امام خميني در ماه رمضان
حضرت امام خميني رضوان الله عليه روزها و ساعت ها و لحظه هاي عمر خود را ، با مراقبه و محاسبه سپري کرده و صدها آيه قرآن را مجسم ساخت و عينيت بخشيد .
توجه ويژه اي نسبت به ماه رمضان داشت . ملاقات هاي خودشان در ماه مبارک رمضان را تعطيل مي کرد و دعا و تلاوت قرآن و ... مي پرداخت .مي گفت : خود ماه مبارک رمضان ، کاري است . (1)
يکي از ياران امام ، در اين باره گفته است :
در اين ماه ، ايشان شعر نمي خواندند و نمي سرودند و گوش به شعر هم نمي دادند . دگرگوني خاصي متناسب با اين ماه در زندگي خود ايجاد مي کردند ، به گونه اي که اين ماه را سراسر ، به تلاوت قرآن مجيد و دعا کردن و انجام دادن مستحبات مربوط به ماه رمضان سپري مي کردند . (2)
ايشان ، به هنگام سحر و افطار ، بسيار کم مي خوردند ، به گونه اي که خادم شان فکر مي کرد که امام ، چيزي نخورده است . (3)
اما توجه خاصي به نوافل داشتند و هرگز نوافل را ترک نمي کردند . نقل شده است که امام ، در نجف اشرف با آن گرماي شديد ، ماه مبارک رمضان را روزه مي گرفت و با اينکه در سنين پيري بودند و ضعف بسيار داشتند ، تا نماز مغرب و عشاء را به همراه نوافل به جا نمي آوردند ، افطار نمي کردند ! و شب ها تا صبح ، نماز و دعا مي خواندند و بعد از نماز صبح ، مقداري استراحت مي کردند و صبح زود ، براي کارهايشان آماده مي شدند . (5)
شب زنده داري و تهجد امام در ماه مبارک رمضان ، وضعيت ديگري داشت . يکي از محافظان بيت مي گويد در يکي از شب هاي ماه مبارک رمضان ، نيمه شب ، براي انجام کاري مجبور شدم از جلوي اتاق امام گذر کنم . حين عبور ، متوجه شدم که امام ، زار زار گريه مي کردند ! هق هق گريه امام که در فضا پيچيده بود ، واقعاً مرا تحت تأثير قرار داد که چگونه امام ، در آن موقع از شب ، با خداي خويش راز و نياز مي کند . (6)
آخرين ماه مبارک رمضان دوران حيات امام ، به گفته ي ساکنان بيت ، از ماه مبارک رمضان هاي ديگر متفاوت بود!به اين صورت که امام هميشه ، براي خشک کردن اشک چشم شان دستمالي را همراه داشتند ، ولي در آن ماه مبارک رمضان ، حوله اي را نيز همراه بر مي داشتند تا به هنگام نمازهاي نيمه شب شان ، از آن استفاده کنند ! (7)
يکي از همراهان امام در نجف ، اظهار مي کرد که امام خميني در ماه مبارک رمضان ، هر روز ده جزء قرآن مي خواندند ؛ يعني در هر سه روز ، يک بار قرآن را ختم مي کردند . (10)
علاوه بر آن ، هر سال چند روز قبل از ماه مبارک رمضان ، دستور مي دادند که چند ختم قرآن براي افرادي که مد نظر مبارکشان بود ، قرائت شود . (11)
از کردار و رفتار ناشايسته خود ، استغفار کنيد ! اگر خداي نخواسته ، گناهي مرتکب شده ايد ، قبل از ورود به ماه مبارک رمضان ، توبه کنيد ! زبان را به مناجات حق تعالي عادت دهيد!مبادا در ماه مبارک رمضان ، از شما غيبتي ، تهمتي و خلاصه گناهي سر بزند و در محضر ربوبي ، با نعم الهي و در مهمان سراي باري تعالي ، آلوده به معاصي باشيد ! شما اقلاً ، به آداب اوليه روزه عمل نماييد و همان طوري که شکم خود را از خوردن و آشاميدن نگه مي داريد ، چشم و گوش و زبان را هم از معاصي باز داريد! از هم اکنون بنا بگذاريد که زبان را از غيبت ، تهمت ، بدگويي و دروغ نگه داشته ، کينه ، حسد و ديگر صفات زشت شيطاني را از دل بيرون کنيد!
اگر با پايان يافتن ماه مبارک رمضان ، در اعمال و کردار شما هيچ گونه تغييري پديد نيامد ، و راه و روش شما با قبل از ماه صيام فرقي نکرد ، معلوم مي شود روزه اي که از شما خواسته اند ، محقق نشده است .(12 )
توجه ويژه اي نسبت به ماه رمضان داشت . ملاقات هاي خودشان در ماه مبارک رمضان را تعطيل مي کرد و دعا و تلاوت قرآن و ... مي پرداخت .مي گفت : خود ماه مبارک رمضان ، کاري است . (1)
يکي از ياران امام ، در اين باره گفته است :
در اين ماه ، ايشان شعر نمي خواندند و نمي سرودند و گوش به شعر هم نمي دادند . دگرگوني خاصي متناسب با اين ماه در زندگي خود ايجاد مي کردند ، به گونه اي که اين ماه را سراسر ، به تلاوت قرآن مجيد و دعا کردن و انجام دادن مستحبات مربوط به ماه رمضان سپري مي کردند . (2)
ايشان ، به هنگام سحر و افطار ، بسيار کم مي خوردند ، به گونه اي که خادم شان فکر مي کرد که امام ، چيزي نخورده است . (3)
عبادت و تهجد
اما توجه خاصي به نوافل داشتند و هرگز نوافل را ترک نمي کردند . نقل شده است که امام ، در نجف اشرف با آن گرماي شديد ، ماه مبارک رمضان را روزه مي گرفت و با اينکه در سنين پيري بودند و ضعف بسيار داشتند ، تا نماز مغرب و عشاء را به همراه نوافل به جا نمي آوردند ، افطار نمي کردند ! و شب ها تا صبح ، نماز و دعا مي خواندند و بعد از نماز صبح ، مقداري استراحت مي کردند و صبح زود ، براي کارهايشان آماده مي شدند . (5)
شب زنده داري و تهجد امام در ماه مبارک رمضان ، وضعيت ديگري داشت . يکي از محافظان بيت مي گويد در يکي از شب هاي ماه مبارک رمضان ، نيمه شب ، براي انجام کاري مجبور شدم از جلوي اتاق امام گذر کنم . حين عبور ، متوجه شدم که امام ، زار زار گريه مي کردند ! هق هق گريه امام که در فضا پيچيده بود ، واقعاً مرا تحت تأثير قرار داد که چگونه امام ، در آن موقع از شب ، با خداي خويش راز و نياز مي کند . (6)
آخرين ماه مبارک رمضان دوران حيات امام ، به گفته ي ساکنان بيت ، از ماه مبارک رمضان هاي ديگر متفاوت بود!به اين صورت که امام هميشه ، براي خشک کردن اشک چشم شان دستمالي را همراه داشتند ، ولي در آن ماه مبارک رمضان ، حوله اي را نيز همراه بر مي داشتند تا به هنگام نمازهاي نيمه شب شان ، از آن استفاده کنند ! (7)
توجه ويژه به قرآن :
يکي از همراهان امام در نجف ، اظهار مي کرد که امام خميني در ماه مبارک رمضان ، هر روز ده جزء قرآن مي خواندند ؛ يعني در هر سه روز ، يک بار قرآن را ختم مي کردند . (10)
علاوه بر آن ، هر سال چند روز قبل از ماه مبارک رمضان ، دستور مي دادند که چند ختم قرآن براي افرادي که مد نظر مبارکشان بود ، قرائت شود . (11)
سفارش هاي امام به مناسبت ماه مبارک رمضان
از کردار و رفتار ناشايسته خود ، استغفار کنيد ! اگر خداي نخواسته ، گناهي مرتکب شده ايد ، قبل از ورود به ماه مبارک رمضان ، توبه کنيد ! زبان را به مناجات حق تعالي عادت دهيد!مبادا در ماه مبارک رمضان ، از شما غيبتي ، تهمتي و خلاصه گناهي سر بزند و در محضر ربوبي ، با نعم الهي و در مهمان سراي باري تعالي ، آلوده به معاصي باشيد ! شما اقلاً ، به آداب اوليه روزه عمل نماييد و همان طوري که شکم خود را از خوردن و آشاميدن نگه مي داريد ، چشم و گوش و زبان را هم از معاصي باز داريد! از هم اکنون بنا بگذاريد که زبان را از غيبت ، تهمت ، بدگويي و دروغ نگه داشته ، کينه ، حسد و ديگر صفات زشت شيطاني را از دل بيرون کنيد!
اگر با پايان يافتن ماه مبارک رمضان ، در اعمال و کردار شما هيچ گونه تغييري پديد نيامد ، و راه و روش شما با قبل از ماه صيام فرقي نکرد ، معلوم مي شود روزه اي که از شما خواسته اند ، محقق نشده است .(12 )
پي نوشت :
1ـ پا به پاي آفتاب ، ج 1 ، ص 286 .
2 ـ برداشت هايي از سيره ي امام خميني (ره) ، ج 3 ، ص 90 .
3 ـ همان ، ص 89 .
4 ـ امام در سنگر نماز ، ص 83 ؛ هزار و يک نکته ، نکته ي 129 .
5 ـ سيماي فرزانگان ، ص 159 ؛ برداشت هايي از سيره ي امام خميني (ره) ، ج 3 ، ص 99 .
6 ـ هزار و يک نکته ، نکته ي 104 ؛ جلوه اي از خورشيد ، ص 90 .
7 ـ برداشت هايي از سيره ي امام خميني (ره) ، ج 3 ، ص 126 .
8 ـ پا به پاي آفتاب ، ج 1 ، ص 270 .
9 ـ برداشت هايي از سيره ي امام خميني (ره) ، ج 3 ، ص 198 .
10 ـ همان ، ص 7 .
11 ـ پا به پاي آفتاب ، ج 1 ص 181 .
12 ـ سيماي فرزانگان ، ص 159 و 161 ؛ برداشت هايي از سيره ي امام خميني (ره) ، ج 3 ، ص 8 .