قناری و تمام دانستنی های آن

قناری را همه می شناسیم.پرنده ای که شهرت آن به آواز دلنشین وموزون آن است.البته زیبایی رنگهای این پرنده را نیز نباید فراموش کرد.رنگهای سبز(سوخته و چمنی)،دارچینی،سرخ،زرد، طلائی، سفید، طوسی و آهویی ازجمله این رنگ های این پرنده اند.اما قناری هایی با مخلوطی از این رنگها نیز هستند که به آنها ابلق گفته می شوند.اغلب قناری های ابلق با اختلات نژاد ها به وجود آمده اند.من از همین آغاز بحث از شما خواهشمندم که در نگهداری و تکثیر این پرنده نژاد آن را مورد توجه قرار دهید و به ساده ترین صورت می شود گفت که پرنده هایی را تهیه کنید که رنگ و فرم بدنی یکسانی داشته باشد(طوری که خواهر و برادر یا برادر و مادرو بالعکس نیز نباشند).متاسفانه به این موضوع در ایران توجهی نشده و حالا دغدغه ما و بسیاری از عشقباز ها اصلاح نژاد و باز گردانی درست این پرنده است.
در اغلب کشور ها پرورش این پرنده رواج دارد و به آن بهای زیادی می دهند.اما در تاریخچه ی این پرنده کشف و شناخت اولیه ی آن را به اسپانیایی ها نسبت داده اند.
انواع گوناگونی از این پرنده موجودند که مهمترین آنها عبارتند از:جیور،یورک( یا یورکشار)،فری و انواع معمولی آن که به نام رسمی مشهور اند.
نگهداری از این پرنده کار پیجیده ای نیست و بر خلاف تصور عام شما می توانید با نگهداری مطلوب ازآن در خانه از وجودش لذت برده و برای پرنده هم زندگی خوبی فراهم کنید.

تاريخچه انواع قناری:

قناری وحشی در زبان لاتين سرينوس کاناريوس Serinus Canarinus گفته می شود . پرنده ای کوچک ،سبز خاکستری رنگی است که حدود يازده سانت طول دارد زندگی می کنند. ( Azores ) و آزور ( Maderia) مادييرا ( Canary) و در جزاير قناری نخستين بار در اوايل سال ١۴٠٠ ميلادی (قرن پانزدهم) يعنی ششصد سال پيش به خاطر آواز زيبايش به اروپا آورده شد.گويا دريانوردان اسپانيائی اين پرنده را همراه آواز دل انگيزش به مردم اسپانيا معرفی کردند و بيشتراز يک قرن فروش قناری نر به ساير کشورهای اروپائی در انحصار اسپانيا ئی ها بود . در قرن شانزدهم از جزاير البا نيز قناری به اروپا آورده شد . ١۵٩٩- در کتابی که در سالهای ١۶٠٩ " Aldrovanous" شخصی به نام آلدرو وانوس نوشته به نوعی قناری با پاهای سياهرنگ و سينه و زير شکم زرد طلائی که در جزيره البا است اشاره دارد. به گفته ی وی اين پرنده ها محموله يک کشتی تجارتی بوده اند و از جزاير قناری به ايتاليا حمل می شدند . در بين راه و در نزديکی اين جزيره کشتی دچار سانحه شده و
تعدادی از اين پرندگان فرار و به البا آمده اند و در آنجا به توليد مثل و تکثير پرداخته اند . بعدها از اين جزيره قناری صيد و به ايتاليا برده شد. تنها ايتاليائی ها به پرورش و تکثير قناری در قفس موفق شدند و مازاد توليد خود را به کشورهای ديگر اروپا چون آلمان ، فرانسه ، سوئيس و بالاخرخ انگلستان صادر نمودند . پس از مدتی آنها نيز به اسرار توليد مثل قناری دست يافتند . در نيمه ی دوم قرن شانزدهم قناری بازهای سبک امروزی پيدا شدند و تمامی همّ خود را در سال ١۶٧۵ در کتاب خود می گويد " Gent " بر بهتر نمودن آواز پرنده به کار بردند. گنت که در اين سالها پرورش قناری در ايتالياو آلمان بيش از هر جای ديگر مرسوم بوده است ونگهداری آنها صرفا به خاطر صدايشان بود . قناريها آن زمان سبز بودند .
در کتاب پرنده شناسی خود ضمن تائيد مطلب فوق اضافه ميکند " Willoghby " ويلوگبی که صادرات قناری از آلمان به حدی بود که آنرا " پرنده آلمانی " می خواندند . صدای حيوان در آن موقع نسبت به آنچه از جزاير قناری آورده می شد ، تفاوت بسيار يافته بود . " Hervieux " در سال ١٧٠٩ ميلادی اولين کتاب جامع در اين زمينه توسط هرويوکس در فرانسه منتشر گرديد و چندی بعد به بسياری زبانهای ديگر از جمله انگليسی ترجمه شد. تا قرن هيجدهم خريد و پرورش قناری صرفا در ميان طبقات متمول و ثروتمند اروپا که از قدرت مالی لازم برخوردار بودند رايج بود . از قرن ١٨ به بعد تکثير اين پرنده به حدی رسيد . که امکان از همان اوايل قرن شانزدهم پرورش دهندگان قناری در اروپا همه ی تلاش خود را صرف بهبود صدای قناری نمودند و با بسياری از وسايل و آلات موسيقی چون فلوت يا ابزارهای ديگر آموزش می دادند . عده ای نيز صدای بلبل را به قناری می آموختند و امروزه خلف همان قناری هاست . در عين حال عده ای ديگر با انتخاب " Roller" قناری رولر قناريهای به خصوص در تلاش برای به وجود آوردن قناری با شکلهای مختلف برآمدند .
قديميترين اسناد در اين باره به موسيو لومبو تعلق دارد که مطابق آن ابتدا پرنده ای به نام مالينوس بلژيک که جد بوسوی بلژيک و فری های قديمی هلند است به وجود آمد . مالينوس امروزه به نوعی پرنده خوش آواز بلژيک اطلاق می شود که کنفدراسيون جهانی پرنده شناسی آنرا نژاد به خصوصی از پرندگان آواز خوان شناخته است .
با اختلاط بوسوی بلژيک و فری های قديمی هلند پرنده ای به نام فری روباکس به وجود آمد که خود منشاء فری های وين،سوئيس و مونيخ است.فری " Roubaix Frill " پاريس،معروفترين انواع قناری فری،حاصل جفت گيری فری هلندی با فری روباکس است .
حتی گفته می شود جد قناری های خوب انگليسی چون ليزارد يا قناری سوسماری و فنسی لندن ١۶٨۵ به انگلستان آورده شده اند . چه بلاکستون - از فرانسه است که در بين سالهای ١۶٩۵ در کتاب خود در سال ١٨٧٧ تحت نام " قناريها و پرندگان قفسی" دفعتا اشاره " Blakston " به پرنده ی خال خال قشنگی می کند که عوام بدان قناری فرانسوی نام نهاده بودند . فری هلندی اولين قناری فری جهان است و تولد آن به قرن هجدهم باز می گردد . اما کشيده ترين و معروفترين قناريهای فری ، فری پاريس است و جديدترين انواع قناری فری ، فری ژاپنی است که بسيار کوچک است. قناريهای فری در چند سال اخير تغييرات بسيار کرده اند .قناريها از نظر فر پرها به سه دسته تقسيم می شوند :
قناريهايی که فر آنها قرينه است و از پشت به طرف بدن يعنی سر و شانه ها آمده است . قناری هايی که بيشترين فر را در سينه دارند و پرها با حالتی خاص به طرف جلو سينه متمايل شده اند و در قسمت سينه شکلی شبيه به غنچه يا صدف را به
وجود آورده اند . آنهايی که بيشترين فر را در قسمت ران دارند به طوريکه تقريبا بالها را نيز می پوشاند . اينکه قناری فری چگونه به وجود آمده است معلوم نيست ولی اولين بار در قناريهای هلندی به وجود آمد . فر نيز مانند کاکل تغييری بود که ناگهان پديد آمد و دائمی است و ژن آن قابل انتقال به جوجه است.
پرورش و تکثیر قناری بر اساس فرم بدن , رنگ و آوازشان صورت میگیرد.امروزه با بررسی پرورش قناریهای دنیا می توان نژاد های مختلف آن را وابسته به اختلاف فرهنگی مناطق مختلف دانست . بیش از120 گونه قناری شناسائی شده است که بیشتر آنها متعلق به گونه های رنگی میباشند.به طور کلی می توان آنها را به سه دسته تقسم نمود.

1- نژادهای آواز خوان ( Song Canaries )

- نژاد رولر هارتس آلمانی (harz Roller )
-نژاد آبزن بلژیکی (water Slager)
- نژاد تیم برادو اسپانیایی ( Spanish Timbrado)
- نژاد آواز خوان امریکائی ( American Singer)
- نژاد آواز خوان روسی یا مسکوی (russian Singer)
- نژاد آواز خوان ایرانی یا موقوم (persian Singer)

2- نژادهای رنگی (color Canaries )

- رنگهای کاروتنی
- قرمز(red Factor)
- موزائیک
- موزائیک قرمز
- برنزی و ...
- رنکهای ملا نینی
- زرد
- طلائی
- اوپال
- ایزابل و ...
- رنگهای آلبینیسم
- سفید خالص
- سفید قهوه ای پاستل
- سفید توپاس و...

3- نژادها با فرم بدنی خاص ( Type Canaries )

- نژاد لانکشایر(lanc Shire)
- نژاد یورکشایر(york Shire)
- نژاد نورویچ( Norwich)
- نژاد کا کلی کرستد (crest)
- نژاد کاکلی گلستر(gloster)
- نژاد فری پاریسی ترمپت (parisin Frill)
- نژاد فری پاریسی مرینگر (meringer)
- نژاد فری شمال هلند (northern Dutch Frill)
- نژاد فری جنوب هلند ( South Dutch Frill)
- نژاد فری سوئیسی ( Swiss Frill)
- نژاد فری میلانی ( Milanese Frill )
- نژاد فری پادوآئی ( Paduan Frill )
- نژاد فری ماکیژ ژاپنی (makigh )
- نژاد جیبر ایتالیائی ( Gibber Italicus )
- نژاد جیبوسو اسپانیائی ( Giboso Espanol )
- نژاد ملادو تینرفنو ( Melado Tinerfeno )
- نژاد هوسو ژاپنی ( Japanes Hoso )
- نژاد بوسو بلژیکی ( Belgian Bossu )
- نژاد مونیخی ( Munich Canaries )
- نژاد برنی ( Bernese Canaries )
- نژاد رازا اسپانولا ( Raza Espanola )
- نژاد لیزارد ( Lizard Canaries )
- نژاد اسکات فنسی ( Scotch Fancy )
- نژاد بوردر فنسی ( Border Fancy )
- نژاد فایف فنسی ( Fife Fancy )
- نژاد کولومبوس فنسی ( Columbus Fancy )
- نژاد فنسی ایرلندی ( Irish Fancy )
- نژاد فنسی لندنی ( London Fancy )
- نژاد رسمی ایرانی (persian Canaries )

پرنده آواز خوان

اغلب اشخاص به خاطر آواز دلنشین پرنده اقدام به نگهداری قناری می نمایند.

راهنمایی اولیه :

در ماههای آبان یا آذر اقدام به خرید قناری نر جوانی که تازه آوازخوانی را آموخته نمایید. در صورت امکان حق تعویض را با فروشنده شرط کنید. تا مثلا اگر قناری آواز خوان خوبی نبود آنرا با دیگری عوض نمایید. آوازخوان های با استعداد در فروشگاه های مناسب داخل محفظه های انفرادی نگهداری می شوند. بدین ترتیب خریدار امکان شنیدن صدای تک تک آنها را داشته و می تواند بسته به دلخواه یکی را انتخاب نماید. قدری وقت صرف نموده و به پرنده مورد نظر خود گوش فرا دهید. در صورتی که جزییات آواز پرنده برایتان اهمیت دارد از شخص متخصص کمک بگیرید. به همان گونه که تمامی قناری ها زرد نمی باشند همه شان نیز دارای آواز خوش نیستند. برخی دارای صوتی بلند و تند بوده که خصوصا در آپارتمان های کوچک اسباب مزاحمت نگهدارنده خواهند شد. اغلب قناری های رنگی که زیبایی ظاهر در مورد آنها در درجه اول قرار می گیرد دارای چنین مشخصه ای هستند. البته با تکثیر حساب شده می توان زیبایی و خوش آوازی را در هم جمع نمود.

نر یا ماده ؟

برای مبتدیها اختلاف جنسیت تنها از روی آواز قابل تشخیص است. اگر قناری نر به اصطلاح (لال) نباشد جنسیتش از روی آواز قابل تشخیص است. صرف نظر از برخی استثناءها معمولا جثه نر از ماده بزرگتر بوده و رنگ دور چشمش جلای بیشتری دارد. در نرهای آماده جفت گیری (می تواند در آذر ماه باشد) پوست مخرج قدری کیس بر می دارد. ماده فاقد چنین علامتی بوده و یا تنها در انتهای مخرجش به میزان کم مشهود خواهد بود. در صورتی که در تشخیص از ماده مطمئن نیستید از فروشنده کمک بگیرید.

آب تنی

قناری های آزاد در طبیعت دوست دارند که بر روی چمن های مرطوب غلت بزنند و بدین ترتیب خودشان را تمیز کنند. در برخی از موارد به علت طولانی شدن فواصل بین آب تنی ممکن است برخی از پرنده ها میل به آب تنی را از دست بدهند و یا جوجه هایی که برای اولین بار با ظرف آب تنی آشنا می شوند ممکن است رغبتی به این کار نشان ندهند. اما کلا آب تنی خصوصا در فصول گرم سال و هنگام پر ریزی بسیار ضروری است. چرا که موجب تحریک رشد سریع پرهای جدید می گردد. آب تنی پرنده ماده در اواخر دوران خوابیدن بر روی تخم ها باعث مرطوب شدن سطح پوسته آن شده و ضمن کاهش از دست رفتن آب موجب خروج راحت تر جوجه از تخم می گردد. بعد از استحمام پرنده به آراستن خود می پردازد. پرهای خود را پوش داده می لرزاند و با نوک خود آنها را مرتب می کند. سپس به کمک منقارش مواد چربی مترشحه از غده خاصی که در بالای محل اتصال دم به بدنش قرار دارد و اوروپیژیال (Uropygial) نامیده می شود را روی کلیه پرهایش می مالد. این روغن باعث براقی پرهای قناری شده و به عنوان یک ماده محافظ طبیعی عمل می کند. بعضی از پرنده های دست آموز عادت به استحمام در زیر شیر آب ظرفشویی آشپزخانه دارند و از ریزش جریان آب بر روی بدنشان بسیار لذت می برند. از اینرو بسیار طبیعی است که با شنیدن صدای جریان آب به سوی ظرفشویی پرواز کنند. یکی از راه ها آشنا کردن پرندگان با ظرف آب تنی گذاشتن برگ کاهوی مرطوب در کف قفس است تا پرنده خود را بر روی آن مالیده و پر و بالش را تمیز نماید. راه دیگر گذاشتن یک قطعه یخ بر روی قفس و قرار دادن ظرف آب تنی (با مقدار کمی آب) در زیر آن بر روی کف قفس است تا با آب شدن یخ و چکیدن قطرات آب پرنده نسبت به آب تنی تحریک شود. همچنین می توان ظرفی حاوی آب با درجه حرارتی حدود دمای اتاق و با عمقی کم به طوری که پرنده بتواند داخل آن آب تنی کند کف قفس قرار داده تا پرنده درون آن استحمام نماید. پس از استحمام به علت ریختن آب بر روی کف قفس خشک کردن و یا تعویض پوشش کف آن ضروری می باشد.

بهداشت

برای داشتن قناری های سالم رعایت بهداشت الزامی است وباید به نکات ذیل توجه نمود:
1.قناری هایی که تازه خریداری نموده اید را تا اطمینان از سالم بودنشان در قرنطینه نگهداری نمایید.
2.به محض مشاهده علائم بیماری درهر کدام از قناری ها آن را از بقیه جداکنید سپس به مداوایش بپردازید.
3.سعی کنید از میله های و ظروف غذا خوری پلاستیکی و بدون درز و شکستگی استفاده کنید چون باعث زخمی شدن قناری و محلی برای تجمع شپشک میباشد.
4.از گذاشتن وسایل تزئینی داخل قفس خودداری کنید.
5.از قفس مخصوص نگهداری قناری(50.30.40) استفاده کنید قفسهای کوچک باعث بی تحرکی ودر نتیجه چاقی قناری و همچنین شکستگی و بی نظمی پرها میشود.
6.ظرف غذاخوری و میله را در جهت مخالف یکدیگر و در طول قفس قرار دهید تا فاصله پرواز بیشتر باشد وامکان تحرک پرنده زیادتر شود.)ارتفاع میله با جا دانی برابر و هر دو بر روی سیم افقی قسمت پایین قفس باشند)
7. سعی کنید از گذاشتن بیشتر از یک میله در قفس خودداری کنید چون ممکن است در مسیر پرواز، قناری باآنها برخورد کرده و زخمی گردد در ضمن فاصله پرواز نیز کم میشود.
8. میله ها در جای خود کاملاً محکم شوند و حتی الامکان دو سر آن باز باشد تا شپشک در آن جمع نگردد و حداقل دو هفته یکبار میله ها وظروف غذاخوری را ازقفس بیرون آورده ضد عفونی کرده و در صورت شکستگی تعویض نمایید.
9.حد اقل دو روز یک بار آب را تعویض و ظرف آن را تمیز کنید توجه داشته باشید بعضی اوقات آب لوله کشی دارای مقدار زیادی کلر میباشد از این آب هرگز به قناریهایتان ندهید.
10.سه روز یکبار دان قناری را بیرون آورده و اضافات و پوسته ها را دور ریخته و دان جدید اضافه نمایید.
11.هر ماه یکبار قناری را به قفس دیگری هدایت و قفس را دور از محل نگهداری قناریها ودر جائی که جریان هوا نباشد ابتدا با اسپری های حشره کش یا مواد ضد عفونی کننده ضد عفونی کنید وپس از یک ساعت کاملاً با آب و مواد شوینده آن رابشویید و بگذارید با نور خورشید خشک شود.
12.به جای روز نامه از کاغذ سفید برای کف قفس استفاده کنید زیرا قناریها آن را میخورند و ماد چاپی روزنامه باعث بیماریهای روده ای در قناری میشود در ضمن سه روز یکبار کاغذ را تعویض و پلاستیک ته قفس را بشویید.
13.قناری باید در جایی قرار بگیرد که نور غیر مستقیم خورشید به آن برسد ،در معرض باد نباشد وهوا نیز به طور مداوم تهویه شود وچند مدت یکبار زمانیکه شدت گرمای خورشید کم است برای مدت کوتاهی قناری را جلوی نور خورشید قرار دهید.
14. هفته ای دو بار ظرف حمام برای قناری بگذارید(البته در جای گرم و غیر اززمان جفتگیری)
15.حتی الامکان از به دست گرفتن قناری در مواقع غیر ضروری بپرهیزید.

تغذيه

اصلی ترين دانه مصرفی که می بايست هميشه در اختيار قناری قرار گيرد تخم کتان است . تخم کتان دانه ای مقوی و پرانرژی است ولی اين دانه بتنهايی نمی تواند تمامی نياز های يک موجود زنده را برآورده سازد بنابراين برای بر طرف شدن اين نيازها می بايست دانه ها و سبزيجات و مکملهای ويتامينی و پروتينی گوناگونی را تهيه و در اختيار پرنده قرار دهيد . دانه هايی نظير ارزن - شلغم - کلم - کاهو خرفه - ترب و شاهدانه . سبزيجات و ميوه هايی نظير برگ کاهو- ترب - اسفناج - کرفس - گشنيز - کلم - کدو - سيب - هويج - هلو و ليمو شيرين از منابع مهم کربوهيدراتها , چربيها , پروتينها و ويتامينها به حساب می آيند .
بخش ديگری از غذای قناری که بصورت دستی تهيه می شود دان نرم ناميده می شود . ممکن است ارزش غذايی دانه ها به مرور زمان و برحسب شرايط نگهداری تغيير کرده و کاهش يابد بنابر اين چهارمين بخش مواد غذايی افزودنی هايی مانند مکملهای پروتينی و ويتامين ها می باشند که برای جلوگيری از کمبود احتمالی آنها در خوراک پرنده مورد استفاده قرار می گيرند .
استفاده از كف دريا وسنگريزه در برنامه غذايي پرنده بسيار ضروري مي باشد و كمتر مورد توجه قرار ميگيرد سنگريزه يا صدف خرد شده شامل مواد معدني و عناصر مورد نياز قناري مي باشد كه در سنگدان قناري ذخيره شده و به عنوان يك عامل كمكي در هضم غذا به خصوص دانه ها به كار گرفته مي شود . كف دريا پوسته حاوي كلسيم مي باشد و باعث استحكام ئوك و همچنين پوسته تخم ها در هنگام توليد مثل مي گردد.ضمنا پرنده هنگام استفاده از كف دريا نوك خود را به مي كشد كه مانع رشد بيش از حد آن مي شود.
تغذیه را میتوان به چند دسته تقسیم بندی کرد:
۱)تغذیه دوران جوجگی(قبل از شصت روزگی)
۲)تغذیه دوران بلوغ (غیر از زمان پرریزی)
۳)تغذیه دوران پرریزی (تولک)
۴)تغذیه دوران بیماری
۵)تغذیه قناریهای سرخ و پرتقالی (تغذیه رنگی)

۱)تغذیه دوران جوجگی(قبل از شصت روزگی)

در این دوران علاوه بر دان معمولی که همان کتان و ارزن است هفته ای دو بار هفت تخم نیز در اختیار والدین و جوجه ها قرار دهید(البته جوجه ها تا حدود یک ماهگی توسط والدین تغذیه میشوند و تا دو ماهگی به خوردن دان سخت عادت میکنند)
از داروهای تقویتی مخصوص این دوره که در قسمت داروها معرفی شده اند استفاده شود
از هفته دوم از میوه جات و سبزیجات استفاده شود
از ابتدای صبح روز اول از دان نرم استفاده شود و تا دو ماهگی هر روز در اختیار جوجه ها قرار گیرد
از یک ماهگی به بعد از جوانه ها استفاده شود

روش ساخت و استفاده دان نرم :

متناسب با تعدادقناریها باید ساخته شود به طوری که تا قبل از سه روز مصرف شود ودر این مدت باید در یخچال نگهداری شود و مقداری در اختیار جوجه ها قرار بگیرد که تاحدود چهار الی پنج ساعت مصرف شود و در طول روز سه مرتبه تعویض شود تا فاسد نگردد.
ابتدا تخم مرغ را پس از پاک نمودن آلودگیها به مدت نیم ساعت در آب می جوشانیم سپس پوسته آن را جدا نموده و می گذاریم به طور کامل خشک شود بعد آنرا آسیاب می کنیم تا پودر شود تخم مرغ را رنده میکنیم به طوریکه به حالت خلال درآید، به اندازه حجم تخم مرغ هویج رنده میکنیم (قبل از رنده کردن هویج آنرا شسته و به طور کامل خشک میکنیم) اکنون هویج و تخم مرغ را مخلوط کرده و در یخچال قرار میدهیم.در هفته اول مقداری آرد سوخاری + پودر پوسته تخم مرغ قبل از گذاشتن در قفس روی مخلوط تخم مرغ و هویج توسط نمکدان یا چیزی شبیه آن میپاشیم به طوری که با مخلوط به دست آمده دانه دانه باشد و به هم نچسبد . از هفته دوم به حدو د 50 گرم آرد سوخاری ،2 عدد بادام خام و 2 عدد پسته خام پودر شده + حدود 5 گرم آرد برنج + 5 گرم شکر + 10 گرم سرلاک و 20 گرم جو پوست کنده آرد شده میتوان اضافه نمود .

۲)تغذیه دوران بلوغ (غیر از زمان پرریزی)

دراین دوران معمولاً از یک ترکیب ثابت شامل سه واحد تخم کتان+نیم واحد ارزن + نیم واحد تخم کلم قمری در فصل گرما و سه واحد تخم کتان+نیم واحد ارزن + نیم واحد تخم شلغم در فصل سرما استفاده نمود .میوه و سبزیجات هفته ای دو بار و دانهای تقویتی (هفت تخم) هفته ای یک بار به مقدار کم به طوری که در همان روز مصرف شود(با اندازه پر یک عدد انگشتی)

۳)تغذیه دوران پرریزی (تولک)

۱. خارج نمودن تمامي غذاهاي گرم از رژيم غذايي قناری(بجز تخم کتان)
۲. هفته اي سه بار و هر بار پنج قطره مولتي ويتامين از طريق آب آشاميدني به قناری خورانده شود(از قطره مولتي ويتامين انسانی هرگز استفاده نشود چون چرب بوده و باعث بیماریهای روده ای در پرنده میشود)
۳.استفاده از سبزيجاتي چون برگ اسفناج ، برگ كلم ، برگ کاهو (اول شسته و پس از خشک شدن به اندازه یک انگشت به یک قناری بدهید)
۴.استفاده از تخم کاهو ،تخم خرفه ،تخم اسفرزه و تخم کلم قمری
۵.استفاده از جوانه ها مانند جوانه گندم و ... برای تهیه جوانه ابتدا بذر را به مدت 24 ساعت در آب می ریزیم سپس از آب خارج نموده روی یک ظرف مسطح مانند بشقاب ریخته و یک پارچه نمدار روی آن قرار میدهیم. تا وقتی که جوانه ها حدود نیم سانتیمتر رشد کردند باید به پارچه نم داده شود اکنون جوانه قابل استفاده است. (تا حدود سه روز میتوان جوانه را در ظرف در بسته و در یخچال نگهداری کرد در ضمن وقتی مخواهید از جوانه ها برای پرنده استفاده کنید نباید جوانه ها خیس باشند)
6.قرار دادن ظرف آب جهت حمام كردن قناريها هفته ای دو بار (از پودر های ضد شپشک که مخصوص استفاده در آب حمام قناری ساخته شده نیز استفاده شود)

۴)تغذیه دوران بیماری

در این دوران باید از داروهای متناسب با بیماری استفاده شده و دوره درمان را کامل کرده و دستور مصرف دارو رعایت شود. دمای محیط را باید مد نظر قرار داد.در اکثر بیماریها مخصوصاً در بیماریهای روده ای تا بهبودی کامل قناری ، میوه و سبزیجات و دانهای اضافی را از جیره غذایی قناری حذف کرده و فقط از کتان استفاده شود.

۵)تغذیه قناریهای سرخ و پرتقالی (تغذیه رنگی)

تغذيه مواد رنگي به قناري از اين نظر اهميت دارد تا پرهاي قناري كه پس از دوره پر ريزي ، در حال تشكيل و رشد هستند ، رنگ سير و درخشنده پيدا نمايند.
تغذيه مواد رنگي چند روز قبل از شروع دوره تولك بايد شروع شده تا خون قناري از مواد رنگي اشباع شده و بتواند آن را به نسوج پرهاي جديد در حال رشد برساند. بنابراين بهتر است از اول تيرماه ، هفته اي يكي دو مرتبه غذاي رنگي به قناريهايي كه لازم است داده شود.
براي تغذيه قناري با مواد رنگي ابتدا غذاي تخم مرغي يا همطراز آن را تهيه كرده و به ازاي يك قاشق چايخوري غذاي تخم مرغي ، دو قاشق چايخوري غذاي رنگي اضافه نماييد و آنرا بخوبي مخلوط كنيد. در صورتي كه از غذاي رنگي تجاري مانند(Insensive Red ) استفاده مي كنيد طبق بروشور آن عمل نماييد.
در دوره تولك ، غذاي رنگي بايد روزانه به قناري داده شود. در موقع پرريزي قناري ، ميزان غذاي رنگي اضافه شده به غذاي تخم مرغي بايد سه قاشق چايخوري باشد. با شدت يافتن پر ريزي قناري ميزان غذاي رنگي به چهار تا پنج قاشق غذا خوري مي رسد. البته اين ميزان به مدت كمي ادامه مي يابد و با گذشت دوره بحران پرريزي قناري ، ميزان آن به مرور كم مي شود. بهترين طريق استفاده از مواد رنگي رعايت نظم و ترتيب در زياد و كم كردن ميزان آن در تغذيه قناري مي باشد. براي با دوام و ثابت كردن رنگ پرهاي قناري بعد از دوره تولك ، بايد يك حبه كوچك از (( كريستال سولفات دوفر )) كه بزرگتر از يك شاهدانه نباشد در هفته ، دو يا سه مرتبه در آب آشاميدني پرنده حل نموده و براي جلوگيري از ابتلا پرنده به يبوست ، يكروز پس از دادن سولفات دوفر ، 12 قطره گلسيرين به آب آشاميدني قناري اضافه نمود یا اینکه هفته ای یک بار هویج یا فلفل دلمه قرمز داد(استفاده زیاد فلفل برای قناری مضر است)

طرز تهيه غذاي رنگي :

براي تهيه غذاي رنگي ميتوان طبق اين دستور عمل نماييد:
يك قاشق چايخوري فلفل قرمز شيرين را با ده قاشق چايخوري بيسكويت (یا آرد سوخاری) ، تخم مرغ آب پز رنده شده و هویج رنده شده،مخلوط نماييد و قدري عسل يا شكر به آن اضافه كنيد. براي تحريك قناري به خوردن اين غذا ميتوانيد چند دانه خشخاش بر روي آن بپاشيد.
توجه: از این غذا متناسب با تعداد قناریهایتان تهیه کنید به طوری که قبل از سه روز(درصورتی که در یخچال و در ظرف در بسته نگهداری شود) تمام شود و آنقدر از این غذا در قفس بگذارید که قبل از غروب تمام بشود.

انواع دانه های مورد استفاده برای قناری

دقت در تنظيم يك رژيم غذايي متعادل و استفاده از دانه هاي مخلوط و رعايت اعتدال در خوراندن آن ، موجب مي شود تا ضمن استفاده پرنده از خواص مفيد دانه ها ، به عوارض ناشي از مصرف زياد آنها نيز مبتلا نگردد. بهتر است براي اين منظور از ظروف انگشتي مخصوصي كه در فروشگاهها نيز وجود دارد استفاده كرده و در هر نوبت يك قاشق چايخوري از دانه مورد نظر به قناري داده شود.

۱.دانه ها با طبیعت گرم :

تخم كتان كه به دانه قناري مشهور است طبيعتي گرم دارد و حاوي انواع ويتامين و تركيبات كربو هيدرات و املاح معدني مي باشد.
تخم شلغم طبيعتي گرم داشته و سرشار از ويتامين C و املاح معدني و ضد چاقي بوده و برطرف كننده سرماخوردگي و آسم مي باشد.
تخم منداب طبيعتي گرم دارد و سرشار از املاح معدني بوده و مانع از پيچيدن تخم در شكم قناري مي شود.
تخم گشنيز طبيعتي گرم داشته و اشتها آور و ضد انگل است.
تخم شاهدانه طبيعتي گرم دارد . پرچرب و محرك است و بهتر است در جيره غذايي قناري كمتر وارد شود.
تمامي اين دانه ها براي قناريها قابل استفاده مي باشند اما اگر توازني بين مخلوط اين دانه ها وجود نداشته باشد ميتواند موجب بيماري پرنده گردد.

۲.دانه ها باطبیعت سرد:

تخم ارزن طبيعتي سرد و خشك دارد و دانه ايي است قليايي و سرشار از پروتئين و منبعي غني از ويتامين A و فسفر و املاح معدني گوناگون.
تخم كاهو كه طبيعتي سرد دارد و داراي املاح معدني غني ، تامين كننده آهن ، اشتها آور ، ضد يبوست و بر طرف كننده برونشيت است.
تخم خرفه طبيعتي سرد دارد و داراي املاح معدني بوده و خاصيت تمييز كنندگي دستگاه گوارش و ضد انگل روده را دارد.
تخم كلم قمري طبيعتي سرد دارد و داراي املاح معدني مفيد بوده و يك پاك كننده موثر است
تخم اسفرزه نيز داراي طبيعتي سرد بوده و حاوي املاح معدني و ويتامين هاي مختلف مي باشد.

۳. دانه ها باطبیعت معتدل:

تخم چغندر اين دانه معتدل مي باشد و سرشار از ويتامينها و املاح معدني بوده و خاصيت پاك كنندگي دارد.

خواص میوه ها و سبزیجات

در استفاده از سبزيجات و ميوه ها بايد توجه داشت كه قبل از استفاده ، آنها را كاملا شسته و تمييز كرده و ورطوبت آنها گرفته شود. سبزيجات و ميوه ها بايد بدون لك بوده و مانده و پلاسيده نباشند.
ميوه ها و سبزيجات را ميتوان هفته اي يك تا دو بار در جيره غذايي قناريها استفاده كرد.
جوانه ها كامل ترين و حيات بخش ترين غذاها هستند. دانه ها در هنگام جوانه زدن ،‌مملو از ويتامينها و پروتئين ها ، املاح معدني غني ، كربوهيدراتها و قندهاي طبيعي شده و براي مصرف قناريها و مخصوصا جوجه هاي يكماهه بسيار مفيد هستند.
مصرف سبزيجات و ميوه هاي تازه نيز در جيره غذايي قناري بايد وجود داشته باشد اما طبق يك برنامه منظم .
در اين بخش درباره خواص و طبيعت بعضي از سبزيجات و ميوه ها توضيح ميدهيم:
برگ كاهوي بدون رطوبت تامين كننده كلسيم و آهن و اشتها آور و ضد يبوست مي باشد. برگ كاهو طبيعتي سرد دارد.
برگ تازه و جوان اسفناج ،‌ طبيعتي معتدل داشته و تامين كننده آهن و ضد يبوست مي باشد.
برگ و ساقه كرفس نيز طبيعتي گرم داشته و حاوي سديم ، پتاسيم و كلسيم مي باشد و به مقدار كم به قناريها داده مي شود.
برگ گشنيز تازه طبيعتي سرد داشته و حاوي ويتامين C و A و املاح معدني مي باشد.
برگ تيزك شاهي نيز طبيعتي گرم دارد و حاوي ويتامين C ، كلسيم و يد بوده و ضد آسم مي باشد.
برگ تيزك آبي نيز همان خاصيت تيزك شاهي را دارد اما مقدار يد آن بيشتر مي باشد و در درمان برونشيت و آسم بسيار مفيد است.
سيب درختي شيرين طبيعتي معتدل دارد و سرشار از ويتامينهاي گوناگون بوده و در درمان يبوست و اسهال مفيد است.
گلابي طبيعتي معتدل داشته و مملو از ويتامين ها و املاح معدني مي باشد.
پرتقال شيرين طبيعتي معتدل دارد و حاوي ويتامين C و املاح معدني مي باشد و در بهبود و درمان بيماري آسم و سرماخوردگي و برونشيت ميتوان از آن استفاده كرد.
هويج تازه طبيعتي گرم دارد و سرشار از ويتامين A و املاح معدني و رنگدانه است كه جلا دهنده پرهاي قناري مي باشد.
چنانچه مقداري پوست خشك شده ي تخم مرغ را كوبيده و هر 15 روز كمي از آن را به قناريها بدهيد باعث مي شود تا علاوه بر صحت مزاج ، قناريها ي ماده در فصل تخم گذاري ، تخم بدون پوسته نگذارند و به يبوست نيز مبتلا نشوند.

پر ریزان (تولک)

پر ریزان را نمی توان به عنوان بیماری تلقی نمود بلکه پدیده ای است طبیعی که در آن پرهای قدیمی ریخته و توسط پرهای جدید جایگزین می شوند. اما پرنده در زمان تولک رفتن نسبت به بیماری ها بسیار ناتوان است. بروز بیماری نیز اختلالاتی در امر پرریزان بوجود خواهد آورد. پرنده در وضعیت پرریزان طبیعی آواز نمی خواند. پس از تعویض پرهای پوشش بدن پرهای کوچک عوض می شوند. هنگامی که پرهای پرواز در بالها و پرهای هدایت در دم نو گشتند پرنده شروع به تعویض پرهای بزرگ خود خواهد کرد. تولک رفتن در فاصله اواخر مرداد تا اوایل مهر ماه انجام می شود. پرنده باید ظرف مدت ۶ الی ۸ هفته پرهایش را کاملا تعویض نماید. در صورتی که این مدت زمان بطور محسوسی به درازا انجامد سوخت و ساز بدن پرنده صحیح انجام نگرفته و خلاصه ایرادی در امر نگهداری وجود داشته است. تنظیم و تصحیح این مسئله از امروز به فردا میسر نمی باشد. الگوی ریختن و درآمدن پرها به این صورت است که از ناحیه سر شروع شده و بعد گردن و تنه و پاها و بالاخره در آخر دم و بالها را شامل می شود. این امر پرواز پرنده را محدود کرده و یک بار اضافی بر روی متابولیسم بدن پرنده می باشد. بعضی وقت ها تولک رفتن بی موقع پرنده می تواند ناشی از قرار گرفتن پرنده در معرض گرمای شدید باشد. البته گاهی نیز به علت ترس و یا مصرف دانه های نامناسب بروز می کند. در این مواقع باید پرنده را از منابع گرمازا و رادیاتور ها دور نمود و غذای او را چک کرده تا از نظر ترکیب و کیفیت مناسب باشد.

تغذیه زمان تولک

لازمه پرریزان منظم و نرمال تغذیه صحیح و متنوع توام با ویتامین ها و املاح معدنی و مواد دیگر است. اما به هر صورت می توان پرنده را برای پشت سر گذاردن پر ریزان بد و ناقص کمک کرد. برای این منظور میتوانید از موادی نظیر آویزانول (Avisanol) و ویتالینوکوئل (Vitalinoquell) و یا داروهای تقویتی دیگر مخصوص تولک رفتن استفاده کرده و به آب و خوراک آنها اضافه نمایید. همچنین غذاهای آماده و مناسبی برای جایگزین شدن سریع پرها در بازار های بین المللی موجود است که می توان تهیه و مصرف نمود. جهت تقویت پرنده می توان روزانه یک قطره روغن ماهی به غذای او اضافه نمود. ولی باید توجه داشت که مقدار دانه آغشته به روغن آنقدر کم باشد که در طی ۱۲ الی ۲۴ ساعت مصرف شود. همچنین میزان کمی ویتامین E نیز به جیره اضافه شود تا دچار اختلالات تولید مثلی نشود. در عین حال باید مراقب بود تا مبادا پرنده بیش از حد چاق شده و زیر پوست شکم و بالطبع سایر نواحی بدن چربی ذخیره شود. ممکن است پس از هربار تولک رفتن پرنده قدرت و میزان خواندنش کمتر شود که در این رابطه کار اساسی نمیتوان انجام داد. بجز اینکه رژیم غذایی او چک شده تا بیش از حد چرب یا پر انرژی نبوده و باعث چاق و تنبل شدن پرنده پرنده نگردد.

تولک و تولید مثل

بطور کلی وقتی پرنده ها تولک می روند یک سری فعل و انفعالات سوخت و سازی (آنابولیکی و متابولیکی) در بدن به وقوع می پیوندد که در اکثر موارد موجب می شود ضایعات جزیی موجود در اندام های مختلف بدن برطرف شده و اندام ها و عضو های بدن با تجدید قوای دوباره شروع به فعالیت کنند. شاید تا حدودی بتوان آن را به روند خزان درختان در فصل پائیز و رویش مجدد در ابتدای بهار تشبیه کرد. البته شدت تغییرت در دوران لک در حد تغییرات درختان به هنگام خواب زمستانی نیست ولی تا حدودی غیر فعال شدن و فعالیت مجدد دستگاه تولید مثلی پرنده در طی دوران لک مشابه با روند خزان درختان می باشد. به عبارتی همانطور که درخت برگ آفت زده و ناتوانش را با برگ های سالم و جوان تعویض میکند پرنده نیز در ظاهر پرهای شکسته و کهنه خود را با پرهای جدید و سالم تعویض می کند. در حین این روند سلولهای فرسوده و ناتوان دستگاه تناسلی نیز از بین رفته و بعد از لک توسط سلول های جدید و جوان فعال جایگزین می شوند. بدین ترتیب اگر ضایعات جزیی در دستگاه های مختلف بدن از جمله دستگاه تناسلی موجود باشد در طی دوران لک از بین می رود.

نکاتی در مورد تولید مثل

براي جفتگیری و جوجه كشي مناسب از قناری به نكات ذیل توجه نماييد :
۱- قناری نر و ماده باید کاملاً آماده باشند .
۲- قناری نر به قفس قناری ماده هدایت شود.
۳- محیطی آرام و به دور از رفت و آمدهای غیر ضروری برای جفتها فراهم شود.
۴- دو ماه قبل از جفتگیری قناریها تحت رژیم غذایی مناسب قرار گیرند تا جوجه های سالم و قوی بدهند و و خودشان نیز در این دوران بیش از حد ضعیف نشوند.
۵- دو قناري كه داراي عيب مشترك می باشند نبايد با يكديگر جفت شوند.
۶- از نظر جثه بايد هر دو يا يكي از جفتها داراي اندامي قابل ملاحظه باشد.
۷- برای جفتگیری از دو قناری با رنگهای مخالف یا متباین استفاده شود.
۸- قناریها باید کاملاً سالم و قوی باشند و اثری از کسالت و بیماری در آنها نباشد.
۹- دمای محیط برای جفتگیری بین 21 تا25 درجه سانتیگراد باشد.
۱۰- بهترين موقع براي جفت كردن قناريها نیمه فروردين ماه است و حتي الامكان از اسفند ماه نبايد زودتر جفتگیری انجام شود. اما اگر درجه حرارت اتاق قناريها ثابت باشد و آمادگي قناريها براي جفت گيري زیاد باشد بايد هر چند روز هم از موعد جفت گيري زودتر باشد ، از اين عمل جلوگيري ننمود چون باعث خراب شدن و تولک رفتن قناری می شود.
۱۱- پرنده هايي را براي جفت انداختن انتخاب كنند كه در رده هاي مختلف سني قرار دارند. يك نر جوان را با ماده اي كه يكسال دارد در و يا بر عكس جفت کنید .
۱۲- در حد امکان یکی از جفتها تجربه یک دوره جفتگیری موفق را داشته باشد.در صورت امکان از قناری ماده ای که سابقه بزرگ کردن جوجه را دارد استفاده کنید .
۱۳- مصرف برگ کاهو در زمان جفتگیری فراموش نشود.
۱۴- لانه تخمگذاری را روزچهارم یا پنجم در قفس بگذارید چون ممکن است قناری ماده تا زمان تخمگذاری چند بار لانه را بسازد و خراب کند و در نهایت خسته شده و لانه مناسبی نسازد و یا اینکه تخم بدون نطفه بگذارد.
۱۵- هفته اییک بار و به مقدار کم هفت تخم در ظرف شصتی در اختیار جفتها و جوجه هایشان قرار گیرد.
۱۶- وقتی قناری ماده تخم گذاشت هر چه زودتر و به آرامی آنرا با تخم مصنوعی یا تخم بدون نطفه یا فاسد شده عوض کنید واین کار را تا آخرین تخم تکرار کنید وقتی قناری آخرین تخم را گذاشت تخمهای اصلی را به زیر قناری ماده برگردانید تا جوجه ها در فاصله زمانی کوتاهی ازهم متولد شوند.
۱۷- هفته ای دو بار غذای تخم مرغی دراختیار جفتها قرارگیرد و به محض تولد جوجه ها هر روز از غذای تخم مرغی استفاده شود.
۱۸- از قناری خوش آواز جهت آموزش جوجه ها استفاده شود تا قناریهای خوش آوازی تکثیر شوند.
۱۹- از داروهای تقویتی این دوره به طور صحیح استفاده گردد.
۲۰- از قفسهای استاندارد(50.40.30)استفاده گردد.
سعی کنین که قناریهای روشن رو با هم جفت کنین. البته رنگهای تیره هم خواهان خاص خودشو داره. اما اونی که مهمه اینه که سعی کنین جوجه های تک رنگ به وجود بیارین. پس رنگهای تیره رو با رنگهای روشن قاطی نکنین.در حال حاضر رنگهای سرخ ،پرتقالی، طلایی و سفید طرفداران بیشتری داره . پس اگه کسی امکان انتخاب داره و هنوز قناری نخریده می تونه در مورد انتخاب رنگ دقت کنه و در صورتی که مایل باشه از این رنگها خریداری کنه.
اما در مورد زمان جفت کردن قناریها باید عرض کنم که تا زمانی که کاملا قناریها آماده نشدن اونها رو جفت نکنین.پیش می یاد که ماده آماده هست اما نر کاملا آماده نیست . در اون صورت احتمال نطفه نگرفتن تخمها زیاده . و ماده ممکنه از روی مستی تخم بذاره در حالیکه جفت گیری کامل صورت نگرفته.
در صورتیکه نر آماده باشه اما ماده آماده نباشه در این صورت نری که کنار ماده باشه و ماده آماده نباشه خراب می شه و از مستی می یفته. اونوقته که در فصل جفت گیری از اون نر هیچ منفعتی به دست نمی یارید.
وقتی دیدین که نر محکم می خونه و مستی نشون می ده قفس ماده رو نزدیک قفس نر گذاشته و بذارین صدای همدیگه رو بشنون اما همدیگه رو نبینن.
بعد از مدتی که گذشت و این شدت مستی نر وماده شدیدتر شد اونها رو روبروی هم بذارین که همدیگه رو ببینن.
این رو بدونین که قناری هم احساس داره. پس امکان اینکه نر و ماده از جفتی که شما براش انتخاب کردین خوشش نیاد . در این صورت با هم جفت نمی رن. پس بذارین مدتی کنار هم باشن و همدیگه رو ببینن. اگه باز مستی کردن و نسبت به هم واکنش نشون دادن اونوقته که می تونین اونها رو کنار هم بندازین.
معمولا در این زمان قناری ماده رو به قفس نر راهنمایی می کنن . اما به نظر می رسه که اگه نر رو وارد قفس ماده کنین بهتره . مدتی که طول می کشه تا اولین تخم گذاشته بشه بستگی به شدت آمادگی نر و ماده داره.
اونچه که مهمه اینه که از همون اول چال نذارین. این خیلی مهمه. چون اگه زود چال رو بذارین ماده می ره می خوابه و اگه خیلی آماده باشه از روی مستی تخم می ذاره واونوقت نطفه نمی گیره. علاوه بر اینکه از ابتدا که شروع به ساختن لونه می کنه تا زمان تخم گذاری چند بار چال رو می سازه و خراب می کنه . اونوقت موقعی که تخم می ذاره مشاهده می کنین که می ره تخمشو کنار چال می ذاره یا حتی می ره جای دیگه از قفس خارج چال می ذاره. این بدین خاطره که قناری موقعی که زمان تخم گذاریش نزدیک می شه شروع به درست کردن لونه می کنه. پس باید بدونین که قناری کی جفت رفته تا زمان تخمینی تخم گذاشتنش رو حدس بزنین. سه روز قبل از اینکه تخم بذاره چال رو براش بذارین تا بره و لونه خودش رو بسازه. ماده زمانی که می خواد تخم بذاره پشتش ورم می کنه و حالت اون عوض می شه سنگین حرکت می کنه و فضله اون آبکی می شه. در این زمان دادن مقداری برگ کاهو برای راحت گذاشتن تخم مفیده. وقتی اولین تخم رو گذاشت اون رو بردارین و جاش چیزی مثه تخم بذارین. (این کار رو به آرامی و بدون ایجاد وحشت انجام دهید) و همین طور تا آخرین تخم همین کار رو بکنین .وقتی تخم آخر رو گذاشت همه تخمها رو یه جا بذارین زیر پای قناری تا اینکه جوجه ها با هم در بیان.
جوجه قناری در روزهای اول خیلی سریع رشد می کنه واسه همین هم جوجه هایی که با فاصله دو یا سه روز از تخم در می یاد امکان داره زیر پای جوجه های قبلی له شن و ازتغذیه شدن کمتری هم برخودارن. چون جوجه های بزرگتر اجازه نمی دن ماده به جوجه های کوچکتر غذا بده .پس در اومدن با هم خیلی مهمه.
به ندرت تخمهای چهارم به بعد نطفه داره. پس اگه قناری شما بیشتر از 4 تخم می ذاره احتمال در اومدن بیش از 4 جوجه بعیده. اگه بتونین این ریسک رو بپذیرین واسه اینکه ماده بتونه خوب تخمها رو نگه داره و بگردونه بیشتر از 4 تخم زیر پاش نذارین . یعنی تخمهای چهارم به بعد رو کنار بذارین.
وقتی ماده رو تخم خوابیده و نر در قفس ماده هست امکان داره به تخم خوری عادت کنن. پس هرازگاهی مقدار کمی غذای تخم مرغی برای اونها بذارین که تخمهای خودشون رو نخورن.
معمولا ماده های جوان در نگه داری جوجه ناشی هستن. پس اگه می خوان تا حدودی از ماده خودتون خیالتون راحت باشه ماده ای بخرین که یه فصل جوجه کشی رو طی کرده باشه .
اما برعکس اون نر باید جوان باشه. چون نر باید دارای نطفه باشه. معمولا قناریهای دارای سن بالا نطفه ضعیف دارن. مخصوصا که تغذیه خوبی هم نداشته باشه.
پس نر جوان و ماده با تجربه خریداری کنین. ماده جوان رو می تونین از ماده کارکرده به خوبی تشخیص بدین. ماده ای که قبلا تخم گذاشته از پشت اون کاملا معلومه. وبرآمده است اما ماده ای که تا به حال تخم نذاشته پس اون خشکه . یعنی حالت برآمدگی چندانی نداره.
اما نکته ای رو قبلا گفته بودم که اگه کسی صبر کنه و جوجه هاشو بعد عید بگیره خیلی بهتره. من بر نظر خودم پافشاری می کنم. اما این بدین معنا نیست که اگه قناریاتون آماده هستن اونها رو جفت نکنین . چون در این صورت از مستی می یفتن. و می رن تو پرریزی. اما اگه بتونین طوری قناریاتون رو نگه داری کنین که نزدیکای عید آماده جفت شن این خیلی بهتره.
اینطور که نرها رو در یه قفس و ماده ها رو هم در یه قفس دیگه نگه دارین. و نذارین که چراغ توی اتاق تا دیروقت روشن باشه. اگه قناریهای با رنگ روشن دارین سعی کنین در جایی که نور شدید نداره نگه داری کنین.و از دادن دانه هایی که باعث مستی می شه پرهیز کنین.

جورکردن جفت های مناسب برای جوجه کشی

دونکته اساسی راکه مورد قبول وتصدیق همه است یادآورمی شویم :
۱- دوقناری که دارای عیب مشترک هستندنباید باهم جفت گردند . مثلا هر دو دارای سربدقواره وزشت باشند .
۲ -دوزرد سیریا دو زرد کم رنگ یا دوابلق یا دوهمرنگی که از هرلحاظ رنگهای آنها مشابه هم میباشد نباید باهم جفت شوند .
دو قناری زردرنگ به نظرمی آیدکه باید جوجه های خوشرنگ و خوبی بدهند ولی تجربه نشان داده است که اگر در نسل اول بعضی از جوجه های آنها دارای رنگ قابل ملاحظه ای باشند در عوض از لحاظ شرایط دیگر دارای مزایای خوبی نخواهند بود .
اگر کسی بخواهد جوجه قناری زرد خوش رنگ و باشرایط خوب بدست آورد باید یک قناری زرد کم رنگ را بایک قناری زرد پررنگ جفت نماید .اگر چه لانه پر از جوجه های زرد پررنگ نخواهد شد ولی هرچه زرد پررنگ یا زرد کم رنگ است ازنوع بهتر و دارای آواز و شرایط عالی و پر خوب خواهد بود .
برای اینکه نتیجه جفت گیری مطابق میل شما باشد از سابقه و شچره قناری باخبر باشید. مثلا اگر منظور شما از جفت کردن دو قناری زرد کم رنگ و زرد پررنگ داشتن جوجه زرد یکدست باشد و شچره قناری نشان بدهد که درمیان پدران و مادران گذشته قناری ابلق یا سبز وجود داشته ممکن است به جای جوجه زرد در لانه جوجه ابلق یا سبز دیده شود .
یک جفت خوب عبارت است از یک ماده قناری زرد کم رنگ با یک قناری نر ابلق یا زرد سیر . رنگ سبز تیره پدر اغلب در جوجه ها به رنگ قهوه ای تیره تبدیل میشود .از نقطه نظر علمی رنگ مسلط بیشتر رنگ زرد است نه رنگ سبز . علایم ولکه های رنگی طرف نر درجوجه ها درتشکیل رنگ تاثیری ندارند مگر این که اجداد طرف ماده درهمان علایم ولکه ها سهم مشترکی داشته باشند .
خلاصه اینکه جفت گیری صحیح عبارتست از جفت نمودن دو رنگ متباین ومخالف بایکدیگر .
ازنقطه نظر درشتی قناری هم باید هردو یا اقلا یکی دارای جثه قابل ملاحظه باشد و هیچ وقت نباید از دوقناری کوچک انتظار جوجه درشتی را داشت و اگر هم چنین اتفاقی بیفتد در نسلهای بعد اندازه جوجه به اجداد خود برخواهد گشت .
عمده علل مرگ جنين قناری در مرحله پايانی رشد
۱- نوسان حرارتی و يا بلند شدن مکرر قناری ماده از روی تخم ( نامناسب وغير يکنواخت خوابيدن پرنده برروی تخم ها ) .
۲- رطوبت کم يا خيلی زياد اتاق نگهداری پرنده ها .
۳- ضعف وفقر تغذيه والدين .
۴- بيماری های مختلف ميکروبی .
عمده علل مرگ جنين قناری در مرحله خروج از تخم
در اين مرحله جوجه قناری کامل شده وحتی پوسته تخم را نوک زده ولی توانايی خروج از آنرا نداشته وتلف شده است که می تواند به علل زير باشد :
۱- عدم رطوبت کافی اتاق نگهداری قناری ها .
۲- عدم آبتنی پرنده ماده در روز آخر خوابيدن بر روی تخم ها .
۳- عفونت باکتريايی .
۴- ضخامت نامناسب پوسته تخم و کلفت بودن آن .

علل عدم موفقيت در جوجه كشي قناري ها

الف - عدم آماده سازي قناري هاي نر وماده براي جفت گيري وامتناع آنها از جفت گيري .
ب – جفت گيري موفق قناري هاي نر وماده ولي عدم تشكيل نطفه در تخم ها .
ج – جفت گيري موفق قناريهاي نروماده همراه با تشكيل نطفه در تخم ها ولي مرگ جنين در داخل تخم ويا ظرف چند روز پس از خروج از آن .

عوامل موثر در آماده سازي قناريها براي جفت گيري

1- وجود بيماريهاي مزمن در بين پرندههاي نر وماده .
2- عدم تغذيه صحيح در دوران تو لك وپس از آن .
3- مصرف آنتي بيوتيكها وموادشيميايي مضر .
4- عدم رعايت محدوديت جوجه كشي در فصل جفت گيري يا به عبارتي جوجه كشيدن بيش از توان قناري ها در فصل قبل .
5- وجود سموم قارچي ناشي از كپك زدگي در دان .
6- رعايت نكردن برنامه صحيحي روشنايي با افزايش تدريچي مدت طول روشنايي در طي 24 ساعت .
7- كهولت سن يا عدم بلوغ جنسي پرنده .

چگونگی ایجاد قناریهای رنگی :

از سال ١٧٢٠ تا اوايل قرن بيستم در اروپا گزارشهايی دال بر وجود قناری رنگی هست ولی به علت توجه به آواز و کيفيت صدا و بی توجهی نسبت به رنگ توسعه انواع رنگی اين پرنده متوقف مانده بود . اينکه قناری ليموئی و زرد اولين بار در کجا و به وسيله ی چه کسانی درست شد معلوم نيست اما بهر حال در طی زاد و ولد های مکرر و انتخاب شده در طی چندين سال از قناريهای سبز به وجود آمده است . از آنجائيکه قناريهای اصلی و وحشی جزاير قناری يکدست سبز خاکستری رنگ بودند بنابراين بيشترين افتخار بايد نصيب آنهايی می شد که موفق به توليد قناری ليموئی شدند .قناری طوسی در سال ١٨٩٩ در اتاقهای قناری باز شهير هلندی به نام به دنيا آمد . به وجود آمدن اين قناری از آن جهت اهميت داشت که بدون " Helder " هلدر هيچ رابطه ای صرفا در اثر تغيير به وجود آمده بود . احتمالا اين عمل قبل از آن تاريخ نيز اتفاق افتاده ولی مورد توجه قرار نگرفته بود و از طرف ديگر برانگيزنده نظرها در توليد قناری های رنگی ديگر به شمار می رفت . قناری سفيد نخستين بار در سال ١٩٠٨ در زلاند نو به دنيا آمد گرچه در ايتاليا و آلمان نيز قناری سفيد به وجود آمده بود ولی آنها به کلی از بين رفتند . قناری سفيد زلاندنو هم معلوم گرديد زايل شدنی است . يعنی با ساير قناريها قادر به توليد قناری سفيد نيست . درست پس از جنگ جهانی اول در آلمان قناری سفيدی به دنيا آمد که با هر قناری ديگری می توانست قناری سفيد بدهد .
اکنون زمينه وسيعی برای توليد قناری رنگی باز شده بود و قناری بازها به فکر قناری کتابی درباره ی به ارث " Dr.H.Dun ker" هايی با رنگهای جديد افتادند . دکتر دان کر رسيدن رنگ نوشت که توجه بسياری را به خود جلب نمود . عقايد دان کر به وسيله ی همکار و بعد بوسيله ی دانشمند انگليسی گيل " Bruno Malten " ديگر آلمانی او براون ماکرون مورد تاييد قرار گرفت . به نظر آنها پيوند قناری با پرنده ای به نام سيسکين " A.K.Grill " باعث به وجود آمدن قناری قرمز ميشد. " Red Siskin " قرمز اين سه نفر با موفقيت آزمايشهايی را به عمل آوردند و جفت کردن نر اين پرنده با قناری ماده ليموئی رولر آلمان در سال ١٩٢۶ جوجه های قرمز را برای اولين بار در آخر بهار همان سال به دست آورد. رنگ قرمز اين پرنده ها با قناريهای قرمز کنونی تفاوت بسيار داشت .
با تزويج اين جوجه ها با يکديگر در طی ساليان دراز رنگ آنها تدريجا غليظ تر شده است. قناری خود فاقد ژن قرمز است و اين ژن را از سيسکين قرمز به ارث برده است . از اختلاط قناريهای رنگی با يکديگر ساير اختلاط رنگها و همچنين رنگهای جديد پديد آمد . اين تقريبا تاريخ روشنی از قناری تا امروز است . تاريخی از رنگ ، اندازه ، شکل و نوع آن. تاريخی از تحول پرنده سبز وخاکستری رنگی که نمونه هايی ازآنها همچنان در جزاير قناری، مادييرا ، آزور و جزيره البا زندگی می کنند .

چند نكته در مورد قناري

۱-بهترين زمان واسه خريدن قناري براي جوجه كشي و ازدياد نسل پاييز است .
۲-الزاما بايد جفت ها حداقل شش هفته قبل از اغاز دوره جفت گيري انتخاب و آماده بهره برداري
شود . در طول اين مدت جفت ها در عين حال قادر خواهند بود تا خود را با آب و هوا و شرايط محيطي موجود وقف داده و با آرامش خاطر جفت گيري كنند .
۳-قناري داران با تجربه ترجيح مي دهند پرنده هايي را جهت جفت گيري به كار گيرند كه در رده مختلف سني قرار دارند . مثلا يك نر جوان با ماده اي كه متجاوز از يك سال عمر كرده است را با هم قرار مي دهند و يا بالعكس . چون تجربه اي كه پرنده سالخورده داره موجب ميشه تا مراحل جفت گيري به آساني طي بشه .
۴-به طور معمول مي توان دو جوجه كشي در سال را حد طبيعي دانست .
5-در هنگام خريد براي شناسايي جنس و قدرت باروري پرنده :
پرنده را گرفته و با دهان به پرهاي ناحيه شكم قناري بدميد يك پرنده سالم نر كه آمادگي لازم واسه جفت گيري رو داره داراي زائده خاصي (spike) در اطراف كلوآك يا ناحيه مقعدي( ( cloacaاست كه اين زائده به صورت يك برجستگي در پرنده آماده واسه جفت گيري به وضوح ديده مي شود .ناحيه شكمي كمي فرو رفته بوده و داراي رنگ گوشت طبيعي مي باشد
چنانچه روده ها متورم بوده و به وضوح در زير پوست قابل رويت باشه (احتمالا به رنگ قرمز و ملتهب ) مي توان يقين حاصل نمود كه پرنده بيمار است . استخوان جناغي بايد كاملا به وسيله عضلات جانبي در ميان گرفته شده باشد و با تماس نوك انگشتان بايد احساس شود كه تمامي ناحيه سينه پر و فاقد حفره و فرو رفتگي باشد.چنانچه استخوان جناغ به صورت يك استخوان تيز بيرون زده باشه نشانه بارزي از لاغري مفرط پرنده است و يك چنين پرنده اي را مي توان بيمار و نامناسب تشخيص داد .
بدن پرنده ماده تا حدي كشيده تر بوده و ناحيه مقعد يا كلوآك آن به واضحي پرنده نر نيست چنانچه در ناحيه مزبور برجستگي ديده شود بيشتر متوجه دم پرنده است .

تاريخچه قناری در ايران :

درباره تاريخ ورود قناری به ايران اطلاع دقيقی در دست نيست . البته بايد گفت اروپائيان در زمان صفويه به ايران رفت و آمدهايی داشتند و پرتغاليها که از دريانوردان آن زمان بودند حتی جزاير جنوب ايران را در اختيار گرفته بودند . اين تقريبا کمی بعد از پيدايش و رواج قناری در اروپا بوده است . با اين حال هيچ نشانه ای از وجود قناری در دوره ی صفويه در
دست نيست . گرچه بعيد می نمايد که قناری در آن سالها به ايران وارد شده باشد . اگر چنين اتفاقی نيز افتاده باشد حتما بر اثر عدم اطلاع کافی در نگهداری آن از بين رفته اند . اولين تاريخی که از ورود قناری به ايران ذکر شده به دوران قاجاريه و زمان ناصرالدين شاه است. ناصرالدين شاه تقريبا اولين پادشاهی بود که مسافرتهای زيادی در عصر خود به اروپا و کشورهای خارج کرد . می گويند پس از سفر انگلستان در هلند ميهمان ملکه هلند بود و هنگام بازگشت به ايران تعداد بيست عدد قناری همراه ملازمی مخصوص برای نگهداری آنها از آن کشور وارد کرد.
پس از او معير الممالک اقدام به ورود قناری می نمايد و به اين ترتيب پرورش قناری در ميان اعيان و اشراف رواج پيدا می کند . منتها تعداد قناری از تعداد اعيان و اشراف کمتر بود. گر چه مدارک مستدلی دال بر صحت مطالب فوق وجود ندارد ولی اين گفته بهر صورت خالی از حقيقت نيز نمی تواند باشد.چه در ميان بسياری اين نکته که قناريهای قديمی ايران هلندی
بوده اند اتفاق نظر وجود دارد.
قناری مسکوئی بايد همراه مهاجرين ايرانی از روسيه پيش از انقلاب کمونيستی در آن کشور به آذربايجان و تبريز و بعد از آن در دوران انقلاب مشروطيت که رفت و آمدهای بين دو کشور افزايش يافت به ايران رسيده باشد. در آن اوان قناری سبز و ابلق کم بود و اصولا به آن گنجشکی می گفتند . لفظ قناری مخصوص زرد و طلائی يا ليموئی آن بود . همچنانکه امروزه در زبان فارسی هنگاميکه کلمه قناری برزبان رانده شود در ذهن همه ی شنوندگان ، بی اختيار پرنده ای زرد کشيده ، صاف و دلنشين تداعی می گردد.
در اوايل دوره ی پهلوی يعنی شايد حدود ١٣١٠ شخصی به نام حسن سيلاخوری قناری طلائی کشيده و پابلند در ضمن صدادار برای اولين بار بوجود آورد و در اين باب نيز شهرتی کسب کرد. شخص ديگری موسوم به سيد تقی خان لاريجانی نيز توانست قناريهايی کشيده و صدادار فردار البته به رنگ ليموئی به وجود آورد. علی خان خوراک پز از جفت کردن قناری ماده سيد تقی خان با يک قناری لال نر طلائی سيلاخوری موفق شد جوجه هايی پر صدا و ساده به دست آورد که نه تنها در زمان خود شهرت و آوازه ای کسب کرد ، بلکه هم چنان امروزه نيز قناری علی خانی زبانزد خاص و عام است و قناريهای صدادار را به قناريهای علی خانی نسبت می دهند.

مشخصات و خصوصيات قناری :

به خانواده فينچ ها ( Passeres) پرنده ای از رسته گنجشکها ( Serinus ) قناری در جزاير ( Serinus Canaria canaria) تعلق دارد . قناری وحشی ( Fingi llidae) زندگی می کند . اين قناری از اغلب انواع ( Azoren) و آزورن ( Medeira) ماديرا پرورشی کوچک تر بوده و طولش از منقار تا انتهای دم حدود ١٣ سانتيمتر است . پرهای زرد خاص انواع اهلی ، در انواع پرورشی نيز يافت شده ولی شديدا با رنگهای سبز زرد ، سبز و سياه مخلوط می باشد.ماده ها رنگ آميزی مات تری نسبت به نر ها داشته و با نوع آفريقائی خويشاوندی ( Serinus Serinus ) خاکستری قهوه ای هستند.قناری اروپايی
نزديک دارد . آنها را می توان با هم جفت کرد و ماحصل آنها نيز تکثير پذير هستند . زيستگاه طبيعی اين پرندگان کوچک مراتع سرسبز ، مزارع ميوه و دامنه هائی است که دارای رستنی های اندکی هستند . در طبيعت منابع تغذيه بيشماری برای پرندگان وجود دارد که گردآوردن آن برای پرنده ای در قفس کاری بس دشوار است . اين منابع از بسياری گياهان و علفها از قبيل خانواده چليپائيان ، کانيها ، خشخاش و ارزن گرفته تا کرمها و نوزادان پروانه ها همه نقش اساسی را در تغذيه حيوان به عهده می گيرند .
در حاليکه برای پرنده ايکه در قفس به سر می برد همه اختيارات در دست نگهدارنده آن است و چيزی بيشتر از آنچه که در اختيارش گذارده می شود نمی تواند برگزيند . در مورد آواز پرندگان وحشی و مقايسه آن با آواز انواع اهلی اختلاف عقيده وجود دارد . برخی را عقيده بر آن است که اهلی ها خوش آواز ترند و عده ای ديگر عقيده ای عکس آن را دارند . زمان جفت گيری قناريها ی وحشی در وطنشان در محدوده اواسط بهمن تا اواسط فروردين ماه آغاز می شود . در اين ماهها آواز نوع نر شدت می يابد .در اين زمان پرواز و جهش های مخصوص جفت گيری همانگونه که در قناريهای اهلی مشاهده می شود ، به چشم می خورد ( آواز لاينقطع همراه با پرواز بين شاخه درختان ). به محض يافتن يک ماده آماده جفت و جفت شدن ، ماده شروع به ساختن لانه خواهد کرد . برای اين منظور دو شاخه ای را نزديک به تنه درختی در ارتفاع دو تا سه متر انتخاب می کند . لانه از اجزاء گياهان ، علوفه و مواد نرم ديگر ساخته شده و داخل اين محيط نرم تا پنج تخم گذارده می شود . قناريهای ماده به تنهايی سيزده روز تمام روی تخمها خواهند خوابيد .نوع نر در اين فاصله تغذيه ماده را به عهده می گيرد . والدين هر دو در پرورش جوجه نقشی به عهده می گيرند .
معمولا در يکسال ٢ و حتی ٣ بار تخم گذاری و جوجه کشی انجام می شود . با مستقل شدن جوجه های نوبت آخر، قناريها تشکيل گروههای بزرگی داده و برای پيدا کردن خوراک ، زمستان را در اطراف جزاير قناری به جستجو می پردازند .
مرگ و مير قناريهای جوان بسيار زياد است . در حد فاصل تولد و روز استقلال کامل ، فاصله زمانی پر مخاطره ای وجود دارد . تنها تعداد کمی به سن يکسالگی می رسند . البته اين امر در پرندگان کوچک غير عادی نمی باشد . زنده ماندن والدين و دو تا از جوجه ها برای بقاء نسل کافی است . دشمنان قناری بسيارند ؛ پرندگان شکارچی ، پستانداران شکارچی و مارها از دشمنان درجه اول نوزادان می باشند . بسياری نيز در اثر بدی آب و هوا در کوتاه مدت و يا سوانح اولين پرواز به دام مرگ خواهند افتاد . از نظر رفتار شناسی قناری اصولا پرنده ای چندان اجتماعی نيست . جفت به هنگام جفت گيری و تخم گذاری دارای منطقه مشخصی بوده و تحمل قناری ديگری را در آن ندارد. اما پس از آن در پائيز ، پير و جوان تشکيل گروههای بزرگی را می دهند . اين گروهها تنها در زمستان پايدار بوده و بيشتر تجمعی حفاظتی در مقابل دشمنان می باشند . در زمان جفت گيری نيز هر کس جفت مطلوب را نيافت مانند برخی قناريهای وحشی می تواند يکسال را بدون خانواده سپری کند . نتيجه آنکه شايد قناری ايده آل ترين جانوران خانگی باشد ، زيرا بدون نگرانی درباره سرحال بودنش ، می توان مدتی تنهايش گذارد . البته اين بدان معنی نمی باشد که همه چيز برای قناری بی تفاوت است . جانوران هر قدر هم که غير اجتماعی باشند به برخی پديده های اطراف خو گرفته و از آنها ياد می گيرند . قناری به زودی تشخيص خواهد داد که چه کسی به او آب و دانه ميدهد .
چه کسی به او دانه لذيذ می دهد و چه کسی همدم اوست . پرنده نياز به هيجان و تحول دارد . بدين ترتيب بيدار، سرحال و نکته سنج می شود . لذا نزديکی شما با قناری بسيار مطلوبش خواهد بود (مشروط بر اينکه با صدای ميز و يا صدای بلند تلويزيون موجب وحشت وی نگرديد) . اما رابطه نزديکی نظير آنچه بين مرغ عشق و انسان پديد می آيد ، هرگز بين انسان و
قناری به وجود نخواهد آمد .

مشخصات قناري مورد پسند در ايران ( قناري رسمي )

• تنه كشيده و باريك با طول مناسب
• طول مناسب دم
• پاهاي بلند
• پرهاي صاف
• كله كوچك وداراي گردن نمايان
• بال چسبيده به تنه با طول مناسب
• زاويه ايست بين 45 تا 60 درجه
• عدم برآمدگي در ناحيه سينه پرنده
• نداشتن ابرو

نژاد های مختلف قناری

• نژاد های آواز خوان (song canaries)
• رولر(Harz roller) (Harzer Ederlroller ) :
• قدیمی ترین و مشهورترین نژاد آوازه خوان است که ابتدا در تایرول بوجود آمد و سپس از آنجا به کوه های هارز برده شد و از قرن ۱۹ تا به حال در کشور آلمان تکامل یافته است. از آنجایی که این نژاد همواره بر اساس نوع خواندن به گزینی شده است امروزه توانایی خواندن نغمه های مختلف را دارد و بیشتر به رنگ های سبز و زرد دیده دیده میشود.چهار نوع آواز اصلی برای این نژاد شناخته شده است که عبارتند از : Hollow roli و Bass (صدای بم) و Flute (صدای زیر نی لبک مانند) و Hollow bell (صدای زنگ تو خالی). برخی از انواع قناری های رولر توانایی ایجاد صدای غل غل کردن آب و همچنین ایجاد صداهایی مانند جریان آب را نیز دارند. باید توجه داشت که این نژاد همواره با دهانی بسته آواز میخواند.
• واتر اسلگر (Water slager) (Water warbler) :
• جزو قناریهای آوازه خوان طبقه بندی میشود. از نظر اهمیت در مرحله بعد از رولر قرار گرفته و در بلژیک پرورش داده میشود. از نظر شکل کلی بدن شبیه قناری رولر می باشد ولی کمی درشت تر از آن است. تفاوت اصلی بین این دو نژاد در طرز خواندنشان است که در نژاد واتر اسلگر با صدای هق هق یا بغض همراه میباشد و به نظر بلند و گوشخراش می آید. همانطور که گفته شد قناری رولر تنها ۴ نوع آواز اصلی دارد ولی قناری واتر اسلگر ۱۷ نوع آواز دارد که البته همه آنها در یک پرنده جمع نمی شود. این نژاد بر خلاف قناری رولر برای خواندن برخی آوازها دهانش را باز نگه می دارد. تنها رنگ موجود در این نژاد زرد روشن است و رنگ دیگری ندارد.
• تیم برادو اسپانیایی(Spanish timbrado) :
• این نژاد نیز جز قناریهای آواز خوان است و همانطور که از نامش بر می آید به کشور اسپانیا تعلق دارد. ظاهر آن شبیه قناری وحشی است و طولش به ۱۳ سانتی متر می رسد و فرم کلی بدن و سر او خیلی گرد و دوست داشتنی می باشد. آواز های متعدد می خواند که با سایر نژاد های آواز خوان قناری تفاوت دارد و صدایش مانند زنگ است.
• آمریکایی(American) :
• نژاد تازه ای به نام آمریکایی نیز وجود دارد که هنوز در ابتدای راه اصلاح نژاد است ولی دارای پر وبال رنگی بوده و صدایش نیز شبیه قناری رولر است.
• قناري آواز خوان(موقوم):
• آواز خواندن قناري نر امري طبيعي است كه بوسيله آن با افراد اجتماع خود ارتباط برقرار مي كند و اين شايعه كه آواز خواندن قناري در هنگام ناراحتي و افسرد گي پرنده با آواز خواندن در زمانهاي ديگر متفاوت است نادرست ميباشد زيرا پرنده افسرده آواز نمي خواند و هيچگاه آواز غمگين و حزن آلود سر نميدهد ولي نوع آواز خواندن پرنده تحت تاثير صداي محيط اطراف و همچنين آموزش مي تواند تغيير يابد ,يعني صداهاي مختلف محيط در فراگيري و تند خواني و كند خواني و يا زير خواندن و يا بم خواندن وحتي كشش صداها موثر است حتي مي تواند لحن خواندن ( طنين يا آكوستيك ) را تغيير دهد .بيشتر اين تغييرات اكتسابي هستند . يكي از معروفترين نژادها يي كه جهت خواندن نگهداري و تربيت مي شوند ,نژاد رولر آلمان است كه تنها آواز خاصي را آموزش مي بيند .نژادهاي ديگري نيز وجود دارند كه براي اين كار آموزش مي بينند وهر يك علاقمندان خاص خود را دارند ولي در ايران هيچ يك از اين نژادها مورد پسند قرار نگرفته است .اساتيد محترم به آواز خواني گله اي و معمولي و بدون اصول (دهن رسمي )مي گويند. اين اساتيد به پرورش و آموزش نوعي آواز بنام مو قوم مشغولند و زحمت بسياري را براي تربيت يك قناري در طول يك سال متحمل مي شوند ولي پرنده هايي را كه جهت آموزش انتخاب مي كنند داراي نژاد خاصي نيستند اما ترجيح مي دهند قناري انتخاب شده داراي خصوصيات زير باشد .
۱-جثه قناري ميانه باشد نه خيلي درشت و نه خيلي ريز.
۲-داشتن مقداري فر(رگ) د ر تنه پرنده بسيار خوب است.
۳- سري گرد و بزرگ وچشماني درشت داشته باشد .
۴-بسياربهتر خواهد بود كه سابقه و استعداد يادگيري در نسل هاي گذشته را داشته باشد .
۵-رنگ پرنده تاحد امكان روشن باشد.نظير سفيد, ليمويي, پرتقالي كمرنگ, ماستي (تاكيد بر روي رنگهاي سفيد و ماستي بيشتر است ) احتمالا نام موقوم برگرفته شده از مقام يا مقام دار مي باشد كه بمرور زمان در زبان محاوره به موقوم تغيير پيدا كرده است.آواز خواندن دراين سبك داراي رديف مخصوص به خود مي باشد اگر قناري موقوم بخشهاي آواز را رديف بخواند موقوم است واگر رديف نخواند باز هم موقوم مي باشد اما از رديف خارج خوانده است ولي اگر تكه اي از آواز قناري هاي رسمي را بجاي يكي از بخشها ي رديف اضافه كند ديگرموقوم نيست و به آن دهن دار مي گويند. يك قناري موقوم ممكن است بخشي از آوازش را بر حسب طنين و بمي و لطافت صدايش بسيار زيبا تر از بخشهاي ديگر بخواند .يكي سر دهن را يكي وسط دهن را و ديگري پس دهن .اما بخش اصلي و اساسي در موقوم و رابط اتصال بخشهاي مختلف آواز در موقوم خواني وجود قسمت زنگي آن است يعني اگر درآواز قناري زنگي نباشد ديگر موقوم نيست بخش آواززنگي به سه دسته تقسيم مي شود زنگي لوله اي- زنگي نعلبكي - زنگي گيلاسي) واگر درهنگام خواندن - قناري موقوم دو زنگي مختلف را پشت سر هم بخواند به آن برگردان مي گويند .بطور كلي رديف آواز موقوم به چهار بخش تقسيم مي شود .اسامي هر يك از اين بخشها برمبناي ظرافت وبمي صدا وكشش صداي پرنده تغيير مي يابد ولي رديف اصلي يكي مي باشد دراين رديف زماني كه پرنده مشغول به خواندن بخش جام جام است اين عمل۵ باریا ۵ واحد زماني تكرار مي گردد.پرنده هايي كه جام جام را تند تر مي خوانند براي رعايت فاصله زماني صداي زيري را به انتهاي بخش اضافه مينمايند. بدين وسيله هم فاصله زماني رعايت ميشود و هم بخش جام جام به بخش لي لي لي لي بهتر و دلنشين تر اتصال مي يابد.ميتوان گفت كه هم شمارش مي دانند و هم زمان را مي شناسند .بخش لي لي لي لي نیز بهتر تيب قبل اجرا مي گردد و بعد از آن جام جام سنگين تراز نوبت اول تكرار شده و در انتها با صداي زير به زنگي تبديل مي شود به اين ترتيب يك زنگي اجرا شده است و اگر لي لي لي و جام جام و زنگي دوباره تكرار گردد دو زنگي بحساب مي آيد . اگر اين رديف را رعايت نكنداصطلاح از وسط دهان خوانده است را به كار مي برند.اسامي هر چهار بخش آوازي با تغيير لهجه و طنين و كلفتي و نازكي صدا تغيير مي يابد .سر دهن معمولا بصورت لي لام هور و بعد ازآن پيس قور و يا بدون لي لام هور و تنها با پيس قور و يا تنها با صداي بلبل آغاز مي گردد .پرنده اي كه سردهن را بم ميخواند اگر بلافاصله سردهن را تكراركند به قسمت دوم آن زير مي گويند ممكن است قناري سردهن را با زنگي اغاز كند كه آوازش را برحسب نوع زنگ نامگذاري مي كنند. جام جام را بر حسب كلفتي و نازكي صداومحل خواندن آن در طول رديف چاپ چاپ, چيا چيا نيز مي گويند. لي لي لي لي نيز به همين گونه نام گذاري مي شود و آن را لولولولو و يا ليوليو نيز مي نامند. در موقوم بازي دو اصل اساسي :آواز شناسي و آموزش آواز وجود دارد كه هر فرد با علاقه اي مي بايست با آن اشنا باشد .آواز شناسي تنها با تهيه پرنده آواز خوان و گوش دادن به صداي پرنده و يا با تهيه نوارهايي كه مخصوص اين كار وجود دارد امكان پذير است و نمي توان در چند جمله و يا با چند توصيه كوتاه آن را آموخت ,اما براي آموزش آواز موقوم به قناري مي توان از جزوه ها و توصيه هاي اساتيد اهل فن استفاده نمود و از آن سود جست .بخشي از نكات مورد توجه اساتيد به شرح زير مي باشد . براي آغاز كار ابتدا بايد يك تا دو جوجه كه تازه شروع به خوردن تخم مرغ كرده اند تهيه نمود.سن جوجه ها در اين زمان بين۲۲ تا۲۵ روز ميباشدانها را به محيطي كوچك و خلوت و بدون سروصدا كه صداي هيچ پرنده ديگري شنيده نشود برده و توسط نوار كاست آموزش را آغاز كرده و يا اينكه آنها به يك قناري موقوم ديگركه به استاد معروف است سپرده شوند و سراسر سال را توسط استاد آموزش ببينند,اگراز نوار كاست استفاده ميشود بايد صداي پخش صوت بسيار كم باشد معمولا از پخش صوت هاي دولبه براي اين كار استفاده مي شود . روزانه بين ۲ الي ۳ ساعت آموزش كافي است اما قبلا لازم است كه دور موتور پخش صوت را كمي پايين آورده تا سرعت خواندن مقداري كند تر از حالت معمولي شده باشد .اگر قناري موقوم در اختيار نداريد و قصد استفاده از پخش صوت را داريد حداقل به دو عدد نوار كاست نياز خواهيد داشت كه يكي بصورت ريزه خواني و بزوار كپي شده باشد و نوار ديگر آواز اصلي پرنده را در خود جاي داده باشد .جوجه ها را ميبايست حدودا تا ۴ ماهگي با نوار ريزه خواني و از ۴ماهگي به بعد با نوار اصلي آموزش داد . اساتيد فن در همان ۳يا۴ ماه اول از روي ريزه خواني جوجه ها پي ميبرند كه آنها آواز موقوم را فرا ميگيرند و يا براي اين كار مناسب نيستند.همين نكته تفاوت بين حرفه اي ها و افراد آماتور را مشخص مي كند بنا براين سعي كنيد با مراجعه به اين اساتيد و استفاده از تجربيات آنها نسبت به پرورش موقوم اقدام نماييد تا نتيجه كاري را كه يكسال تمام وقت شما را خواهد گرفت به درستي ببينيد .بخاطر داشته باشيد كه جوجه هاي شما ممكن است موقوم را بخوانند اما بدليل زير بودن صدايشان مورد پسند واقع نگردند پس سعي كنيد جوجه هاي انتخاب شده با مشخصاتي كه مورد نظر موقوم بازان است تطبيق داشته باشند, به اين روش آموزش روش چسبنده مي گويند .روش آموزش ديگري نيز وجود دارد كه به روش چكيده معروف است .منظوراز چكيده اين است كه جوجه ها متعلق به پدري باشند كه موقوم مي خواند وهمان پرنده خودعهده دار بزرگ كردن جوجه ها شده باشد و هنگاميكه جوجه ها تخم مرغ خور شد ند با پرنده نر به مكاني ديگر منتقل شوند و يا ماده را ازآن محل دور كرده باشند تا جوجه ها صداي جيك مادر را نشنوند .معمولا براي اين كار از ماده هايي استفاده مي كنند كه سروصداي زيادي ندارند اساتيد اعتقاد دارند كه در روش چسبنده جوجه ها قبل از تولد يعني حتي درون تخم هم نبايد صداي قناری بيگانه اي راغيراز قناري موقوم بشنوند تا آواز دلنشين و مسحور كننده موقوم بوجود آيد .

نژاد های رنگی (Color canarie)

• رنگ طبیعی و اولیه قناری (همانند انواع وحشی آن) سبز بوده است. اولین رنگ بوجود آمده از قناری های سبز وحشی در قرن ۱۷ رنگ زرد می باشد که حتی امروزه نیز بسیاری از مردم قناری را با رنگ زردش می شناسند و این رنگ محبوبیت خاصی در نزد عوام دارد. بلافاصله بعد از آن با جفت کردن قناری های زرد و در اثر موتاسیون در سال ۱۶۶۷ قناری سفید نیز در آلمان تولید شد. قناری سفید آلمانی دارای ژن غالب سفیدی و نوع انگلیسی آن که از سال ۱۹۱۲ بوجود آمد دارای ژن مغلوب است. قناری قرمز- نارنجی از حدود سال ۱۹۲۰ و با جفت کردن قناری با سهره سرخ بوجود آمده است. از سال ۱۹۵۰ رنگ کرم مات از امتزاج قناری نر قرمز-نارنجی با قناری ماده قرمز کم رنگ در کشور آلمان بوجود آمد. قناری مشکی نیز وجود دارد که کلیه شاهپر ها و پرهای دم او به رنگ قهوه ای تیره (متمایل به سیاه) بوده و فقط لبه های این پرها یک نوار باریک زرد متمایل به قهوه ای دارد. رنگ خاکستری تیره نیز از سال ۱۹۹۰ در کشور هلند بوجود آمده است. سایر رنگ های متفرقه نیز به تدریج بوجود آمده اند که از آن جمله میتوان از رنگ های سوخته و شتری و آهویی و لیمویی و پرتقالی و صورتی و زیتونی و آبی نام برد.

• نژاد های با فرم بدنی خاص (type canaries)

• لانکشایر(Lancashire) :

• دارای جثه بزرگ بوده و طول آن به ۱۹ تا ۲۳ سانتی متر می رسد. ناحیه پشت سر آن صاف تر از نورویچی و یورکشایر است و دو نوع کاکل دار بدون کاکل دارد. تنها رنگ های خالص آن رنگ زرد و به ندرت سفید است. تصور می شود که برای اولین بار در ناحیه لانکشایر از نژاد هلندی بوجود آمده است و سر منشا سایر نژادهای درشت انگلیسی مثل یورکشایر می باشد.

• یورکشایر (Yorkshire) :

• جزء قناری های درشت می باشد و طو لش به ۱۷ الی ۱۹ سانتی متر می رسد برای اولین بار در سال ۱۸۷۰ از نژاد لانکشایر در انگلستان بلژیک و نروژ بوجود آمده است. سر آن گرد بوده و چشم ها در مرکز سر قرار داشته و پرهای بالای چشم حالت ابروی پهنی را ایجاد می کند. شانه های آن پهن و گرد است. از پشت سر تا انتهای دم در یک امتداد قرار می گیرد. پرهای آن کوتاه ابریشمی پر پشت و چسبیده به بدن است. این نژاد به خوبی جوجه هایش را پرورش می دهد و نیازی به قناری پرستار(حمال) ندارد ولی باید توجه داشت که به خاطر جثه درشتش باید قفس جفت گیری و لانه بزرگتری در اختیار او قرار داد. در تغذیه جوجه ها پرنده نر نسبت به پرنده ماده نقش مهمتری دارد و از اینرو می توان به پرنده ماده اجازه داد تا ۲الی۳ دوره تخمگذاری کند و مسئولیت ادامه پرورش جوجه ها را به جفت او واگذار کرد. اما باید در نظر داشت که به پرنده ماده ای که فقط یکسال دارد بیش از یک دوره اجازه تخمگذاری نداد.

• نورویچی(Norwich) :

• این نژاد متعلق به ناحیه نرویچ در شرق انگلستان بوده و جثه ای نسبتا درشت با طولی در حدود ۱۵تا۱۶ سانتی متر دارد ناحیه شانه ها سینه و پشت این پرنده گرد است و نوک آن کوتاه مستحکم مخروطی و دم او باریک و کوتاه می باشد. معمولا این پرنده با زاویه ۴۵ درجه نسبت به چوب زیر پایش می نشیند. پرهای بدن بلند بوده و اکثرا اطراف مخرج را میگیرد بدین جهت باید در زمان جفت گیری کوتاه شود. اصولا والدین خوبی نیستند و تخمهای آنها را زیر قناری دیگری(قناری رسمی )می گذارند جهت جفت گیری قفس آنهن باید حدود ۸۰تا۹۰ سانتی متر طول داشته باشد تا نتیجه بهتری به دست آید.

• کاکلی(crest) :

• از سال ۱۷۵۰ در انگلستان وجود داشته و بر روی سر او پرهایی به فرم چتری وجود دارد. البته نرویچ کاکل دار نیز وجود دارد که فرقش با این نژاد در اندازه و طول بدن است به طوری که نژاد کاکلی طول بدنش بلندتر از ۱۶ سانتی متر ولی نورویچ کوتاه تر از۱۶ سانتی متر است.

• فری پاریسی(Parisian fril) :

• این نژاد درشت ترین نوع قناری در حال حاضر می باشد که طولش به ۱۹الی۲۴ سانتی متر میرسد و در فرانسه بوجود آمده است ولی متاسقانه زمان و چگونگی ظهور این نژاد به درستی مشخص نیست اما به نظر می رسد که از قرن ۱۷ در پاریس وجود داشته است پرها به صورتجدای از بدن و به حالت سیخ شده می باشد و پاها با زاویه باز و تقریبا مستقیم قرار دارتد به علت جفت گیری های مداوم خویشاوندی عوارض نا بینائی در یک یا هر دو چشم و گاهی حالت ةب مروارید و به ندرت فلجی های مادر زادی در بین آنها دیده می شود. جهت پرورش جوجه ها به دو پرنده نر و ماده نیاز است و یا در غیر اینصورت از قناری پرستار(حمال) استفاده می شود. باید طول قفس آنها حداقل یک متر و ارتفاعش ۶۰سانتی متر باشد.

• فری شمال هلند(Northern dutch frill) :

• این نژاد در شمال فرانسه و هلند پا به عرصه وجود نهاده است. پرها با فاصله از بدن قرار می گیرند و جثه پرنده را بزرگتر نشان می دهند. دم او بلند و مستقیم می باشد و طول بدنش حدود ۱۷ تا ۱۸ سانتی متر است. حرکات او خیلی آهسته و با تعمق است. تفاوت آن با نژاد فری پاریسی در این است که نژاد اخیر دارای پرهای فری در ناحیه شکم می باشد ولی نژاد فری هلندی در ناحیه شکم پرهایی صاف دارد. پرهای ناحیه سر و گردن نیز صاف می باشند. بر خلاف سایر نژادهای فری قناری های این نژاد والدین خوبی هستند و جوجه هایشان را به خوبی پرورش می دهند. از این رو برای کسب مهارت افراد کم تجربه مناسب می باشند.

• فری جنوب هلند(Southern dutch frill) :

• برخی از صاحب نظران بر این عقیده اند که این نژاد از قناری فری پاریسی و قناری بلژیکی در حدود صد سال پیش بوجود آمده است. به هنگام ایستادن بر روی چوب پاها و پشت بدن به طور عمودی قرار گرفته و دم پرنده در امتداد پشت او بوده و به چوب زیر پایش می چسبد و سر و گردنش به طور افقی به طرف جلو قرار می گیرد و بدن به شکل عدد هفت لاتین (7) در می آید. به همین دلیل کوچکتر از نژاد فری شمال هلند به نظر می رسد ولی طول آن حدود ۱۶ الی ۱۷ سانتی متر است. گردن پرنده باریک و بلند و سر او کوچک و بیضی شکل است. این پرنده ها والدین خوبی نیستند و بهتر است بهتر است از قناری پرستار برای خوابیدن بر روی تخم ها و پرورش جوجه ها استفاده کرد.

• فری سوئیسی(Swiss fill) :

• از نظر ظاهری شبیه نژاد فنسی اسکاتلندی می باشد ولی طرز ایستادن کمانی شکلش شبیه نژاد جنوب هلندی است. حالت ایستادنش به طور خمیده است و پاهایش را عمود نگه می دارد. طول این قناری ۱۶ الی ۱۷ سانتی متر می باشد. سر پرنده کوچک و بیضی و گردن او باریک است.

• فری میلانی(Milanese frill) :

• این نژاد درشت فری با طولی برابر ۱۸ سانتی متر یا بیشتر در کشور ایتالیا به وجود آمده است. این پرنده به طور عمودی روی چوب می ایستد و سر و گردن و پشت و دمش همگی در یک راستا قرار می گیرند. کلیه پرهای بدن آن حالت فری دارند.

• فری پادوآیی(Paduan fril) :

• این نژاد فری نیز ایتالیایی بوده و در ناحیه پادوآ بوجود آمده و دو نوع کاکل دار و بدون کاکل دارد. به درشتی فری میلانی می باشد و طولش حداقل ۱۸ سانتی متر است ولی عمودتر می ایستد. تولید جوجه و پرورش این نژاد دشوار است و امتزاج بین نر و ماده کاکل دار باعث رسیدن ژن کشنده ای به جوجه ها میشود که آنها را از بین می برد. کاکل او تقریبا گرد بوده و روی چشم ها و منقار را میپوشاند.

• جیبر ایتالیایی(Gibber italicus) :

• نژاد فری کوچکی است که طول بدنش ۱۴ الی ۱۵ سانتی متر است و از نظر شکل کلی مشابه با نژاد فری جنوب هلند می باشد. این پرنده به هنگام ایستادن بر روی چوب شبیه عدد هفت لاتین (7 )میایستد و دم پشت او در یک امتداد و عمود بر چوب زیر پایش می باشد. پاهای این پرنده عریان و سرش کوچک و به طرف جلو است. پنجه های پای این قناری مانند عقاب بر روی چوب قرار می گیرد و از هم باز می ماند. پرورش این نژاد نسبتا مشکل بوده و والدین خوبی نیستند. به همین علت معمولا برای خوابیدن بر روی تخم ها و پرورش جوجه ها از قناری پرستار استفاده می کنند.

• جیبوس(Giboso) :

• از نظر ظاهری بسیار شبیه نژاد جیبر می باشد. منشا نژاد جی بوس کشور اسپانیا است. جثه نژاد جیبوس نسبت به جیبر بزرگ تر است و زاویه بین سر و گردن با کل بدن در نژاد جی بوس کوچکتر از جیبر است.قناری نژاد جی بوس با زاویه ای حدود ۶۰ درجه یعنی سر و گردن به طرف پایین روی چوب قرار میگیرد.

• ملادو(Melado) :

• علاوه بر نژاد جی بوس اخیرا نژاد جدیدی به نام ملادو به علاقه مندان قناری معرفی شده که از نظر شکل ظاهری مشابه با نژاد جیبوس می باشد. ولی از آن بزرگتر بوده و طول کل بدن آن به حدود ۲۱ سانتی متر می رسد. بطوریکه طول دم و شکم و پشت آن حدود ۱۵ سانتی متر و سر و گردنش حدود ۶ سانتی متر است.

• هوسوی ژاپنی(Japanese hoso) :

• از حدود ۵۰ سال قبل در ژاپن معرفی شده است و از امتزاج نژاد بژیکی با فنسی اسکاتلندی بوجود آمده است. تقریبا در رده قناری های نژاد بلژیکی و مونیخی قرار دارد و بطور قائم می ایستد ولی اندازه بدن او کوچک و طولش در حدود ۱۱ الی ۱۲ سانتی متر است. فرم کلی بدن بسیار لاغر و کشیده و گردن او دارای خمیدگی جزئی می باشد که حالت نیم هلالی ایجاد می کند. سر او گرد نوکش کوتاه و مخروطی و دمش باریک بلند و در انتها دو شاخه است.

• بلژیکی(Belgian) :

• بیش از ۲۰۰ سال است که این نژاد وجود دارد. از مشخصات اختصاصی آن حالت قوزکردگی دائمی پرنده است که حتی به هنگام بالا گرفتن سر نیز مشاهده می شود. طول او بین ۱۵ تا ۱۷ ساتی متر است. کلا یک قناری قلمی و باریک است که امتداد دم و پشت او بر هم عمود می باشند. سینه او نه خیلی گود و فرورفته و خیلی برآمده و گرد است. سر تا حدی صاف و شبیه مار می باشد.

• مونیخی(Munich) :

• از سال ۱۸۷۰ در آلمان وجود داشته و دارای پرهای فری بوده است. در زمان جنگ جهانی دوم به فرانسه برده شد و نژاد فری پاریسی و نژاد بلژیکی از آن مشتق شده اند. این نژاد از نظر جثه جزو قناری های درشت می باشد و حداقل طولش ۱۶ سانتی متر است. سر او کوچک و گردن شانه و دور سینه اش باریک می باشد. بال های او طویل و چسبیده به بدن است پاها و دم او نیز باریک و بلند می باشد و دمش را همواره عمود نگه می دارد.

• برنی(Bernese) :

• حدود ۸۰ سال قبل این نژاد در شهر برن کشور سوئیس از قناری رولر مشتق شده است. از لحاظ جثه و شکل ظاهری بسیار شبیه نژاد یورکشایر می باشد ولی تفاوت او در ناحیه گردنش است که به مراتب از نژاد یورکشایر نازکتر است و سرش نیز به گردی او نمی باشد. در ضمن نژاد برنی برخلاف یورکشایر بالهایش را به طور کامل به هم نمی چسباند.

• رازا اسپانولا(Raza espanola) :

• منشا آن کشور اسپانیا است و از سال ۱۹۴۸ وجود داشته ولی در سال ۱۹۵۶ به جامعه بین المللی معرفی شد. جثه او کوچک بوده و طولش به ۱۱ سانتی متر می رسد. استخوان بندی پنجه پای این نژاد بسیار ظریف و کوچک بوده و به همین جهت برای علامتگذاری آنها باید از حلقه پای کوچک (با قطری در حدود ۷/۲ میلی متر) استفاده کرد.

• لیزارد(Lizard) :

• در واقع از نظر شکل ظاهری مشایه با قناری های رنگی معمولی است ولی وجه تمایز آن رنگ آمیزی پر و بالش است که مانند فلس های روی هم خوابیده می باشد. در واقع به علت تیره بودن وسط پرها و روشن بودن حاشیه هریک از آنها مانند فلس به نظر می رسند. منشا اولیه به وجود آمدن او به درستی معلوم نیست ولی تصور می شود که برای اولین بار در انگلیس پرورش یافته و از سال ۱۹۴۵ انجمن پرورش دهندگان این نژاد در انگلستان تاسیس شده است. این نژاد مستعد ابتلاء به بیماری اسهال میباشند و از این رو باید در مصرف سبزیجات و میوه های تازه حد اعتدال را در نظر گرفت و جهت جلوگیری از کمبود های احتمالی از مولتی ویتامین استفاده کرد.

• اسکات فنسی(Scotch fancy) :

• این نژاد مربوط به ناحی گلاسکو کشور اسکاتلند بوده و بیش از ۱۵۰ سال است که شناسایی شده است. از نظر شکل کلی شبیه نژاد بلژیکی می باشد ولی تفاوتش در این است که به جای ایجاد دو محور عمودی بین دم با بدن در این نژاد سه قسمت سر و پشت بدن و دم همانند یک کمان در امتداد هم قرار می گیرند و طول بدن به حدود ۱۸-۱۷ سانتی متر می رسد. سر پرنده کوچک و صاف و دارای پرها و نوک کوتاه می باشد. به علت جفت گیری های خویشاوندی زیاد ناراحتی های روده ای و ضعف عمومی در این نژاد رایج است که باید مورد توجه قرار گیرد.

• بوردر فنسی(Border fancy) :

• علت این نامگذاری بدین جهت است که این نژاد برای اولین بار در ناحیه مرزی بین انگلستان و اسکاتلند پرورش یافته است. از نظر ظاهری مشابه با قناری های رنگی بوده و طول آن حدود ۱۴ سانتی متر است.

• فایف فنسی(Fife fancy) :

• شبیه نژاد بوردر فنسی است و از سال ۱۹۵۷ بوجود آمده است ولی از نظر جثه کوچکتر بوده و طولش به ۱۱ سانتی متر می رسد.

• کولومبوس فنسی(Columbus fancy) :

• برای اولین بار در آمریکا از نژاد بوردر فنسی در سال ۱۹۲۴ بوجود آمده و دارای کاکل می باشد.

• فنسی ایرلندی(Irish Fancy) :

• ازنظر ظاهری شباهت زیادی به نژاد رولر دارد و خواننده بسیار توانایی است و فرم سر آن کمی گردتر و بالهایش به بدن چسبیده تر است. دارای رنگ های مختلف نیز می باشد.

نژادهای مخلوط

• پس از تکثیر و پرورش قناری ها از نظر آواز و رنگ و فرم بدن پرورش نژاد های مخلوط مد نظر قرار گرفت. در صورت جفت شدن پرنده ای از خانواده فینچ با قناری آن را امتزاج دو نوع مختلف می نامند. در شرایط طبیعی انواع مختلف پرنده تقریبا هرگز با هم جفت نمی شوند. نحوه زندگی و رفتار آنان متفاوت بوده و علاوه بر آن از هم نوعان به میزان کافی موجود می باشد. برعکس در شرایط قفس امتزاج دو نوع مختلف به خاطر کمی امکانات کار نادری نیست. در صورتی که قناری ماده ای را همراه با فینچ سبز یا سحره در منزل داشته و دسترسی به نر هم نژاد نداشته باشید آنها جفت گیری کرده و بچه دار خواهند شد. در این صورت نژادی مخلوط از قناری و فینچ های وحشی بوجود خواهد آمد. اما اغلب نوزادان نطفه نداشته و قادر به تکثیر مجدد نیستند. از جمله پرندگانی که با قناری خویشاوندی نزدیک دارند سرینوس یاسسک میباشد. نرهای چنین دورگه هایی دارای نطفه هستند. این امر به خویشاوندی نزدیک دو پرنده مرتبط می شود. اغلب فناری را برای تصحیح آواز و رنگ با سحره (Carduelis) جفت می کنند. قناری را می توان با سحره سبز (cardeulis cholris ) با فلامه (Acanthis flammea) با کانابینا ( Acathis canna bina) با اریترینوس آفریقایی (Carpodactus erythrinus) و انواع آمریکایی فینچ جفت نمود. اما جفت کردن و عادت دادن چنین پرنده هایی زمان و حوصله بیشتری نسبت به دو قناری لازم دارد. پرندگان وحشی ترسو و خجالتی بوده و به سختی به شرایط زندگی در پاسیو یا قفس کوچک خو می گیرند. خوراک آنان بایستی مخصوص بوده و روی هم رفته نگهداریشان مشکل تر است. اغلب نر پرندگان وحشی خشن تر از قناری های نر بوده و ماده را آزار می دهند. با وجود این ترکیب نر پرنده وحشی با ماده قناری بهتر از عکس آن است. ماده پرندگان وحشی سخت گیر و مشکل بوده و اغلب آنچه برای لانه به آنها عرضه میشود برایشان مناسب نمی باشد. تعداد پرندگان وحشی نزدیک به قناری نسبتا زیاد است. نوع موزامبیک (Serinus mozambicus) شباهت زیادی به قناری داشته و در آفریقای جنوبی به عنوان پرنده خانگی نگهداری می شود.
•

اصطلاحات

• آماده:

• به قناري نر مست و يا ماده مست آماده ميگويند.

• بيقوش:

• قناري موقومي بوده با صدايي بلندو زيبا كه بدليل كج بودن گردنش به بيقوش معروف شده بود (به كتاب پرندگان طلايه تاليف استاد ارجمند عباس شفيعي مراجعه شود).

• پررو:

• به قناري نري كه در هر مكاني مي آويزند بي محابا شروع به خواندن ميكند پررو اطلاق مي گردد .

• پرنرمه:

• پرهاي ريز و كوتاه اطراف سر و گردن پرنده است كه در زمان تولكي از بدن پرنده جدا ميشود.

• پس رفتن:

• در حين نزديك شدن به دوران توليد مثل اگر پرنده در حال آماده شدن در همان حالت بماند و به بلوغ نرسد و يا پرنده آماده ناگهان شروع به پرريزي نمايد و تا سال آينده بدون توليد بماند قناري پس رفته است .

• پس:

• به قسمت مخر ج و محوطه شكمي (پس )ميگويند .

• پشت دار:

• داراي نژاد اصيل و اجداد خوب .

• تاتي:

• در زمان جفتگيري و آميزش پرنده ماده سينه خود را به روي چوب مي چسباند و سرو دم را بسمت بالا مي آورد در اين هنگام بدن پرنده شكل منحني به خود ميگيرد به اين عمل ماده تاتي دادن ميگويند.

• تخم گرفته:

• به تخم نطفه داري كه بعد از 6 روز خوابيدن پرنده ماده در آن جنين تشكيل ميشود تخم گرفته ميگويند.

• تخم هرز:

• تخمهايي كه پرنده ماده در حا لت مستي وبدون وجود نر ميگذارد تخم هرز است.

• تور:

• به پرنده هايي كه در هنگام نزديك شدن به قفس آنها و يا در هنگام گرفتن آنها از ترس و بدون هدف و به قصد فرار خود را محكم به ديواره هاي قفس ميكوبند تور ميگويند.

• تولك:

• هر ساله در فصل تابستان پرهاي كهنه پرنده ها ريخته شده و بجاي آن پرهاي جديد ميرويد, گاهي در اثربيماري و ترس و يا تغيير رژيم غذايي نيز اين پديده بوقوع مي پيوندد كه تولك رفتن گفته ميشود.

• تيغ آله:

• در ابتداي شروع رويش پر در بدن جوجه ها پر هاي آنها شبيه به تيغ در جوجه تيغي ميباشد در اين حالت به جوجه ها تيغ آلو و يا تيغ آله ميگويند.

• جره:

• ريز نقش ترين پرنده از بين جوجه هاي يك جفت نر وماده را جره مينامند.

• جوجه كال:

• از زمانيكه بدن جوجه پوشيده از پر ميگردد تا زمانيكه بتواند از دانه هاي خشك تغذيه كند (كال )شناخته ميشود .

• جوجه گوشتي:

• به جوجه هاي تازه به دنيا آمده اي كه هيچ پري در بدنشان روييده نشده است اطلاق ميگردد .

• جيك مرد:

• جوجه اي كه درون تخم كليه اندامهاي بد نش كامل شده و مرده است را جيك مرد مينامند .

• چكيده:

• اگر جوجه قناري داراي پدري باشد كه موقوم ميخواند و جوجه توسط همان نر تغذيه شده باشد و موقوم را از زماني كه درون تخم بوده تا زماني كه بالغ ميشود زيرنظرهمان قناري نر آموزش ديده باشد و موقوم بخواند .به اين روش آموزش چكيده ميگويند .

• چسبنده:

• به روش آموزش جوجه ها از سن 25 روزگي به بعد توسط قناري موقوم و يا بوسيله نوار كاست را روش چسبنده گويند .

• حمال:

• آن دسته از قناري ها كه براي پرورش جوجه قنار يهاي گران قيمت و اصيل استفاده ميشوند به حمال معروفند .

• خنثي:

• هر گاه جنسيت پرنده نامشخص باشد آن پرنده خنثي است .معمولا اين كلمه را در مورد جوجه ها بكار ميبرند .

• دل زدن:

• سرعت تنفس پرنده را در هنگام بيماري و كسالت دل زدن ميگويند .

• دهن دار:

• در صورتي كه پرنده دوره آواز خواني را در كلاس موقوم گذرانده باشد ولي در آواز خود تكه اي از آواز رسمي داشته باشد دهن دار است اما موقوم نيست .

• ريزه خواني:

• صداي جوجه هايي كه هنوز آواز كاملي را فرا نگرفته اند و تنها مشغول به تمرين آواز هستند را ريزه خواني گويند .

• سر دهن دار:

• اگر قناري تنها ابتداي آواز را با صداي تقليدي از موقوم و يا مثلا بلبل آغاز كند و بقيه آواز را معمولي (رسمي) بخواند سردهن دار گفته ميشود .

• سرو ته دار:

• اندازه طول بدن قناري از سر تا انتهاي دم را بدون در نظر گرفتن بلندي پا و يا كلفتي بدن پرنده و يا حتي استيل پرنده سرو ته ميگويند به عبارتي به قناري هاي نژاد سنگين مانند يوركشاير سروته دار مي گويند .

• سوخته:

• قناريهاي(سبز ) تيره رنگي كه داراي زمينه رنگ قرمز خصوصا در ناحيه سينه سر و صورت هستند سوخته ناميده مي شوند.

• سينه زدن:

• رفتاري است در زمان لانه سازي قناري ماده و آن هنگامي است كه قناري ماده سينه خود را بر روي پنبه هاي محل تخمگذاري مي مالد و به آن فشار مي اورد تا شكل اوليه لانه بوجود آيد .

• شاه تخم:

• دوتعريف دارد :اول اينكه : به اولين تخم از اولين سري تخمگذاري شاه تخم ميگويند .دوم اينكه : اولين جوجه بدنيا آمده از اولين سري تخمگذاري نيز شاه تخم است .

• شق دهن:

• قناري هاي آواز خواني كه داراي صداي صاف و بلند و بسيار بم باشند را شق دهن مينامند.

• طعمه:

• پيدايش هر گونه غده ويا تومور و يا جمع شدن قسمتي از احشا داخلي (روده ها )پرنده به صورت توده اي انباشته در محوطه شكمي را كه مانع از توليد مثل ميگردد طعمه ميگويند .

• قرص خواني:

• قناري نري كه تمامي آوازش را با صداي رسا وبلند بخواند قرص خوان است .

• قناري گنگ:

• گاهي يك پرنده جوان پيش از رسيدن به سن بلوغ در شرايط نگهداري بدي قرار مي گيرد كه عوامل محيطي مختلف از جمله بيماريها و تغذيه و بي برنامگي در نور دهي نظم ساعت بيو لوژيكي پرنده را بر هم مي زند و باعث به بلوغ نرسيدن پرنده در سال اول زندگي ميشود . اگر در سال اول تولك رفتن اين معايب رفع نگردد موجب ميگردد كه پرنده دوران تولكي را ناقص پشت سر بگذارد و در سال دوم نيز به شرايط بلوغ نرسد در نتيجه بعلت كمبود و يا عدم ترشح هورمونهاي مورد نياز و اينكه دوسال پي در پي دستگاه تناسلي پرنده فعال نبوده است پرنده دچار نوعي بي تفاوتي و سر در گمي ميشود و در مقابل همنوعان خود خونسرد و بي علاقه و ترسو و گوشه گير ميگردد و خصوصيات جنسي خود را بطور طبيعي بروز نمي دهد اينگونه پرنده ها اگر موفق به خواندن شوند نميدانند براي چه مي خوانند و اگر مست شوند نمي دانند رفتار جنسي چيست و اگر با پرنده اي جفت اندازي شوند مدتي طول خواهد كشيد تا روش آميزش را فرا بگيرند به اينگونه پرنده ها گنگ مي گويند .

• قوام:

• نوعي مزايده بين دو شريك و يا بين يك فروشنده و چند خريدار ر خ ميدهد,در بين دوشريك با قيمت گذاري يكي از طرفين موفق به خريد ميگردد اما در بين يك فروشنده و چند خريدار اگر فروشنده شرط كند ميتواند در صورت تامين نشدن نظرش معامله را فسخ كند ,در غير اينصورت بايد به بالا ترين پيشنهاد رضايت بدهد.

• قيه:

• صداي جيك بلند و صاف قناري نر قبل از شروع به آواز را در قناري هاي موقوم ودهن دار قيه مينامند .

• كپه:

• لانه تخمگذاري قناري را كپه ميگويند .

• كرچي:

• حالتي راكه پرنده ماده بعد از بدنيا آمدن جوجه ها روي آنها مي خوابد و جهت تغذيه آنها اقدام نمي كند و باعث گرسنگي و مرگ آنها ميگردد كرچي ميگويند .

• كشيده بلند:

• قناري هاي استيل دار و پا داري كه داراي سروته خوب نيز باشند كشيده بلند نام دارند ,قناري كشيده بلند قناري رسمي مورد نظر قناري بازان نيست و خصوصياتي از نژادهاي ديگر نظير اخم و ابرو در آنها وجود دارد .

• كوتاه خواني (بزوار):

• به آواز جوجه هايي كه قسمتي از يك قطعه را با تن صداي ضعيف مي خواند بز وار گفته ميشود .

• كوتاه و بلند خواني:

• به آوازي كه در آن قسمتي از آواز بلند و قسمتي ديگر با صداي ضعيف تر خوانده ميشود كوتاه بلند خواني گفته ميشود .

• كهنه:

• پرنده كهنه پرنده اي است كه يكسال از عمرش گذشته باشد .

• لال:

• گاهي مادرزادي و گاهي بر اثر ترس يك پرنده نر نميخواند و يا صدايي از حنجره اش خارج نمي شودبه اينگونه قناري هاي نر لال مي گويند .

• لك تولك:

• اگر قبل از پايان دوران پرريز ي عاملي باعث پرريزي دوباره پرنده گردد پرنده لك تولك شده است .

• لون:

• هر سري تخمگذاري را يك لون مينامند .پرنده ماده در هر لون معمولا بين 3 تا 4تخم ميگذارد .

• لمبه :

• ماده قناري گاهي در اثر کمبود کلسيم و گاهي تخمگذاري زياد تخمهايي با پوسته نازک ميگذارد که ان را لمبه ميگويند .

• مست:

• مستي, دوره اي از زندگي پرنده را در بر مي گيرد كه هر سال يكبار تكرار ميشود .در اين دوره كه هنگام جفت يابي و توليد مثل پرندگان است ماده ها شروع به لانه سازي ميكنند و نر ها با ديدن ماده با آواز بلند نغمه سرايي مي كنند .

• ملخك:

• در زمان آمادگي ماده ها پرش هاي كوتاهي انجام مي دهند كه اين پرش ها با تعداد بال زدن هاي زيادي همراه ميباشد به اين نوع پرش ملخك گفته مي شود .

• موچول:

• پرنده اي را كه يك يا چند انگشت بسته همانند مشت بسته دارد موچول مينامند .

• موقوم:

• يا مقام نوعي آواز زيبا در رديفي خاص ميباشد كه قناري موقوم بايد آن رديف را فرا گرفته و به درستي اجرا نمايد.

• نرلاس:

• گاهي چند پرنده را از نظر ارزش مادي به دودسته مساوي تقسيم ميكنند اين عمل نرلاس كردن نام دارد .

• هفت تخم:

• مخلوطي از هفت دانه شامل كاهو ,كلم , شلغم ,خرفه ,ترب , بذرك ,شاهدانه را كه براي تقويت و تنوع در تغذيه استفاده ميشود هفت تخم مينامند .
منابع :
قناری http://www.canaryalireza.ir/
قناری http://www.canaryalireza.ir
آشنائی بیشتر با قناری ها http://canariiran.blogfa.com/
قناری http://www.saman-ghanari.blogfa.com/
قناری http://forum.patoghu.com
دانستنی های قناری http://www.canaryalireza.ir
قناری http://www.phalls.com
/خ