خوانديم كه شرايط محيطي عامل موثري در كار كردن كاركنان است و بازده كاري آن ها را افزايش يا كاهش مي دهد. در اين قسمت در ادامه مبحث طبقه بندي شاغل بر اساس فعاليت فكري و بدني مي خوانيم:
بعضي از دستاوردهاي واقعي عملياتي شدن ارگونومي در کار را مي‌توان چنين بيان كرد:
* افزايش رضايت شغلي؛
* خستگي کم و دل بستگي به کار؛
* سلامت جسمي و رواني کارکنان؛
* افزايش بازده کاري و بهره وري؛
* صرفه جويي در انرژي رواني و جسمي؛
* هماهنگ شدن مشاغل با شرايط کارکنان؛
* تسلط بر محيط کار و مديريت بر ابزارآلات.
از اين بحث مختصر مي‌توان نتيجه گرفت كه رنگ‌ها مکمل خوبي براي افزايش اثرات مولفه‌هاي ارگونومي هستند.
آشنايي با مفاهيم رنگ ها
رنگ‌هاي سرد وگرم
شامل حس دروني رنگ هاست که از طبيعت الهام گرفته شده است
قرمز زرد نارنجي و بنفش مايل به قرمز، گرم هستند و رنگ‌هاي آبي، سبز و بنفش مايل به آبي از رنگ‌هاي سرد محسوب مي‌شوند.
عموماًَ ترکيب رنگ‌هاي هر گروه نيز به شرط نبود تمايل به تيرگي شديد از گرمي و سردي همان گروه تبعيت مي‌کنند.
تضاد رنگ ها
تضاد در رنگ خصيصه‌اي از رنگ است که بستگي تام به مشخصات رنگ‌هاي مجاور دارد و عبارت است از اختلاف بين تيره و روشن در يک تصوير. اگر تضاد کم باشد، تصوير مسطح ديده مي‌شود و حالت عمق و برجستگي آن از بين مي‌رود.تضاد رنگ متعلق به شخصيت‌هاي شاد، پر تحرک و اجتماعي است و نبود تضاد مربوط به شخصيت‌هاي آرام، خنثي و تاثيرپذير است. اما اين تعبير همه جا عموميت ندارد، بلکه به تناسب شرايط زماني و مکاني متغير است.
مکمل
حالت مكمل حالتي از همنشيني رنگ هاست که در آن رنگ‌ها دو به دو در کنار هم بيشترين هماهنگي و هارموني را با هم ايجاد مي‌کنند و بيننده را آزار نمي‌دهند. در عين حال خلا کمبود رنگ را پر مي‌کنند.
اثرات رواني در محيط کار
تحقيقات کم و پراکنده‌اي پيرامون اثرات رنگ بر افزايش کارايي در سازمان و نيز مخاطبان سازمان انجام گرفته، اما هيچ يک از اين تحقيقات به صورت تخصصي به اين موضوع نپرداخته است و همچنان اين موضوع در مهجوريت به سر مي‌برد. شايد دليل اصلي آن تنوع حوزه‌هاي فرهنگي و مديريتي در سازمان‌ها باشد که در کنار توجه به ابعاد روان‌شناختي فردي، ابراز نظر مطلق و علمي را دشوار مي‌کند. اما از مجموعه اين نظرات به دست آمده است.
آبي
رنگ آبي نشان از آرامش وخشنودي دارد. يکپارچگي و احساس تعلق و در برخي موارد امنيت و ثبات از آثار اين رنگ است. از نظر سمبليک يا نمادين آبي نشانه آسمان، آب، و دريا است. خلق و خوي آرام و طبيعت زنانه و روشني و درخشش دنياي باستان را نيز در خود دارد، اثر رواني آن سرماست؛ ادراک حسي آبي طعم شيرين است. محتواي عاطفي آن ملايمت و اندام آن پوست است. آبي مناسبترين رنگ براي بيان معناي فلسفه، تفکرو تعقل است.با تفاسير بالا مي‌توان دريافت که کارکرد اصلي اين رنگ در سازمان‌هايي مبتني بر فعاليت‌هاي فکري و يا سالن جلسات و اتاق فکر است.
قرمز
قرمز رنگ انرژي است، نبض را تند مي‌کند، فشار خون را بالاتر مي‌برد، معناي آرزو مي‌دهد و بيانگر ميل و اشتياق، هوس و هيجان است. اين رنگ از ديگر سو نماينده آرزوي شديد براي زندگي و تجربه گرايي است، از نظر سمبليک قرمز نماد خون و آتش است و طبيعت مردانه را به ياد مي‌آورد. اثر رواني آن گرماست. ادراک حسي آن به صورت ميل و اشتها و طعم تند بروز مي‌کند و اندام آن ماهيچه‌هاي سخت و اندام‌هاي تناسلي است. قرمز يک رنگ مادي است و مناسب براي بيان مفاهيم خطر، اراده و جنگ.از اين رنگ در سازمان‌هايي مبتني بر فعاليت‌هاي جسمي استفاده مي‌شود و البته از آنجايي که رنگي معترض است، در مجموعه‌هاي سياسي نيز از آن استقبال مي‌شود. در ارگونومي اين رنگ را رنگ اخطار مي‌نامند و بايد به خاطر داشته باشيد که استفاده نامناسب از آن، به‌ويژه به صورت تک رنگ و با شدت بالا، موجبات استرس در محل کار را فراهم مي‌کند. ترکيب ترام‌هاي تيره اين رنگ در کنار رنگ‌هاي موسوم به سنگين مثل قهوه‌اي و سياه براي شرکت‌هاي صنعتي مناسب است.
ادامه دارد .......
منبع: روزنامه اطلاعات/خ
