مدیریت نو
با افزایش شاخ و برگ‌های زندگی نوجوانی، هرروز یک رشته ی مدیریت جدید هم به این دوره زندگی افزوده می‌شود. این روزها، دوستان نوجوان شما تلاش زیادی می‌کنند تا دنیای پُرهیجان فناوری را مدیریت کنند؛ عده‌ای در این کار نمره ی بالا و گروه دیگری نمره‌ی اندکی به دست می‌آورند؛ برخی هم به مدیریت اعتقادی ندارند و خود را به دست شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی و بازی‌های آنلاین می‌سپارند تا هرچه بادا باد! نمی دانم شما که این مطلب را مطالعه می‌کنید در کدام گروه قرار دارید؛ ولی می‌دانم آن قدر مهم و محترم هستید که خود را دربست در اختیار این دنیای جدید قرار ندهید بلکه تلاش کنید تا دنیای مجازی را در خدمت خود بگیرید و استفاده‌های مفیدتان را از این فضای فناورانه داشته باشید. اگر درست حدس زدم، در ادامه ی مسیر با ما همراه باشید.
تازه‌های دوست‌داشتنی
برای هرچیز تازه‌ای لذت ویژه‌ای وجود دارد. این جمله از قدیم سر زبان‌ها بوده و هست و اتفاقاً غول‌های فناوری در دنیا، بیش ترین همت‌شان را روی همین اصل گذاشته‌اند و امروزه با سرمایه‌گذاری میلیاردی دنبال این هستند که هرروز چیز تازه‌ای را برای عرضه داشته باشند تا جذّابیت‌شان هم چنان پابرجا بماند و می‌دانند که آدم‌ها برای این لذت‌ها هزینه می‌کنند. فرمول ساده‌ای است؛ من سرمایه‌گذاری می‌کنم تا جدید باشم و می‌دانم که هرچیز جدیدی لذت‌بخش است و دیگران برایش پول خرج می‌کنند؛ پس من با تازه بودنم، پول زیادی به دست خواهم آورد. این قانون کار دنیای تکنولوژی است که خیلی از نوجوان‌ها از آن بی‌خبرند و به همین دلیل، ناخواسته قُلّکی می‌شوند برای سرمایه داری و بخش زیادی از هزینه‌های شخصی‌شان را سمت این تازه‌ها سرازیر می‌کنند، بدون آن که هدف مشخصی داشته باشند.
مشتری آگاه
قانون بازار این است که مشتری باید آگاه باشد. شما مشتری جدّی دنیای فناوری هستید و اگر با اطلاعات کافی وارد این بازار شوید، ضرر کم تری خواهید کرد؛ ولی اگر جوگیر دوستان و اطرافیان خودتان شوید، پول، زمان و استعداد زیادی را پای این ناآگاهی خواهید گذاشت. لازم است بدانید از دنیای مجازی چه می‌خواهید، این خواستن‌های شما به چه میزان است و برای رسیدن به هدف‌های مهم‌تان چه کمکی به شما می‌کند. سوالات دشواری نیست، می‌توانید با کمی تأمل جواب خودتان را بدهید. قرار است دنیای جدید برای شما فقط سرگرم‌کننده باشد یا بخشی از نیاز شما به اطلاعات نو را افزایش دهد؟ آیا از طریق این بسته ی اطلاعات نامحدود در دنیای مجازی، شما قدرت دانشمند شدن را به دست می‌آورید یا فقط تماشاچی بارش مطالب نو بر مغز و ذهن‌تان خواهید بود؟ از حضور در شبکه‌های اجتماعی چه چیزهایی به دست می‌آورید و کدام یک از داشته‌های خودتان را از دست می‌دهید؟
خویشتن‌بانی
هرکس مراقب خودش است و ما به این می‌گوییم: «خویشتن‌بانی». داشتن چنین ویژگی در نوجوانی، یک سرمایه است و باعث می‌شود اسیر خواسته‌های بی‌انتها نشویم؛ همچنین سبب کنترل رفتارهای فناورانه ی ما می‌شود. شاید اگر چنین کنترلی نداشته باشیم، دل مان بخواهد ساعت‌ها پای بازی‌های آنلاین و شبکه‌های اجتماعی بمانیم و به تمام مسائل مهم زندگی خود بی‌توجه شویم. مراقبت معنوی نیز به این خویشتن‌بانی افزوده می‌شود. شما می‌دانید که پارسایی و پرهیز از گناه، مثل ارتباط با نامحرم، تنها در دنیای واقعی نیست؛ بلکه در دنیای مجازی هم مجاز به ارتباط عاطفی و دردسرساز با جنس مخالف نیستیم؛ هم چنین مجاز نیستیم به هرجا سرک بکشیم و دیدنی‌های غیرمجاز را مشاهده کنیم.
رفتار حرفه‌ای
داشتن رفتار حرفه‌ای در دنیای جدید، یعنی مهارت کافی برای استفاده بهتر را داشته باشیم. گوشی‌های هوشمند قابلیت‌های مفید زیادی غیر از سرگرمی دارند که می‌توانند بخشی از رفتار حرفه‌ای شما را تشکیل دهند. داشتن سیر مطالعاتی از نسخه‌های فناوری کتاب‌های خوب، یکی از این پیشنهادهاست؛ هم چنین یادگیری امکانات مفید در حوزه فناوری و آشنایی با نرم‌افزارهای کاربردی و سودمند در مسیر تحقق هدف‌های شما، می‌تواند ذائقه ی بهتری در استفاده از آن به شما دهد و میزان بهره‌مندی‌تان را افزایش دهد؛ دراین صورت، سرزنش کم تری از سوی خود و خانواده به سمت شما سرازیر می‌شود و در کنار آن می‌توانید دستاوردهای مفیدی را به دوست‌تان تان منتقل کنید.
تنهای تنها
یکی از اشتباه‌های پُررنگ در استفاده از دنیای مجازی، به‌ویژه شبکه‌های اجتماعی، این است که برخی برای پُر کردن تنهایی‌های خود به سراغ این فضا می‌روند، درحالی که با غرق شدن در چنین فضایی، تنهاتر می‌شوند و لذت ارتباط مستقیم را از دست می‌دهند. با ادامه‌ی این مسیر مجازی، مهارت‌های ارتباطی ما هرروز کم تر می شود و به دنبال آن رغبت ارتباط‌گیری واقعی به حداقل می‌رسد تا جایی که ممکن است از حضور ساده در یک جمع خوش‌مان نیاید و بهانه‌های زیادی برای فرار از یک مهمانی جور کنیم. فضای مجازی برای پرکردن تنهایی ما ساخته نشده و روح تشنه ی ما نیازمند ارتباط‌گیری با آدم‌های خوب و دوست‌داشتنی اطراف‌مان است.
عینک خوش‌بینی
گاه لازم است از خوش‌بینی زیادی نسبت به سوغاتی‌های وارداتی دست برداریم. اعتماد بیش ازحد به دنیای فناوری و دل سپردن به همه ی پیشنهادهای این فضا، باعث می‌شود از اشکال‌های آن صرف‌نظر کنیم و زیان‌های جدّی ببینیم. خیلی از نوجوان‌ها با وابستگی نسبت به تلفن همراه شان، استعدادها و اهداف مهم‌شان را از یاد بردند، اخلاق‌شان به سمت بی‌حوصلگی رفت، معنویت‌شان با کُندی زیاد روبه رو شد و در پذیرش مسئولیت‌های خود با اراده ی ضعیفی طرف شدند که فکرش را هم نمی‌کردند. کمی هم نگاه منتقدانه به ابزارهای روز داشته باشیم تا از زیان‌های بعدی جلوگیری کنیم؛ حتّی پیشنهاد می‌کنم خودتان را در جایگاه کسی بگذارید که قرار است از این امکانات برای نوجوانان سرزمین خودش استفاده کند. فکر کنید شما چه کمکی می‌توانید برای ارائه ی اطلاعات بهتر و مناسب‌تر برای هم سال‌های خود داشته باشید؟
نویسنده: ابراهیم اخوی
عکاس: علی خوشجام
