زمین همچون یک دینام - 3

هنوز یک سؤال مهم باقی مانده است: چرا زمین یک میدان کلی یکپارچه دارد؟ فرآیندی که شرح دادیم تنها می‌تواند گرداب‌های موضعی ایجاد کند و نه یک میدان کلی. اما پاسخ معقولی برای این سؤال داریم. عاملی که این
چهارشنبه، 15 شهريور 1396
تخمین زمان مطالعه:
پدیدآورنده: علی اکبر مظاهری
موارد بیشتر برای شما
زمین همچون یک دینام - 3
زمین همچون یک دینام - 3

مترجم: احمد رازیانی
منبع:راسخون
 

هنوز یک سؤال مهم باقی مانده است: چرا زمین یک میدان کلی یکپارچه دارد؟ فرآیندی که شرح دادیم تنها می‌تواند گرداب‌های موضعی ایجاد کند و نه یک میدان کلی. اما پاسخ معقولی برای این سؤال داریم. عاملی که این گرداب‌ها را به صورتی منظم ردیف می‌کند باید چرخش زمین باشد، زیرا جهت این میدان کلی تقریباً در امتداد محور چرخش زمین است. بزرگترین اشکال در تمام کوشش‌هایی که تاکنون برای توضیح میدان مغناطیسی زمین به عمل آمده، مسئلة معرفی نیروی محرکی است که تقارن کلی در میدان سراسری را باعث می‌شود. ناچاریم فرض کنیم که میدان به واسطة جریان‌های الکتریکی گردشی بسته ایجاد شده است. در چنین آرایشی، هیچ محل آشکاری که بتوانیم یک نیروی محرک ـ اعم از باتری یا هر چیز دیگر ـ را در آن جا بدهیم، وجود ندارد. اما در نظریة دینام، چرخش زمین به عنوان یک نیروی محرک عمل می‌کند. چرخش زمین موجب می‌شود که جریان‌های بستة گرداینها در جهت یکسانی به حرکت درآیند.
اگر ما در هستة زمین می‌بودیم، فقط گرداب‌هایی منفرد را مشاهده می‌کردیم. اما از محل دیدبانی ما در خارج از هسته، اثر جمعی آن‌ها تقریباً معادل یک جریان یگانه است که در دایرة بزرگی به دور کل هسته جریان دارد. روی هم رفته میدان نسبتاً پایدار است اما از آنجا که گرداب‌ها کم و بیش به نحو کتره‌ای پیدا می‌شوند، نمو می‌کنند و از بین می‌روند، جزئیات میدان مغناطیسی غیرقابل پیش‌گویی است.
اخیراً اخترشناسان شواهد محکمی در تأیید نظریه دینام پیدا کرده‌اند. آن‌ها دریافته‌اند که نه تنها خورشید ما بلکه بسیاری از ستاره‌ها نیز دارای میدان‌های مغناطیسی قوی هستند و می‌توان به راحتی مجسم کرد که فرایندهای دینام در این ستاره‌ها عمل می‌کنند. خورشید میدان‌های مغناطیسی بسیار قوی در محل لکه‌های خورشیدی دارد و فوران‌های قوسی شکل آن باید توسط خطوط نیروی میدان مغناطیسی تشکیل شده باشند.
اکنون حدود 60 ستارة دیگر که خاصیت مغناطیسی شدیدی دارند، شناخته شده‌اند، اگر تمام ستاره‌ها مغناطیسی نباشند، بدون شک درصد بزرگی از آن‌ها کم و بیش مغناطیسی‌اند.
ستاره‌ها می‌چرخند، مادة گازی آن‌ها الکتریسته را به خوبی هدایت می‌کند، میدان مغناطیسی آن‌ها به سرعت تغییر می‌کند، تمام این‌ها دلالت دارند بر اینکه تبیین میدان، مانند مدلی که ما برای هستة زمین فرض کردیم، باید دینامیکی باشد و نه ایستاییکی. اگرچه ظرف جیوه مدل مناسبی از آنچه واقعاً در درون زمین می‌گذرد نیست، با این حال به نظر می‌رسد که هستة زمین مدل کاملا قابل قبولی برای فرایندهای مغناطوهیدرودینامیک باشد که این‌چنین عالم را انباشته‌اند.
 


مقالات مرتبط
نظرات کاربران
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
مقالات مرتبط