ای نشده باشد. این عناصر بعدها به ترتیب با نامهای گالیوم، اسکاندیوم، و ژرمانیوم کشف شدند.
این نمونه‌ای است از چگونگی تطابق عناصر حدسی با انواع واقعی آنها.
در جدول، ستون سمت چپ در بردارنده‌ی خواص اکا-آلومینیوم، اکا- بور، و اکا-سیلیسیوم است که توسط مندلیف پیش‌بینی شده بود، و ستون سمت راست مبین اطلاعات جدیدی است در مورد گالیوم، اسکاندیوم، و ژرمانیوم. نیاز به تذکر نیست که تا چه حد خواص پیش‌بینی شده با خواص واقعی عناصر یاد شده مطابقت دارد. مندلیف در مورد استفاده از پیشوند «اکا» چنین توضیح داده است: «به خاطر اجتناب از کاربرد نامهای جدید برای عناصر حدسی خود، آنها را با استفاده از نام نزدیکترین عنصر زیرین، از میان عناصری که با اعداد زوج یا فرد همان گروه شماره‌گذاری شده‌اند، نامگذاری خواهم کرد. البته برای بیان مقصود از پیشوندهای سانسکریت (اکا، دوی، تری، چاتور، و غیره) استفاده می‌کنم.» (قرنهاست که زبان سانسکریت از بین رفته است اما بسیاری از کلمات در زبانهای جدید از این زبان قدیمی مشتق شده‌اند.) بر این اساس، نزدیکترین مشابه عنصر آلومینیوم در گروه خود اکا-آلومینیوم است، و الی آخر.
منبع مقاله :
تریفونوف، دیمیتری نیکولایویچ؛ تریفونوف، ولادیمیر؛ (1390)، تاریخچه‌ی کشف عناصر شیمیایی، برگردان: عبدالله زرافشان، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ چهارم