شناسنامه کتاب:
عنوان: نهج الحیاة (فرهنگ سخنان حضرت فاطمه (س))
موضوع: احادیث حضرت فاطمه(س) / خطبه‌های حضرت فاطمه(س)
زبان: فارسی
قطع: وزیری
تیراژ: 5000
نویسنده: محمد دشتی
ناشر: نشر مؤسسه تحقیقاتی امیرالمؤمنین(ع)
محل چاپ: قم
سال چاپ: 1376
نوبت چاپ: 14
تعداد صفحات: 436 صفحه
معرفی کتاب:
درباره کتاب:نویسنده در راستای تداوم بخشی به کار فرهنگی و فکری خود که با عنوان پاسداری از مرزهای اندیشه که در سال‌های پس از انقلاب شکوهمند اسلامی شروع کرده بود، با هدف جمع‌آوری سخنان حضرت زهرا(س) به نگارش این اثر پرداخت و آن را نهج الحیاة یا راه و رسم زندگی از دیدگاه حضرت زهرا(س) نامید تا با نهج البلاغه هم‌سنگ باشد.
کارهایی که در زمینه تدوین این اثر انجام گرفته است به این شرح است:
1. شناسایی و استخراج سخنان و روایات حضرت زهرا(س)
2. انتخاب عناوین و قالب‌ریزی احادیث فاطمه(س)
3. ترجمه احادیث
4. انتخاب سوژه‌ها و زمینه‌سازی‌های مناسب: برای تحقق این هدف کارهای چون: انتخاب سوژه‌ها، زمینه سازی‌های لازم، تعیین جایگاه اصلی حدیث، نتیجه‌گیری‌های ضروری.
5. نظم الفبایی (فرهنگ سخنان الفبایی): چون پس از استخراج، ترجمه و قالب‌ریزی شده و آن گاه دارای نظم الفبایی می‌گردد، هر مراجعه کننده‌ای در کم‌ترین زمان می‌تواند روایات دلخواه خود را بیابد.
6. فهرست موضوعی7. ثبت سلسله روات8. جمع‌آوری اسناد و مدارک روایات9. فهرست موضوعی منابع تحقیق
10. گزینش و انتخاب احادیث: در انتخاب روایت ها، اصول زیر رعایت شده است: مخالف قرآن و سنت رسول خدا(ص) نباشد، مخالف مفاد عقل (مستفاد از قرآن و حدیث) نباشد، مخالف اجماع علمای شیعه نباشد، مخالف اصول مسلم اعتقادی نباشد، مخالف صفات و ویژگی‌های معصومین(ع) (علم غیب و عصمت و...) نباشد. سرانجام 213 حدیث به شماره حروف ابجد مطابق با نام نورانی حضرت زهرا(س) انتخاب شده است.
عنوان‌های بخش‌های گوناگون کتاب عبارتند از:
بخش آ، 3 حدیث: درباره آیین همسرداری، آداب غذا خوردن، آرایش و زیبایی، آگاهی.
بخش الف، حدیث 4 تا 28: درباره احکام اسلامی، اخلاص در عبادت، اخلاق و روابط انسانی ازدواج، افشاگری‌ها، امامت و رهبری، امامت امام علی(ع)، ویژگی‌های امام علی(ع)، ایثارگری، ایمان.
بخش ب، حدیث 29 تا 31: درباره بهداشت دست، غذا خوردن، غذا.
بخش پ، حدیث 32 تا 44: درباره پوشش و حجاب زن، پیامبر اسلام(ص)، پیامبر(ص)، جاودانه است، نقش تربیتی پیامبر(ص)، اندوه وفات پیامبر(ص)، گلایه‌ها با پیامبر(ص)، تنهایی و مصیبت پس از پیامبر(ص)، یاد پیامبر(ص).
بخش ت، حدیث 45 تا 47: درباره تربیت، ترس از عذاب الهی.
بخش ج، حدیث 48: درباره جاهلیت (اخلاق)، جبرییل(ع)، جاذبه و دافعه شیعیان، حمله، جنگ و شرکت در جهاد و...
بخش چ، حدیث 49 تا 55: درباره چادر و پوشش، چهره زیبای پیامبر(ص)، حجاب، پرهیز از نامحرم، در اوج عفت و حجاب، حوریان بهشت.
بخش خ، حدیث 56 تا 63: درباره خداشناسی، خطبه‌های حضرت زهرا(س)، از خودگذشتگی، خوش‌رویی.
بخش د، حدیث 64 تا 83: دعوت مردم به قیام، دفاع و مبارزه، دعا و نیایش، دنیا و دنیازدگی
بخش ذ - ر، حدیث 84 تا 86: درباره ذکر، دعا، خواری مسلمین، ذلت جاهلیت، روابط اجتماعی، روزه و روزه داری.
بخش ز، حدیث 87 تا 98: درباره زن و زندگی، آیین زندگی، زن و کار، زن و زینت و آرایش.
بخش س، ش، حدیث 99 تا 125: درباره ساده زیستی، ساده پوشی، سخنرانی‌های فاطمه(س)، سرور و شادی فاطمه(س)، سکوت سیاسی، سلام فرشتگان، سلام بر جبرییل(ع)، سلام فاطمه(س)، سیاست و مبارزه های سیاسی، شادی فاطمه(س)، شادی فرشتگان، شعرهای فاطمه(س)، شفاعت فاطمه، شیعیان فاطمه(س)، شهادت و شاهد.
بخش ص، حدیث 126 تا 128: درباره صحیفه فاطمه(س)، صدقات (راه‌های مصرف)، صله‌رحم، صبر و بردباری فاطمه(س).
بخش ط، ظ، ع، حدیث 129 تا 141: درباره طعام بهشتی، طعام، طهارت کودک، ظلم به امام علی(ع)، ظلم به فاطمه، ظلم به اهل بیت(ع)، ظلم مهاجرین و انصار، ظلم ابوبکر و عمر، عبادت فاطمه، عرفان فاطمه، علم و ارزش عالم اسلامی، علم و آگاهی فاطمه(س)، علم بی‌نهایت.
بخش غ، ف، حدیث 142 تا 162: درباره غدیر خم، غذا خوردن، غذای بهشتی، غم و اندوه عزای پیامبر(ص)، غصب خلافت، غصب حق اهل بیت(ع)، غنایم جنگی، فدک و دفاعیه‌های سیاسی، فدک و پیامبر(ص)، فدک و یاری خواستن از مسلمانان، فضایل فاطمه(س).
بخش ق، حدیث 163 تا 165: درباره قرآن، قضاوت میان کودکان، قیامت.
بخش ک، گ، حدیث 166: درباره کار زن، کرامات و معجزات، کربلا و یاد شهادت حسین(ع)، کافور بهشتی، کم فروشی، گرسنگی‌های فراوان، گنهکاران، گوشت قربانی، گریه‌های فاطمه(س).
بخش م، حدیث 167 تا 199: درباره مالکیت خصوصی، مبارزات سیاسی، مبارزه منفی، مشکلات زندگی، معجزات و کرامات فاطمه(س)، مقام مادری، مهمان نوازی.
بخش ن، و، حدیث 200 تا 207: درباره نان پختن، ناقه صالح، نبوت، نظم اجتماعی، نعمت‌ها، نفاق، نماز، وصیت‌های اخلاقی، سیاسی و وصیت نامه نوشته شده.
بخش ه، ی، حدیث 208 تا 213: درباره هجرت امام علی(ع)، هدایت تشریعی، هدیه خوب مومن، همسایه، همسرداری، همسر نمونه، هنر خطاطی، هیزم‌ها و آتش زدن‌ها، یاد یاران، یادآوری غدیرخم، یادآوری پیامبر(ص)، یاری کردن به امام علی(ع)، یاری خواستن از مهاجرین و انصار.
تذکر: یکی از نکات بسیار خوب کتاب، معرفی منابع سخنان به صورت کامل از مآخذ گوناگون و اصیل در پاورقی‌هاست.
منبع مقاله : pajuhesh.irc.ir
