علل کمبود تیامین

رژیم غذایی نامناسب و شیوه زندگی ناسالم برخی از دلایل اصلی کمبود تیامین به حساب می‌آیند. تیامین یا ویتامین B1 ویتامینی که به گروه ویتامینهای B کمپلکس تعلق دارد. این مقاله را خوانده تا از عملکردهای تیامین و علل کمبود ویتامین B1 اطلاع یابید.
ویتامین‌ها و مواد معدنی از مواد مغذی ضروری بوده که به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کرده و عملکرد مناسب تمام سیستم‌های بدن را بالا می‌برند. ویتامین B از جمله ویتامین‌های کمپلکس بوده که فراتر از آن به ویتامین B1 (تیامین)، ویتامین B2 (ریبوفلاوین)، ویتامین B3 (نیاسین)، ویتامین B5 (اسید پانتوتنیک)، ویتامینB6 (پیریدوکسین)، ویتامین B7 (بیوتین)، ویتامین B9 (فولیک اسید) و ویتامین B12 (سیانوکبالامین) تقسیم می‌شود.

چه عواملی باعث کمبود تیامین می‌شوند

نمونه‌هایی از مواد غذایی سرشار از تیامین، نان، غلات، پاستا، غلات کامل (به خصوص جوانه گندم)، گوشت بدون چربی، مرغ، زرده تخم مرغ، جگر، ماهی، لوبیا خشک، نخود، برنج قهوه‌ای، آجیل یا مغز خوراکی، تخمه‌ی آفتابگردان، بلغور جو دوسر و سویا را شامل می‌شوند. چنانچه رژیم غذایی شما حاوی مواد غذایی نبوده که به عنوان منابع خوب تیامین شناخته شده‌اند، پس به احتمال زیاد از کمبود تیامین رنج می‌برید. تیامین ویتامین محلول در آب بوده است و به طور منظم همراه با آب مازاد و مواد زائد دفع می‌شود. بنابراین شما نیاز دارید که منابع تیامین را به رژیم غذایی روزانه‌ی خود وارد سازید. محصولات لبنی، و سبزیجات به عنوان منابع خوبی از تیامین در نظر گرفته نمی‌شوند. این مواد غذایی به هنگام مصرف در مقادیر بسیار زیاد، می‌توانند تیامین کافی را تأمین سازند. بنابراین افرادی که به طور کامل از رژیم گیاهخواری پیروی می‌کنند ممکن است دچارکمبود ویتامین B1 شوند. گاهی اوقات، تیامین در طول پختن و آب پز کردن از بین می‌رود. این کمبود در افرادی که به طور معمول از کربوهیدراتهای بسیار تصفیه شده مانند برنج پولیش یا جلا داده شده، آرد سفید، و شکر سفید مصرف می‌کنند، رایج خواهد بود. مصرف ناکافی از مواد مغذی دیگر مانند کمبود سایر ویتامین‌های B نیز می‌تواند موجب بروز این کمبود شود.
بدلیل وجود برخی بیماریها، دستگاه گوارش، به خصوص روده‌ها ضعیف می‌شوند. در چنین مواردی، علی‌رغم وجود مواد غذایی سرشار از تیامین در رژیم غذایی، ممکن است که دچار کمبود ویتامین شوید، به این دلیل که روده‌ها قادر به جذب مناسب ویتامین نخواهند بود. اختلال در سوخت و ساز به عنوان مثال همانگونه که در مورد نارسایی کبدی مشاهده می‌شود، یکی از علل عمده کمبود ویتامین B1 است.
کسانی که الکل مصرف می‌کنند، ظرفیت جذب مواد مغذی از رژیم غذایی را از دست می‌دهند. اعتیاد به الکل منجر به کاهش مصرف غذا، اختلال در جذب و استفاده از مواد مغذی می‌شود. این امر نیاز و تقاضا برای مواد مغذی را افزایش داده و علت نقص یا کمبود اپوانزیم است. تمام این عوامل منجر به کمبود تیامین می‌شوند.
زنان باردار و شیرده نیاز به مصرف مقدار بیشتری تیامین دارند. چنانچه این کار را انجام ندهند، دچار کمبود ویتامین خواهند شد. پرکاری تیروئید، ورزش شدید و یا تب نیز تقاضا برای تیامین را افزایش می‌دهد و در صورتی که فرد نتواند این خواسته را از طریق رژیم غذایی برآورده سازد، آنگاه ممکن است با پیامدهای خطرناکی مواجه شود.

عملکرد تیامین

ابتدا اجازه دهید به عملکردهای تیامین نگاهی اندازیم، به این دلیل که این کار به اطلاع از اثرات کمبود ویتامین B1 در بدن کمک خواهد کرد.
• تیامین کربوهیدرات را به انرژی تبدیل می‌سازد.
• نقش مهمی در سوخت و ساز کربوهیدرات، چربی، اسید آمینه، و گلوکز ایفاء می‌کند.
• عملکرد مناسب قلب، عضلات و سیستم عصبی را بالا می‌برد.
• اشتها را بهبود می‌بخشد.
• جهت درمان کولیت اولسراتیو، اسهال و ایدز مورد استفاده قرار می‌گیرد به این دلیل که سیستم ایمنی را تقویت می‌سازد.
• به پیشگیری از بروز مشکلات چشمی مانند آب مروارید و آب سیاه کمک می‌کند.
• به عنوان یک مسکن درد خوب برای بیماران دیابتی عمل می‌کند.
• به تحت کنترل قرار دادن پیشرفت بیماری‌های کلیوی در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 کمک می‌کند.
• به حفظ حافظه در سنین پیری کمک می‌نماید.
• از آنجا که عملکرد سیستم عصبی را بالا می‌برد، توانایی‌های یادگیری را افزایش می‌دهد.
• برای رفع افسردگی عالی عمل می‌کند.
• جهت درمان سندرم انسفالوپاتی ورنیکه و کما با منشاء ناشناخته مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• به همراه سایر ویتامین‌ها، به جلوگیری از سرطان دهانه رحم کمک می‌کند.
• پزشکان تیامین را جهت درمان تهوع ناشی از حرکت وسایل نقلیه، سندرم مخچه و زخم‌های دهانی تجویز می‌کنند.
• مکمل‌های تیامین به بهبود عملکرد ورزشی کمک می‌کنند به این دلیل که با تشکیل انرژی سروکار دارد.
• به مبارزه با استرس و حفظ تعادل روانی کمک می‌کند.
• تیامین به ساخت بافت‌های عصبی آسیب دیده در اثر الکل کمک می‌کند.
• روند شکل گیری خون را تحریک ساخته و گردش خون را بهبود می‌بخشد.
• جهت رشد مناسب کودکان، وجود تیامین، ضروری است.

اثرات کمبود تیامین

کمبود ویتامین B1 می‌تواند منجر به بروز عوارض ذیل گردد:
• بری بری، یک وضعیت پزشکی جدی
• انحطاط یا زوال اعصاب محیطی
• انحطاط تالاموس، و مخچه
• کاهش جریان خون مغزی
• افزایش مقاومت عروق
• التهاب اعصاب محیطی (التهاب عصب منجر به درد و گاهی اوقات از دست رفتن یا کاهش عملکرد می‌شود) در ارتباط با بیماری پلاگر
• نوریت یا التهاب عصب در دوران بارداری
• اتساع قلب
• تورم فیبرهای عضلانی
• چند پاره و حفره دار شدن فیبرهای عضلانی (فضاهای بینابینی با مایع پر شده و متسع می‌شوند)
• انسفالوپاتی ورنیکه و روان پریشی کورساکف، که در صورت عدم درمان، می‌تواند به اغما و مرگ منجر شود.
• افزایش شانت شریانی خون می‌تواند به نارسایی قلب منجر شود.
خستگی، افزایش تحریک پذیری، حافظه ضعیف، اختلال در خواب، درد قفسه سینه، بی اشتهایی و درد شکم برخی از علایم اصلی این بیماری هستند.
وارد نمودن مواد غذایی سرشار از تیامین به رژیم غذایی می‌تواند به جلوگیری از شرایط تهدید کننده‌ی حیات کمک نماید. کمبود مزمن ویتامین B1 می‌تواند به عملکرد ضعیف قلب و دستگاه عصبی منجر شود. کمبود شدید آن می‌تواند به اختلال در عملکرد مغز بیانجامد. چنانچه علت دقیق کمبود تیامین را بدانید، آنگاه با درمان مناسب، می‌توانید به سرعت سطوح تیامین را بهبود بخشید.