هفت درس از ارتباطات اجتماعی
جهان امروز جهان ارتباطات است ولی این لغت «ارتباطات» می‌تواند دو معنی داشته باشد یكی همان ارتباطات از راه دور و بی‌سیم و دنیای مجازی اینترنت و چیزهایی از این قبیل. معنای دیگر روابط بین انسان‌هاست كه می‌خواهیم در زیر به آن بپردازیم. همه ما روزانه با افراد زیادی برخورد داریم كه نزدیك‌ترینشان اعضای خانواده‌مان هستند و شاید نفر آخر یك صندوق‌دار فروشگاه باشد. ولی صرف‌نظر از شخص، آنچه كه در یك برخورد موفق موثرترین عامل است، «مهارت‌های ارتباطی» است. بسیاری از مردم به قدر كافی از این مهارت برخوردار نیستند و همین ضعف سبب می‌شود كه بسیاری تنش‌ها و درگیریهای اجتماعی به وجود آید كه گاهی عواقب ناخوشایندی در پی خواهند داشت.
در این جا هفت نكته ساده آورده‌ایم كه برای بهبود مهارت‌های ارتباط اجتماعی موثر و مفید هستند:
۱) گوش‌دادن را یاد بگیرید. خوب گوش دادن از مبانی ارتباطات اجتماعی مناسب است. دقت كنید كه اول تمامی سخنان طرف مقابل را بشنوید و كاملاً از چند و چون آن آگاه شوید، سپس قضاوت كنید.
۲) شتاب‌زده قضاوت نكنید. اگر درست بلافاصله پس از شنیدن حرف‌های طرف مقابل نتیجه‌گیری كنید، قضاوت درستی انجام نداده‌اید. پس از اتمام سخنان او، فكر كنید و روی دیگر سكه را هم در نظر آورید.
۳) كمی فكر كنید سپس پاسخ مخاطب خود را بدهید. هنگامی كه طرف صحبت از شما نظر می‌خواهد، فوراً جواب ندهید. ابتدا حرف‌هایی كه می‌خواهید بزنید را سبك سنگین كنید بعد نظرتان را اعلام نمایید.
۴) هیچ وقت فكر نكنید كه كاملاً حق با شماست و آنچه می‌گویید درست است. گاهی اوقات هم «شما» اشتباه می‌كنید و هیچ ایرادی هم ندارد. نكته اینجاست كه اشتباهتان را بپذیرید و نقطه ضعف را به درستی بشناسید.
۵) مراقب باشید كه وقتی با كسی صحبت می‌كنید و به حرف‌هایش گوش می‌دهید، حواستان پرت نشود و در خیالات خود غرق نشوید. این رفتار در واقع یك جور بی احترامیست و بعضی افراد از آن ناراحت و آزرده‌خاطر می‌شوند.
۶) اگر طرف صحبت شما جمله‌ای می‌گوید كه آن را به درستی نمی‌شنوید یا معنایش را درك نمی‌كنید، از او بخواهید كه دوباره حرفش را تكرار كند. این كار خیلی بهتر از آنست كه براساس حدس و گمان جمله او را كامل كرده یا درباره معنایش بیندیشید.
۷) بدانید كه هنگام صحبت‌كردن بدن شما نیز در كنار زبانتان حرف می زند. پس در موقع سخن گفتن حركات بدنتان را مراقب كنید و اگر می‌بینید كه بدن شما به درستی و بازبانی مناسب صحبت نمی‌كند، تمرین كنید و با صحبت‌كردن جلوی آینه «زبان بدن» را بهبود بخشید.
مهارت‌های ارتباطی در طی زمان و فقط و فقط با تمرین مهارت‌ها بهبود پیدا می‌كند و به راحتی میسر نمی‌گردد. مقوله هنر برقراری ارتباطات موثر در بحث هوش هیجانی و هوش اجتماعی جای می‌گیرد و می‌تواند یك انسان ضداجتماعی و نا به هنجار را به فردی نوع‌دوست، مسلط بر نفس، خوددار و در عین حال قاطع و مصمم تبدیل كند.
در این جا هفت نكته ساده آورده‌ایم كه برای بهبود مهارت‌های ارتباط اجتماعی موثر و مفید هستند:
۱) گوش‌دادن را یاد بگیرید. خوب گوش دادن از مبانی ارتباطات اجتماعی مناسب است. دقت كنید كه اول تمامی سخنان طرف مقابل را بشنوید و كاملاً از چند و چون آن آگاه شوید، سپس قضاوت كنید.
۲) شتاب‌زده قضاوت نكنید. اگر درست بلافاصله پس از شنیدن حرف‌های طرف مقابل نتیجه‌گیری كنید، قضاوت درستی انجام نداده‌اید. پس از اتمام سخنان او، فكر كنید و روی دیگر سكه را هم در نظر آورید.
۳) كمی فكر كنید سپس پاسخ مخاطب خود را بدهید. هنگامی كه طرف صحبت از شما نظر می‌خواهد، فوراً جواب ندهید. ابتدا حرف‌هایی كه می‌خواهید بزنید را سبك سنگین كنید بعد نظرتان را اعلام نمایید.
۴) هیچ وقت فكر نكنید كه كاملاً حق با شماست و آنچه می‌گویید درست است. گاهی اوقات هم «شما» اشتباه می‌كنید و هیچ ایرادی هم ندارد. نكته اینجاست كه اشتباهتان را بپذیرید و نقطه ضعف را به درستی بشناسید.
۵) مراقب باشید كه وقتی با كسی صحبت می‌كنید و به حرف‌هایش گوش می‌دهید، حواستان پرت نشود و در خیالات خود غرق نشوید. این رفتار در واقع یك جور بی احترامیست و بعضی افراد از آن ناراحت و آزرده‌خاطر می‌شوند.
۶) اگر طرف صحبت شما جمله‌ای می‌گوید كه آن را به درستی نمی‌شنوید یا معنایش را درك نمی‌كنید، از او بخواهید كه دوباره حرفش را تكرار كند. این كار خیلی بهتر از آنست كه براساس حدس و گمان جمله او را كامل كرده یا درباره معنایش بیندیشید.
۷) بدانید كه هنگام صحبت‌كردن بدن شما نیز در كنار زبانتان حرف می زند. پس در موقع سخن گفتن حركات بدنتان را مراقب كنید و اگر می‌بینید كه بدن شما به درستی و بازبانی مناسب صحبت نمی‌كند، تمرین كنید و با صحبت‌كردن جلوی آینه «زبان بدن» را بهبود بخشید.
مهارت‌های ارتباطی در طی زمان و فقط و فقط با تمرین مهارت‌ها بهبود پیدا می‌كند و به راحتی میسر نمی‌گردد. مقوله هنر برقراری ارتباطات موثر در بحث هوش هیجانی و هوش اجتماعی جای می‌گیرد و می‌تواند یك انسان ضداجتماعی و نا به هنجار را به فردی نوع‌دوست، مسلط بر نفس، خوددار و در عین حال قاطع و مصمم تبدیل كند.
