فیلمشناسی انقلاب اسلامی (1)

تحولاتی که در دهه 40 و 50 به وقوع پیوست زمینه ای برای ایجاد یک نگاه واحد نسبت به این وقایع در سینمای ایران شد. در این ساله ها رفتار های نا عادلانه و دیکتاتوری بر قلب سینماگران و هنرمندان زخم می نشاند و فضای خفقان سیاسی این فرصت را نمی داد تا این احساسات بیان شود و زمینه ای فراهم شود تا این شور مردمی گسترش یابد. اما با انقلاب اسلامی این احساسات چندین ساله فوران کرد و در آثار هنری بخصوص سینما و تئاتر تجلی یافت.
در اینجا به این فیلم که پیرامون زمینه های وقوع انقلاب اسلامی در سال 1359 ساخته شده است نگاهی اجمالی می اندازیم:

فيلمهای توليد شده در سال ۱۳۵۸

برای آزادی

كارگردان :
حسين ترابي
حسين ترابي متولد 1315 سبزوار، فارغ التحصيل سينما، تلويزيون و راديو از دانشكده ي هنرهاي دراماتيك و فوق ليسانس مديريت امور فرهنگي از دانشگاه فارابي است. وي فعاليت فيلمسازي را سال 1349 در مركز سينمايي وزارت فرهنگ و هنر با ساخت فيلم كوتاهي به نام «مجلس سرچشمه» آغاز كرد.
خلاصه داستان : مبارزات مردم ايران از آتش سوزي سينما ركس آبادان تا پيروزي انقلاب اسلامي.... بيشتر
مشخصات ديگر فيلم
مدت فيلم .... 90 دقيقه
كشور .... ايران
زبان .... فارسي
رنگ .... رنگي
صدا .... Mono

پرواز به سوی مينو

كارگردان :
تقي كيوان سلحشور
نويسنده :
عسگر قدس
نوع فيلم : اجتماعي / حادثه اي
خلاصه داستان :
كارگري به دليل فعاليت‌هاي سياسي از كارخانه اخراج مي‌شود. او براي گذران زندگي كتاب فروشي مي‌كند و مدتي بعد به يك گروه چريك شهري مي‌پيوندد و بر ضد نظام سلطنتي به مبارزه مسلحانه مي‌پردازد. به همراه چند تن از رفقايش يكي از نمايندگان مجلس شوراي ملي را ترور مي‌كند و در عملياتي ديگر يكي از سركردگان سازمان امنيت را از يك ميهماني مي‌ربايد. گروه آن‌ها براي آزاد كردن زندانيان سياسي به زندان اوين حمله مي‌كند. نقشه آن‌ها با شكست رو به رو مي‌شود و همگي دستگير، محاكمه و اعدام مي‌شوند.
بازیگران:
۱ - حبيب اسماعيلي ....
۲ - حميد دلشكيب ....
۳ - منوچهر افسري ....
۴ - اكبر يادگاري ....
۵ - شهره كاظمي ....
مشخصات ديگر فيلم
مدت فيلم .... 105 دقيقه
كشور .... ايران
زبان .... فارسي
رنگ .... رنگي
صدا .... Mono

جنگ اطهر

كارگردان :
محمدعلي نجفي
محمدعلي نجفي متولد 1324 اصفهان، داراي مدرك كارشناسي ارشد شهرسازي و معماري از دانشگاه ملي است. وي فعاليت هنري را با نمايش «سربداران» در حسينيه ارشاد آغاز كرد. او سال 1356 «آيت فيلم» را با همكاري انجمن اسلامي مهندسين تأسيس كرد و فعاليت فيلمسازي را نيز در آنجا با كارگرداني فيلم «جنگ اطهر» در سال 1358 تجربه كرد.
نويسنده :
محمود استادمحمد
نوع فيلم : اجتماعي
خلاصه داستان :
آموزگاري به نام اطهر فرامرز قريبيان مي كوشد با دانش آموزان رابطه اي فراتر از رابطه ي معلم و شاگردي داشته باشد، و آنها را با مسائل اجتماعي آشنا كند. او به يكي از دانش آموزان به نام فتاح نزديك مي شود و در جريان زندگي او قرار مي گيرد. زندگي فتاح و خانواده اش دچار نابساماني است. برادري خل وضع دارد و خانواده اش كه فقير هستند توجهي به او ندارند. اطهر در تدارك اجراي يك نمايشنامه توسط دانش آموزان است؛ اما مدير مدرسه مشكلاتي براي او فراهم مي كند. اطهر مي كوشد تا فتاح را با واقعيت هاي سياسي و اجتماعي جامعه آشنا كند؛ اما جانش را بر سر هدفش مي گذارد.
بازیگران:
۱ - فرامرز قريبيان .... اطهر
۲ - غلامحسين لطفي ....
۳ - سيدمحمدرضا عالي پيام ....
۴ - عزيزاله هنرآموز ....
۵ - فريبا سجادي حسيني ....
۶ - اقدس اكبريان ....
۷ - شهره عاطفي ....
۸ - محمود استادمحمد ....
۹ - عبداله حكمت ....
۱۰ - شمس الدين وهابي ....
۱۱ - مجيد مظفري ....
۱۲ - رضا جودي ....
۱۳ - جلال موسوي ....
۱۴ - مصطفي هاشمي ....
۱۵ - داوود غفاري ....
مشخصات ديگر فيلم
مدت فيلم .... 90 دقيقه
كشور .... ايران
زبان .... فارسي
رنگ .... سياه و سفيد
صدا .... Mono

خشم الهی

كارگردان :
عزيزاله رفيعي
عزيزالله رفيعي متولد 1302 كاشان است. وي پس از گذراندن يك دوره فيلمبرداري در استوديو الاهرام مصر فعاليت هنري خود را آغاز كرد. رفيعي سال 1338 استوديو دوبلاژ «مهرگان فيلم» و سال 1342 استوديو دوبلاژ «كاروان فيلم» و «نادر فيلم» را تأسيس كرد. او برادر شكرالله رفيعي كارگردان و نعمت الله رفيعي فيلمبردار است.
نويسنده :
عزيزاله رفيعي
نوع فيلم : حادثه اي
خلاصه داستان :
دو مهندس زمين شناس عتيقه‌هايي را كه به دست مي‌آورند و به قيمت مناسب در اختيار مسئولان موزه باستان‌شناسي قرار مي‌دهند. چند تن ازمقام‌هاي دربار از آنان مي خواهند كشفيات خود را با قيمت ارزان‌تر به آن‌ها بفروشند. آن‌ دو به اين درخواست پاسخ منفي مي‌دهند، در نتيجه كارشان به حبس و شكنجه و دادگاه كشانده مي‌شود.
بازیگران:
۱ - مصطفي طاري ....
۲ - عزت اله رمضاني فر ....
۳ - پري جزايري ....
۴ - داوود غفاري ....
۵ - احمد كاشاني ....
۶ - سامي تحصني ....
۷ - علي دهقان ....
۸ - يوسف آذري ....
مشخصات ديگر فيلم
مدت فيلم .... 90 دقيقه
كشور .... ايران
زبان .... فارسي
رنگ .... سياه و سفيد
صدا .... Mono

راهی به سوی خدا

كارگردان :
جلال مهربان
جلال مهربان متولد 1320 تهران، فارغ التحصيل سينما، تلويزيون و راديو از دانشكده هنرهاي دراماتيك است. وي مدتي نيز در اسپانيا براي آشنايي با تكنولوژي سينما به سر برد و همچنين مدتي نيز در كانادا به مطالعه سينما پرداخته است.فعاليت فيلمسازي را از 1353 با فيلم «مسافر» به عنوان نويسنده و كارگردان آغاز كرد.
نويسنده :
جلال مهربان
نوع فيلم : حادثه اي
خلاصه داستان :
افراد پليس كه شبانه در تعقيب دو قاچاقچي با سابقه هستند با چند دختر و پسر جوان رو به رو مي‌شوند كه بر ضد نظام سلطنتي بر روي ديوار شعار مي‌نويسند. دو گروه از دست مأموران مي‌گريزند و به محلي امن پناه مي‌برند. جوان‌ها با قاچاقچي‌ها صحبت مي‌كنند و آن دو را تحت تأثير تبليغات خود قرار مي‌دهند. دو قاچاقچي به عضويت گروه، كه رهبري آن با يك روحاني است، پذيرفته مي‌شوند و در عملياتي رئيس سازمان امنيت بوشهر را ترور مي كنند. يكي از اعضاي گروه در چنگ مأموران اسير مي‌شود و زير شكنجه محل اختفاي دوستانش را در اختيار مأموران قرار مي دهد. اعضاي گروه، كه ضربه‌پذير شده‌اند، رهبر خود را از مرز آبي مي‌رهانند.
بازیگران:
۱ - رضا بيك ايمانوردي ....
۲ - محمد بانكي ....
۳ - عطاءاله زاهد ....
۴ - ثريا حكمت ....
۵ - حسين شهاب ....
۶ - جواد جاويد ....
۷ - مجيد كريمي ....
۸ - جهانگير فاتح ....
مشخصات ديگر فيلم
مدت فيلم .... 90 دقيقه
كشور .... ايران
زبان .... فارسي
رنگ .... رنگي
صدا .... Mono

زنده باد.....

كارگردان :
خسرو سينايي
نويسنده :
خسرو سينايي
نوع فيلم : اجتماعي / حادثه اي
خلاصه داستان : در كوران انقلاب اسلامي مهندسي به نام محمود، كه از دخالت در سياست گريزان است، براي خريد مايحتاج روزانه از خانه بيرون رفته است.... بيشتر
نام نقش
۱ - ثريا قاسمي
۲ - مهدي هاشمي
۳ - غلامرضا طباطبايي
۴ - اسماعيل محمدي
۵ - رقيه چهره آزاد
۶ - احمد كاشاني
۷ - بهرام يازرلو
۸ - جاماسب فره‌وشي
۹ - ياسمين سينايي
۱۰ - سميرا سينايي
مشخصات ديگر فيلم
مدت فيلم .... 100 دقيقه
كشور .... ايران
زبان .... فارسي
رنگ .... سياه و سفيد
صدا .... Mono

سقوط 57

كارگردان :
باربد طاهري
باربد طاهري متولد 1321 آبادان است. وي فعاليت سينمايي را سال 1350 با فيلم «خداحافظ رفيق»ساخته امير نادري به عنوان تهيه كننده آغاز كرد.
نوع فيلم : مستند
خلاصه داستان : حركت انقلاب اسلامي ايران از سيزدهم شهريور عيد فطر 1357 تا پيروزي انقلاب در بيست و دوم بهمن ماه و سرانجام لاله كاري قبور شهدا در بهشت زهرا پس پيروزي انقلاب اسلامي.
مشخصات ديگر فيلم
مدت فيلم .... 90 دقيقه
كشور .... ايران
زبان .... فارسي
رنگ .... رنگي
صدا .... Mono

فرياد مجاهد

كارگردان :
مهدي معدنيان
مهدي معدنيان فعاليت هنري را از سال 1350 با نوشتن نمايشنامه «روسري قرمز» آغاز كرد. از سال 1355 با نوشتن فيلمنامه فيلم «كلك نزن خوشگله» كار در سينما را شروع كرد.
نويسنده :
مهدي معدنيان
نوع فيلم : حادثه اي
خلاصه داستان :
يك گروه مسلمان زير نظر روحانيان بر ضد نظام سلطنتي فعاليت مي كند. به سبب فعاليت گروه كه كشتن عوامل حكومت و پخش اعلاميه است، مأموران امنيتي به مدرسه فيضيه قم يورش مي‌برند و عده‌اي روحاني را مصدوم و دستگير مي‌كنند. دو تن از افراد اين گروه در كنار فعاليت‌هاي مذكور گاه به گاه با حضور در محله‌هاي فقيرنشين براي مردم موعظه مي‌كنند. فعاليت آن‌ها تا بحبوحه انقلاب ادامه مي‌يابد. در كوران انقلاب يكي از آن‌ها كه به كمك پيرزني شتافته است، هدف گلوله نظاميان قرار مي گيرد.
بازیگران:
۱ - بهمن مفيد ....
۲ - محبوبه بيات ....
۳ - فيروز ....
۴ - كيومرث ملك مطيعي ....
۵ - حسين خالقي ....
۶ - حسين خاني بيك ....
۷ - سيروس گرجستاني ....
۸ - رضا ذوالفقاري ....
۹ - علي محرمي ....
۱۰ - حسين فياض ....
۱۱ - امير رضابيك ....
۱۲ - محمد بنايي ....
۱۳ - محمود رضايي ....
۱۴ - محمد جگري ....
۱۵ - عليرضا علي زاده ....
مشخصات ديگر فيلم
مدت فيلم .... 97 دقيقه
كشور .... ايران
زبان .... فارسي
رنگ .... سياه و سفيد
صدا .... Mono

ليلهّ القدر

كارگردان :
محمدعلي نجفي
نويسنده :
محمدعلي نجفي
فخرالدين انوار
خليل گنجوي
نوع فيلم : مستند
خلاصه داستان : مبارزات مردم ايران در رژيم گذشته تا پيروزي انقلاب اسلامي.
مشخصات ديگر فيلم
مدت فيلم .... 90 دقيقه
كشور .... ايران
زبان .... فارسي
رنگ .... سياه و سفيد
صدا .... Mono
منبع: اداره کل پژوهش و آموزش سیما