انواع بازی با نوزاد از بدو تولد تا سه ماهگی
از بدو تولد تا یک ماهگی
نوزاد در بدو تولد، به اطراف خود خیره می‌شود، مشاهده می‌کند و سعی در دریافت محیط پیرامون دارد. بینایی نوزاد هنوز کامل نشده و تنها فاصله ۲۰- ۲۵ سانتی‌متری از خود را می‌بیند. این زمان، فرصتی برای تحریک بصری، هماهنگی چشم‌ها و شناسایی صداهای جدید است. در ادامه چند بازی و فعالیت برای نوزاد تازه متولد شده را معرفی می‌کنیم:
۱. بازی با جغجغه
جغجغه‌ها برای نوزادان لذت بخش هستند. آن‌ها رنگ‌های شاد و زیبا دارند و صدایشان نیز به بهبود حس شنوایی نوزاد کمک می‌کند.سعی کنید جغجغه را جایی بین انگشتان نوزاد قرار دهید.
اگرچه او برای چنگ زدن به آن هنوز خیلی کوچک است، اما شروع به حس کردن و لمس کردن آن می‌کند.
شما همچنین می‌توانید جغجغه را تکان بدهید و به آرامی از سمتی به سمت دیگر حرکت دهید، اینگونه نوزاد فرصت می‌کند تا با چشم‌هایش مسیر حرکت آن را دنبال کند.
از تکان دادن شدید جغجغه بپرهیزید، زیرا ممکن است صدای بلند آن نوزاد را بترساند.
۲. گفتگوی کودکانه
بهتر است از بدو تولد، ارتباط فعالی با نوزاد خود داشته باشید.نوزاد از همان لحظه‌های آغازین، تلاش می‌کند تا صداهای مختلف اطرافش را درک کند و الگوی گفتاری افراد را پیدا کند.
او همچنین سعی می‌کند با دیگران ارتباط برقرار کند.
هر روز زمانی را به گفتگوی کودکانه با نوزاد خود اختصاص دهید.
ادا درآوردن، صداهای خنده دار و گفتگو کردن؛ کنجکاوی نوزاد را تحریک می‌کند و ارتباط شما با نوزاد را تقویت می‌کند.
۳. دالی موشه
یک بازی قدیمی که هیچگاه از مد نمی افتد.صورت خود را پشت دست‌ها یا یک پارچه پنهان کنید.
اسم نوزاد را صدا بزنید یا با سوت زدن توجه او را جلب کنید.
نوزاد صدای شما را تشخیص می‌دهد و سعی می‌کند منبع صدا را پیدا کند.
این بازی هشیاری نوزاد را فزایش می‌دهد.
هنگامی که نوزاد شما را پیدا کرد، او را در آغوش بکشید و ببوسید. انجام این بازی یک پیوند عاطفی قوی میان شما و نوزادتان ایجاد می‌کند.
بهتراست هنگام انجام این بازی، از نوزاد خود خیلی دور نباشید. در فاصله‌ای قرار بگیرید که او بتوانید شما را تشخیص دهد.
۴. تحریک حس لامسه
اجازه دهید نوزاد همه چیز را احساس کند.هنگامی که نوزاد را حمام می‌کنید، بگذارید با پایش آب را پخش کند و بازی کند.
هنگامی که به او شیر می‌دهید اجازه دهید بطری را لمس کند.
این فعالیت‌ها موجب درک حس‌های مختلف می‌شود و به رشد ذهنی، شناختی، فیزیکی و عاطفی نوزاد کمک می‌کند.
۵. قصه گویی
البته نوزاد شما هنوز توانایی درک قصه را ندارد، اما با این حال شنیدن داستان را دوست دارد.داستان را با هیجان برای نوزاد بخوانید.
انگشتان دست و پای کودک را هنگام قصه گویی لمس کنید و شکمش را کمی قلقلک بدهید.
انجام این فعالیت هنگام تعویض لباس کودک نیز سرگرم کننده است.
۶. معرفی چیز‌های جدید به نوزاد
نوزاد شما علاقه زیادی به دیدن چیز‌های جدید دارد.او را در اطراف خانه بگردانید و چیز‌های ایمن و بی خطر را به او نشان دهید.
اجازه دهید نوزاد برای مدتی به آن‌ها خیره شود و لمسشان کند.
این فعالیت احساس فوق العاده به او می‌دهد و قدرت حافظه نوزاد را نیز افزایش می‌دهد.
۷. بیرون بردن نوزاد
برنامه‌ای برای بیرون رفتن با نوزادتان داشته باشید.نیازی نیست که به جای دوری بروید. پارک محل خودتان بهترین گزینه است.
اجازه دهید نوزادتان از سبزی محیط لذت ببرید و هوای تازه را تنفس کند.
با وجود اینکه نوزادتان هنوز خیلی کوچک است، اما بازهم از دیدن محیط رنگارنگ و بازی کودکان لذت می‌برد.
این گردش‌ها باعث بهبود روحیه شما نیز می‌شود.
از یک تا دو ماهگی
پس از گذشت یک ماه از تولد نوزاد، او با محیط اطراف انس گرفته است. اکنون زمان مناسبی برای افزایش ارتباط کلامی با کودک است که منجر به گسترش گنجینه واژگان او می‌شود. فعالیت‌ها و بازی‌های زیر به تقویت مهارت‌های شنیداری و گفتاری نوزاد از یک تا دو ماهگی کمک می‌کند.
۱. لوله گفتگو
یک بازی بسیار ساده و لذت بخش با نوزاد، استفاده از لوله گفتگو است.یک لوله مقوایی تهیه کنید. لوله رول دستمال آشپزخانه یا سفره‌های یکبار مصرف برای این کار مناسبند.
یک انتهای لوله را نزدیک گوش نوزاد قرار دهید و به آرامی از انتهای دیگر صحبت کنید.
از عباراتی مانند "سلام عزیزم" شروع کنید و بتدریج عبارات طولانی‌تری بیان کنید.
تن صدای خود را بالا و پایین کنید تا توجه کودک جلب شود.
۲. عروسک انگشتی
عروسک‌های انگشتی را می‌توانید در خانه تهیه کنید یا از فروشگاه‌ها بخرید.عروسک‌ها را در انگشتانتان قرار دهید و به آرامی آن‌ها را به خط دید نوزاد وارد کنید.
صبر کنید تا نوزاد روی چهره‌ها تمرکز کند.
هر عروسک را با نامی ساده و عباراتی مانند «سلام، من گربه کوچولو ام» معرفی کنید.
صدای عروسک‌ها را به شیوه‌ای خنده دار درآورید، تا نوزاد از مشاهده گفتگوی آن‌ها با یکدیگر لذت ببرد.
۳. تامی تایم (زمان بازی روی شکم)
پزشکان توصیه می‌کنند که با رشد کودک، هر روز زمانی را به تامی تایم (قرار گرفتن نوزاد روی شکم) اختصاص دهید. با این حال، پیش از انجام آن نظر پزشک نوزاد را جویا شوید.خوابیدن روی شکم موجب تقویت عضلات نوزاد می‌شود و او به تدریج غلتیدن و حرکت کردن را یاد می گیرد.
نکته مهم: نوزاد را به مدت طولانی روی شکم قرار ندهید، زیرا ممکن است گردن و کمر او خسته شود یا آسیب ببیند. همچنین را آسیب برساند یا احساس ناراحتی کند.
۴. نگه داشتن انگشت
بگذارید نوزاد هر روز برای مدتی انگشت شما در دست نگه دارد. این کار موجب تقویت پیوند عاطفی شما با نوزادتان می‌شود.نوزاد در اثر این ارتباط احساس امنیت و آرامش می‌کند و الگوی خواب او بهبود پیدا خواهد کرد.
۵. شرکت در جمع‌های دوستانه و خانوادگی
نوزاد را از خانه بیرون ببرید. اجازه دهید مردم را ببیند.او را جمع‌های دوستانه و خانوادگی ببرید، تا افراد مختلف را ببیند و صداهای مختلف را بشنود.
این کار به کودک شما کمک می‌کند تا با دیگران ارتباط برقرار کند و از حضور در جمع نترسد.
مکانی را برای این کار انتخاب کنید، پرجمعیت و پر سروصدا نباشد و موجب ترس و وحشت نوزاد نشود.
۶. لمس و کشف
نوزاد با استفاده از حس لامسه چیز‌های زیادی یاد می‌گیرد.می‌توانید نوزاد را روی ملحفه‌ها و پتو‌ها با جنس‌های متفاوت قرار دهید، تا او شروع به کشف سطوح مختلف کند.
اگر هوا به اندازه کافی گرم است، لباس‌های نوزاد را در بیاورید (فقط پوشک پای نوزاد باشد). اینگونه او می‌تواند با تمام بدنش حس‌های متفاوت را تجربه کند.
۷. ماساژ
تمام لباس‌های نوزاد بجز پوشک را در بیاورید و او را روی یک سطح ایمن و صاف قرار دهید.اتاق گرم و آرامی را برای ماساژ نوزاد انتخاب کنید.
به آرامی ماساژ را آغاز کنید. پاها، شکم و بازو‌های نوزاد را به آرامی ماساژ دهید.
ماساژ کمر و شانه‌ها به تقویت عضلات نوزاد کمک می‌کند.
پاها را به شکل حرکت دوچرخه تکان دهید.
بازو‌ها را به آرامی بکشید و بفشارید.
ماساژ نوزاد تاثیر مهمی در رشد همه جانبه او دارد.
از دو تا سه ماهگی
پس از دو ماهگی، مهارت‌های شنوایی و حسی نوزاد پیشرفت چشمگیری می‌کند. اکنون می‌توانید نوزاد خود را با فعالیت‌های شنوایی و حسی سرگرم کنید.
۱. مچاله کردن کاغذ
نوزاد در این سن به صداهای مختلف واکنش نشان می‌دهد، انواع موسیقی، زنگ تلفن، صدای فندک اجاق گاز و دیگر صدا‌ها هشیاری نوزاد را تحریک می‌کند.صداهای مختلف ایجاد کنید تا نوزاد به تدریج با آن‌ها آشنا شود.
می‌توانید با مچاله کردن کاغذ یا تکان دادن اسباب بازی‌های صدادار توجه نوزاد را جلب کنید.
۲. بالا، بالا و بالاتر
نوزاد در آستانه ماهه سوم تولد، با تقویت مهارت‌های حرکتی خود، تمایل به پرواز دارد.برای انجام این کار، به پشت روی زمین بخوابید، زانو‌ها را داخل شکم جمع کنید و شکم نوزاد را روی ساق پاها قرار دهید.
در حالیکه با دستانتان بدن نوزاد را نگاه داشته اید، پاهایتان را به آرامی بالا ببرید.
نوزاد از این حرکت غرق در لذت می‌شود.
۳. بازی‌های حرکتی
نوزاد را هر روز به مدت چند دقیقه بر روی شکم قرار دهید. (تامی تایم)روی زمین دراز بکشید و نوزاد را روی خود قرار دهید، به نحوی که شکم او بر روی سینه شما قرار گیرد و صورتتان مقابل هم باشد. با او آرام حرف بزنید یا برایش شکلک در بیاورید.
دستان نوزاد را بگیرید و با ریتم آهنگ یا آوازی که می‌خوانید، دست بزنید.
نوزاد را در آغوش بگیرید و او را به آرامی تاب دهید یا کمی برقصید.
مدل خوابیدن نوزاد را مرتبا تغییر دهید تا چرخش سر او بهبود یابد و عضلات گردنش تقویت شوند.
۴. بازی‌های حسی
یک آویز تخت رنگارنگ بالای گهواره یا تخت نوزاد نصب کنید تا بینایی او را تحریک کند.کودک را به آرامی لمس کنید و قلقلک بدهید تا بخندد.
در موقعیت‌های مختلف (نشسته، خوابیده، ایستاده) بازی کنید.
تا حد ممکن با نوزاد تماس پوست به پوست قرار کنید.
بر روی نوزاد لبخند بزنید، دست ها، پاها و پیشانی او را لمس کنید. ببینید که چگونه به شما واکنش نشان می‌دهد.
آواز خواندن با نوزاد موجب افزایش مهارت گوش دادن او می‌شود.
هنگام تعویض پوشک نوزاد، قسمت‌های مختلف بدن او را لمس کنید و بگویید "بوق". بدین ترتیب نوزاد حرکت دست شما را دنبال می‌کند و انتظار لمس شدن دارد.
یک آینه بر روی دیوار نصب کنید. روی آینه ضربه بزنید و نام کودک را بگویید. با گذشت زمان نوزاد می‌فهمد که کودک درون آینه خود اوست.
آلبوم عکس خانوادگی یا مجله‌ای با تصاویر افراد مختلف را به کودک نشان دهید و به صورت‌های خندان اشاره کنید.
۵. بازی‌های ارتباطی
بالا و پایین بردن صدا هنگام صحبت کردن و آواز خواندن موجب جلب توجه نوزاد می‌شود.هنگام لباس پوشاندن، غذا دادن و حمام کردن نوزاد با او حرف بزنید و گزارش دهید. اینکه کجا هستید و چه می‌کنید.
به دفعات مکرر با نوزاد چهره به چهره شوید.
در حالی که برای نوزاد آواز می‌خوانید، جغجغه او را تکان دهید و بالا و پایین ببرید.
یک عروسک یا حیوان پولیشی را روبروی نوزاد بگیرید و به قسمت‌های مختلف بدن او اشاره کنید و نام ببرید.
۶. بازی‌های تقویت بویایی و چشایی
مواد غذایی بودار و معطر (مانند گل‌ها، ادویه‌ها، کوکی‌ها) را در ظروف مناسب (مانند نمکدان‌های پلاستیکی) بریزید و زیر بینی نوزاد بگیرید تا آن‌ها را بو کند. ببینید به هر بویی چه واکنشی نشان می‌دهد و کدام بو‌ها را دوست دارد.
کلام آخر
امید است ایده های مناسبی برای انواع بازی با نوزاد دلبندتان پیدا کرده باشید. می‌توانید با هدف‌های مختلف از جمله رشد حرکتی و حسی کودک با خلاقیت خودتان بازی‌هایی جالب طراحی کنید. بازی کردن لحظات زیبا و به یاد ماندنی برای شما و نوزادتان خلق می‌کند. هر لحظه از زندگی نوزاد منحصر به فرد است و دیگر تکرار نمی‌شود. تا جای ممکن از این لحظات ارزشمند عکس و فیلم تهیه کنید. لباس‌های خاص و دکور‌های متنوع در اطراف او بچینید و عکاسی کنید.منبع: سایت ستاره
