شلغم گیاهی است به رنگ سبز و سفید و یا بنفش که برگهایی ناصاف با بریدگیهای زیاد دارد. عمدتا ریشه متورم این گیاه که از خانواده شب بوهاست مورد استفاده قرار میگیرد اما برگ آن نیز دارای خواص بسیار زیادی است. ریشه شلغم غدهای و به شکل گرد و یا دراز به رنگ سفید با لکههای بنفش میباشد. شلغم از نظر دارا بودن ویتامین و خواص معدنی، ارزش بسیار زیادی دارد، همچنین از لحاظ سایر ویژگیهای غیرغذایی نیز سرآمد بوده و جزو سبزیجات مهم و مفید محسوب میشود.
اکثر ما شلغم را به طعم تند و تیز و بوی نامطبوع آن میشناسیم و حتی از شنیدن نام آن نیز به یاد سرماخوردگی و مریضی میافتیم اما خوب است بدانید که هم ریشه و هم برگ شلغم دارای خواص درمانی فوقالعادهای هستند که شاید کمتر داروی شیمیایی بتواند چنین مزایایی برای بدن داشته باشد. برگ شلغم حاوی ترکیبات و موادمغذی بیشتری نسبت به ریشه آن است اما عمدتا موقع تمیزکردن شلغم، دور ریخته میشوند و نادیده گرفته میشوند.
خواص شلغم
شلغم دارای خواص درمانی فراوانی از جمله مدر بودن، حل کننده بعضی سنگهای ادراری، ضد التهاب مثانه و ضد نقرس میباشد.شلغم دارای ترکیبات گوگردی است و به همین دلیل دارای خاصیت ضد میکروب و ویروس نیز میباشد. پختن شلغم در مناطق سربسته باعث تبخیر مواد گوگردی آن و در نتیجه کاهش میکروارگانیزمهای سرماخوردگی و آنفلوانزا میشود.
مصرف خوراکی شلغم در زمستان در جلوگیری و درمان سرماخوردگی و آنفلوانزا موثر میباشد.
از شلغم میتوان محصولی تهیه نمود که به عنوان ضد سرفه و خلط آور بسیار مفید است. برای این کار باید شلغم را رنده کرده و هم وزن آن با عسل داخل ظرفی ریخته و بپزید. از این مخلوط می توان روزی چندین مرتبه و هر وعده یک قاشق غذاخوری مصرف نمود. این مخلوط برای کودکان نیز مفید میباشد.
یکی دیگر از خواص شلغم، خاصیت برطرفکنندگی سرفه، نرمکنندگی سینه، معده و رودههاست.
شلغم اشتها را تحریک میکند و سرشار از ویتامینهای آ،ب، ث است.
ویتامین آ موجود در شلغم نور چشم را زیاد و قوه بینایی را زیاد میکند و درمان کننده شبکوری است.
مقاومت پوست و مخاط در برابر میکروبها مخصوصا ویروس سرماخوردگی و جذام زیاد میکند.
در شلغم گوگرد وجود دارد که این ماده به کمک ویتامین آ سنگهای مثانه، سنگ کلیه و کبد را خرد و از پیدایش آنها جلوگیری میکند.
ویتامین ب موجود در شلغم درمان کم خونی است.
ویتامین "ث" موجود در آن ضد خونریزی است و خستگی را برطرف میکند. ویتامین "ث" ضد سرماخوردگی است و مانند پنیسیلین، میکروبکش قوی میباشد.
شلغم برای افرادی که معده ضعیف دارند دیر هضم و نفاخ است و هرچه کوچکتر باشد و بهتر پخته شود این عیب در آن کمتر است.
شلغم مقوی و اشتها آور است.
خوردن شلغم ضعف جنسی را درمان کرده و اسپرم را زیاد میکند.
ترشی شلغم یکی از بهترین انواع ترشی است زیرا مقوی معده و روده ها و اشتها آور است.
خوردن تخم شلغم به صورت سرخشده در درمان ضعف جنسی موثر است.
خوردن آب شلغم برای درمان گلو درد و درمان جوش صورت مفید است.
افرادی که حافظه ضعیف دارند باید شلغم را به صورت خام یا پخته مصرف کنند زیرا شلغم حافظه را تقویت میکند.
شلغم برای رشد و نمو استخوانها مفید است، بنابراین زنان باردار و شیرده حتما باید از آن به روشهای مختلف استفاده کنند.
ارزش غذایی شلغم
شلغم، گیاهی است بسیار پرخاصیت که مصرف آن برای سلامتی مادر باردار و جنین بسیار مفید میباشد. از جمله مواد مغذی موجود در شلغم میتوان به موارد زیر اشاره نمود:• ویتامین A، C، E، K
• فولات
• مس
• فیبر
• پروتین
• ریبوفلاوین
• پیریدوکسین
• نیاسین
• پتاسیم
• فسفر
• سدیم
• روی
• منگنز
• منیزیم
• اهن
• کلسیم
• امگا 3 و چربی
• اسید پانتوتنیک
اهمیت خوردن شلغم در بارداری
خوردن غذاهایی مانند جگر کبابی و شلغم به همراه دیگر غذاها از جمله آبگوشت، سیرابی، کله پاچه و سبزیجات موجب تغذیه، تکثیر و ماندگاری دایم سلولهای مغزی و استحکام استخوان مادر و جنین میشود.خوردن شلغم به دلیل داشتن کلسیم و فسفر برای رشد و نمو و استحکام استخوانها بسیار مفید است لذا خوردن آن به زنان باردار و شیرده توصیه میشود.
اگر میخواهید در دوران بارداری مقاومت بدن خود را افزایش داده و در برابر بیماریها مختلف مقاومت کنید، خوردن شلغم را فراموش نکنید، زیرا خوردن شلغم باعث ارتقا سیستم ایمنی بدن مادران باردار شده و توانایی آنها را برای مبارزه با انواع عفونتها افزایش میدهد.
اگر از اجابت مزاج نامنظم در دوران بارداری رنج میبرید، بهتر است گیاه شلغم را در رژیم غذایی خود بگنجانید. خوردن شلغم در بارداری، به هضم راحتتر غذا کمک کرده و سلامت بدن شما را تضمین می کنید. همچنین فیبر موجود در این گیاه سبب کاهش مشکل یبوست میشود.
خوردن شلغم برای سلامت ریهها به ویژه در دوران بارداری بسیار مفید است. شلغم حاوی ویتامین C زیادی است که به حفظ سلامت ریههای زنان باردار کمک زیادی خواهد کرد. مصرف شلغم به طور کلی برای همه مادران باردار، به ویژه زنان بارداری که سیگار میکشند لازم و ضروری است.
مصرف شلغم به دلیل داشتن ترکیب سولفورافان، توان مبارزه با بیماری سرطان را به بدن شما خواهد داد. البته سبزیجات دیگری مانند گل کلم و کلم برگ نیز حاوی این ترکیب بوده و طعم تلخ آنها نیز به دلیل وجود همین ماده است. این ترکیبات در شلغم توانایی مبارزه با سرطان در بدن زنان باردار و جنین داخل رحم را به دنبال خواهد داشت.
نکته: خوردن شلغم در بارداری برای مادرانی که مبتلا به کم کاری تیروئید هستند ممنوع است. این افراد باید از مصرف زیاد مواد غذایی گواتروژن پرهیز کنند و سبزیجات را به صورت پخته مصرف نمایند. مواد غذایی گواتروژندار شامل انواع کلم، شلغم، روغن گلزا (کانولا)، بادام زمینی، ارزن و سویا است.
با جمعبندی آنچه گفته شد، به این نتیجه میرسیم که شلغم با دارا بودن خواص منحصربهفرد و عالی، هم برای افراد عادی و هم برای زنان باردار و جنین داخل رحم آنها بسیار مفید است و نتایج خوبی در پی خواهد داشت.
منبع: سایت ستاره