.png "معرفی درمان فتودینامیک")
معرفی درمان فتودینامیک
در واقع هر نوع دارویی که به عنوان عامل حساس به نور شناخته می شود با طول موج مشخصی این قابلیت را پیدا می‌کند که فعال گردد. طول موج مورد نظر برای داروی حساس به نور تعیین کننده این موضوع است که نور تا چه فاصله می تواند به داخل بدن فرد نفوذ پیدا کرده و از آن عبور نمایند با توجه به همین ویژگی پزشکان از انواع مختلف داروهای حساس به نور طول موج نور مخصوص به خود را دارند برای درمان سلول های سرطانی در قسمت های مختلف بدن یک فرد با استفاده از درمان فتودینامیک بهره می برند. فرایند درمان با استفاده از روش درمان فتودینامیک به این صورت است که یک ذره درون بدن فرد جایگذاری شده و از خارج از بدن فرد به ذره موردنظر نور تابانده می شود. نوری که قرار است به نقطه مورد نظر تابیده شود هم می تواند از نوع لیزری و هم از نوع غیر لیزری باشد و یا از موارد مختلف لیزرها باشد نور موجود در بدن فرد مورد نظر را جذب کرده و بعد از این عمل اتفاق های مختلف ممکن است در بدن فرد صورت دهد در صورتی که شیء به کار رفته در بدن فرد در طی درمان فتودینامیک یک قطعه فلزی باشد انرژی که از طریق داروی حساس به نور به بدن فرد وارد می گردد. نقطه مورد نظر را گرم کرده بنابراین هرگونه بافت و سلول که در مجاورت نقطه مورد نظر باشد دچار افزایش دما و گرما می شود. این عمل این امکان را وجود می آورد تا برای نقطه های مولکولی مختلف در بدن افراد مولکول های اکسیژن پر انرژی را تولید نمود.
موضوعی که مشخص است این است که انواع مختلف مولکول های اکسیژن حالتی بسیار شی گرا و واکنش پذیر داشته، بیشتر مولکول هایی از نوع عالی که در مجاورت این مولکول ها قرار دارند این امکان را خواهند داشت تا واکنش شیمیایی صورت دهند از جمله مولکولها می توان به تومورهای بدخیم اشاره نمود. مولکول های اکسیژن با تومورهای بدخیم واکنش نشان داده و به صورت کامل آنها را تخریب می نمایند مواردی که گفته شد به عنوان مهمترین ایده‌های درمانی در طی درمان فتودینامیک شناخته شده و کاربردهای بسیار زیادی در درمان بسیاری از بیماری های سرطانی خواهد داشت.
مکانیسم اصلی در روش درمان فتودینامیک
درمان فتودینامیک بر یک فرایند مرحله به مرحله از نوع چند مرحله ای برقرار می باشد.در مرحله اول از روش درمان فتودینامیک در یک محیطی که فاقد هرگونه آلودگی و سم باشد و به صورت کامل بدون نور و تاریک باشد یک ترکیب حساس کردن نور به صورت کاملاً سیستماتیک و یا موضعی و در شرایط دور از نور برای درمان بیماری تجویز می گردد. بعد از آن که نسبت ترکیب حساس گر نوری مورد نظر در بافت بدن فرد در طی درمان فتودینامیک به مقدار مورد نظر رسید یک دوز بسیار مشخص و دقیق از نور که از قبل تنظیم شده است برای مدت زمان مشخصی بر بافتی که به بیماری و عارضه موردنظر مبتلا است تابانده می‌شود که مدت زمان تاباندن این نور به انرژی که برای فعال کردن ترکیب حساس کردن نور احتیاج داریم رابطه مستقیم داشته و وابسته می باشد. در حالت کلی فرآیند فعال سازی ترکیب حساس کردن نوری در طی درمان فتودینامیک با استفاده از مدل های مختلف واکنشهای فتوشیمیایی صورت می پذیرد که می توانند عوامل سمی کشنده را ایجاد نمایند.
.png "معرفی درمان فتودینامیک")
مهمترین منابع نوری در درمان فتودینامیک
برای درمان فتودینامیک می‌توان از انواع مختلف منابع غیر لیزری و هم از منابع لیزری استفاده برد و حرفه‌ای منابع در دسترس و قابل استفاده می باشند. در درمان فتودینامیک در قدیم از لیزرهای مانند لیزر آرگون، لیزر بخار طلا و غیره استفاده می شده و در حال حاضر نیز لیزرهایی با تکنولوژی های جدید مانند دیود جامدی که بسیار ابعاد کوچکتری داشته و همچنین قیمت بسیار مناسب و مقرون به صرفه تری دارند استفاده می گردد. همچنین در صورتی که در درمان فتودینامیک از نورهای غیر لیزر استفاده گردد می توان از موارد مانند هالوژن های فیلتر شده، لوله های فلورانس نور آبی، لامپ های قوس گزنون و همچنین ردیفهای دیودی برای درمان بسیاری از بیماری‌های پوستی و موارد دیگر استفاده نمود. همچنین یک سری منابع نوری غیر لیزری نیز در درمان فتودینامیک دارای کاربرد می باشد که از جمله مهمترین مزایای این منابع نوری این است که سهولت دسترسی بسیار آسان داشته و در صورت استفاده از این منابع هزینه های نهایی درمان فتودینامیک تا حد زیادی کاهش پیدا می‌کند. همچنین ترکیبات حساسیت نوری مختلف با استفاده از منابع نوری می‌تواند برای جذب مختلفی مورد استفاده قرار گیرد همچنین این منابع نوری در درمان خود برای بسیاری از ضایعات پوستی و سطح تابش بسیار وسیعی در سطح پوست افراد مختلف کاربردهای بسیار زیادی را تحت پوشش قرار می دهد.
مزایا و ویژگی‌های مثبت درمان فتودینامیک
روش علمی و تایید شده درمان فتودینامیک بسیاری دیگر از روش‌های علم پزشکی مانند شیمی درمانی، پرتو درمانی و جراحی می‌تواند در درمان بسیاری از بیماری‌های پیشرفته مانند سرطان و ضایعات پیش سرطانی به کار رفته و تاثیرات مثبت بسیار زیادی را ایجاد نماید. همچنین با توجه به تحقیقات و مطالعات انجام شده در علم پزشکی در مورد فتودینامیک می‌توان تا حد زیادی آسیب به بافت سالم را در بدن افراد مختلف به حداقل برساند. روش درمان فتودینامیک روش درمانی بسیار سریع بوده که می‌توان بافتی را که در این روش درمانی مدنظر قرار گرفته است به بهترین شکل ممکن تحت تاثیر قرار داده و درمان نمود. اثرات مخرب و سمی در درمان فتودینامیک در حداقل حالت ممکن بوده و در واقع این روش درمانی در مقایسه با روش‌های درمانی دیگر مانده رادیوتراپی و شیمی درمانی و غیره عارضه بسیار کمتری داشته و عارضه های مانند ریزش مو و خونریزی های رحمی، شوک، اختلالات پوستی و غیره برای فرد ایجاد نمی گردد.
منبع: ویکی پدیا
