تنبیه‌هایی که آثار مخربی در شخصیت و روان کودکان گذاشته اند، به گونه‌ای که آسیب‌های آن تا بزرگسالی از بین نرفته است. اما بهترین روش تربیت کودک بدون تنبیه چیست؟
بدترین تنبیه برای کودک
۱. خوابیدن در رختخواب خیس از ادرار
تعداد زیادی از افراد برایمان بازگو کرده اند که به علت مشکل کلیه، ترس یا ناتوانی در کنترل ادرار، شب‌ها جای خود را خیس می‌کرده اند و پدر و مادر برای تنبیه، آنها را مجبور می‌کرده اند در رختخواب خیس خود بخوابند تا دیگر این اشتباه را تکرار نکنند.احساس تحقیر و سرخوردگی، تشدید مشکل شب ادراری، تخریب اعتماد به نفس و احساس نفرت از خود یا پدر و مادر از نتایج این تنبیه در کودکان بوده است. به خاطر تبعات روحی و روانی اینگونه رفتار، می توان این کار و رفتارهای مشابه را بدترین تنبیه برای کودک دانست.
۲. زنگ زدن به پلیس
تعدادی از پدر و مادر‌ها در مواجهه با کار اشتباه کودک تظاهر به زنگ زدن به پلیس و متقاعد کردن آنها برای بردن کودک به زندان می‌کنند! اگر این اتفاق در خیابان بیفتد و از قضا پلیسی آن اطراف باشد، پدر و مادر کودک را نزد پلیس برده و با اشاره به تفنگ و دستبند، کودک را از پلیس می‌ترسانند! متاسفانه گاهی اوقات پلیس‌ها نیز در این داستان با پدر و مادر همدست می‌شوند.احساس دائمی گناهکار بودن و نهادینه شدن ترس از پلیس و پدر و مادر از تبعات این گونه تنبیه است.
۳. پوشک کردن
گاهی اوقات پدر و مادر در مواجهه با رفتار کودکانه در نوجوانان، آنها را تهدید می‌کنند که مشابه یک نوزاد با تو رفتار می‌کنیم.مواردی گزارش شده که کودک ۱۰ یا ۱۲ ساله به دلیل گرفتن نمره پایین در مدرسه، توسط پدر و مادر در مقابل خانواده و دوستان پوشک شده است! آسیبی که به عزت نفس این کودکان وارد شده تا سال‌های سال همراه آنها خواهد بود. چنین رفتارهای تحقیرآمیز و خورد کننده ای را نیز می توان بدترین تنبیه برای کودک دانست.
۴. ریختن فلفل در دهان کودک
حقه قدیمی برخی از مادران در مواجهه با رفتار اشتباه کودک، ریختن فلفل در دهان کودک است. این کار مصداق بارز کودک آزاری است.
۵. حبس کردن در اتاق
شاید رایج‌ترین تنبیه کودکان در دوران‌های مختلف، حبس کردن آنها در اتاق، انباری، زیرزمین، حمام یا دستشویی باشد. انجام این کار به مدت طولانی و در شرایط نامناسب مانند تاریکی، وجود اجسام یا حیوانات ترسناک برای کودک، موجب بروز اختلالات روانی در او می‌شود.از نظر روانشناسان کودک و مربیان تربیتی، وقفه یا زمان تنها بودن برای کودکان در قبال انجام کار اشتباه، تنها به مدت یک دقیقه به ازای هر سال از سن کودک و در محیط امن و سالم برای آنها قابل پذیرش است.
۶. داغ کردن
داغ کردن یا سوزاندن کودک با کبریت، سیگار یا قاشق داغ غیر انسانی‌ترین شیوه تنبیه کودکان است. این روش از سوی پدر و مادر‌هایی که دچار مشکلات روانی و اعتیاد هستند نسبت به کودکان روا داشته می‌شود.* در صورت مشاهده این گونه موارد حتما با اورژانس اجتماعی (شماره ۱۲۳) تماس گرفته و مراتب را گزارش دهید.
هیچ کودکی مستحق اینگونه آزار‌ها نیست. ضمیر کودکان خمیر نرمی است که در دستان ما شکل می‌گیرد. کودک به صورت خودآگاه و چه ناخودآگاه، رفتار و منش پدر و مادر را تقلید می‌کند. اگر رفتار نامناسبی در کودک مشاهده می‌کنید، قدری تامل کنید، این رفتار او ناشی از چه نیاز و چه احساسی درون اوست که به آن بی توجهی شده است؟ از سطح عبور کرده و مشکل اصلی را دریابید. با کودک خود همانند یک سفیر کبیر، با احترام برخورد کنید.
بهترین روش تربیت فرزند بدون تنبیه کردن
به عنوان پدر و مادر، یکی از مهم‌ترین وظایف شما آموزش رفتار درست به فرزندتان است. این کار نیازمند زمان و صبر و حوصله بسیار است.در ادامه نکات توصیه شده از آکادمی کودکان آمریکایی (AAP) در مورد بهترین روش تربیت فرزند بدون تنبیه کردن را ذکر می‌کنیم.
AAP توصیه می‌کند که داشتن روش‌های مثبت برای آموزش انضباط به کودکان موجب می‌شود که آنها رفتار خود را به درستی مدیریت کنند و از آسیب در امان بمانند. با اجرای ۱۰ گام می‌توانید این روش را بر روی کودکان اجرا کنید.
رفتار اشتباه را به کودک نشان بدهید. کودکان اشتباه بودن یک کار را با کلمات و رفتار آرام شما می‌فهمند. رفتار‌هایی که دوست دارید از کودک خود ببینید را ابتدا خودتان انجام دهید.
حد و مرز‌ها را تنظیم کنید. قوانین روشن، واضح و عملی برای کودک وضع کنید. مطمئن شوید که کودک قوانین را به درستی فهمیده است. مفاهیم را در ساده‌ترین شکل به او منتقل کنید.
برای او روشن کنید که اگر به قوانین عمل نکند، عواقبی وجود دارد. برای نمونه، به او بگویید که اگر او اسباب بازی خود را پس از بازی سر جایش قرار ندهد، آن را برای باقی روز به دست او نمی‌دهید. آماده انجام عواقبی که تعیین کرده اید باشید. اگر پس از چند دقیقه کودک برای پس گرفتن اسباب بازی نزد شما آمد، آن را به او باز نگردانید و سر حرف خود بمانید. در نظر داشته باشید که این مورد شامل لوازم و چیز‌هایی که مورد نیاز کودک است نمی‌شود، مانند غذا.
بشنوید. گوش دادن بسیار مهم است. پیش از دادن راه حل برای مشکل کودک، اجازه دهید که او تمام داستان را بازگو کند. اگر رفتار کودک ناشی از احساستی مانند حسادت است. پیش از صحبت در مورد عواقب آن، با او در مورد احساسش گفتگو کنید.
به کودک توجه کنید. قوی‌ترین ابزار برای برقراری نظم و انضباط مؤثر در کودکان، توجه، در جهت تقویت رفتارهای خوب و بی توجهی به رفتارهای نامناسب، است. به یاد داشته باشید که همه کودکان نیازمند توجه پدر و مادر خود هستند.
رفتارهای مثبت و منفی را برایشان مشخص کنید. بایستی کودکان بدانند انجام چه کاری بد و انجام چه کاری خوب است. رفتارهای خوب کودک را با تشویق و توجه، تأیید کنید.
بدانید چه زمانی بایستی بی توجهی کنید. هنگامی که کودک مشغول انجام رفتار نامناسبی (نه خطرناک) است، بی توجهی کنید. نادیده گرفتن رفتار بد می‌تواند راهی موثر برای جلوگیری از آن باشد. نادیده گرفتن رفتار بد به نوعی آموزش پیامد‌های طبیعی رفتار به کودک است. برای نمونه، اگر کودک شیرینی خود را روی زمین پرت می‌کند، دیگر شیرینی برای خوردن نخواهد داشت (پیامد‌های طبیعی). اگر کودک اسباب بازی خود را پرتاب کند، اسباب بازی خراب شده و دیگر نمی‌تواند با آن بازی کند. طولی نخواهد کشید که او می‌آموزد شیرینی را نریزد و از اسباب بازی هایش مراقبت کند.
برای مواجهه با مشکلات آماده باشید. خود را برای شرایطی که کودک رفتار نامناسبی انجام می‌دهد، آماده کنید و برای آن برنامه داشته باشید.
فعالیت یا فضا را تغییر دهید. گاهی اوقات کودکان به دلیل خستگی و بی حوصلگی بد رفتاری می‌کنند. سرگرمی جدیدی پیدا کنید یا محیط کودک را تغییر دهید.
از تکنیک وقفه استفاده کنید. زمانی که یک قانون خاص شکسته می‌شود، این روش می‌تواند مفید باشد. آنها را برای مدت زمان مشخصی (۱ دقیقه برای هر سال از سن کودک) در فضای دیگری قرار دهید. می‌توانید بگویید، "زمانی که حالت بهتر شد، بیا پیش من." این روش به کودک کمک می‌کند تا مهارت‌های خودکنترلی را یاد بگیرد.
سخن آخر
در مواجهه با رفتار نامناسب کودکان، بایستی صبر و حوصله زیادی داشته باشید. در خاطر داشته باشید که پیش از هر چیز خود شما به عنوان پدر و مادر، الگوی رفتاری کودک هستید. محیط خانه را سرشار از احترام و محبت به یگدیگر کنید.امید است با به کار گیری روش های یاد شده، تربیت بدون فریاد جایگزین تنبیه فیزیکی، توهین و تحقیر کودکان شود.
منبع: سایت ستاره
