گیاه کاسنی از جمله گیاهان مفیدی است که تاریخ استفاده از آن به دوران‌های قبل از میلاد مسیح می‌رسـد و مصرف آن بین ملل مختلف متداول بوده است، به طوریکه اطباء آن دوران از جمله جالینوس، پلین، دیوسـکورید و عـده‌ای دیگر برای تمامی قسمت‌های این گیاه، به عنوان درمان و بهبودی بیماریها اهمیـت زیادی قائل بوده‌اند، ابن‌سینا پزشک بزرگ ایرانی، در مورد گیاه کاسنی و خواص آن گفته است که کاسنی برطرف کننده تشنگی مفرط، مدر صفرا، تب‌بر، مؤثر در درمان دیفتری، تصفیه کننده خون و برای درمان بیماری‌های پوستی مفید است.
امروزه نیز از خواص کاسنی، برای مداوای بیماری‌های مختلف استفاده میشود و کشت آن در برخی مناطق رایج شده است. از این گیاه در کتب سنتی با نام‌های اندیو، کاسیا، کاسنی تلخ، کاسنی وحشی و کاسنی صحرایی یاد شده است.
این گیاه دارای دو گونه بوده، یک گونه آن بیشتر مصرف غذایی و سالاد دارد که با نام‌های اندیو، کاسنی فرنگی و کاسنی سالادی شناخته میشود و گونه دیگر بیشتر برای مصارف دارویی استفاده میشود. کاسنی گیاهی است با ساقه‌های باریک و طویل که در حالت خودرو ارتفـاعش بـه ۵/۰ تا ۵/۱ متر می‌رسد، ولی اگر پرورش یابد از دو متر نیز تجاوز می‌نماید. قسمت دارویی و مورد استفاده آن خود گیاه و برگ‌ها است. کاسنی دارای مقدار زیادی سلنیوم، منیزیم، پتاسیم، روی و کلسیم است، همچنین منبع غنی از برخی ویتامین‌ها مانند ویتامین C، پیش‌ساز ویتامین A و فولات است.
خواص کاسنی (طبیعت و خواص درمانی)
طبیعت گیاه کاسنی سرد و تر است. برخی خواص دارویی این گیاه عبارتند از:1- سبزی کاسنی دارای چربی اشباع شده بوده، کلسترول پایینی دارد و بنابراین مصرف آن برای بیمارانی که رژیم کم کلسترول دارند، مانند بیماران قلبی عروقی بسیار مفید است.
2- استفاده از گیاه کاسنی برای تصفیه خون بسیار مفید است.
3- از خواص کاسنی، تقویت کبد، معده و کلیه‌ها است، به این منظور می‌توان سالاد کاسنی را در برنامه غذایی روزانه گنجاند. همچنین کاسنی، مقوی اشتها و مقوی معده است.
4- برگ کاسنی دارای کالری بسیار کمی است، از اینرو برای افرادی که خواهان کاهش وزن و رژیم‌های لاغری هستند بسیار مفید است، جالب اینکه همان مقدار چربی اندک آن هم، تبدیل به انرژی شده و نیروی مورد نیاز فرد را تامین میکند.
5- استفاده از کاسنی مخلوط با آب سبزیجات و مصرف مداوم آن در درمان آکنه بسیار موثر است.
6- ترکیبات محلول در آب کاسنی، خاصیت مسکن دارند و بعضی از قندهای موجود در آن دارای خاصیت افرایش میکروب‌‌های مفید و کاهش باکتری‌‌های بیماری‌‌زا در روده است.
7- به دلیل فراوان بودن کاسنی از انواع ویتامین‌ها، مصرف این سبزی از کمبود ویتامین جلوگیری کرده و مانع از خستگی بدن در اثر کمبود ویتامین‌ها خواهد شد.
8- یکی دیگر از خواص کاسنی، تقویت و کمک به سالم ماندن چشمها است، تلخی اندک موجود در این سبزی حاوی ماده‌ای است که پیش‌ساز ویتامین آ بوده و برای سلامت چشمها بسیار مفید است.
9- از خواص کاسنی برای پوست، جلوگیری از پیری زودرس و حفظ شادابی و زیبایی پوست است.
10- مواد مؤثر کاسنی می‌توانند از سرطان روده جلوگیری کند.
11- استفاده از عرق کاسنی در بارداری بسیار مفید بوده، به خانمهای باردار توصیه میشود در آغاز بارداری برای کاهش خطرات ناهنجاری ستون فقرات جنین (ناهنجاری لوله عصبی) از سبزی کاسنی استفاده کنند.
12- کاسنی خاصیت ضد یبوست داشته، مصرف آن با آب سیب یا هویج برای درمان یبوست بسیار مفید است.
روایات بزرگان دین پیرامون خواص کاسنی
حضرت محمد (ص) فرمودند؛ کاسنی سید سبزیها است.حضرت رضا (ع) فرموده‌اند: بر شما باد خوردن سبزی کاسنی که مال و فرزند را زیاد نماید. هـرکس دوسـت دارد اولاد و ثروتش زیاد شود به خوردن کاسنی ادامه دهد. همچنین در جای دیگر فرموده‌اند که کاسنى دواى هزار درد است و دردی در اندرون انسان نیسـت مگـر آن کـه کاسـنی آن را برطرف میکند.
حضرت امام صادق (ع) فرموده‌اند: هرکس وقت خواب 7 برگ کاسنی در شکم او باشد، در آن شب از قولنج درامان است. همچنین در جای دیگر گفته‌اند؛ خانواده هائی که کاسنى مى خورند، فرزند پسر بیش از دختر دارند.
حضرت علی نیز فرموده‌اند: کاسنی آب نطفه را زیاد میکند و کودک را زیبا مینمایـد و بیشتر پسر را باعث میشود.
مضرات کاسنی (موارد احتیاطی و منع مصرف)
گیاه کاسنی دارای عوارض محدودی است که موجب درماتیت و حساسیت پوستی میشود. مصرف کاسنی برای افرادی که دارای نارسایی‌های کلیه بوده یا سنگ کلیه دارند، توصیه نمی‌شود. لازم به ذکر است کاسنی دارای مقدار زیادی ویتامین A است و با نیکوتین داخل سیگار تداخل پیدا میکند، لذا افرادی سیگاری در زمان خوردن کاسنی باید از کشیدن سیگار خودداری کنند.مصرف بلند مدت عرق کاسنی موجب تخریب عروق شبکیه می شود، علاوه بر این موجب افت فشار خون و افـزایش ترشحات صفرا می‌گردد، همچنین کاسنی موجب تشدید تشنج در افراد مبتلا به صرع شده و تحریک کننـده تشـنج‌هـا اسـت.
منبع:سایت ستاره
