تجارت؛ الکترونیکی یا سنتی؟
آداب و رسوم تجارت در هر کجای دنیا به یک شکل است، اساسا تجارت اصولی دارد که با درایت باید آن را پیش برد تا به اهداف نزدیک شد، درایتی که توام با صداقت باشد، صداقت نیز با اعتبار همراه خواهد شد.
پس در تجارت سه اصل باید رعایت شود: درایت، صداقت و کسب اعتبار. فرقی ندارد تجارت شما از چه نوعی باشد، سنتی و بازاری و یا الکترونیکی، مهم این است بخواهید که تاجر شوید. تجارت؛ الکترونیکی یا سنتی؟حمید خانزاده- حیات نوآداب و رسوم تجارت در هر کجای دنیا به یک شکل است، اساسا تجارت اصولی دارد که با درایت باید آنرا پیش برد تا به اهداف نزدیک شد، درایتی که توام با صداقت باشد، صداقت نیز با اعتبار همراه خواهد شد. پس در تجارت سه اصل باید رعایت شود: درایت، صداقت و کسب اعتبار. فرقی ندارد تجارت شما از چه نوعی باشد، سنتی و بازاری و یا الکترونیکی، مهم این است بخواهید که تاجر شوید.
گفته می شود یک تاجر، خروس خوان باید کرکره مغازه را بالا ببرد و تا بوق سگ کار کند. البته این حرف متعلق به قدیمی ها است، با احترامی که به قدیمی ترها باید گذاشت مجبور به گفتن این جمله هستم که این مثل کهنه شده است، در حال حاضر الکترونیک کمک زیادی به صاحبان مغازه کرده است به گونه ای که با فشردن یک کلید کرکره مغازه بالا یا پائین می رود و ما تجاری داریم که دیگر محل کسب و کارشان تعطیل نمی شوند.اصطلاحا به آنها تجار ۲۴*۷ گفته می شود. درست است به آنها لقب تاجر الکترونیکی هم داده اند، از این رو که آنها علم تجارت الکترونیک آموخته اند و در محیطی آرام به کسب و کار خود می پردازند. تجارت الکترونیک از دید آنها بسیار شیرین است، حتی شماره تلفن همراه خود را بر سر در تجارت کده شان می نویسند تا وقت و بی وقت پذیرای تماس های مشتریان باشند.
با رشد روز بروز تکنولوژی و آگاهی مردم از آنها همه راه ساده تر را برای تجارت انتخاب می کنند. شاید به جرات بتوان گفت که نیمی از مشاغل سنتی (غیر الکترونیکی) نیز با تجارت الکترونیک آشنا شده اند. این روزها آنها در اینترنت دنبال خرید و فروش هستند، از خارج بخرند و به خارج بفروشند، در داخل تولید کننده و به خارج صادر کنند، این روزها غیرالکترونیکی ها در اینترنت تبلیغات می کنند کافیست سری به سایت های مخصوص تبلیغات بزنید سایت هایی که محصولات شما را تبلیغ می کنند.سایت های تبلیغاتی با جذب بیننده و بالا بردن آمار بازدید از طریق محبوبیت در موتورهای جست وجو محصولات شما را روزانه در دید هزاران نفر قرار می دهند.
سایت هایی مثل: ایران تجارت، ایستگاه، نیاز روز و … مانند نیازمندی های نشریات به همه سرویس می دهند. چه فرصتی از این بهتر که محصولاتمان را در محیطی که شبانه روز بیننده دارد معرفی کنیم و یا حتی محصولاتمان را بفروشیم. جست و جو، خرید، فروش، صادرات، واردات، تبلیغات و … اینها همگی برای ما تجارت الکترونیک را به ارمغان می آورند.همانگونه که قبلا گفته شد تجارت آداب و رسومی دارد و من برای معرفی آداب و رسوم تجارت الکترونیک و اینکه باید از کجا بخرید و چگونه بخرید و چگونه خریدار به شما اعتماد کند و شما چگونه اعتبار به دست بیاورید، این مطالب را از منابع معتبر برایتان گردآوری کرده ام:قانون تجارت الکترونیکماده – ۶۸ هر کس در بستر مبادلات الکترونیکی، از طریق ورود، تغییر، محو و توقف داده پیام و مداخله در پردازش داده پیام و سیستم های رایانه ای، و یا استفاده از وسایل کاربردی سیستم های رمز نگاری تولید امضاء – مثل کلید اختصاصی بدون مجوز امضاء کننده و یا تولید امضای فاقد سابقه ثبت در فهرست دفاتر اسناد الکترونیکی و یا عدم انطباق آن وسایل با نام دارنده در فهرست مزبور و اخذ گواهی مجعول و نظایر آن اقدام به جعل داده پیام های دارای ارزش مالی و اثباتی نماید تا با ارائه آن به مراجع اداری، قضائی مالی و غیره به عنوان داده پیام های معتبر استفاده نماید جاعل محسوب و به مجازات حبس از یک تا سه سال و پرداخت جزای نقدی به میزان پنجاه میلیون ریال محکوم می شود.
تبصره – مجازات شروع به این جرم حداقل مجازات در این ماده می باشد.کلاهبرداری کامپیوتری ماده – ۶۷ هر کس در بستر مبادلات الکترونیکی، با سوء استفاده و یا استفاده غیر مجاز از داده پیام ها، برنامه ها و سیستم های رایانه ای و وسایل ارتباط از راه دور و ارتکاب افعالی نظیر ورود، محو، توقف داده پیام مداخله در عملکرد برنامه یا سیستم رایانه ای و غیره دیگران را بفریبد و یا سبب گمراهی سیستم های پردازش خودکار و نظایر آن شود و از این طریق برای خود یا دیگری وجوه، اموال یا امتیازات مالی تحصیل کند و اموال دیگران را ببرد مجرم محسوب و علاوه بر رد مال به صاحبان اموال به حبس از یک تا سه سال و پرداخت جزای نقدی معادل مال ماخوذه محکوم می شود.کپی رایتبرای محافظت از فعالیت های مخترعانه، قانون کپی رایت در تجارت الکترونیک به وجود آمده است. خیلی از کاربران اینترنت ممکن است تعجب کنند که کپی رایت به چه معنی است وقتی که میلیون ها نفر به اینترنت دسترسی دارند و هر اطلاعاتی در هر زمینه ای که بخواهند را می توانند بگیرند؟
قانون کپی رایت جلوگیری می کند از کپی برداری، پخش کردن نشان دادن و گرفتن کارهای مشابه از یک اثری که توسط قانون کپی رایت محافظت می شود. (نویسنده اثر می تواند حق کپی برداری را به شخص دیگری مانند انتشارات منتقل کند.) قانون کپی رایت بازدارنده بقیه افراد نیست که مستقلا همچنین اثر و یا ایده ای بسازند.معمولا قانون کپی رایت پس از مرگ نویسنده تا ۵۰ سال بعد از آن پا برجاست. اثراتی که توسط قانون کپی رایت محافظت می شود شامل اثرات ادبی (شامل برنامه های کامپیوتری)، اثرات موسیقیایی، پانتومیم و تئاتر، عکس و کارهای گرافیکی، مجسمه سازی، تصاویر متحرک و بقیه کارهای صوتی تصویری، ضبط صدا و کارهای معماری می شود.امروزه، ثبت یک اثر در قانون کپی رایت پیشنهاد می شود زیرا اگر کار خود را ثبت نکنید، هر کسی می تواند آنرا آزادانه منتقل کند و سودی به سازنده اثر نرسد. عناصر اولیه یک اثر حالت و اصل بودن آن هستند. برای قانون کپی رایت، یک کار اصل درنظر گرفته می شود اگر که مستقلا ساخته شده باشد و از چیز دیگری کپی برداری نشده باشد.
علاوه بر این، اصل بودن لزوما به معنای تک بودن و خاص بودن نیست، نمی توان قانون کپی رایت را به یک اثر نداد به این دلیل که شبیه اثر دیگری است. همچنین، قانون کپی رایت ایده و حقایق را شامل نمی شود. خیلی از کاربران اینترنت ممکن است تعجب کنند که کپی رایت به چه معنی است وقتی که میلیون ها نفر به اینترنت دسترسی دارند و هر اطلاعاتی در هر زمینه ای که بخواهند را می توانند بگیرند؟ این موارد را در رابطه با کپی رایت در اینترنت در نظر داشته باشید: نویسنده یک پیغام در گروه های خبری شامل قانون کپی رایت می باشد.اگر چه که پست کردن دوباره پیغام معمول است، ما این شامل نقض قانون کپی رایت می شود مگر اینکه نویسنده این پیغام این اجازه را داده باشد. به همین لحاظ، خیلی از گروه های خبری از شما هنگام ثبت نام می خواهند که چنین حقی را به آنها بدهید. عکس های دیجیتالی معمولا در اینترنت جابجا می شوند و پخش می شوند. سازنده اولیه اثر اگر که خود آن را ساخته باشد و از جای دیگری کپی نکرده باشد شامل قانون کپی رایت می باشد و بقیه افراد که عکس را کپی می کنند، چاپ می کنند و پخش می کنند مشمول نقض قانون کپی رایت هستند.
نرم افزارهایی که در اینترنت کپی می شوند و پخش می شوند مشمول نقض قانون کپی رایت هستند.نویسنده یک نامه الکترونیکی نیز در بیشتر موارد شامل حمایت قانون کپی رایت می باشد و افراد دیگر حق پخش و استفاده از آن نامه الکترونیکی بدون مطلع کردن نویسنده را ندارند. با این حال، قانون کپی رایت در بعضی قسمت های اینترنت نامفهوم است و حرفی برای گفتن ندارد. به عنوان مثال، ذخیره و فرستادن ایمیل توسط یک isp و یا router مشمول نقض قانون کپی رایت می شود؟ لازم است در این دوره که در کشورمان ایران، مسئولین در حال ثبت قوانین حمایت کننده از پیشرفت تکنولوژی اطلاعات و تجارت الکترونیک هستند، به این موضوع توجه کنند.نقض حق مولف ماده – ۷۴ هر کس در بستر مبادلات الکترونیکی با تکثیر، اجرا و توزیع (عرضه و نشر) مواردی که در قانون حمایت حقوق مولفان، مصنفان و هنرمندان مصوب ۳/۹/۱۳۴۸/ و قانون ترجمه و تکثیر کتب و نشریات و آثار صوتی مصوب ۲۶/۹/۱۳۵۲ و قانون حمایت از حقوق پدیدآورندگان نرم افزارهای رایانه ای مصوب ۴/۱۰/۱۳۷۹، منوط بر آنکه امور مذکور طبق مصوبات مجلس شورای اسلامی مجاز شمرده شود، در صورتی که حق تصریح شده مولفان را نقض نماید به مجازات سه ماه تا یک سال حبس و جزای نقدی به میزان پنجاه میلیون (50000000) ریال محکوم خواهد شد.
ابزار تجارت الکترونیک سیستم اطلاعاتی مطمئن: (secure information system) سیستم اطلاعاتی است که:۱- به نحوی معقول در برابر سوءاستفاده و نفوذ محفوظ باشد.۲- سطح معقولی از قابلیت دسترسی و تصدی صحیح را دارا باشد.۳- به نحوی معقول متناسب با اهمیت کاری که انجام می دهد پیکربندی و سازماندهی شده باشد.۴- موافق با رویه ایمن باشد. رویه ایمن: (secure method ) رویه ای است برای تطبیق صحت ثبت (data ) که منشاء و مقصد آن با تعیین تاریخ و برای یافتن هر گونه خطا یا تغییر در مبادله، محتوا و یا ذخیره سازی (data) از یک زمان خاص یک رویه ایمن ممکن است با استفاده از الگوریتم ها یا کدها، کلمات یا ارقام شناسایی، رمزنگاری، روش های تصدیق با پاسخ برگشت و یا طرق ایمنی مشابه، انجام شود.امضای الکترونیکی: (electronic signature) عبارت از هر نوع علامت منضم شده یا به نحو منطقی متصل شده به ( data ) است که برای شناسایی امضاءکننده (data)، مورد استفاده قرار می گیرد.
وسایل ارتباط از راه دور: (means of distance communication ) عبارت از هر نوع وسیله ای است که بدون حضور فیزیکی همزمان تامین کننده و مصرف کننده جهت فروش کالا و خدمات استفاده می شود.حمایت از مصرف کننده (consumer protection ) ماده – ۳۳ فروشندگان کالا و ارائه دهندگان خدمات بایستی اطلاعات موثر در تصمیمگیری مصرف کنندگان جهت خرید و یا قبول شرایط را از زمان مناسبی قبل از عقد در اختیار مصرف کنندگان قرار دهند. حداقل اطلاعات لازم، شامل موارد زیر می باشد:
الف – مشخصات فنی و ویژگی های کاربردی کالا و یا خدمات.
ب- هویت تامین کننده، نام تجاری که تحت آن نام به فعالیت مشغول می باشد و نشانی وی.
ج- آدرس پست الکترونیکی، شماره تلفن و یا هر روشی که مشتری در صورت نیاز بایستی از آن طریق با فروشنده ارتباط برقرار کند.
د- کلیه هزینه هائی که برای خرید کالا بر عهده مشتری خواهد بود (از جمله قیمت کالا و یا خدمات، میزان مالیات، هزینه حمل، هزینه تماس)
ه- مدت زمانی که پیشنهاد ارائه شده معتبر می باشد.
و- شرایط و فرآیند عقد از جمله ترتیب و نحوه پرداخت، تحویل و یا اجرا، فسخ، ارجاع خدمات پس از فروش.
ماده – ۳۴ تامین کننده باید به طور جداگانه ضمن تایید اطلاعات مقدماتی، اطلاعات زیر را ارسال نماید: الف – آدرس محل تجاری یا کاری تامین کننده برای شکایت احتمالی.ب – اطلاعات راجع به ضمانت و پشتیبانی پس از فروش.ج – شرایط و فراگرد فسخ معامله به موجب مواد (۳۷) و (۳۸) این قانون.د- شرایط فسخ در قراردادهای انجام خدمات.در قواعد تبلیغ: (marketing)ماده – ۵۰ تامین کنندگان در تبلیغ کالا و خدمات خود نباید مرتکب فعل یا ترک فعلی شوند که سبب مشتبه شدن و یا فریب مخاطب از حیث کمیت و کیفیت شود.ماده – ۵۱ تامین کنندگانی که برای فروش کالا و خدمات خود تبلیغ می کنند نباید سلامتی افراد را به خطر اندازند. ماده – ۵۲ تامین کننده باید به نحوی تبلیغ کند که مصرف کننده به طور دقیق، صحیح و روشن اطلاعات مربوط به کالا و خدمات را درک کند.
ماده – ۵۳ در تبلیغات و بازاریابی باید هویت شخص یا بنگاهی که تبلیغات به نفع اوست روشن و صریح باشد.ماده – ۵۴ تامین کنندگان نباید از خصوصیات ویژه معاملات به روش الکترونیکی جهت مخفی نمودن حقایق مربوط به هویت یا محل کسب خود سوءاستفاده کنند.ماده – ۵۵ تامین کنندگان باید تمهیداتی را برای مصرف کنندگان در نظر بگیرند تا آنان راجع به دریافت تبلیغات به نشانی پستی و یا پست الکترونیکی خود تصمیم بگیرند.ماده – ۵۶ تامین کنندگان در تبلیغات باید مطابق با رویه حرفه ای عمل نمایند.ضوابط آن به موجب آیین نامه ای است که در ماده (۷۹) این قانون خواهد آمد.
ماده – ۵۷ تبلیغ و بازاریابی برای کودکان و نوجوانان زیر سن قانونی به موجب آیین نامه ای است که درماده (۷۹) این قانون خواهد آمد.انتخاب روش پرداخت هنگامی که سایت تجارت الکترونیک خود را طراحی می کنید، سازمان شما باید در نظر داشته باشد که مشتریان قرار است از چه روشی در وب پرداخت کنند. روشی که در ابتدا به ذهن مدیران سایت های تجارت الکترونیک می رسد اینست که اطلاعات کارت اعتباری را به صورت آنلاین جمع آوری کنند و خود این اطلاعات را پردازش کنند (offline manual process). این روش راه را برای کلاهبرداری، وارد کردن اطلاعات اشتباه و به هدر دادن نیروی انسانی باز می گذارد. اما روش های مختلف پرداخت در سایت های تجارت الکترونیک به این قرار است:کارت اعتباری (credit card)برای اتومات کردن پرداخت کارت اعتباری در سایت های تجارت الکترونیکی، پرداخت آنلاین باید تنظیم شود. با راه اندازی سیستم پرداخت آنلاین، بسیاری از مشکلات بالقوه حل می شود.
سه کار اصلی که پیش از راه اندازی پرداخت آنلاین باید انجام دهید از این قرار است: آماده کردن سرور و سایت تجارت الکترونیک: صفحات سایت تجارت الکترونیک شما باید قابلیت اتصال به بانک های اطلاعاتی برای انجام پرداخت را با استانداردهای خاص داشته باشند. راه اندازی حساب تجاری آنلاین: حساب تجاری آنلاین برای پردازش پرداخت های آنلاین لازم است. معمولا حساب تجاری آنلاین شامل شناسه تجاری (merchant id – mid) و شناسه ترمینال (terminal id – tid) می باشد که برای راه اندازی سیستم آنلاین پردازش کارت اعتباری این اطلاعات لازم است. نصب نرم افزار پرداخت: بسیاری از نرم افزارهای پرداخت امروزه وجود دارند مانند cybercash و vpos . نرم افزاری که شما انتخاب می کنید باید قابلیت اتصال به حساب بانک و شارژ کارت اعتباری را داشته باشد.پول نقد دیجیتالی (digital cash)گزینه دیگر برای سایت های تجارت الکترونیک، پول نقد دیجیتالی می باشد. این روش هنوز استاندارد سازی نشده است و شرکت های مختلفی که بسته های نرم افزاری مخصوص سایت های تجارت الکترونیک درست کرده اند، هنوز با هم همخوانی ندارند. برای این کار شما باید نرم افزاری را روی سیستم خود نصب کنید که این کار خوشایند خیلی از افراد نیست، به همین دلیل روش پول نقد دیجیتالی زیاد همه گیر نشده است.
اما این روش یک سری قابلیت های خوب دارد. ابتدا اینکه سیستم پشتیبانی بانکی برای این کار لازم نیست. در واقع پرداخت هایی که از این روش در سایت های تجارت الکترونیک انجام می گیرد همان لحظه کامل می شود. امتیاز دیگر این روش اینست که پول نقد الکترونیکی هزینه ای ندارد. بنابراین، این روش برای سایت های تجارت الکترونیکی که کالاهای کم قیمت می فروشند و حجم مبادله زیادی دارند مناسب می باشد.امتیاز دیگر پول نقد دیجیتالی در مبادلات تجارت الکترونیک اینست که نام خریدار مجهول می ماند. هنگامی که شما کالایی با کارت اعتباری خود می خرید لازم است که حتما نام و آدرس خود را وارد کنید، اما پول نقد دیجیتالی اینطور نیست و اگر درست پیاده شود هیچ رده پایی از خود برای پیگیری باقی نمی گذارد.
دو مهیاگر این سرویس برای سایت های تجارت الکترونیک digicash و cybercash هستند.پرداخت هنگام تحویل (cash on delivery – cod)در این روش که بسیار در شرایط فعلی مناسب کشورمان می باشد و تقریبا تمامی سایت هایی که در زمینه تجارت الکترونیک فعالیت می کنند از این روش استفاده می کنند، هنگامی که مشتری در وب سایت خرید می کند، در هنگام فرایند پرداخت مشتری نام و تلفن و آدرس خود را در سایت تجارت الکترونیک می گذارد . کارمندان فروش سایت با شخص تماس می گیرند و در صورت درست بودن همه چیز، کالا را در محل خریدار تحویل می دهند و هزینه کالا را دریافت می کنند.
منبع: اخبار فناوری اطلاعات
/خ
پس در تجارت سه اصل باید رعایت شود: درایت، صداقت و کسب اعتبار. فرقی ندارد تجارت شما از چه نوعی باشد، سنتی و بازاری و یا الکترونیکی، مهم این است بخواهید که تاجر شوید. تجارت؛ الکترونیکی یا سنتی؟حمید خانزاده- حیات نوآداب و رسوم تجارت در هر کجای دنیا به یک شکل است، اساسا تجارت اصولی دارد که با درایت باید آنرا پیش برد تا به اهداف نزدیک شد، درایتی که توام با صداقت باشد، صداقت نیز با اعتبار همراه خواهد شد. پس در تجارت سه اصل باید رعایت شود: درایت، صداقت و کسب اعتبار. فرقی ندارد تجارت شما از چه نوعی باشد، سنتی و بازاری و یا الکترونیکی، مهم این است بخواهید که تاجر شوید.
گفته می شود یک تاجر، خروس خوان باید کرکره مغازه را بالا ببرد و تا بوق سگ کار کند. البته این حرف متعلق به قدیمی ها است، با احترامی که به قدیمی ترها باید گذاشت مجبور به گفتن این جمله هستم که این مثل کهنه شده است، در حال حاضر الکترونیک کمک زیادی به صاحبان مغازه کرده است به گونه ای که با فشردن یک کلید کرکره مغازه بالا یا پائین می رود و ما تجاری داریم که دیگر محل کسب و کارشان تعطیل نمی شوند.اصطلاحا به آنها تجار ۲۴*۷ گفته می شود. درست است به آنها لقب تاجر الکترونیکی هم داده اند، از این رو که آنها علم تجارت الکترونیک آموخته اند و در محیطی آرام به کسب و کار خود می پردازند. تجارت الکترونیک از دید آنها بسیار شیرین است، حتی شماره تلفن همراه خود را بر سر در تجارت کده شان می نویسند تا وقت و بی وقت پذیرای تماس های مشتریان باشند.
با رشد روز بروز تکنولوژی و آگاهی مردم از آنها همه راه ساده تر را برای تجارت انتخاب می کنند. شاید به جرات بتوان گفت که نیمی از مشاغل سنتی (غیر الکترونیکی) نیز با تجارت الکترونیک آشنا شده اند. این روزها آنها در اینترنت دنبال خرید و فروش هستند، از خارج بخرند و به خارج بفروشند، در داخل تولید کننده و به خارج صادر کنند، این روزها غیرالکترونیکی ها در اینترنت تبلیغات می کنند کافیست سری به سایت های مخصوص تبلیغات بزنید سایت هایی که محصولات شما را تبلیغ می کنند.سایت های تبلیغاتی با جذب بیننده و بالا بردن آمار بازدید از طریق محبوبیت در موتورهای جست وجو محصولات شما را روزانه در دید هزاران نفر قرار می دهند.
سایت هایی مثل: ایران تجارت، ایستگاه، نیاز روز و … مانند نیازمندی های نشریات به همه سرویس می دهند. چه فرصتی از این بهتر که محصولاتمان را در محیطی که شبانه روز بیننده دارد معرفی کنیم و یا حتی محصولاتمان را بفروشیم. جست و جو، خرید، فروش، صادرات، واردات، تبلیغات و … اینها همگی برای ما تجارت الکترونیک را به ارمغان می آورند.همانگونه که قبلا گفته شد تجارت آداب و رسومی دارد و من برای معرفی آداب و رسوم تجارت الکترونیک و اینکه باید از کجا بخرید و چگونه بخرید و چگونه خریدار به شما اعتماد کند و شما چگونه اعتبار به دست بیاورید، این مطالب را از منابع معتبر برایتان گردآوری کرده ام:قانون تجارت الکترونیکماده – ۶۸ هر کس در بستر مبادلات الکترونیکی، از طریق ورود، تغییر، محو و توقف داده پیام و مداخله در پردازش داده پیام و سیستم های رایانه ای، و یا استفاده از وسایل کاربردی سیستم های رمز نگاری تولید امضاء – مثل کلید اختصاصی بدون مجوز امضاء کننده و یا تولید امضای فاقد سابقه ثبت در فهرست دفاتر اسناد الکترونیکی و یا عدم انطباق آن وسایل با نام دارنده در فهرست مزبور و اخذ گواهی مجعول و نظایر آن اقدام به جعل داده پیام های دارای ارزش مالی و اثباتی نماید تا با ارائه آن به مراجع اداری، قضائی مالی و غیره به عنوان داده پیام های معتبر استفاده نماید جاعل محسوب و به مجازات حبس از یک تا سه سال و پرداخت جزای نقدی به میزان پنجاه میلیون ریال محکوم می شود.
تبصره – مجازات شروع به این جرم حداقل مجازات در این ماده می باشد.کلاهبرداری کامپیوتری ماده – ۶۷ هر کس در بستر مبادلات الکترونیکی، با سوء استفاده و یا استفاده غیر مجاز از داده پیام ها، برنامه ها و سیستم های رایانه ای و وسایل ارتباط از راه دور و ارتکاب افعالی نظیر ورود، محو، توقف داده پیام مداخله در عملکرد برنامه یا سیستم رایانه ای و غیره دیگران را بفریبد و یا سبب گمراهی سیستم های پردازش خودکار و نظایر آن شود و از این طریق برای خود یا دیگری وجوه، اموال یا امتیازات مالی تحصیل کند و اموال دیگران را ببرد مجرم محسوب و علاوه بر رد مال به صاحبان اموال به حبس از یک تا سه سال و پرداخت جزای نقدی معادل مال ماخوذه محکوم می شود.کپی رایتبرای محافظت از فعالیت های مخترعانه، قانون کپی رایت در تجارت الکترونیک به وجود آمده است. خیلی از کاربران اینترنت ممکن است تعجب کنند که کپی رایت به چه معنی است وقتی که میلیون ها نفر به اینترنت دسترسی دارند و هر اطلاعاتی در هر زمینه ای که بخواهند را می توانند بگیرند؟
قانون کپی رایت جلوگیری می کند از کپی برداری، پخش کردن نشان دادن و گرفتن کارهای مشابه از یک اثری که توسط قانون کپی رایت محافظت می شود. (نویسنده اثر می تواند حق کپی برداری را به شخص دیگری مانند انتشارات منتقل کند.) قانون کپی رایت بازدارنده بقیه افراد نیست که مستقلا همچنین اثر و یا ایده ای بسازند.معمولا قانون کپی رایت پس از مرگ نویسنده تا ۵۰ سال بعد از آن پا برجاست. اثراتی که توسط قانون کپی رایت محافظت می شود شامل اثرات ادبی (شامل برنامه های کامپیوتری)، اثرات موسیقیایی، پانتومیم و تئاتر، عکس و کارهای گرافیکی، مجسمه سازی، تصاویر متحرک و بقیه کارهای صوتی تصویری، ضبط صدا و کارهای معماری می شود.امروزه، ثبت یک اثر در قانون کپی رایت پیشنهاد می شود زیرا اگر کار خود را ثبت نکنید، هر کسی می تواند آنرا آزادانه منتقل کند و سودی به سازنده اثر نرسد. عناصر اولیه یک اثر حالت و اصل بودن آن هستند. برای قانون کپی رایت، یک کار اصل درنظر گرفته می شود اگر که مستقلا ساخته شده باشد و از چیز دیگری کپی برداری نشده باشد.
علاوه بر این، اصل بودن لزوما به معنای تک بودن و خاص بودن نیست، نمی توان قانون کپی رایت را به یک اثر نداد به این دلیل که شبیه اثر دیگری است. همچنین، قانون کپی رایت ایده و حقایق را شامل نمی شود. خیلی از کاربران اینترنت ممکن است تعجب کنند که کپی رایت به چه معنی است وقتی که میلیون ها نفر به اینترنت دسترسی دارند و هر اطلاعاتی در هر زمینه ای که بخواهند را می توانند بگیرند؟ این موارد را در رابطه با کپی رایت در اینترنت در نظر داشته باشید: نویسنده یک پیغام در گروه های خبری شامل قانون کپی رایت می باشد.اگر چه که پست کردن دوباره پیغام معمول است، ما این شامل نقض قانون کپی رایت می شود مگر اینکه نویسنده این پیغام این اجازه را داده باشد. به همین لحاظ، خیلی از گروه های خبری از شما هنگام ثبت نام می خواهند که چنین حقی را به آنها بدهید. عکس های دیجیتالی معمولا در اینترنت جابجا می شوند و پخش می شوند. سازنده اولیه اثر اگر که خود آن را ساخته باشد و از جای دیگری کپی نکرده باشد شامل قانون کپی رایت می باشد و بقیه افراد که عکس را کپی می کنند، چاپ می کنند و پخش می کنند مشمول نقض قانون کپی رایت هستند.
نرم افزارهایی که در اینترنت کپی می شوند و پخش می شوند مشمول نقض قانون کپی رایت هستند.نویسنده یک نامه الکترونیکی نیز در بیشتر موارد شامل حمایت قانون کپی رایت می باشد و افراد دیگر حق پخش و استفاده از آن نامه الکترونیکی بدون مطلع کردن نویسنده را ندارند. با این حال، قانون کپی رایت در بعضی قسمت های اینترنت نامفهوم است و حرفی برای گفتن ندارد. به عنوان مثال، ذخیره و فرستادن ایمیل توسط یک isp و یا router مشمول نقض قانون کپی رایت می شود؟ لازم است در این دوره که در کشورمان ایران، مسئولین در حال ثبت قوانین حمایت کننده از پیشرفت تکنولوژی اطلاعات و تجارت الکترونیک هستند، به این موضوع توجه کنند.نقض حق مولف ماده – ۷۴ هر کس در بستر مبادلات الکترونیکی با تکثیر، اجرا و توزیع (عرضه و نشر) مواردی که در قانون حمایت حقوق مولفان، مصنفان و هنرمندان مصوب ۳/۹/۱۳۴۸/ و قانون ترجمه و تکثیر کتب و نشریات و آثار صوتی مصوب ۲۶/۹/۱۳۵۲ و قانون حمایت از حقوق پدیدآورندگان نرم افزارهای رایانه ای مصوب ۴/۱۰/۱۳۷۹، منوط بر آنکه امور مذکور طبق مصوبات مجلس شورای اسلامی مجاز شمرده شود، در صورتی که حق تصریح شده مولفان را نقض نماید به مجازات سه ماه تا یک سال حبس و جزای نقدی به میزان پنجاه میلیون (50000000) ریال محکوم خواهد شد.
ابزار تجارت الکترونیک سیستم اطلاعاتی مطمئن: (secure information system) سیستم اطلاعاتی است که:۱- به نحوی معقول در برابر سوءاستفاده و نفوذ محفوظ باشد.۲- سطح معقولی از قابلیت دسترسی و تصدی صحیح را دارا باشد.۳- به نحوی معقول متناسب با اهمیت کاری که انجام می دهد پیکربندی و سازماندهی شده باشد.۴- موافق با رویه ایمن باشد. رویه ایمن: (secure method ) رویه ای است برای تطبیق صحت ثبت (data ) که منشاء و مقصد آن با تعیین تاریخ و برای یافتن هر گونه خطا یا تغییر در مبادله، محتوا و یا ذخیره سازی (data) از یک زمان خاص یک رویه ایمن ممکن است با استفاده از الگوریتم ها یا کدها، کلمات یا ارقام شناسایی، رمزنگاری، روش های تصدیق با پاسخ برگشت و یا طرق ایمنی مشابه، انجام شود.امضای الکترونیکی: (electronic signature) عبارت از هر نوع علامت منضم شده یا به نحو منطقی متصل شده به ( data ) است که برای شناسایی امضاءکننده (data)، مورد استفاده قرار می گیرد.
وسایل ارتباط از راه دور: (means of distance communication ) عبارت از هر نوع وسیله ای است که بدون حضور فیزیکی همزمان تامین کننده و مصرف کننده جهت فروش کالا و خدمات استفاده می شود.حمایت از مصرف کننده (consumer protection ) ماده – ۳۳ فروشندگان کالا و ارائه دهندگان خدمات بایستی اطلاعات موثر در تصمیمگیری مصرف کنندگان جهت خرید و یا قبول شرایط را از زمان مناسبی قبل از عقد در اختیار مصرف کنندگان قرار دهند. حداقل اطلاعات لازم، شامل موارد زیر می باشد:
الف – مشخصات فنی و ویژگی های کاربردی کالا و یا خدمات.
ب- هویت تامین کننده، نام تجاری که تحت آن نام به فعالیت مشغول می باشد و نشانی وی.
ج- آدرس پست الکترونیکی، شماره تلفن و یا هر روشی که مشتری در صورت نیاز بایستی از آن طریق با فروشنده ارتباط برقرار کند.
د- کلیه هزینه هائی که برای خرید کالا بر عهده مشتری خواهد بود (از جمله قیمت کالا و یا خدمات، میزان مالیات، هزینه حمل، هزینه تماس)
ه- مدت زمانی که پیشنهاد ارائه شده معتبر می باشد.
و- شرایط و فرآیند عقد از جمله ترتیب و نحوه پرداخت، تحویل و یا اجرا، فسخ، ارجاع خدمات پس از فروش.
ماده – ۳۴ تامین کننده باید به طور جداگانه ضمن تایید اطلاعات مقدماتی، اطلاعات زیر را ارسال نماید: الف – آدرس محل تجاری یا کاری تامین کننده برای شکایت احتمالی.ب – اطلاعات راجع به ضمانت و پشتیبانی پس از فروش.ج – شرایط و فراگرد فسخ معامله به موجب مواد (۳۷) و (۳۸) این قانون.د- شرایط فسخ در قراردادهای انجام خدمات.در قواعد تبلیغ: (marketing)ماده – ۵۰ تامین کنندگان در تبلیغ کالا و خدمات خود نباید مرتکب فعل یا ترک فعلی شوند که سبب مشتبه شدن و یا فریب مخاطب از حیث کمیت و کیفیت شود.ماده – ۵۱ تامین کنندگانی که برای فروش کالا و خدمات خود تبلیغ می کنند نباید سلامتی افراد را به خطر اندازند. ماده – ۵۲ تامین کننده باید به نحوی تبلیغ کند که مصرف کننده به طور دقیق، صحیح و روشن اطلاعات مربوط به کالا و خدمات را درک کند.
ماده – ۵۳ در تبلیغات و بازاریابی باید هویت شخص یا بنگاهی که تبلیغات به نفع اوست روشن و صریح باشد.ماده – ۵۴ تامین کنندگان نباید از خصوصیات ویژه معاملات به روش الکترونیکی جهت مخفی نمودن حقایق مربوط به هویت یا محل کسب خود سوءاستفاده کنند.ماده – ۵۵ تامین کنندگان باید تمهیداتی را برای مصرف کنندگان در نظر بگیرند تا آنان راجع به دریافت تبلیغات به نشانی پستی و یا پست الکترونیکی خود تصمیم بگیرند.ماده – ۵۶ تامین کنندگان در تبلیغات باید مطابق با رویه حرفه ای عمل نمایند.ضوابط آن به موجب آیین نامه ای است که در ماده (۷۹) این قانون خواهد آمد.
ماده – ۵۷ تبلیغ و بازاریابی برای کودکان و نوجوانان زیر سن قانونی به موجب آیین نامه ای است که درماده (۷۹) این قانون خواهد آمد.انتخاب روش پرداخت هنگامی که سایت تجارت الکترونیک خود را طراحی می کنید، سازمان شما باید در نظر داشته باشد که مشتریان قرار است از چه روشی در وب پرداخت کنند. روشی که در ابتدا به ذهن مدیران سایت های تجارت الکترونیک می رسد اینست که اطلاعات کارت اعتباری را به صورت آنلاین جمع آوری کنند و خود این اطلاعات را پردازش کنند (offline manual process). این روش راه را برای کلاهبرداری، وارد کردن اطلاعات اشتباه و به هدر دادن نیروی انسانی باز می گذارد. اما روش های مختلف پرداخت در سایت های تجارت الکترونیک به این قرار است:کارت اعتباری (credit card)برای اتومات کردن پرداخت کارت اعتباری در سایت های تجارت الکترونیکی، پرداخت آنلاین باید تنظیم شود. با راه اندازی سیستم پرداخت آنلاین، بسیاری از مشکلات بالقوه حل می شود.
سه کار اصلی که پیش از راه اندازی پرداخت آنلاین باید انجام دهید از این قرار است: آماده کردن سرور و سایت تجارت الکترونیک: صفحات سایت تجارت الکترونیک شما باید قابلیت اتصال به بانک های اطلاعاتی برای انجام پرداخت را با استانداردهای خاص داشته باشند. راه اندازی حساب تجاری آنلاین: حساب تجاری آنلاین برای پردازش پرداخت های آنلاین لازم است. معمولا حساب تجاری آنلاین شامل شناسه تجاری (merchant id – mid) و شناسه ترمینال (terminal id – tid) می باشد که برای راه اندازی سیستم آنلاین پردازش کارت اعتباری این اطلاعات لازم است. نصب نرم افزار پرداخت: بسیاری از نرم افزارهای پرداخت امروزه وجود دارند مانند cybercash و vpos . نرم افزاری که شما انتخاب می کنید باید قابلیت اتصال به حساب بانک و شارژ کارت اعتباری را داشته باشد.پول نقد دیجیتالی (digital cash)گزینه دیگر برای سایت های تجارت الکترونیک، پول نقد دیجیتالی می باشد. این روش هنوز استاندارد سازی نشده است و شرکت های مختلفی که بسته های نرم افزاری مخصوص سایت های تجارت الکترونیک درست کرده اند، هنوز با هم همخوانی ندارند. برای این کار شما باید نرم افزاری را روی سیستم خود نصب کنید که این کار خوشایند خیلی از افراد نیست، به همین دلیل روش پول نقد دیجیتالی زیاد همه گیر نشده است.
اما این روش یک سری قابلیت های خوب دارد. ابتدا اینکه سیستم پشتیبانی بانکی برای این کار لازم نیست. در واقع پرداخت هایی که از این روش در سایت های تجارت الکترونیک انجام می گیرد همان لحظه کامل می شود. امتیاز دیگر این روش اینست که پول نقد الکترونیکی هزینه ای ندارد. بنابراین، این روش برای سایت های تجارت الکترونیکی که کالاهای کم قیمت می فروشند و حجم مبادله زیادی دارند مناسب می باشد.امتیاز دیگر پول نقد دیجیتالی در مبادلات تجارت الکترونیک اینست که نام خریدار مجهول می ماند. هنگامی که شما کالایی با کارت اعتباری خود می خرید لازم است که حتما نام و آدرس خود را وارد کنید، اما پول نقد دیجیتالی اینطور نیست و اگر درست پیاده شود هیچ رده پایی از خود برای پیگیری باقی نمی گذارد.
دو مهیاگر این سرویس برای سایت های تجارت الکترونیک digicash و cybercash هستند.پرداخت هنگام تحویل (cash on delivery – cod)در این روش که بسیار در شرایط فعلی مناسب کشورمان می باشد و تقریبا تمامی سایت هایی که در زمینه تجارت الکترونیک فعالیت می کنند از این روش استفاده می کنند، هنگامی که مشتری در وب سایت خرید می کند، در هنگام فرایند پرداخت مشتری نام و تلفن و آدرس خود را در سایت تجارت الکترونیک می گذارد . کارمندان فروش سایت با شخص تماس می گیرند و در صورت درست بودن همه چیز، کالا را در محل خریدار تحویل می دهند و هزینه کالا را دریافت می کنند.
منبع: اخبار فناوری اطلاعات
/خ
