شناخت شخص امام زمان (ع)
آخرين حجت بر حق خدا و خاتم اوصياء محمد مصطفي (ص) امام زمان (ع) است که خلاصه اي از زندگي وجود مقدس ايشان تقديم حضور شما مي گردد.
امام زمان (ع) اين آخرين امام براي بشريت در سال 255 هجري قمري در لحظات طلوع فجر روز جمعه در شهر سامرا يا « سر من رأي » چشم به جهان گشود . از نظر پدري متصل به پيغمبر اکرم (ص) است . پدر آن حضرت امام يازدهم شيعيان حضرت امام حسن عسکري (ع) است . مادر آن حضرت جناب نرجس خاتون ( مليکه ) از نوادگان يکي از حواريون حضرت عيسي و نوه ي پادشاه روم است ( درباره ي شخصيت آن بانوي با فضيلت مفصل توضيح خواهيم داد.)
ما معتقد هستيم که امام زمان (ع) ، امام موعود از نسل پيغمبر اکرم (ص) است . موعود يعني کسي که بايد آخرالزمان بيايد و دنيا را از عدل و داد پر کند و تقريبا همه ي اقوام و ملل متفق القول هستند که پايان کار جهان به حاکميت عدالت منتهي خواهد شد ؛ اما در اين مورد اختلاف نظر هم وجود دارد. گروه هاي مختلف اسلامي اصولا متفقند که پايان کار عالم و حاکميت حق مؤمنين به رهبري شخصي است به نام مهدي (ع) که ميان اهل سنت و شيعيان وحدت نظر وجود دارد که حضرت مهدي (ع) از نسل رسول خدا (ص) و از فرزندان حضرت فاطمه زهرا (س) است . چيزي که هست اهل سنت عقيده دارند که اين فرد هنوز متولد نشده و مي گويند در آينده در آخرالزمان از نسل حضرت زهرا (س) فردي متولد خواهد شد و دنيا را از عدل و داد پر خواهد کرد ، اما ما به همان دلايلي که قبلا مطرح کرديم ، معتقديم که اين امام ، الان حضور دارد و زنده است . دلايل زيادي هم داريم که امام زمان (ع) اکنون در حال حيات و زندگي هستند . و باعث زندگي همه ي موجودات و استمرار حيات است .
در روايات اسلامي واسناد فريقين درباره ي شخصيت امام زمان (ع) از اين که از نسل پيغمبر اکرم (ص) است احاديث ، و اخبار فراواني وجود دارد که به چند نمونه از آن احاديث در باب وجود مقدس امام زمان (ع) اشاره مي کنم .
رسول خدا (ص) فرمود : « المهدي من ولدي اسمه اسمي و کنيته کنيتي أشبه الناس بي خلقا و خلقا تکون له غيبة و حيرة تضل فيه الأمم ثم يقبل کالشهاب الثاقب ويملأها عدلا و قسطا کما ملئت ظلما و جورا ؛ (1) مهدي از فرزندان من و هم نام من است ، کنيه اش کنيه ي من و شبيه ترين انسان ها به من از نظر شکل و قيافه و از نظر اخلاق و رفتار است . براي اين فرزند من غيبتي است طولاني که باعث نگراني مي شود ».
چون غيبت طولاني شود بعضي از انسان ها و امت ها گمراه مي شوند . ( حالا چرا گمراه مي شوند در طول بحث مطرح خواهم کرد .) خلاصه اين حديث که امام زمان (ع) مانند خورشيد فروزنده طلوع مي کند و دنيا را پر از عدل و داد خواهد کرد همچنان که پر از ظلم شده باشد . در اين حديث مي بينيم که پيغمبر اکرم (ص) با صراحت مي فرمايد که مهدي (ع) فرزند من است و غيبت اوهم طولاني است . در نتيجه اين طور نيست که در همان عصري که بخواهد ظهور کند متولد شود .
ام سلمه از قول رسول اکرم (ص) نقل مي کند که مهدي از فرزندان حضرت زهرا (س) است و حديثي جالب تر که حذيفه از قول رسول اکرم (ص) نقل مي کند : « خطبنا رسول الله (ص) فذکر لنا ما هو کائن ثم قال : لو لم يبق من الدنيا إلا يوم واحد لطول الله عزو جل ذلک اليوم حتي يبعث رجلا من ولدي إسمه إسمي . و قال سلمان : يا رسول الله ! من اني ولد هو ؟ قال : من ولدي هذا و ضرب بيده علي الحسين (ع) ». (2)
روزي پيغمبر اکرم (ص) براي ما درباره ي چيزهايي که در آينده بايد اتفاق بيفتد صحبت مي کرد يعني از آينده خبر مي داد ، سپس فرمود : اگر از عمر دنيا جزو يک روز باقي نمانده باشد خدا اين يک روز را آن چنان طولاني مي کند تا اين که فرزندي از فرزندان مرا مبعوث کند که نامش نام من است . در اين حال سلمان فارسي به پاخاست و از رسول خدا (ع) پرسيد : يا رسول الله ! اين کسي که شما مي گوييد و فرزند شماست کيست و از کداميک از فرزندان شما بايد به وجود بيايد ؟ پيامبر دست روي امام حسين (ع) گذاشت و فرمود : از اين فرزند من هست ، يعني امام زمان (ع) از نسل ابا عبدالله الحسين (ع) پا به عرصه ي وجود خواهد گذاشت و دنيا را پر از عدل و داد خواهد کرد . درباره ي شخصيت ظاهري و از نظر خلقت و شکل و شمايل ، همان طوري که در اين احاديث آمد ، از پيامبر اکرم (ص) کرارا نقل شده که حضرت او را به خودش تشبيه فرمود .
در حديث ديگري پيامبر اکرم (ص) فرمود : « المهدي رجل مني وجه ککوکب دري ؛ (3) مهدي از مردان من است ، چهره ي او مثل ستاره ي درخشان است ».
درباره ي زيبايي پيغمبر اکرم (ص) به ملاحت ، روايات زيادي وارد شده است . چهره ي امام زمان (ع) و چهره ي پيامبر اکرم (ص) شبيه به هم است .
در کتاب بحارالانوار جلد 51 حديثي از اميرالمؤمنين (ع) نقل شده که حضرت در حال سخنراني براي مردم بود که فرمودند : از فرزندان من شخصي خروج مي کند ودنيا را پر از عدل و داد خواهد کرد ، چهره ي او سفيد مايل به سرخي است ( چهره ي گلگون دارد ) و شکل و قيافه و ويژگي هاي انساني که از نظر جسمي بسيار توانمند است و فرمود : ران هاي او محکم ، استوار و ستبر و شکم او پهن است . (4) و در غالب احاديث چهره و پيشاني او را کشيده ذکر کردند . به گونه اي که پيشاني او به سمت فرق سر از دو طرف پيشروي مي کند ، قامت رشيدي دارد و بين دندان هاي او هم فاصله است ؛ يعني دندان هاي به هم پيوسته اي ندارد ، بين دندان هاي ثناياي او فاصله و فرجه و روزنه است ( به هم چسبيده نيست . ) ويژگي هاي ديگري که براي امام زمان (ع) ذکر مي کنند مربوط به ويژگي هاي مربوط به ويژگي هاي جسمي است که در کتب معتبره ، احاديث زيادي در اين باره نقل شده است که اگر در اين احاديث دقت شود متوجه مي شويم که غالب اين احاديث قبل از ولادت امام زمان (ع) و از زبان رسول خدا (ص) و اميرالمؤمنين ، امام باقر و امام صادق (ع) نقل شده است . در هر مقطعي که لازم مي ديدند درباره ي اين امر مهم ؛ يعني امامت حجت بر حق خدا صحبت مي کردند و مي خواستند اعتقاد به امام غايب را در ميان پيروان خودشان به عنوان يک مساله قطعي و يک امر حقيقي و جدي تثبيت کنند . و نيز در حديثي مي خوانيم وقتي پيغمبر اکرم (ص) از آينده خبر مي دهد يکي از اتفاق هاي مهم را ظهور امام زمان (ع) نقل مي کند .
نکته ديگر ، درباره ي رشد جسمي امام زمان (ع) است ، از قول جناب حکيمه خاتون خواهر امام هادي و عمه ي امام عسکري (ع) که در تاريخ امام زمان (ع) حضور اين بانو بسيار فعال بوده و يکي از شخصيت هايي است که بسياري از اطلاعات از جانب او به جامعه ديني منتقل مي شده ، نقل مي کند که من چهل روز پس از ولادت امام زمان (ع) به محضر امام عسکري (ع) رسيدم و ديدم که امام کودکي را به من نشان مي دهد که به قد و قواره ي بچه دو ساله است . من تعجب کردم و گفتم که اين آقازاده کيست ؟ فرمود : اين فرزند نرجس است .(5)
درباره ي انبياي عظام الهي و سفراي الهي و اوصياي آن ها که خداوند آن ها را براي اطاعت بندگانش مبعوث کرده است ، استثنائاتي وجود دارد که خلقت آن ها يکي از آن استثنائات است و فرزنداني که در آينده به عنوان رهبران الهي منصوب مي شوند رشد يک ماهه ي آن ها به اندازه ي يک سال رشد کودک معمولي است . ويژگي هاي ديگري هم در اين حديث و احاديث ديگر براي آن حضرت ذکر شده که براي کسب اطلاعات افزون تر به کتب معتبر مراجعه شود .
امام زمان (ع) اين آخرين امام براي بشريت در سال 255 هجري قمري در لحظات طلوع فجر روز جمعه در شهر سامرا يا « سر من رأي » چشم به جهان گشود . از نظر پدري متصل به پيغمبر اکرم (ص) است . پدر آن حضرت امام يازدهم شيعيان حضرت امام حسن عسکري (ع) است . مادر آن حضرت جناب نرجس خاتون ( مليکه ) از نوادگان يکي از حواريون حضرت عيسي و نوه ي پادشاه روم است ( درباره ي شخصيت آن بانوي با فضيلت مفصل توضيح خواهيم داد.)
ما معتقد هستيم که امام زمان (ع) ، امام موعود از نسل پيغمبر اکرم (ص) است . موعود يعني کسي که بايد آخرالزمان بيايد و دنيا را از عدل و داد پر کند و تقريبا همه ي اقوام و ملل متفق القول هستند که پايان کار جهان به حاکميت عدالت منتهي خواهد شد ؛ اما در اين مورد اختلاف نظر هم وجود دارد. گروه هاي مختلف اسلامي اصولا متفقند که پايان کار عالم و حاکميت حق مؤمنين به رهبري شخصي است به نام مهدي (ع) که ميان اهل سنت و شيعيان وحدت نظر وجود دارد که حضرت مهدي (ع) از نسل رسول خدا (ص) و از فرزندان حضرت فاطمه زهرا (س) است . چيزي که هست اهل سنت عقيده دارند که اين فرد هنوز متولد نشده و مي گويند در آينده در آخرالزمان از نسل حضرت زهرا (س) فردي متولد خواهد شد و دنيا را از عدل و داد پر خواهد کرد ، اما ما به همان دلايلي که قبلا مطرح کرديم ، معتقديم که اين امام ، الان حضور دارد و زنده است . دلايل زيادي هم داريم که امام زمان (ع) اکنون در حال حيات و زندگي هستند . و باعث زندگي همه ي موجودات و استمرار حيات است .
در روايات اسلامي واسناد فريقين درباره ي شخصيت امام زمان (ع) از اين که از نسل پيغمبر اکرم (ص) است احاديث ، و اخبار فراواني وجود دارد که به چند نمونه از آن احاديث در باب وجود مقدس امام زمان (ع) اشاره مي کنم .
رسول خدا (ص) فرمود : « المهدي من ولدي اسمه اسمي و کنيته کنيتي أشبه الناس بي خلقا و خلقا تکون له غيبة و حيرة تضل فيه الأمم ثم يقبل کالشهاب الثاقب ويملأها عدلا و قسطا کما ملئت ظلما و جورا ؛ (1) مهدي از فرزندان من و هم نام من است ، کنيه اش کنيه ي من و شبيه ترين انسان ها به من از نظر شکل و قيافه و از نظر اخلاق و رفتار است . براي اين فرزند من غيبتي است طولاني که باعث نگراني مي شود ».
چون غيبت طولاني شود بعضي از انسان ها و امت ها گمراه مي شوند . ( حالا چرا گمراه مي شوند در طول بحث مطرح خواهم کرد .) خلاصه اين حديث که امام زمان (ع) مانند خورشيد فروزنده طلوع مي کند و دنيا را پر از عدل و داد خواهد کرد همچنان که پر از ظلم شده باشد . در اين حديث مي بينيم که پيغمبر اکرم (ص) با صراحت مي فرمايد که مهدي (ع) فرزند من است و غيبت اوهم طولاني است . در نتيجه اين طور نيست که در همان عصري که بخواهد ظهور کند متولد شود .
ام سلمه از قول رسول اکرم (ص) نقل مي کند که مهدي از فرزندان حضرت زهرا (س) است و حديثي جالب تر که حذيفه از قول رسول اکرم (ص) نقل مي کند : « خطبنا رسول الله (ص) فذکر لنا ما هو کائن ثم قال : لو لم يبق من الدنيا إلا يوم واحد لطول الله عزو جل ذلک اليوم حتي يبعث رجلا من ولدي إسمه إسمي . و قال سلمان : يا رسول الله ! من اني ولد هو ؟ قال : من ولدي هذا و ضرب بيده علي الحسين (ع) ». (2)
روزي پيغمبر اکرم (ص) براي ما درباره ي چيزهايي که در آينده بايد اتفاق بيفتد صحبت مي کرد يعني از آينده خبر مي داد ، سپس فرمود : اگر از عمر دنيا جزو يک روز باقي نمانده باشد خدا اين يک روز را آن چنان طولاني مي کند تا اين که فرزندي از فرزندان مرا مبعوث کند که نامش نام من است . در اين حال سلمان فارسي به پاخاست و از رسول خدا (ع) پرسيد : يا رسول الله ! اين کسي که شما مي گوييد و فرزند شماست کيست و از کداميک از فرزندان شما بايد به وجود بيايد ؟ پيامبر دست روي امام حسين (ع) گذاشت و فرمود : از اين فرزند من هست ، يعني امام زمان (ع) از نسل ابا عبدالله الحسين (ع) پا به عرصه ي وجود خواهد گذاشت و دنيا را پر از عدل و داد خواهد کرد . درباره ي شخصيت ظاهري و از نظر خلقت و شکل و شمايل ، همان طوري که در اين احاديث آمد ، از پيامبر اکرم (ص) کرارا نقل شده که حضرت او را به خودش تشبيه فرمود .
در حديث ديگري پيامبر اکرم (ص) فرمود : « المهدي رجل مني وجه ککوکب دري ؛ (3) مهدي از مردان من است ، چهره ي او مثل ستاره ي درخشان است ».
درباره ي زيبايي پيغمبر اکرم (ص) به ملاحت ، روايات زيادي وارد شده است . چهره ي امام زمان (ع) و چهره ي پيامبر اکرم (ص) شبيه به هم است .
در کتاب بحارالانوار جلد 51 حديثي از اميرالمؤمنين (ع) نقل شده که حضرت در حال سخنراني براي مردم بود که فرمودند : از فرزندان من شخصي خروج مي کند ودنيا را پر از عدل و داد خواهد کرد ، چهره ي او سفيد مايل به سرخي است ( چهره ي گلگون دارد ) و شکل و قيافه و ويژگي هاي انساني که از نظر جسمي بسيار توانمند است و فرمود : ران هاي او محکم ، استوار و ستبر و شکم او پهن است . (4) و در غالب احاديث چهره و پيشاني او را کشيده ذکر کردند . به گونه اي که پيشاني او به سمت فرق سر از دو طرف پيشروي مي کند ، قامت رشيدي دارد و بين دندان هاي او هم فاصله است ؛ يعني دندان هاي به هم پيوسته اي ندارد ، بين دندان هاي ثناياي او فاصله و فرجه و روزنه است ( به هم چسبيده نيست . ) ويژگي هاي ديگري که براي امام زمان (ع) ذکر مي کنند مربوط به ويژگي هاي مربوط به ويژگي هاي جسمي است که در کتب معتبره ، احاديث زيادي در اين باره نقل شده است که اگر در اين احاديث دقت شود متوجه مي شويم که غالب اين احاديث قبل از ولادت امام زمان (ع) و از زبان رسول خدا (ص) و اميرالمؤمنين ، امام باقر و امام صادق (ع) نقل شده است . در هر مقطعي که لازم مي ديدند درباره ي اين امر مهم ؛ يعني امامت حجت بر حق خدا صحبت مي کردند و مي خواستند اعتقاد به امام غايب را در ميان پيروان خودشان به عنوان يک مساله قطعي و يک امر حقيقي و جدي تثبيت کنند . و نيز در حديثي مي خوانيم وقتي پيغمبر اکرم (ص) از آينده خبر مي دهد يکي از اتفاق هاي مهم را ظهور امام زمان (ع) نقل مي کند .
نکته ديگر ، درباره ي رشد جسمي امام زمان (ع) است ، از قول جناب حکيمه خاتون خواهر امام هادي و عمه ي امام عسکري (ع) که در تاريخ امام زمان (ع) حضور اين بانو بسيار فعال بوده و يکي از شخصيت هايي است که بسياري از اطلاعات از جانب او به جامعه ديني منتقل مي شده ، نقل مي کند که من چهل روز پس از ولادت امام زمان (ع) به محضر امام عسکري (ع) رسيدم و ديدم که امام کودکي را به من نشان مي دهد که به قد و قواره ي بچه دو ساله است . من تعجب کردم و گفتم که اين آقازاده کيست ؟ فرمود : اين فرزند نرجس است .(5)
درباره ي انبياي عظام الهي و سفراي الهي و اوصياي آن ها که خداوند آن ها را براي اطاعت بندگانش مبعوث کرده است ، استثنائاتي وجود دارد که خلقت آن ها يکي از آن استثنائات است و فرزنداني که در آينده به عنوان رهبران الهي منصوب مي شوند رشد يک ماهه ي آن ها به اندازه ي يک سال رشد کودک معمولي است . ويژگي هاي ديگري هم در اين حديث و احاديث ديگر براي آن حضرت ذکر شده که براي کسب اطلاعات افزون تر به کتب معتبر مراجعه شود .
پی نوشت:
1. بحارالانوار : 13/51.
2.بحارالانوار : 79/51.
3. الاربعين حديثا في المهدي ، ج 8 حافظ ابو نعيم .
4. بحارالانوار : 40/51.
5. بحارالانوار : 14/51.
