رجعت در اصطلاح و لغت

«رجعت» در لغت به معناي بازگشت است و در اصطلاح يعني بازگشت به دنيا پس از مرگ پيش از روز رستاخيز. خداوند در قرآن مي فرمايد: «و يوم نحشر من کل أمه فوجا ممن يکذب بآياتنا فهم يوزعون» (1)
«روزي که بر گردانيم به دنيا از هر امتي گروهي را که آيات ما را تکذيب مي کردند، پس آنها باز داشته مي شوند( به جهت مجازات شدن زير نظر قرار مي گيرند).»
با دقت در اين آيه که مي فرمايد: « گروهي را زنده مي کنيم» ، معلوم مي شود که منظور بازگرداندن گروهي در «رجعت» است، و الا در قيامت همه ي انسانها زنده مي شوند. بنابراين «رجعت» يعني بازگشت به دنيا پس از مرگ پيش از روز رستاخيز که يکي از عقايد شيعه است.
شيخ صدوق - رحمه الله - گويد:« رجعت اختصاص به کساني دارد که کافر محض يا مؤمن محض باشند و بين اين دو دسته کسي رجعت نمي کند.» (2)
لازم به تذکر است که تعدادي از مؤمنين و کافرين به دنيا رجعت مي کنند؛ آن هم با همان بدن و روح قبلي . و اين که چه کساني از کفار بر نمي گردند، علامه مجلسي - رحمه الله - در جلد 13 بحار صفحه 198 حديثي در اين باره آورده و آيه ذيل را درباره رجعت تفسير کرده است:
( حرام علي قريه أهلکناها أنهم لا يرجعون ) (3)
«حرام است شهري را که ويران کرده ايم که ديگر برگردند».
يعني افرادي که با عذاب نابود شدند، در رجعت کسي از آنها بر نمي گردد. در مورد علت بازگشت برخي مؤمنان و کافران بايد بگوييم که :
بازگشت مؤمنان جهت تکامل بيشتر و رسيدن به بعضي از وعده هاي الهي در دنيا و... است و بازگشت کافران نيز جهت دنيوي و چشيدن ذلت و خواري و در حقيقت شاد شدن دل مؤمنان مي باشد.

پي نوشت :

1- نمل: 83
2- ر.ک: «مسائل مرويه» .
3- انبياء: 95.

منبع: کتاب موعود امم