.jpg "درباره خمس چه می دانید؟")
«پرداخت یک پنجم مازاد در آمدی که از راه کار و کوشش به دست می آید».
خمس یکی از فروع دین است که مظهر تعبد و سپاس از موهبت های الهی است. خمس اعلام همدردی با مستمندان و مشارکت در جهاد مالی است.
قرآن می فرماید:
وَ اعْلَمُوا أَنَّما غَنِمْتُمْ مِنْ شَی ءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَ لِلرَّسُولِ وَ لِذِی الْقُرْبی وَ الْیتامی وَ الْمَساکینِ وَ ابْنِ السَّبِیلِ إِنْ کنْتُمْ آمَنْتُمْ بِاللَّهِ[1]
و بدانید که هر چیزی را به غنیمت گرفتید، یک پنجم آن برای خدا و پیامبر و برای نزدیکان پیامبر و یتیمان و بینوایان و در راه ماندگان است، اگر به خدا ایمان آورده اید.
پس خمس از اصول ایمان است و کسی که ایمان را برگزید باید خمس بپردازد تا صداقت ایمان خود را نشان دهد.
امام باقر علیه السلام فرمود: برای هیچ کس جایز نیست از مالی که خمس به آن تعلّق گرفته چیزی بخرد، مگر این که حق ما را به ما برساند.[2]
امام زمان علیه السلام در توقیع، [نامه] خود کسانی را که خمس نمی دهند لعنت کرده است؛ چنان که می فرماید:
لَعْنَةُ اللَّهِ وَ الْمَلائِکةِ وَ النَّاسِ أَجْمَعِینَ عَلی مَنِ اسْتَحَلَّ مِنْ امْوالِنا دِرْهَماً[3]
لعنت خدا و فرشتگان و همه مردم بر کسی که یک درهم از اموال ما را بر خویش حلال بشمارد.
در جایی دیگر به محمدبن عثمان دوّمین نایب خاص خود می فرماید:
اما آنچه پرسیده بودی درباره کسی که اموالی از ما را در دست دارد و بر خود حلال می شمرد و آن را تصرف می کند، بی آن که از طرف ما اجازه داشته باشد.
او ملعون است.
خمس دارای حکمت ها و اسرار گوناگونی است که به بعضی از آنها اشاره می شود:
1- خمس به منظور تأمین هزینه های امام به عنوان رئیس حکومت برای پیشبرد نظام اسلامی و اداره جامعه واجب گردیده است.[4]
2- خمس برای تأمین بودجه هر کار خیری است که امام بخواهد انجام دهد.
3- خمس وسیله ای برای رشد و کمال انسان محسوب می شود که ادای آن باعث جلب روزی و وسیله آمرزش گناهان می گردد و امام رضا علیه السلام به یکی از یارانش فرمود: خمس بپردازید که آن مایه جلب روزی و وسیله آمرزش گناهان است. [5]
4- خمس برای احیای دین خدا و تحقّق حکومت اسلامی است.
امام رضا علیه السلام فرمود:
انَّ الخمسَ عَونُنا عَلی دینِنا[6]
خمس کمک ما در پیاده کردن دین خداست.
آثار خمس
پرداخت خمس دارای آثار فراوانی است:
1- پاکی مال
امام صادق علیه السلام می فرماید:ما ارید بذلک الا ان تطهّرو[7]
من از گرفتن خمس شما هدفی جز پاک کردن اموال شما ندارم.
2- تقویت دین
امام رضا علیه السلام می فرماید:الخُمس عَونُنا علی دیننا[8]
خمس پشتوانه مکتب و راه ماست.
3- کفاره گناهان
امام رضا علیه السلام فرمود:فَانَّ اخراجه تَمحیصُ ذُنوبُکم[9]
خارج کردن خمس وسیله آمرزش گناهان شماست.
4- وسعت روزی
امام رضا علیه السلام فرمود:فَانَّ اخراجه مِفتاح رِزقکم[10]
پرداختن خمس کلید روزی شماست.
پی نوشت ها:
[1] . انفال، آیه 41.
[2] . وسائل الشیعه، ج 6، ح 4( لایحلّ لاحدٍ ...).
[3] . کمال الدین، ص 198.
[4] . مکارم، 180 پرسش و پاسخ، ص 423.
[5] . وسائل الشیعه، ج 6، ب 3، ح 2.
[6] . وسائل الشیعه، ب 3، ح 2.
[7] . وسائل الشیعه، ج 9، ص 538.
[8] . وسائل الشیعه، ج 9، ص 538.
[9] . وسائل الشیعه، ج 9، ص 538.
[10] . همان.
منبع: حوزه نت
