منبع:راسخون
شیمی، مطالعهی واحدهای بنیادی موضوع، به شاخههایی تقسیم میگردد که با حوزههای تخصصی موضوع سرو کار دارد. تفاوت بین شاخههای شیمی چیست؟ بخوانید تا متوجه شوید.
شیمی سبز به معنی استفاده از تحقیقات شیمیایی و مهندسی به منظور طراحی محصولات و فرایندهایی بوده که به موجب آن مواد مضر تولید نشده و یا مورد استفاده قرار نگیرند. این شاخه از شیمی راه حلهای علمی برای مشکلات زیست محیطی را در نظر میگیرد.
شیمی علمی است که با ساختار و ترکیب ماده و واکنشهای شیمیایی که مسئول تغییر حالت و خواص ماده میباشند، سر و کار دارد. شیمی علم اتمها، مولکولها، بلورها و حالتهای دیگری از ماده و فرایندهای شیمیایی که سطوح انرژی و آنتروپی، و همچنین ساختار و ترکیب آنها را تغییر میدهند، میباشد. شیمی به رشتههای مجزایی تقسیم بندی میگردد که با شاخههای خاص شیمی سروکار دارد. شاخههای مختلف با جنبههای متفاوتی از مطالعهی موضوع سروکار دارد. شیمی آلی، معدنی، فیزیک، تجزیه و بیوشیمی به عنوان پنج شاخهی اصلی شیمی در نظر گرفته میشوند. شیمی نظری میتواند به عنوان شاخهی ششم به حساب آورده شود.
شیمی کشاورزی
این شاخه از شیمی مطالعهی شیمی و بیوشیمی مربوط به تولیدات کشاورزی، فراوری مواد خام به غدا، نظارت بر کیفیت محیط زیست و حذف آلودگیهای زیست محیطی میباشد.شیمی تجزیه
این شاخه مهمترین شاخه از شیمی بوده که با آنالیز خواص شیمیایی مواد طبیعی سروکار دارد. شیمی تجزیه در درجهی اول با مطالعهی مواد شیمیایی موجود در یک ماده که چه مقدار در آنها وجود دارد و چگونگی تعیین خواص شیمیایی آن ماده سروکار دارد. آنالیز ابزاری یک بخش مهم از شیمی تجزیهی مدرن میباشد.شیمی اتمسفر
شاخهای از علم اتمسفر که شیمی مربوط به اتمسفر زمین و سیارات دیگر را مورد مطالعه قرار میدهد، اشاره به شیمی اتمسفر دارد.
بیوشیمی
این رشته بیولوژی شیمی را معرفی میکند که با ساختار و رفتار ترکیبات سلولها و فرایندهای شیمیایی در موجودات زنده سروکار دارد. مولکولهای زیستی بزرگ و پیچیده معمولا شامل واحدهای مشابه بوده که تکراری میباشند. مولکولهای پیچیده به عنوان پلیمرها و شناخته میشوند که واحدهای اساسی آنها از مونومر تشکیل شده است. بیوشیمی با مطالعهی ترکیبات سلولی مانند پروتئینها، کربوهیدرات ها، لیپیدها و نوکلئیک اسیدها و همچنین فرایندهای شیمیایی که در سلولها رخ میدهد، سروکار دارد.
شیمی کلیک
تولید مواد توسط اتصال واحدهای کوچک به عنوان شیمی کلیک شناخته میشود. این اصطلاح توسط شیمیدان آمریکایی به نام شارپلس ابداع شد.
شیمی محیط زیست
این رشته مطالعهی فرایندهای شیمیایی و بیوشیمیایی که در محیط طبیعی رخ میدهد را مورد مطالعه قرار میدهد. مطالعهی شرایط شیمیایی اتمسفر، محیطهای آبی، و خاک نیز در شیمی محیط زیست گنجانده میشود. این رشته با مطالعهی تعاملات بین گونههای شیمایی و محیط طبیعی آنها (خاک، هوا و آب) سروکار دارد.این شاخه از شیمی شامل مطالعهی واکنشها و ترکیبات سیستم ایمنی میباشد.
شیمی صنعتی
این شاخه با طراحی، توسعه، تست و نمونه سازی محصولات صنعتی جدید سروکار دارد.شیمی معدنی
این شاخه از شیمی با ساختار، ترکیب و رفتار ترکیبات معدنی در ارتباط میباشد. موادی به غیر از ترکیبات هیدروژن – کربن دار تحت گروه مواد معدنی طبقه بندی میشوند. اکسیدها، سولفیدها و کربناتها طبقات مهم ترکیبات معدنی را تشکیل میدهند. شیمی معدنی صنعتی با شاخه ی علوم کاربردی مانند تولید کودها سروکار دارد، در حالی که شیمی معدنی توصیفی با طبقه بندی ترکیبات بر اساس خواص آنها سروکار دارد. شیمی معدنی زیستی نقش فلزات در بیولوژی را مطالعه میکند.شیمی ریاضیات
این شاخه معادلات ریاضیات را در شیمی به کار میبرد.شیمی مکانو
به عنوان شیمی مکانیکی نیز شناخته میشود، که این شاخه ترکیبی از پدیده های شیمیایی و مکانیکی بر روی سطح مولکولی میباشد. این شاخه کاربرد انرژی مکانیکی در واکنشهای شیمیایی یا تغییرات در مواد را مورد مطالعه قرار میدهد. همچنین با تبدیل انرژی شیمیایی به مکانیکی نیز سروکار دارد.شیمی پزشکی
این شاخه کاربرد شیمی برای اهداف دارویی یا پزشکی میباشد.شیمی هستهای
یکی از شاخههای محبوب و بسیار مهم شیمی میباشد. این شاخه رادیو اکتیویته را مطالعه میکند. این شاخه حول محور مطالعهی خواص هسته ای و فرایندهای شیمیایی در مواد رادیواکتیو میچرخد. همچنین مطالعهی تجهیزات مورد استفاده برای انجام فرایندهای هستهای را نیز پوشش میدهد. اثرات جذب تابش، تولید و استفاده از مواد رادیو اکتیو و پرتو درمانی نیز تحت این شاخه از شیمی قرار دارد.رادیو شیمی
این شاخه مواد رادیو اکتیو را مطالعه میکند. ایزوتوپهای رادیو اکتیو به منظور مطالعهی خواص و واکنشهای ایزوتوپهای غیر رادیواکتیو استفاده میشود. این رشته اصول رادیواکتیویته را به منظور مطالعهی واکنش های شیمیایی استفاده میکند.شیمی آلی
این شاخه از شیمی با مطالعهی مواد آلی سروکار دارد. موادی که در درجهی اول شامل کربن و هیدروژن میباشند، مواد آلی نامیده میشوند. این رشته با مطالعهی ساختار، ترکیب و خواص شیمیایی ترکیبات آلی که به شیمی آلی نیز شناخته میشوند، در ارتباط میباشد، همچنین با واکنش های شیمیایی که در آمادهسازی ترکیبات شیمیایی مورد استفاده قرار میگیرد، نیز سروکار دارد.شیمی آلی زیستی ترکیبی از شیمی آلی و بیوشیمی به منظور فرایندهای بیوشیمیایی میباشد. شیمی آلی فلزی مطالعهی ترکیباتی با حداقل یک پیوند بین یک اتم کربن و یک فلز میباشد. شیمی پلیمر با سنتز شیمیایی و خواص شیمیایی پلیمرها سروکار دارد. شیمی بیوفیزیک کاربرد مفاهیم فیزیک و شیمی فیزیک به منظور مطالعهی سیستمهای بیوشیمیایی میباشد. شیمی آلی فیزیکی مطالعهی نحوهی ساختار مولکولهای آلی یک ماده مرتبط با واکنش پذیری آن میباشد.
پتروشیمی
این شاخه از شیمی با مطالعهی تبدیل نفت خام و گاز طبیعی به محصولاتی برای مصارف صنعتی سروکار دارد.فیتوشیمی
این شاخه از شیمی مطالعه ی مواد شیمیایی گیاهی بوده که در آن مواد شیمیایی از گیاهان حاصل شدهاند. این یک شاخه از گیاه شناسی نیز میباشد.شیمی فیزیک
این شاخه از شیمی کاربرد نظریه های فیزیکی به اتمها و ذرات زیر اتمی میباشد. هنگامی که شیمی فیزیک برای تعامل بین اتمها و ذرات زیر اتمی به کار میرود، این مطالعه مکانیزمهای کوانتوم نامیده میشود. این یک رشتهی نسبتا گسترده بوده که با نیروهای بین مولکولی، نرخ تعامل شیمیایی و همچنین قابلیت هدایت مواد مختلف سروکار دارد. کاربرد مکانیزمهای کوانتوم به سیستمهای شیمی در ارتباط با رشتهی شیمی کوانتوم میباشد.شیمی فراذرهای
این شاخه اشاره به شیمی فراتر از مولکولها دارد که بدین معنی است که شامل مطالعهی پیوندهای غیر کوالانسی میباشد. نیروهای واندر والس، پیوندهای هیدروژنی و اثرات الکتروستاتیک برخی از نیروهای مورد مطالعه در این شاخه میباشد.شیمی نظری
این شاخه با یافتن توضیحاتی برای مشاهدات شیمیایی و فیزیکی سروکار دارد. این شاخه از شیمی قوانینی فیزیکی را به منظور توضیح و پیش بینی پدیدههای شیمیایی به کار میبرد. شیمی محاسباتی، از شبیه سازی کامپیوتری به منظور حل مشکلات شیمیایی استفاده میکند. این شاخه روشهایی از شیمی نظری را در برنامههای کامپیوتری استفاده میکند که برای محاسبهی خواص شیمیایی و ساختار مولکولها طراحی شده است.شیمی رطوبت
این شاخه، به مواد شیمیایی موجود در فاز مایع اطلاق میشود.شیمی محض در ارتباط با مطالعهی نظریهی خالص شیمی با هدف به دست آوردن دانش دربارهی مواد شیمیایی میباشد. شیمی کاربردی شامل یک تحقیق با هدف خاص یا در جهت ابداع یک کاربرد عملی در شیمی میباشد. بنابراین، میتوان یک ارتباط بین شیمی و مهندسی شیمی در نظر گرفت.
شیمی یک موضوع بسیار گسترده بوده که با مطالعهی ساختار و رفتار مواد و همچنین مطالعهی واحدهای بنیادی که جهان را تشکیل میدهند، سروکار دارد.