حکومت مهدوي

برخي ويژگي هايي که در روايات براي حکومت جهاني آن امام غايب به چشم مي خورد، چنين است:

1-ساده زيستي کارگزاران حکومت

در روايتي، امام صادق (عليه السلام)، تصويري جامع از شيوه زندگي حاکمان در عصر حکومت اهل بيت (عليه السلام) ارائه مي دهد: «سالي در حج هنگام طواف، خدمت امام جعفر صادق(عليه السلام) بودم. در هنگام طواف، امام نگاهي به من کرد و فرمود: چرا اين گونه اندوهگيني و چهره ات تغيير کرده است؟ گفتم: فدايت شوم، بني عباس و حکومتشان را مي بينم و اين مال و اين تسلط و اين قدرت و جبروت را، اگر همه در دست شما بود، ما هم با شما در آن سهيم بوديم. امام فرمود: اي مفضل، بدان اگر حکومت در دست ما بود، جز سياست شب(عبادت، اقامه حدود و حقوق الهي و حراست مردم) و سياحت روز(سير کردن و رسيدگي به مشکلات مردم و جهاد و رفع ظلم و...) و خوردن خوراک هاي خشن و نامطبوع و پوشيدن جامه هاي درشت، يعني همان روش اميرالمؤمنين، علي (عليه السلام)، چيزي در کار نبود که اگر (در کار حکومت ديني)، جز اين عمل شود، پاداش آن، دوزخ خواهد بود.
امام جعفر صادق(عليه السلام)، خود در زمان امامتش، بنا بر بعضي روايات، از لباس هاي لطيف نيز استفاده مي کرد. به همين سبب، مورد طعن و انتقاد بعضي از مقدس مآب ها واقع مي شد. ايشان در اينجا مي فرمايد اگر ما به حکومت برسيم، سهمي جز خوردن خوراک هاي ناگوار و پوشيدن جامه هاي تن آزار نداريم که اين بيانگر اهميت ويژه زمامداري و حکومت بر مسلمانان و وظيفه مهم کارگزاران حکومت اسلامي است. نشان مي دهد که پذيرفتن مسئوليت حکومت مردم، تعهد مضاعفي را بر عهده پذيرنده اين مسئوليت مي آورد؛ يعني او را ناچار مي سازد که زندگاني خويش را با ضعيف ترين طبقه هاي اجتماع هماهنگ سازد تا درد آنها را با تمام وجود احساس کند و همت خويش را در بهبود بخشيدن زندگي آنان به کار گيرد.

2-قاطعيت با کارگزاران و مهرباني با زيردستان

يکي از ويژگي هاي حکومت جهاني امام مهدي (عجل الله التعالي فرجه الشريف) که در روايات بدان اشاره شده، سخت گيري و قاطعيت نسبت به کارگزاران حکومت و مجريان امور و برخورد شديد با متخلفان است؛ چنان که در روايتي چنين آمده است: «مهدي (عليه السلام)، بخشنده است. او درباره کارگزاران و مأموران دولت خويش بسيار سخت گير است و با ناتوانان و مستمندان بسيار مهربان.» شدت و قاطعيت در مقابل کارگزاران حکومت و رأفت نسبت به ناتوانان و زيردستان، از ويژگي هاي مهمي هستند که حاکم اسلام مي بايست بدان ها آراسته باشد.

3-تأمين رفاه اقتصادي مردم

در زمان حکومت امام مهدي(عليه السلام)، رفاه اقتصادي و آسايش معيشتي بر همه بخش ها و زواياي زندگي بشر پرتو مي افکند و انسان ها آسوده خاطر از مشکلات روزمره تأمين معاش مي توانند به سازندگي معنوي خود بپردازند. در اين زمينه، روايت هاي بسياري نقل شده است که در اينجا به بيان روايتي از امام علي (عليه السلام)بسنده مي کنيم: «... بدانيد که اگر شما از قيامگر مشرق(امام مهدي(عليه السلام)) پيروي کنيد، شما را به آيين پيامبر در آورد... تا از رنج طلب و ظلم (در راه دست يابي به امور زندگي) آسوده شويد و بار سنگين (زندگي) را از شانه هاتان بر زمين نهيد...».
سياست در اين روايت، پيروي از امام عادل و در آمدن به آيين پيامبر مقدمه اي براي رسيدن به وضع مطلوب اقتصادي، آسودگي از رنج طلب و رهايي از بار سنگين زندگي بيان شده است. نکته ظريفي که از اين موضوع به دست مي آيد، اين است که تأمين رفاه اقتصادي و سامان بخشيدن به وضعيت معيشتي مردم يک جامعه، نه تنها با اهداف الهي و ارزش هاي معنوي آن جامعه منافات ندارد، بلکه تحقق اين اهداف، زمينه و بستر مناسبي براي رسيدن به رشد و توسعه اقتصادي و تأمين رفاه و آسايش عمومي مردم جامعه است.

4-گسترش عدالت و مساوات

يکي از مهم ترين ويژگي هاي حکومت مهدي، گسترش عدالت در همه شئون زندگي بشر است. مطابق حديث مشهور که به حد تواتر از شيعه و اهل سنت نقل شده است، آن حضرت «... زمين را از عدل و داد لبريز مي کند، پس از آنکه از ستم و بيداد لبريز شده باشد.» عدالت مهدي چنان فرا گير و گسترده است که حتي به درون خانه ها نيز نفوذ مي کند و روابط خصوصي افراد خانواده را تحت تأثير قرار مي دهد؛ کاري که از عهده هيچ نظام حقوقي بر نمي آيد.
منبع: اشارات، شماره 123