۱. احساسات مخاطب خود را بیدار کنید
احساسات ما و ارتباطی که با محیط پیرامون خود برقرار میکنیم، نقش مهمی در تصمیمگیری و جلب شدن توجهمان دارد. برای اینکه توجه و نظر مخاطب خود را جلب کنید باید سعی کنید احساسات او را بیدار کنید و او را تحت تأثیر قرار بدهید. یکی از روشهای اصلی بیدار کردن احساسات افراد صدا زدن آنها با نام کوچکشان است. وقتی فردی را با نام کوچکش صدا میکنید بهشدت او را تحت تأثیر قرار میدهید.سعی کنید احساساتِ دیگرِ مخاطب را نیز تحت تأثیر قرار بدهید. اگر مایلید با فن بیان خود تأثیرگذار باشید، باید بدانید که مخاطب شما در چه شرایطی قرار دارد. مثلا شاید تعجب کنید ولی وقتی افراد در فضای گرم قرار دارند یا نوشیدنی داغی مثل چای یا قهوه در دست دارند، هیجان بیشتری در آنها شکل میگیرد و با احتمال بیشتری طرف مقابل را فردی پرشور و گرم و صمیمی میبینند، در حالیکه اگر نوشیدنی که در دستان شماست یخ و سرد باشد، احتمالا اتفاقات محیطی دوروبَر خود را با هیجان کمتری پیگیری میکنید. پس هیچگاه از تأثیر محیط غافل نشوید چون حتی اگر فن بیان خوبی داشته باشید ولی در جای مناسب یا زمان مناسبی قرار نداشته باشید نمیتوانید آنطور که باید و شاید توجه مخاطب خود را جلب کنی
۲. بستر ذهنی مناسب ایجاد کنید
مغز انسان اطلاعات دریافتی را براساس چارچوبهای ذهنی خود طبقهبندی و تحلیل میکند. یعنی با توجه به بستر و زمینهای که هر فرد در ذهن دارد، نسبت به دادههای جدید واکنشهای متفاوتی خواهد داشت. گذشتهی ما، تجربهها، نظام زیستی، انتظارات فرهنگی، علایق، نظرات و خلقوخوی ما در ارجاع دادن دادههای جدید و یافتن رابطهای میان آنها تأثیرگذار است. پس برای جلب توجه مخاطب و قوی شدن فن بیان باید بسترسازی مناسبی برای او انجام بدهید. وقتی مخاطب را بشناسید و از پیشزمینههای ذهنی او باخبر باشید، نتیجهی صحبت خود را به سمتی میبرید که برای او آشناتر است و درک بهتری از مطلب پیدا میکند یا مثلا با توجه به این ویژگی ذهنی میتوانید متناسب با هدف خود بسترسازی کنید و به مخاطب خود در رسیدن به نتیجهی مورد نظرتان کمک کنید. در تحقیقی که «الیزابت لفتس» (Elizabeth Loftus) و «جان پالمر» (John Palmer)، دو تن از اساتید دانشگاه واشنگتن انجام دادند مشخص شد که بسترسازی ذهنی برای مخاطب در استدلال و نتیجهگیری او بسیار مهم است. در این تحقیق به افراد ویدیوئی از یک تصادف نشان دادند و از آنها خواستند سرعت و خسارت احتمالی را برآورد کنند. این سؤال با استفاده از کلمات متفاوتی برای دو گروه مطرح شد. «فکر میکنید سرعت خودروها وقتی بههم برخورد کردند چقدر بوده است؟» و «فکر میکنید سرعت خودروها وقتی یکدیگر را داغان کردند چقدر بوده است؟» نتیجه نشان داد واژههای مختلفی که برای تصادف استفاده شده بود نقش زیادی در گمان و استدلال افراد داشت. گروهی که با واژهی «برخورد کردن» مورد پرسش واقع شده بودند، برآورد کمتری برای سرعت و خسارت در نظر داشتند اما گروه دیگر شدت خسارت و سرعت را بالاتر سنجیده بودند. در واقع کلمات متفاوت باعث شکلگیری بسترها و پیشزمینههای ذهنی متفاوتی در افراد شده بود. اگر میخواهید در هنگام صحبت تأثیرگذار باشید باید با بسترسازی ناب، ذهن مخاطب را به همان جایی ببرید که مطلوب شماست. با این کار فن بیان قویتری خواهید داشت و میتوانید تأثیرگذارتر باشید
۳. غیرمنتظره باشید
میخواهید بدانید که چگونه خوب صحبت کنید؟ در جواب این سوال باید گقت اول غیر منتظره به نظر برسید. اگر میخواهید با فن بیان قوی مخاطب را تحت تأثیر قرار بدهید باید بتوانید بهموقع او را غافلگیر کنید. مغز ما گرایش زیادی به حفظ روند ارتباط با موارد آشنا دارد. یعنی وقتی با چیزی آشنا هستیم، راحتتر آن را میپذیریم و بیدردسر آن را قبول می کنیم، اما وقتی حرف غیرمنتظرهای بشنویم ناگهان تمام حواس و تمرکز ما به سمتش جلب میشود و با چالشی روبهرو خواهیم شد که به توجه و دقت بیشتری نیاز دارد. پس سعی کنید گاهی اوقات دیگران را غافلگیر کنید، غیرمنتظره باشید و در زندگی روند یکنواخت و سادهای را در پیش نگیرید. از تغییر کردن، نظر اطرافیان و قضاوتهای آنها نهراسید. البته انتخاب با شماست و پروراندن این ویژگی تا حد زیادی به خلقوخو و ویژگیهای اخلاقی شما وابسته است
۴. اشتیاق و علاقه ایجاد کنید
داشتن فن بیان قوی، نیازمند شناخت روشهایی است که اشتیاق و علاقهی مخاطب را بیدار کند. برای این منظور باید تلاش کنید از چیزی حرف بزنید که برای او پاداش درونی و بیرونی بههمراه داشته باشد. فرض کنید رئیس شرکتی هستید و برای تشویق به کارمندان خود هدیه و بُن تخفیف خرید تقدیم میکنید؛ به این پاداش، پاداش بیرونی میگویند. پاداشی که او را خوشحال میکند و منافعی برای او در پی دارد. اما اگر حق کار کردن در یک پروژهی مهم و چالشبرانگیز را به کارمند باهوش خود عطا کنید به او پاداش درونی دادهاید، یعنی پاداشی که او را از درون ارضا میکند و به نیازهایی چون یادگیری بیشتر، شکوفایی استعدادها و … پاسخ میدهد. پس ضمن اینکه حرفهای شما باید برای مخاطبتان خوشایند باشد، باید رغبت و میل درونیاش را نیز بیدار کند.
۵. با دلیل و معتبر حرف بزنید
داشتن فن بیان قوی مستلزم آگاهی از روشهایی است که مخاطب را متقاعد میسازد. مطالعات علمی میگوید وقتی با دلایل معتبر و بااطمینان صحبت میکنید، مخاطب گفتههای شما را خیلی راحتتر میپذیرد. بسیاری از سرمایهداران با کمک گرفتن از مشاوران اقتصادی معتبر خود را از جستوجوی اطلاعات روزِ بازار خلاص میکنند، چون ذهن مایل است به حرفهایی توجه کند که از سمت مرجعی معتبر بیان میشوند. پس اگر با دلیل و معتبر حرف بزنید، بیبُروبرگرد مخاطبتان خریدار حرفهای شما خواهد بود و میتوانید بر او تأثیر بگذارید.
۶. رازآلود باشید
هرچه در چنته دارید را یکدفعه رو نکنید. اجازه بدهید بخشی از شما همیشه پنهان بماند. البته این به معنای پنهانکاری نیست؛ فقط بخشی از کلام شما باید مخاطب را به فکر وادار کند. مثلا در ملاقاتهای اول ریز و درشت اطلاعات خود را بروز ندهید. متخصصان معتقدند بهتر است ملاقاتهای اول بیش از ۴۵ دقیقه زمان نبرند. اگر سخنرانی میکنید سعی کنید با مبهم نگه داشتن بخشی از گفتههای خود میل به تحقیق و جستوجو را در مخاطب بیدار کنید. از نظر ذهنی وقتی چیزی را تمام و کمال میبینیم و میشناسیم، پروندهی آن در ذهن ما بسته میشود و دیگر به آن توجه نمیکنیم و به یادش نمیافتیم.
۷. ارتباط برقرار کنید
اگر میخواهید با قدرت بیان قوی همه را شیفتهی کلام خود کنید، نباید متکلم وحده باشید. بعضیها دوست دارند ساعتها بایستند و با رشادت تمام بهتنهایی صحبت کنند. با این کار حوصلهی افراد دیگر سر میرود و در ذهنشان او را مانند طوطیای پرحرف و ازخودراضی میبینند. پس سعی کنید هرچه بیشتر با مخاطبان خود ارتباط برقرار کنید، اسم آنها را صدا بزنید و از آنها سؤال کنید.منبع: سایت چطور