خواص دارويي شاهدانه

شاهدانه ضد جانور و انگل معده ،شاهدانه از گياهان يك ساله و ليفي است و دو پايه اي است. داراي ريشه عمودي و ساقه بلند و 2 تا 4 متر ارتفاع.

خواص شاهدانه:

در مناطق دور بيشترين كاربرد شاهدانه در چين و هندوچين است. استوارت مي نويسد كه در چين تمام قسمتهاي مختلف گياه شاهدانه در طب سنتي و چين به عنوان دارو كاربرد دارد.
از تخم شاهدانه به عنوان تونيك، نيروبخش، مسهل و ملين، نرم كننده، مدر، مسكن، ضد جانور، انگل معده و مخدر استفاده مي شود. مصرف زايد ير حد مجاز آن خطرناك است. يعني از مسكن هايي است كه طبق معمول، اسراف در خوردن آن خطرناك است.
تخم شاهدانه در موارد زكام و ناراحتي هاي پس از زايمان و قي و استفراغ شديد مصرف مي شود و در استعمال خارجي، روي تاول ها و زخم ها و به طور كلي زخم سر و كچلي مي اندازند.
ماسون و تئوبالد مي گويند كه گياه شاهدانه ارزش زيادي براي معالجه كزاز دارد. گياه شاهدانه مسكن واقعي و مؤثري براي درد شكم و معالجه سوء هاضمه با علايم درد و براي سرطان ها و زخم ها اثر شفا بخش دارد به علاوه براي معالجه ميگرن و نورالژي و رماتيسم و درد اعصاب مفيد است.
از تخم آن پس از اينكه به ترتيب خاصي تهيه و به صورت دارو آماده شد براي پايين افتادگي رحم و كمك به وضع حمل و به عنوان تب بر استفاده مي شود.
شاهدانه طبق نظر حكماي طب سنتي، از نظر طبيعت، قسمت هاي مختلف آن متفاوت است.
ـ تخم آن خيلي گرم و خشك است. پوست آن سرد و خشك است و از نظر خواص معتقدند كه به علت مركب القوي بودن برگ آن در عين حال كه فرح، سرور، نشاط و نيكويي به رنگ رخسار مي آورد، مخدر نيز هست و پس از آن سستي مي آورد. بعد از آن كه آثار قسمت گرم آن نشاط است زايل شد آثار قسمت سرد آن كه تخدير و سستي است ظاهر مي شود و اشتهاي غذا را از بين مي برد و نهايتاً موجب غم، تكدر، تاريكي ديد چشم، جنون، ماليخوليا، ترس بسيار و استسقا مي شود.
عصاره برگ آن براي از بين بردن شپش سر و ريختن چند قطره از عصاره برگ و روغن آن در گوش براي تسكين درد گوش نافع است. خوردن برگ آن رطوبت هاي معده را خشك مي كند و شكم را مي بندد وقبض مي كند و ترشح ادرار را زياد مي كند. ضماد و برگ آن براي تحليل ورم هاي گرم و تسكين دردهاي عصبي مفيد است. مقدار خوراك آن تا 4 گرم و اسراف در خوردن آن مضر و خطرناك است.
ـ تخم آن آشفتگي حال و به هم خوردن دل را تسكين مي دهد و بادها را پراكنده مي كند و قابض است. مضار آن اين است كه سردرد مي آورد، ديد چشم را كم مي كند و مضر معده است. براي احتراز از اين عوارض بايد سرخ كرده آن را خورد.
روغن شاهدانه گرم و خشك است و براي درد گوش، اعصاب، تحليل ورم هاي سفت و نرم كردن سفتي رحم نافع است. چند قطره در گوش ريخته شود و يا روي ساير اعضا و ورم ماليده شود.

روش تهيه عصاره گياه شاهدانه:

سرشاخه هاي گلدار شاهدانه هندي 1 واحد، الكل 60 درصد 6 واحد، آب مقطر 1 واحد گرفته و طبق روش معمول از آن عصاره تهيه مي كنند. مقدار خوراك اين عصاره 5 سانتي گرم تا 5 دسي گرم بر حسب مورد در رفع حساسيت هاي شديد و دردهاي رماتيسمي مصرف مي شود.