پیتر لومبارد وآموزه‌های مسیحی
چکیده:
روش لومبارد شبیه روش آبلار است؛ یعنی وی عقل، روش دیالکتیکی و منطق را به کار می گیرد تا در مورد دیدگاه ها و عقاید گوناگون قضاوت کند.
تعداد کلمات: 1112 کلمه / تخمین زمان مطالعه: 5 دقیقه
روش لومبارد شبیه روش آبلار است؛ یعنی وی عقل، روش دیالکتیکی و منطق را به کار می گیرد تا در مورد دیدگاه ها و عقاید گوناگون قضاوت کند.
تعداد کلمات: 1112 کلمه / تخمین زمان مطالعه: 5 دقیقه
نویسنده: تونی لِین
ترجمه: روبرت آسریان
ترجمه: روبرت آسریان
پیتر آبلار به دلیل مداخلة برنار محکوم شد؛ اما کار او را فردی دیگر که او نیز پیتر نام داشت، ادامه داد. این پیتر در اواخر قرن یازدهم در لومباردی (منطقه ای واقع در شمال ایتالیا) چشم به جهان گشود. وی در بولونیا ؟، ریمس و بالاخره پاریس (احتمالا تحت نظر آبلار) تحصیل کرد. در سال ۱۹۴۰ در پاریس به مقام استادی رسید و در سال ۱۱۵۹ اسقف شهر پاریس گشت. وی در سال ۱۹۶۰ درگذشت.
مهم ترین اثر لومبارد کتب اربعه عقاید است که آن را بین سالهای ۱۱۴۷ تا ۱۱۵۱ به نگارش درآورد. این کتاب، مجموعه ای از خلاصه عقاید گوناگون است که از کتاب مقدس، آثار پدران کلیسا و دیگر نویسندگان گردآوری شده است. روش لومبارد شبیه روش آبلار است؛ یعنی وی عقل، روش دیالکتیکی و منطق را به کار می گیرد تا در مورد دیدگاه ها و عقاید گوناگون قضاوت کند. اما وی روش آبلار را با احترام و منزلتی که برای مراجع روحانی در نظر می گیرد، در هم می آمیزد به گونه ای که حتی برنار نیز از وی حمایت کرد. هدف وی این نبود که نظریات نوین خود را مطرح سازد، بلکه صرفا در پی آن بود تا با توجه به حقایق مرجع و پذیرفته شده، در مورد حقیقت تصمیم گیری نماید و آن را دریابد. اگر وی می اندیشید که آثار گذشتگان خود را بهبود می بخشد، تنها بر اساس نگرشی که برنارد اهل شارتر (مت ۱۱۳۰) آن را بیان کرده، این کار را انجام میداد:
ما همانند کوتوله هایی هستیم که بر روی شانه غولها (گذشتگان) نشسته ایم. ما بیشتر از آنان می بینیم. همچنین چیزهایی را می بینیم که بسیار دورند. ما نه به جهت اینکه چشمان تیز تری داریم یا از آنان بلندتریم قادر به این کار هستیم، بلکه به علت این است که آنان را بلند کرده اند و بلندی بسیار آنان را به قامت خود اضافه کرده ایم. (نقل شده از جان اهل سالیسبوری متالوژیکون ۴ : ۳ )
بیشتر بخوانید : راست‌دینی هوشمندانه
اگرچه هدف لومبارد این نبود که عقاید نوینی را مطرح سازد، عقیده مطرح شده از سوی او، عقیده ای بود که برای نخستین بار مطرح گشت. وی نخستین کسی بود که فهرست رسمی کلیسای کاتولیک در مورد هفت آیین کلیسایی را طرح کرد. در کلیسای اولیه، واژه آیین هم به صورت محدود و فقط در اشاره به در آیین تعمید و عشای ربانی و هم در معنایی کلی و در اشاره به بسیاری از مراسم کلیسایی همانند اخراج ارواح شریر و دعای ربانی به کار می رفت. در زمان لومبارد، درباره آیینهای کلیسایی توافق نظر وجود نداشت. برخی دو آیین و عده ای، دوازده آیین کلیسایی را ذکر می کردند. اما هنگامی که لومبارد هفت آیین را ذکر کرد، عدد هفت، که عددی کامل محسوب می شد، به سرعت از سوی همگان پذیرفته شد. گرچه همه، وجود هفت آیین را قبول داشتند، در مورد اینکه هفت آیینی که لومبارد معرفی کرده هفت آیین اصلی هستند، توافق نظر نداشتند. با وجود این، فهرستی که او پیشنهاد کرده بود مورد پذیرش همگان قرار گرفت و شورای فلورانس در سال ۱۴۳۹ فهرست هفت آیین پیشنهاد شده توسط لومبارد را، حزء اصول راست دینی پذیرفت. البته پذیرفتن وجود هفت آیین کلیسایی زودتر از پذیرش هفت آیین کلیسایی پیشنهادی از سوی لومبارد صورت گرفت. اما ارائه تعریفی قانع کننده از یک آیین، که پذیرش این هفت مراسم را به عنوان آیین های کلیسایی در بر بگیرد، امری بسیار مشکل و بحث انگیز بود. یک آیین کلیسایی چیست؟ «یک آیین نشانه ای از یک امر قدسی است»
مهم ترین اثر لومبارد کتب اربعه عقاید است که آن را بین سالهای ۱۱۴۷ تا ۱۱۵۱ به نگارش درآورد. این کتاب، مجموعه ای از خلاصه عقاید گوناگون است که از کتاب مقدس، آثار پدران کلیسا و دیگر نویسندگان گردآوری شده است. روش لومبارد شبیه روش آبلار است؛ یعنی وی عقل، روش دیالکتیکی و منطق را به کار می گیرد تا در مورد دیدگاه ها و عقاید گوناگون قضاوت کند. اما وی روش آبلار را با احترام و منزلتی که برای مراجع روحانی در نظر می گیرد، در هم می آمیزد به گونه ای که حتی برنار نیز از وی حمایت کرد. هدف وی این نبود که نظریات نوین خود را مطرح سازد، بلکه صرفا در پی آن بود تا با توجه به حقایق مرجع و پذیرفته شده، در مورد حقیقت تصمیم گیری نماید و آن را دریابد.
(آوگوستین)... و نیز «یک آیین، شکل دیدنی فیضی نادیدنی است» (آوگوستین)۔ یک آیین به آنچه نشانه آن محسوب می شود، شباهت دارد. زیرا اگر آیین ها به آنچه بیانگر آن هستند شباهت نداشته باشند، نمی توان آنها را به درستی آیین نامید» (آوگوستین) آنچه را به درستی می توان یک آیین نامید که نشانه ای از فیض خدا و شکلی از فیض نادیدنی باشد، به شکلی که به طریقی به آن فیض نادیدنی شباهت داشته باشد و به خاطر آن وجود داشته باشد. بنابراین، آیینها نه فقط به وجود آمده اند تا دلالت بر امری داشته باشند، (یعنی نشانه آن باشند، بلکه همچنین به وجود آمده اند تا باعث تقدیس شوند (یعنی منتقل کننده فیض باشند). (کتب اربعه عقاید ۲ : ۱ : ۴ و ۴ )
چرا آیین ها به وجود آمده اند؟ «آیینها به سه دلیل به وجود آمدند: اولا آنکه، آیینها طرقی برای رشد فروتنی هستند، ثانیا طرقی برای آموزش هستند و ثالثة طرقی برای فعالیت به شمار می آیند. آیین ها بدین معنی، طرقی برای رشد فروتنی هستند، چون انسان از آنجایی که باید از حکم خدا اطاعت کند، خود را مطیع و منقاد اشیاء و امور مادی می سازد که نسبت به او ماهیتا در مرتبه پایین تری قرار دارند. آیینها بدین معنی برای آموزش مقرر شده اند؛ چون ذهن انسان توسط شکل مرئی خارجی می آموزد که فضایل درونی و نادیدنی را درک کند... به همین شکل، آیینها بدین جهت مقرر شده اند تا انسان را به فعالیت وادارند. از آنجایی که انسان نمی تواند بدون فعالیت و مشغله باقی بماند، آیینها امکان فعالیتی مفید و سالم را برای او فراهم می سازند تا وی از فعالیت ها و مشغله های مضر و بیهوده دور بماند... خدا می تواند بدون استفاده از آیین ها نیز به انسان فیض ببخشد و قدرت وی به آیین ها وابسته نیست، اما بنابر دلایلی که ذکر شد، وی آیینها را مقرر کرد. (کتب اربعه عقاید ۵ : ۱ : ۴ )
اما در مورد آیین های شریعت نوین: بیایید آیین های شریعت نوین (یعنی عهد جدید) را بررسی کنیم. این آیین ها عبارتند از: تعمید، تأیید، نان تبرک (یا عشای ربانی)، توبه، تدهین نهایی، دستگذاری و ازدواج. برخی از این آیینها، درمانی برای گناه هستند و همگام با فیض و در جهت مساعدت به آن عمل می کنند (مانند آیین تعمید)، برخی از این آیین ها تنها در حکم درمان برای آن هستند (مانند آیین ازدواج)، آیین های دیگر نیز ما را با فیض و قدرت تقویت می کنند (مانند آیین های عشای ربانی و دستگذاری) (کتب اربعه عقاید ۱ : ۲:۴ )
الاهیات پیتر لومبارد، بلافاصله پس از مرگ وی زیر سؤال رفت؛ اما وی در سال ۱۲۱۵ در شورای چهارم لاتران * از اتهامات و سوءظن های مطروحه مبرا اعلام شد. کتب اربعه عقاید لومبارد تا زمان اصلاحات دینی و پس از آن نیز در زمینه الاهیات، از کتب درسی مرجع و مهم محسوب می شد و پایان نامه دکترای بسیاری از دانشجویان الهیات، نگارش تفسیر بر این اثر مهم بود. لومبارد تحت عنوان «استاد عقاید گوناگون» مشهور شده است.
منبع:
تاریخ تفکر مسیحی، تونی لِین، ترجمه روبرت آسریان، چاپ پنجم، فروزان روز، طهران (1396)
مهم ترین اثر لومبارد کتب اربعه عقاید است که آن را بین سالهای ۱۱۴۷ تا ۱۱۵۱ به نگارش درآورد. این کتاب، مجموعه ای از خلاصه عقاید گوناگون است که از کتاب مقدس، آثار پدران کلیسا و دیگر نویسندگان گردآوری شده است. روش لومبارد شبیه روش آبلار است؛ یعنی وی عقل، روش دیالکتیکی و منطق را به کار می گیرد تا در مورد دیدگاه ها و عقاید گوناگون قضاوت کند. اما وی روش آبلار را با احترام و منزلتی که برای مراجع روحانی در نظر می گیرد، در هم می آمیزد به گونه ای که حتی برنار نیز از وی حمایت کرد. هدف وی این نبود که نظریات نوین خود را مطرح سازد، بلکه صرفا در پی آن بود تا با توجه به حقایق مرجع و پذیرفته شده، در مورد حقیقت تصمیم گیری نماید و آن را دریابد.
(آوگوستین)... و نیز «یک آیین، شکل دیدنی فیضی نادیدنی است» (آوگوستین)۔ یک آیین به آنچه نشانه آن محسوب می شود، شباهت دارد. زیرا اگر آیین ها به آنچه بیانگر آن هستند شباهت نداشته باشند، نمی توان آنها را به درستی آیین نامید» (آوگوستین) آنچه را به درستی می توان یک آیین نامید که نشانه ای از فیض خدا و شکلی از فیض نادیدنی باشد، به شکلی که به طریقی به آن فیض نادیدنی شباهت داشته باشد و به خاطر آن وجود داشته باشد. بنابراین، آیینها نه فقط به وجود آمده اند تا دلالت بر امری داشته باشند، (یعنی نشانه آن باشند، بلکه همچنین به وجود آمده اند تا باعث تقدیس شوند (یعنی منتقل کننده فیض باشند). (کتب اربعه عقاید ۲ : ۱ : ۴ و ۴ )
چرا آیین ها به وجود آمده اند؟ «آیینها به سه دلیل به وجود آمدند: اولا آنکه، آیینها طرقی برای رشد فروتنی هستند، ثانیا طرقی برای آموزش هستند و ثالثة طرقی برای فعالیت به شمار می آیند. آیین ها بدین معنی، طرقی برای رشد فروتنی هستند، چون انسان از آنجایی که باید از حکم خدا اطاعت کند، خود را مطیع و منقاد اشیاء و امور مادی می سازد که نسبت به او ماهیتا در مرتبه پایین تری قرار دارند. آیینها بدین معنی برای آموزش مقرر شده اند؛ چون ذهن انسان توسط شکل مرئی خارجی می آموزد که فضایل درونی و نادیدنی را درک کند... به همین شکل، آیینها بدین جهت مقرر شده اند تا انسان را به فعالیت وادارند. از آنجایی که انسان نمی تواند بدون فعالیت و مشغله باقی بماند، آیینها امکان فعالیتی مفید و سالم را برای او فراهم می سازند تا وی از فعالیت ها و مشغله های مضر و بیهوده دور بماند... خدا می تواند بدون استفاده از آیین ها نیز به انسان فیض ببخشد و قدرت وی به آیین ها وابسته نیست، اما بنابر دلایلی که ذکر شد، وی آیینها را مقرر کرد. (کتب اربعه عقاید ۵ : ۱ : ۴ )
اما در مورد آیین های شریعت نوین: بیایید آیین های شریعت نوین (یعنی عهد جدید) را بررسی کنیم. این آیین ها عبارتند از: تعمید، تأیید، نان تبرک (یا عشای ربانی)، توبه، تدهین نهایی، دستگذاری و ازدواج. برخی از این آیینها، درمانی برای گناه هستند و همگام با فیض و در جهت مساعدت به آن عمل می کنند (مانند آیین تعمید)، برخی از این آیین ها تنها در حکم درمان برای آن هستند (مانند آیین ازدواج)، آیین های دیگر نیز ما را با فیض و قدرت تقویت می کنند (مانند آیین های عشای ربانی و دستگذاری) (کتب اربعه عقاید ۱ : ۲:۴ )
الاهیات پیتر لومبارد، بلافاصله پس از مرگ وی زیر سؤال رفت؛ اما وی در سال ۱۲۱۵ در شورای چهارم لاتران * از اتهامات و سوءظن های مطروحه مبرا اعلام شد. کتب اربعه عقاید لومبارد تا زمان اصلاحات دینی و پس از آن نیز در زمینه الاهیات، از کتب درسی مرجع و مهم محسوب می شد و پایان نامه دکترای بسیاری از دانشجویان الهیات، نگارش تفسیر بر این اثر مهم بود. لومبارد تحت عنوان «استاد عقاید گوناگون» مشهور شده است.
منبع:
تاریخ تفکر مسیحی، تونی لِین، ترجمه روبرت آسریان، چاپ پنجم، فروزان روز، طهران (1396)
بیشتر بخوانید :
پدر الهیات لاتین
تفتیش عقاید در مسیحیت
رنج و عمل نجات بخشی در مسیحیت
