چرا ورزشكاران به سلنيوم بيشتري در رژيم شان نياز دارند ؟
نويسنده: بديعه حبيب پور
در مورد تغذيه ورزشكاران طرز تفكر متداول اين است كه وقتي ورزشكاران نسبت به شرايط مشابه در زمان بي تحركي ، به تغذيه بيشتري نياز داشته باشند ، لازم نيست نگران باشند زيرا آنان بمنظور سوخت گيري براي انجام تمريناتشان غذاي بيشتري مي خورند و اين امر بطور خودكار نيازهاي مازادشان را تامين مي كند . به هر حال ، تحقيقات نوين در مورد اثر بنيادي سلنيوم معدني اذعان دارد كه اين ديدگاه بيش از اندازه قديمي است .
يك بررسي توسط محققين فرانسوي روي 118 ورزشكار كاملا ورزيده ثابت كرد كه چگونه جذب به موقع سلنيوم به جذب انرژي وابسته است و همچنين نشان داد كه آيا مقدار سلنيوم مصرف شده براي به حداكثر رساني تاثير آنزيم پركسيد كننده گلوتامين كه وابسته به عملكرد سلنيوم است ، كافي بوده يا خير ، آنزيم مذكور در آنتي اكسيدان هاي سيستم هاي دفاعي بدن نقش كليدي دارد و كمك مي كند تا تاثير زياد و مخرب راديكال هاي آزاد كاهش يابد .
همه ورزشكاران برنامه غذايي و ركوردهاي فعاليت خود در هفت روز هفته را تكميل كردند ، اين كار بعدا مرجع دقيقي براي ارجاع بررسي ها بود ، سپس روز هشتم نمونه هاي خون تهيه شدند و بمنظور بررسي ميزان سلنيوم ، مورد آزمايش قرار گرفتند همانگونه كه انتظار مي رفت ورزشكاراني كه مصرف انرژي روزانه شان بالا بود، سلنيوم بيشتري دريافت مي كردند ( چون براي تامين انرژي مجدد ، غذاهايي كه سلنيوم بيشتري داشت ، زياد مي خوردند ) همچنين محققين دريافتند كه فقط2 /6% ورزشكاران مقدار سلنيوم خونشان كم بوده است كه اين درصد از نظر پزشكي ناچيز تلقي مي شود .
اما موضوع نگران كننده اين بود كه دريافتند 23% مردان تحت بررسي و 66% از زنان مورد آزمايش دريافت سلنيوم روزانه شان كمتر از دو سوم مقدار دوز پيشنهادي از سوي شاخص فرانسوي RDA است
بعلاوه رابطه ميان سلنيوم خون و صرف انرژي يك رابطه طولي نبود بطور مثال با خوردن 50% غذاي بيشتر ، مقدار سلنيوم 50% افزايش نمي يافت . محققين به اين نتيجه رسيدند كه تقاضاي سلنيوم در ورزشكاران افزايش نمي يابد اما بطور خطي به انرژي مصرف شده وابسته نيست .
1- بسياري از ورزشكاران ممكن است حتي مقادير اساسي سلنيوم مورد نيازشان را مصرف نكنند چه رسد به اينكه مقادير بهينه مورد نياز براي مصونيت سلول ها از اكسيژن رساني زياد را دريافت كنند . در نتيجه اكسيژن رساني زياد ، با توجه به زمينه اي كه وجود دارد عملكرد حفاظتي راديكال هاي آزادي كه در نتيجه فعاليت ورزشي ايجاد مي شوند ، آسيب مي بيند .
2- اين ديدگاه كه فقط با جذب مقدار فراوان كالري مي توان سلنيوم بيشتري بدست آورد ممكن است اشتباه نباشد .
بنظر ميرسد سلنيوم ماده معدني ديگري باشد كه ورزشكاران با غفلت از آن به ضرر خود عمل مي كنند
يك بررسي توسط محققين فرانسوي روي 118 ورزشكار كاملا ورزيده ثابت كرد كه چگونه جذب به موقع سلنيوم به جذب انرژي وابسته است و همچنين نشان داد كه آيا مقدار سلنيوم مصرف شده براي به حداكثر رساني تاثير آنزيم پركسيد كننده گلوتامين كه وابسته به عملكرد سلنيوم است ، كافي بوده يا خير ، آنزيم مذكور در آنتي اكسيدان هاي سيستم هاي دفاعي بدن نقش كليدي دارد و كمك مي كند تا تاثير زياد و مخرب راديكال هاي آزاد كاهش يابد .
همه ورزشكاران برنامه غذايي و ركوردهاي فعاليت خود در هفت روز هفته را تكميل كردند ، اين كار بعدا مرجع دقيقي براي ارجاع بررسي ها بود ، سپس روز هشتم نمونه هاي خون تهيه شدند و بمنظور بررسي ميزان سلنيوم ، مورد آزمايش قرار گرفتند همانگونه كه انتظار مي رفت ورزشكاراني كه مصرف انرژي روزانه شان بالا بود، سلنيوم بيشتري دريافت مي كردند ( چون براي تامين انرژي مجدد ، غذاهايي كه سلنيوم بيشتري داشت ، زياد مي خوردند ) همچنين محققين دريافتند كه فقط2 /6% ورزشكاران مقدار سلنيوم خونشان كم بوده است كه اين درصد از نظر پزشكي ناچيز تلقي مي شود .
اما موضوع نگران كننده اين بود كه دريافتند 23% مردان تحت بررسي و 66% از زنان مورد آزمايش دريافت سلنيوم روزانه شان كمتر از دو سوم مقدار دوز پيشنهادي از سوي شاخص فرانسوي RDA است
بعلاوه رابطه ميان سلنيوم خون و صرف انرژي يك رابطه طولي نبود بطور مثال با خوردن 50% غذاي بيشتر ، مقدار سلنيوم 50% افزايش نمي يافت . محققين به اين نتيجه رسيدند كه تقاضاي سلنيوم در ورزشكاران افزايش نمي يابد اما بطور خطي به انرژي مصرف شده وابسته نيست .
1- بسياري از ورزشكاران ممكن است حتي مقادير اساسي سلنيوم مورد نيازشان را مصرف نكنند چه رسد به اينكه مقادير بهينه مورد نياز براي مصونيت سلول ها از اكسيژن رساني زياد را دريافت كنند . در نتيجه اكسيژن رساني زياد ، با توجه به زمينه اي كه وجود دارد عملكرد حفاظتي راديكال هاي آزادي كه در نتيجه فعاليت ورزشي ايجاد مي شوند ، آسيب مي بيند .
2- اين ديدگاه كه فقط با جذب مقدار فراوان كالري مي توان سلنيوم بيشتري بدست آورد ممكن است اشتباه نباشد .
بنظر ميرسد سلنيوم ماده معدني ديگري باشد كه ورزشكاران با غفلت از آن به ضرر خود عمل مي كنند
