کارگردان: تام مور/ نویسنده: ویل کالینز
براساس داستانی از تام مور
محصول کشور‌های: ایرلند، دانمارک، بلژیک، لوکزامبورگ و فرانسه
سال ساخت :2014
براساس داستانی از تام مور
محصول کشور‌های: ایرلند، دانمارک، بلژیک، لوکزامبورگ و فرانسه
سال ساخت :2014
خلاصه ی داستان
پسری ده‌ساله به نام «بِن» به همراه پدر و خواهر شش‌ساله ی خود «سیورشا» زندگی می‌کند. خواهرش از زمان تولد تاکنون هیچ سخنی نگفته و پدرش هنوز برای ازدست‌دادن مادرش در غم است. سیورشا با یافتن صدفی از یادگاری‌های مادرش و همچنین دمیدن در آن به سوی دریا می‌رود و دنیای جدیدی را تجربه می‌کند. بِن متوجه می‌شود خواهرش آخرین سیلک (موجودات پری‌مانند در داستان‌های اسطوره‌ای مردم ایرلند) دریاست و باید با خواندن ترانه ی دریا، روح افرادی را که توسط جادوگر گرفتار شده‌اند، نجات دهد. سیورشا موفق می‌شود ترانه را بخواند و روح اسیران را آزاد کند.
ترانه ی دریا محصول شرکت کارتون سالن، معتبرترین شرکت ایرلندی تولید انیمیشن است. «تام مور» کارگردان این انیمیشن با ساخته ی قبلی خود، یعنی «راز کلز» در دنیا شناخته شد و این اثر دومین ساخته‌ی بلند اوست. مور توانست جوایز مختلفی را برای این انیمیشن دریافت کند و نامزد دریافت بهترین فیلم انیمیشن در آکادمی فیلم اُسکار شود. داستان در سبک فانتزی نگارش شده و براساس داستان‌های اسطوره‌ای مردم ایرلند است.
اسطوره‌ها در همه‌جای دنیا داستان‌هایی کهن هستند درباره ی پرسش‌هایی که مردم در گذشته مطرح می‌کردند. انسان‌ها در گذشته برای پدیده‌های طبیعی که نمی‌توانستند برای آن‌ها دلیل علمی مطرح کنند، داستان‌هایی مطرح می‌کردند؛ مثلاً مردم ایرلند اعتقاد داشتند موج‌های دریا توسط فردی غول‌پیکر ایجاد می‌شود. در این انیمیشن هم نویسندگان سعی داشتند فرهنگ و اساطیر سرزمین خود را به جهانیان معرفی کنند.
در ابتدا می‌توان ساختار فیلم‌نامه را براساس ساختارهای اسطوره‌ای وگلر و جوزف کمبل بررسی کرد. جوزف کمبل اسطوره‌شناس نام‌آشنایی است که در کتاب خود با نام «قهرمان هزار‌چهره» خط یک داستان را مطرح نموده و کریستوفر وگلر ـ‌نویسنده‌ی معاصرـ نیز سفر قهرمان کمبل را ویرایش کرده است. آن‌ها برای قهرمان داستان خود سفری را به نام سفر قهرمان پیش‌بینی می‌کنند که دارای مراحل مختلفی است و اگر قهرمان بخواهد به این سفر برود با موانعی رو‌به‌رو می‌شود؛ این موانع و مراحل، سال‌هاست که دست‌مایه و راهنمایی برای فیلم‌نامه‌نویسان شده است.
این انیمیشن، داستان سیر و سفر دو نفر، یعنی بِن به همراه خواهرش سیورشا، برای رسیدن به نقطه‌ی نهایی است؛ یعنی آزاد کردن روح افراد با خواندن ترانه‌ی دریا. آن‌ها در این سفر با موانع طبیعی، با ترس‌های درونی خود و همچنین نیروهای منفی داستان، یعنی جادوگر ماکا، مقابله می‌کنند و پیروز می‌شوند. شخصیت‌های داستان علاوه‌بر مقابله با مشکلات خارجی، مانند جغد‌های جادوگر، دغدغه‌ی غلبه بر ضعف‌های درونی خود را نیز دارند. آن‌ها هریک دارای مشکلی هستند که در طول داستان این مشکل رفع می‌شود و آن‌ها را متحول می‌کند.
بِن، بچه‌ای است که از آب می‌ترسد. پدر شخصیتی است که دچار افسردگی روحی شده و سیورشا دختربچه‌ای است که نمی‌تواند سخن بگوید. در طول داستان، هریک از شخصیت‌ها در موقعیت‌های ویژه‌ی خود قرار می‌گیرند و دچار تحول می‌شوند. بِن برای نجات خواهرش دل به آب می‌زند و شنا می‌کند تا صندوقچه را بیابد. سیورشا شروع به خواندن آواز می‌کند و پدر تصمیم می‌گیرد زندگی‌اش را بهبود بخشد و مرگ همسرش را بپذیرد.
سبک اجرای انیمیشن به صورت دوبعدی دستی و سنتی است که شامل هزاران نقاشی برای کُل کار است. تام مور به‌شدت تحت تأثیر نقاشی است و می‌کوشد فضاهای انیمیشن را به آب‌رنگ نزدیک کند. طراحان این انیمیشن تمام شخصیت‌ها و حرکت‌های‌شان را روی کاغذ طراحی کرده و سپس این اجراهای خطی را پس از رنگ کردن به‌وسیله‌ی نرم‌افزارهای کامیپوتری کنار هم قرار داده‌اند.
ترانه ی دریا محصول شرکت کارتون سالن، معتبرترین شرکت ایرلندی تولید انیمیشن است. «تام مور» کارگردان این انیمیشن با ساخته ی قبلی خود، یعنی «راز کلز» در دنیا شناخته شد و این اثر دومین ساخته‌ی بلند اوست. مور توانست جوایز مختلفی را برای این انیمیشن دریافت کند و نامزد دریافت بهترین فیلم انیمیشن در آکادمی فیلم اُسکار شود. داستان در سبک فانتزی نگارش شده و براساس داستان‌های اسطوره‌ای مردم ایرلند است.
اسطوره‌ها در همه‌جای دنیا داستان‌هایی کهن هستند درباره ی پرسش‌هایی که مردم در گذشته مطرح می‌کردند. انسان‌ها در گذشته برای پدیده‌های طبیعی که نمی‌توانستند برای آن‌ها دلیل علمی مطرح کنند، داستان‌هایی مطرح می‌کردند؛ مثلاً مردم ایرلند اعتقاد داشتند موج‌های دریا توسط فردی غول‌پیکر ایجاد می‌شود. در این انیمیشن هم نویسندگان سعی داشتند فرهنگ و اساطیر سرزمین خود را به جهانیان معرفی کنند.
در ابتدا می‌توان ساختار فیلم‌نامه را براساس ساختارهای اسطوره‌ای وگلر و جوزف کمبل بررسی کرد. جوزف کمبل اسطوره‌شناس نام‌آشنایی است که در کتاب خود با نام «قهرمان هزار‌چهره» خط یک داستان را مطرح نموده و کریستوفر وگلر ـ‌نویسنده‌ی معاصرـ نیز سفر قهرمان کمبل را ویرایش کرده است. آن‌ها برای قهرمان داستان خود سفری را به نام سفر قهرمان پیش‌بینی می‌کنند که دارای مراحل مختلفی است و اگر قهرمان بخواهد به این سفر برود با موانعی رو‌به‌رو می‌شود؛ این موانع و مراحل، سال‌هاست که دست‌مایه و راهنمایی برای فیلم‌نامه‌نویسان شده است.
این انیمیشن، داستان سیر و سفر دو نفر، یعنی بِن به همراه خواهرش سیورشا، برای رسیدن به نقطه‌ی نهایی است؛ یعنی آزاد کردن روح افراد با خواندن ترانه‌ی دریا. آن‌ها در این سفر با موانع طبیعی، با ترس‌های درونی خود و همچنین نیروهای منفی داستان، یعنی جادوگر ماکا، مقابله می‌کنند و پیروز می‌شوند. شخصیت‌های داستان علاوه‌بر مقابله با مشکلات خارجی، مانند جغد‌های جادوگر، دغدغه‌ی غلبه بر ضعف‌های درونی خود را نیز دارند. آن‌ها هریک دارای مشکلی هستند که در طول داستان این مشکل رفع می‌شود و آن‌ها را متحول می‌کند.
بِن، بچه‌ای است که از آب می‌ترسد. پدر شخصیتی است که دچار افسردگی روحی شده و سیورشا دختربچه‌ای است که نمی‌تواند سخن بگوید. در طول داستان، هریک از شخصیت‌ها در موقعیت‌های ویژه‌ی خود قرار می‌گیرند و دچار تحول می‌شوند. بِن برای نجات خواهرش دل به آب می‌زند و شنا می‌کند تا صندوقچه را بیابد. سیورشا شروع به خواندن آواز می‌کند و پدر تصمیم می‌گیرد زندگی‌اش را بهبود بخشد و مرگ همسرش را بپذیرد.
سبک اجرای انیمیشن به صورت دوبعدی دستی و سنتی است که شامل هزاران نقاشی برای کُل کار است. تام مور به‌شدت تحت تأثیر نقاشی است و می‌کوشد فضاهای انیمیشن را به آب‌رنگ نزدیک کند. طراحان این انیمیشن تمام شخصیت‌ها و حرکت‌های‌شان را روی کاغذ طراحی کرده و سپس این اجراهای خطی را پس از رنگ کردن به‌وسیله‌ی نرم‌افزارهای کامیپوتری کنار هم قرار داده‌اند.
بک گراند‌ها و پس زمینه‌های این انیمیشن می توانند از نقاط قوّت این کار باشند؛ چراکه در این کار از صخره‌ها و مناظر بکر بسیار زیادی که در جزیره ی ایرلند قرار دارد، به خوبی استفاده شده است.
طراح شخصیت اصلی داستان را با چشمانی بزرگ و دهانی کوچک ترسیم کرده است. چشمان بزرگ، معصومیت او را افزایش می‌دهد و مخاطب بیش تر می‌تواند باور کند که سیورشا نماینده ای است برای نجات روح‌های اسیر در دریا. لازم به توضیح است که در داستان‌های اساطیری بسیاری از مناطق جهان نیز چشم دارای جایگاه بالایی بوده و اعتقاد چنین شکل می گرفته که روح از چشم جدا می‌شود یا از طریق چشم می‌توان با خدایان ارتباط برقرار کرد؛ اما برخلاف آن، دهان همیشه عاملی برای خطا تلاقی می‌شده است.
به منظور معرفی فرهنگ ایرلندی به مخاطب، آهنگساز این انیمیشن کوشیده تا تم موسیقی ایرلندی را درون اثر پیاده کند. او از شعرهای محلی و موسیقی فولکلور ایرلند در این اثر استفاده کرده و برای این انیمیشن یک ترانه ثابت قرار داده است.
نکته ی آخر این است که عوامل توانستند خلأ انیمیشن‌های دوبعدی سنتی را در این سال‌ها جبران کنند؛ زیرا سال‌هاست استودیوهای انیمیشن برای کم کردن هزینه‌های خود از انیمیشن‌های کامپیوتری استفاده می‌کنند و این انیمیشن در این زمینه موفق شد.
طراح شخصیت اصلی داستان را با چشمانی بزرگ و دهانی کوچک ترسیم کرده است. چشمان بزرگ، معصومیت او را افزایش می‌دهد و مخاطب بیش تر می‌تواند باور کند که سیورشا نماینده ای است برای نجات روح‌های اسیر در دریا. لازم به توضیح است که در داستان‌های اساطیری بسیاری از مناطق جهان نیز چشم دارای جایگاه بالایی بوده و اعتقاد چنین شکل می گرفته که روح از چشم جدا می‌شود یا از طریق چشم می‌توان با خدایان ارتباط برقرار کرد؛ اما برخلاف آن، دهان همیشه عاملی برای خطا تلاقی می‌شده است.
به منظور معرفی فرهنگ ایرلندی به مخاطب، آهنگساز این انیمیشن کوشیده تا تم موسیقی ایرلندی را درون اثر پیاده کند. او از شعرهای محلی و موسیقی فولکلور ایرلند در این اثر استفاده کرده و برای این انیمیشن یک ترانه ثابت قرار داده است.
نکته ی آخر این است که عوامل توانستند خلأ انیمیشن‌های دوبعدی سنتی را در این سال‌ها جبران کنند؛ زیرا سال‌هاست استودیوهای انیمیشن برای کم کردن هزینه‌های خود از انیمیشن‌های کامپیوتری استفاده می‌کنند و این انیمیشن در این زمینه موفق شد.
نویسنده: رضا سربخش
